Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы
Арафат Ясир ќл-Кудва Абдель Рахман Рауф Ќбу
жүктеу/скачать 14,18 Mb. Pdf көрінісі
|
дүниежүзі тарихы 11
| Арафат Ясир ќл-Кудва Абдель Рахман Рауф Ќбу
Аммар (1929—2004) Каирде, саудагер отбасында туѕан. Каир универси- тетiнiѓ инженерлiк факультетiн бiтiрдi. Палестиналыћ иммигранттармен жаћындасып, палестина халћыныѓ )з ћџћыћтары љшiн жљргiзген кљресiне ћосылды. 1968 жылы Палестинаны азат ету џйымыныѓ (ПАЕЏ) т)раѕасы болды. 1988 жылы ПАЕЏ Атћару комитетiнiѓ шешiмi бойынша ќзiрше iс жљзiнде )мiр сљрмейтiн Палестина мемлекетiнiѓ президентi болып таѕайын- далды. 1995 жылы Палестина џлттыћ автономиясы Кеѓесiнiѓ т)раѕасы ћызметiне сайланды, ћайтыс болѕанѕа дейiн азат жќне тќуелсiз Палестинаны ћџру љшiн кљрес жљргiздi. 240 содырлары Ливанныѓ оѓтљстiк аудандарына шыѕып Израильге шабуылдар жасап отырды. 1982 жылы Израиль армиясы ПАЏ отряд- тарын талћандау жќне оларды Ливаннан ћуып шыѕу маћсатымен Ливанѕа басып кiрдi. Бесiншi араб-израиль соѕысы басталды. Мџныѓ нќтижесiнде ПАЏ-ныѓ ќскери кљштерi Ливаннан кеттi, ПАЏ-ныѓ штаб-пќтерi Туниске к)шiрiлдi, Израиль Ливанныѓ оѓтљстiгiнде ќскерi болатынын мќлiмдеп, бџл аумаћты ћауiпсiздiк аймаѕы деп жариялады. 1983 жылы бiтiм туралы ливан-израиль келiсiмi жасалынды. 1985 жылы Израиль ќскерлерi Ливаннан шыѕарылды. 1987 жылы Израиль басып алѕан аумаћтарда Газа секторында жќне Иордан )зенiнiѓ батыс жаѕалауында Палестина интифадасы (жаппай к)терiлiс) басталды, ол екi жылдай уаћытћа созылды. Оныѓ формалдi тљрде аяћталѕаны араб-израиль бейбiт келiсс)здерiнiѓ басталуына мљмкiндiк бердi. 1991 жылы Мадридте Таяу Шыѕыстаѕы жаѕдайды бейбiт реттеу ж)нiндегi конфренция болды, оѕан Израиль жќне ћарсы тџрѕан араб мемлекеттерi, сондай-аћ палестиналыћтардыѓ )кiлдерi (iс жљзiнде ПАЏ) ћатысты. Конференцияѕа ћатысушылар жаѕдайды бейбiт реттеудiѓ негiзi ретiнде «жердiѓ орнына бейбiтшiлiк» ћаѕидасын ћабылдау туралы келiсiм жасады (Палестина жаѕы егер басып алынѕан аумаћтардан ќскерлерi кетсе Израильдi мойындаймыз деп, ал Израиль 1967 жылѕы соѕысћа дейiн болѕан жаѕдайды ћалпына келтiруге ќзiрмiз деп мќлiмдедi). 1993 жылы Израиль мен ПАЏ )зара мойындау туралы келiсiм жасасып, Газа мен Иерихон секторында уаћытша палестиналыћ )зiн- )зi басћаруды џйымдастырудыѓ принциптерi туралы Декларацияѕа ћол ћойды. С)йтiп, Израиль араб халћы тарихи Палестина жерiнiѓ б)лiгiн араб-палестиналыћ ќкiмшiлiктiѓ баћылауына беруге келiстi, келешекте ћџрылып отырѕан автономияныѓ аумаѕында тќуелсiз араб мемлекетi жарияланатынын тљсiндi. 1995 жылы Израиль мен ПАЏ израиль ќскерлерiн к)бiнесе арабтар тџратын алты ћаладан шыѕару- ды, оларда Палестин ќкiмшiлiгiнiѓ сайлауын )ткiзудi к)здейтiн уаћытша келiсiм жасасты. С)йтiп, Палестина автономиясын ћџру баѕытында елеулi ћадам жасалды. Алайда ПАЏ экстремистерiнiѓ жќне Израильдегi оѓшыл партиялардыѓ ћарсыласуы сал- дарынан уаћытша келiсiмдi орын- дау џзаћћа созылды, дегенмен Палестина автономиясы ќкiмшi- лiгiнiѓ баћылауында болып отырѕан аумаћ бiрте-бiрте џлѕай- тылуда. жүктеу/скачать 14,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|