Сабақтың тақырыбы: Ж. Баласағұн «Құтты білік» дастаны Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
9 кл Әдебиет ҚМЖ 1-тоқсан 2023-2024ж
- Бұл бет үшін навигация:
- Бұқар жырау Қалқаманұлы
| Асық арқылы бағаланады.
Алшы – (9-10 балл) Тәйке (тауа) – (7-8 балл) Бүге (бүк) – (4-6 балл) Шіге (шік) – (1-4 балл) |
|
Оқулық
«Атамұра» баспасы 2019жыл Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма
9-сынып Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл |
.
Бұқар жырау өзінің «Тілек» толғауында әр адамға жақын, әр адамның игі арманы болған тілектерді тізген. Ол осы толғауы арқылы адамзаттың неден сақтануы керегін дөп басып жырлаған. Мысалы: «Екінші тілек тілеңіз:
Ең шұғыл пасық залымның
Тіліне еріп азбасқа» дей отырып, жаманның арбауына ермейтін, тілі өтпейтін, рухани қорғаны мықты адам болуға шақырады. Ал: Төртінші тілек тілеңіз:
Төрде төсек тартып жатпасқа» дей отырып, адамға денсаулықтың маңызды екенін баса айтады. Бұқар жыраудың толғауынан кешегі дүрбелең заманның да бейнесін көреміз. Тілі көркем, мазмұны терең шығарма.
Бұқар жырау Қалқаманұлы (1684—1781) — қазақтың ұлы жырауы, 18 ғ. жоңғар басқыншыларына қарсы Қазақ-жоңғар соғысының бастаушысы әрі ұйымдастырушысы атақты Абылай ханның ақылшысы.
Шыққан тегі Арғын тайпасының Сүйіндік руының қаржас руынан. Заманындағы сыншылар оны «көмекей әулие» деген. Сөйлегенде көмекейі бүлкілдеп, аузынан тек өлең сөз төгіледі екен.Сырдария облысы Қазалы уезі көшербай болысының 6-шы ауыл. "ҚараҚ" деген жер
Бұқар Жырау қазақ халқының Жоңғар басқыншылығы тұсында, елдің болашағы қыл үстінде тұрған кезде өмір сүріп, сол алмағайып замандағы күрделі мәселелерге өз жырларымен жауап бере білді. Осындай ауыр сәттерде Абылай ханға дұрыс кеңес беріп, ел-жұртты басқыншы жауға қарсы күресте біріктіруге, бір тудың астына топтастыруға күш салды. Өзінің саяси-әлеум. мәнді жыр-толғауларымен сол жалынды күрестің жыршысына айналды. Осы мақсатта ол Абылай ханды бірден-бір қажетті басшы санап, оған халық бірлігін сақтап қалатын көсем тұрғысында үлкен сенім артты. Абылай хан да сол биік талаптан табылып, елдің бірлігі мен жарқын болашағы үшін жан аямай қызмет етті. Жырау сол азаттық жолында өлімге бас байлап, ерліктің небір ғажайып үлгілерін көрсеткен хан мен оның батырларын жырға қосып, олардың өшпес әдеби бейнелерін жасады. Әсіресе, Абылай ханның көрегендігі мен даналығын, ауыр кезең, қиын сәттерде ел ұйытқысы бола білгенін асқақ жырлады:
жүктеу/скачать 1,3 Mb.
Достарыңызбен бөлісу:
