Абилова Ғалия Жолмырзаевна физика пәнінің мұғалімі № 24 орта мектеп Атырау қаласы
Сабақтың тақырыбы: Атом ядросының байланыс энергиясына есептер шығару.
Сабақтың мақсаты: Атом ядросының байланыс энергиясы білімділік меншікті байланыс энергиясы форму - ласының физикалық мағынасын түсі - ніп, есептер шығаруда қолдана білу және радиоактивті ыдыраудың ерек - шеліктерін білу.
дамытушылық: Оқушылардың теориялық білімдерін практикалық қолдану арқылы ойлау қабілеттерін дамыту.
Пайданылған әдебиеттер: 1. Әдістемелік нұсқау 2. Физика – 9 сынып астрономия Р. Башарұлы Д. Қазақбаева І. Тоқбергенова 3. Физика есептер жинағы 9 сынып
Сабақтың жүрісі: І. Ұйымдастыру (сынып оқушының зейінін сабаққа бағыттау) ІІ. а) Өзінді – өзің тексер (үй жұмысын теориялық тексеру) (әр ұғымға сәйкес келетін анықтаманы тауып таңдаңыз).
1. Ядролық физика 8. Химиялық элементтің z реттік нөмірі.
2. Ядроның байланыс 9. Ядродағы нуклондарды ыдырап энергиясы кетуден сақтап, оның берік байланысын қамтамасыз ететін күштер.
3. Массаның атомдық 10. Атом ядросының құрылымын қасиет - бірлігі терін оның түрленулерін зерттейді, микро- әлемде болып жататын құбылыстарды қарастырады.
4. Зарядтық сан 11. КөміртегіС612 атомы массасының 1 бөлігі. 1 2
5. Ядролық күштер 12. Ядроның байланыс энергиясының А массалық санға қатынасы, яғни бір нуклонға сәйкес келетін байланыс энергиясы.
6. Масса ақауы 13. Ядролық тарту күшінің жұмысы есебінен нуклондардан атом, ядросы түзілгенде пайда болатын массалар айырымы
7. Меншікті байланыс 14. Атом ядросы түгелімен жеке нуклон - энергиясы дарға ыдырату үшін қажетті минимал энергия.
б) Радиоактивті ыдыраулар: Альфа – ыдырау
Бета – ыдырау
Гамма – ыдырау
Ядролар ыдырағанда қандай заңдар сақталады? 1. Ыдырайтын ядроның зарядтық саны ыдырауда пайда болған бөлшектердің зарядтық сандарының қосындысына тең ( зарядтық санның сақталу заңы ).
2. Ыдырайтын ядроның массалық саны ыдырауда пайда болған бөлшектердің массалық сандарының қосындысына тең ( массалық сақталу заңы ).
І І І. Мағынаны тану.
1. Массалары ақауын есептейтін формула m = ( Zmp + N mn ) – Мя
2. Меншікті байланыс энергиясын есептейтін формула Еб Емб = А
3. Байланыс энергиясын есептейтін формула Еб= mc2 немесе Еб = m * 931 МэВ Еб = ( Zmp + Nmn – Мя) * с2 IV «Кім шапшаң»