Ойын:Топтық жұмыс/әр сұраққа оқушылар бірлесе отырып,ойласып жауап айтады/   «Лото ойын»  слайд

268 
 
6 
                       1 
2 
                       5 
Сергіту сәті: слайд  /әуен арқылы қимыл қозғалыс жасау/ 
  
Сабақты қорыту:   7 мысал   
5*8═40                              40:8=5 
15*8=120                          120:8=15 
25*8=200                          200:8=25 
  
Үйге тапсырма:  №5 мысал. 
Сабаққа белсене қатысқан оқушыны мадақтап бағалау 
 
 
 
 
 
 
            
 
 
 
                   Қызылорда қаласы № 264  мектеп-лицейінің   
                                      бастауыш сынып мұғалімі 
                            Гүлмира  Шырынханова  Шырынханқызы. 
 
 
Сабақтың тақырыбы: 
Мұқан Иманжанов. Таңның атуы 
Сілтеме 
Жоспар 
Жалпы мақсаты: 
Оқушылар  мәтіннен табиғи құбылыстарға сипаттама беруді 
үйренеді. 
 
Күтілетін  нәтиже 
1. Автор туралы мәлімет бере алады. 
2.Мәтіннің мазмұнын талдай алады. 
3. Табиғи құбылыстарды сипаттай алады.  
Негізгі идеялар 
Таң атарда Шығыс жақтан  Шолпан жұлдызды бақылауы. 
 
 
 
Сабақта қолданылатын 
 құрал- жабдықтар 
Акт- видео роликтер, плакаттар, стикерлер, смайликтер, маркерлер. 
Ақын өмірі жайлы қысқаша түсінік мақал - мәтел, нақыл сөздер. 
 

269 
 
Тапсырмалар 
Жеке жұмыс –ассосация жаззу. 
Жұптық жұмыс жасырын сөзді шешу. 
Топтық жұмыс –мәтінді талқылау. 
Топтық жұмыс- суретпен жұмыс, қатемен жұмыс. 
 
Сабақтың барысы: 
I Ұйымдастыру кезеңі . 
1.Психологиялық дайындық. 
Қүн жарығын алақанға саламын, 
Жүрегіме басып ұстай  қаламын. 
Ізгі әрі нәзік, жарық, мирімді 
Болып кетер сонда дереу жан-жағым. 
2.Топқа бөлу. Тақырыпқа сәйкес. 
 
І – топ.  Маусым                         ІІ – топ.  Шілде                                 ІІІ – топ.  Тамыз 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II Үй тапсырмасын сұрау. 
Ой қозғау әдісі арқылы түрткі сұрақтарын қою. 
1. Шыбынсыз жаздың авторы кім? 
2. С. Мұқанов қай жылы дүниеге келген? 
3.Шыбынсыз жаз дегенімзді қалай түсінесің? 
   Оқушылар жауаптарын саралау. 
 
III. Жаңа сабақ 
Сөз жұмбақ шешіледі жаңа тақырып ашылады. 
Жасырын сөз  «Таңның  атуы» 
Мұқан  Иманжанов туралы мәлімет беру,  өмірімен таныстыру. 
 
III. Мәтінмен жұмыс.   «Таңның атуы» 
 Жеке жұмыс 
-Іштей оқыту 
-Тізбектей оқыту 
- Сұрақтармен жұмыс жүргізу. 
 
IV. Топтық жұмыс 
Мәтінді топ ішінде бірігіп талқылайды. Бір-біріне сұрақтар қояды. 
Табыс критерилері арқылы бағалау. 
1. Мәтінді жүргізіп оқи алуы. 
2. Мәтінге сұрақ қоя білу. 
3. Идеяның ашылуы. 
 
V. Сергіту сәті  
АКТ музыкасы арқылы жұмыс жасау. 
 
VI. Дәптермен жұмыс. 

270 
 
Пұштиған -бір кішкентай деген мағынаны береді. 
Бір шыбын жанды - қорыққан деген мағына. 
 
 Жұптық жұмыс 
-
 
Сен мәтіннен  қандай ой түйдің?  Ыстық микрофон. 
 
VII. Бағалау 
 Критерилер бойынша өзін-өзі бағалау парағы. 
 
р/с  Аты- жөні 
1. Автор туралы 
мәлімет бере 
алады 
2.Мәтіннің 
мазмұнын талдай 
алады. 
 
3. Табиғи 
құбылыстарды 
сипаттай алады. 
1 
Ерлан Альнура 
 
 
 
2 
Қылышбай Әбдірахман 
 
 
 
3 
Дастанова Наргиз 
 
 
 
4 
Асылбекұлы Алдияр 
 
 
 
 
Бағалау шкаласы: 
  «5» - 9 -10 
  «4» - 6- 8 
  «3» -3 -5 
  «2» -0 -2 
 
Бағдаршам арқылы бағалау 
 
VIII.  Кері байланыс. (ұнады, қиын болды, тілегім) 
Біз бүгін сабақта немен таныстық? 
Сабақта жаңадан нені білдік? 
 
IX. Үйге тапсырма беру. 
1 Мәтінді түсініп оқу.
 
 
2. Сурет мазмұны бойынша әңгіме жазу. 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                     Қызылорда қаласы № 264 мектеп-лицейінің  
                                    мектепалды  даярлық  0 «Ә»   сынып мұғалімі   
                                      Абдраманова  Шахарбану  Кеңесбековна 
 
  
Тақырыбы:   Еліме қуат,  халқыма шуақ  бер  Наурыз! 
 
 
     Мақсаты:    Қазақ  халқының  атадан  балаға  мұра  етіп  қалдырған  салт-дәстүрін,  наурыз  мейрамының 
мәнін  түсіндіру,  қазақтың  ұлттық  өнерінен,  мәдениетінен  тәлім-тәрбие  беру.  Өлең,  мақал-мәтелдер 
арқылы  тілдік  қорларын  дамыту.  Өз  ұлтына  деген  сүйіспеншілігін  арттыру.  Ұлтымыздың  дәстүрін 
құрметтеуге, әдептілікке тәрбиелеу.  

271 
 
     Көрнекілігі: Қазақтың киіз үйі, жабдықтары, ұлттық тәрбие жөнінде нақыл сөздер, мақал-мәтелдер, 
үнтаспа. 
     Барысы:  Балалар,  қане  бәріміз  шеңбер  болып  тұрайық.  Қайырлы  күн.  Мен  сендерді  көргеніме  өте 
қуаныштымын.  Мен  сендерге  зор  денсаулық,  ашық  аспан  тілеймін,  әр  атқан  таңдарың  қуанышқа, 
жылуға толы болсын! Бір-бірімізге деген жылуымызды білдірейік.  
Армысың асыл күн,  Армысың асыл жыр. 
Армысың көк аспан, Жылуыма жылу қос, 
Міне менің қолым. 
     Ұйымдастыру: 
 (бір оқушы шаңырақты көтеріп тұрады, қалған оқушылар шеңбер жасап........)  
Бір шаңырақ астында, 
Тату-тәтті тұрамыз. 
Бірге ішеміз асты да, 
Бірге сайран құрамыз. 
Достықты үлгі санаған, 
Бір үйде біз тұрамыз. 
Қалған ата-бабадан, 
Бірлік асыл мұрамыз! 
     -Сәлеметсіздер,  құрметті  ата-аналар,  ұстаздар,  балалар, 
қонақтар! Дәстүрімізге арналған Ұлыстың ұлы күні  – Наурыз 
құтты  болсын!  Күлімдеген  шуақты  көктеммен  бірге  қазақ 
даласына жер әлемді жайнатып, әнші құстарды сайратып, наурыз тойын тойлатып жаңа жыл келді. Той 
құтты болсын! Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын! Ұлыс мерекесі сіздерге тек жақсылық әкелсін! Бүгінгі 
«Еліме қуат, халқыма шуақ бер Наурыз» атты ашық тәрбие сағатымыз ашық деп жариялаймыз. 
     Оқушы:(Әділбек) Ата, ата көрші ауылдан қонақтар келе жатыр! 
      Атасы:  (Нұрали).(сақалын  сипап  атасы  дөңгелек  үстелдің  жанында  отырады)    Иә,  балам  келсін, 
келсін! 
       Қонақтар: Ассалаумағалейкум ақсақал! 
       Атасы: Уағалейкумассалам! 
 
      Қонақ:  (Нұрдәулет).  Ақсақал  біз  сіздің  ауылға  осы  Наурыз  мейрамын  сылтауратып,  арнайы  келіп 
отырмыз! Ауылыңыздың жастары өнерге бір табан жақын деп естідік, соны өз көзімізбен көріп кетейік 
деп.... 
    Атасы: Әділбек, балаларды шақырып келе ғой!  
1.
 
Ал, балалар, тұрмайық,                          Қуаныш 
Әндетейік, шырқайық. 
Думандатып би билеп, 
Ән мен күйді төгілдіріп, 
Інжу маржан шашайық, 
Келген қонақ таң қалсын, 
Өнерден күмбез жасайық! 
2.
 
Уа, қараңдар, жараңдар!                  Айзере 
Көңілін бар алаңдар 
Ата менен анаң бар, 
Үлкен-кіші ағаң бар. 
Бәрің бері қараңдар. 
3.
 
Құрметті ата-аналар! Ұстаздар!            Нұрбақыт 
Тыңдаңыздар! Тыңдаңыздар! 
Той добырын қағып тұрған мұнда біз бар! 
Наурыз тойы басталды! 
Наурыз келсе құт келгені халайық, 
Есік ашып, шашу шашып                Назым 
Ел болып қарсы алайық 
Наурыз шашуы шашылсын. 
    Жүргізуші:  Наурыз  –  бақыттың  бастамасы,  ұлыстың  ұйытқысы,  жақсының  жаршысы,  ынтымақтың 
белгісі,  өмірге  нұр  сыйлаған,  сезімге  гүл  сыйлаған.  Ал  енді  біздің  кішкентай  бүлдіршіндеріміз  наурыз 
мейрамға дайындаған тақпақтарын ұсынамыз. 

272 
 
 
1.
 
Ата салтын бабамның 
Алып келді Ұлыс күн                          Рамазан 
Бір анадан туғандай  
Бір аспанның астында  
Береке-бірлік болсын деп 
Көп көжеден дәм татып 
Күшейтейік бірлікті 
 
2.
 
Күн мен түн теңелді 
Жер шуаққа кенелді                         Д.Нұрдәулет 
Қуанышта ел енді 
Наурыз келді салтымыз 
Көгерсін деп халқымыз 
Көшеге тал егеді. 
 
    Наурыз мейрамы – ерте заманнан бері халықтар тойлап келе жатқан тұрмыстық мереке. Күн мен түн 
теңелген, мал төлдеп, адамның аузы аққа тиген ырыстың басын қазақ елі Ұлыстың ұлы күні деп санады. 
Наурыз айында күн ұзарып, түн қысқарады. «Күн мен түнді» шақырамыз, шапалақпен қарсы алып. 
Күн: Сәулесі мол күнмін. 
Түн: Жұлдызы көп түнмін. 
Бірге: Бүгін біздер бірдей боп , 
 Теңелеміз біз бүгін. 
Түн: Ал ертең күн ұзақ. 
Күн: Түн қысқарар бірақ 
Бірге: Ұйқысы қанбай қалып жүрмеңдер тек, бірақ. 
    Ортаға бүлдіршіндерімізді бір топ биімен қарсы алайық. 
   Енді бәріміз қазақтың ұлттық ойындарын ойнасақ қайтеді? Арқан тартысып, күш сынасайық. « Арқан 
тартыс» ойыны ойналады. Ай, бәрекелді, оны да ойнадық. Енді тұсаукесер салтына да кезек берелік. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
    Иә, қазақ халқының өмір салтына көрік беретін дәстүр тұсау кесу емес пе?! 
Бала жүре бастаған кезде кішігірім той жасап, тұсау кеседі. «Тұсау кесуші» ортада бір топ әжелер: 
Ала  жіпті  байлағаным  –  адамның  ала  жібін  аттама  дегенім.  Көк  шөппен  кескенім  –  басқаның  жайлы 
болсын дегенім, өмірің ұзақ болсын дегенім.  
Тұсау кесер рәсімі орындалды. Тұсау кесуші: 
           Қаз-қаз балам, қаз балам,
 
 
Тақымыңды жаз балам.
 
 
Қадамыңды қарайық 
          Басқаныңды санайық 
Қаз-қаз балам, жүре ғой, 
Тай құлын боп шаба ғой. 
 
Озып бәйге ала ғой  
Қаз баса ғой, қарағым, 
Құтты болсын қадамың, 
Келген Наурыз айында  
Асулардан аса ғой. 

273 
 
      Тақпақтарға кезек берейік. 
    Жүргізуші: Ақ кимешегі Наурыздың аппақ қарындай әжеміз Наурыз көже әкеледі. Қанекей, бәріміз 
татайық. Наурыз думан тойын жалғастырайық.  
    Әже: Наурыз құтты болсын! Осы мейрам әр шаңыраққа бақыт, табыс, қуаныш әкелсін. 
1.
 
Ұлыс бақытты болсын! 
Әр күндерің жақсы болсын! 
Ақ мол болсын! 
Бәле-жала жерге енсін! 
Ұлыс бақыты болсын! 
Төрт түлік ақты болсын! 
Ақ мол болсын! 
     (Наурыз көже құйылады) 
     Қазақ халқының ежелгі салт-дәстүрінің бірі «Бата тілек» білдіру. Жаңбырменен жер көгереді, 
батаменен ел көгереді. Енді, балалар қазақ халқының салт-дәстүрінің бірі «бата беру». 
                  Бата 
Сұрасаң бата берейін,                                 Алмас 
Үстем болсын мерейің, 
Ықыласпен қол жайсаң, 
Ақ тілекті төгейін. 
Құт әкелсін жеріме, 
Бейбітшілік елде болып, 
Бақ-дәулет қонсын еліме, 
Балалар ақылды болып, 
Елін-жерін қорғасын. 
                           Аумин.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                  Ақтөбе   қаласы 
                                                                           №33 қазақ орта жалпы білім беру мектебі 
                                              Тарих пәнінің мұғалімі: 
                                                               Сыдыкова Алтынгул Сыражовна 
 
Сабақтың тақырыбы: Халықтардың ұлы қоныс аударуы 

274 
 
Сабақтың құрылымы 
Уақыт
ы 
Жұмыс 
түрі 
Мұғалім қызметі 
Оқушылар қызметі 
Сабақ уақыты: 45 мин. 
Сабақ тақырыбы: Халықтардың 
ұлы қоныс аударуы 
Сабақ мақсаты: 
1.Білімділік: Оқушыларды 
ғұндардың қоғамдық-саяси құрылыс 
ерекшеліктерімен, алғашқы 
қоғамдық құрылысының 
ыдырауымен таныстыру. Ғұндардың 
қоғамдық құрылысы, таптық 
қоғамның пайда болуы мен соғыс 
құралдары туралы алған білімдерін 
толықтыру. Ғұндардың ұлы қоныс 
аударуы себептеріне тоқтала 
отырып, Еуропаға әкелген тарихи 
өзгерістерімен таныстыру.  
2. Дамытушылық: Оқушылардың 
тіл байлығын жетілдіре отырып,өз 
бетінше іздену, танымдық сипаты 
бар әртүрлі сұрақтар мен 
тапсырмалар беру арқылы олардың 
ойлау қабілеттерімен 
дүниетанымын дамыту. 
3.Тәрбиелік:  Ғұндардың қазақ 
халқының арғы тегі болып 
саналатынын ұғындыра отырып, 
елжандылыққа, ұлтжандылыққа 
тәрбиелеу. Ерлікке үндеу. Қосымша 
тарихи деректер арқылы Отан 
тарихына қызығушылығын арттыру 
 
 
 
 
Сабақ түрі: жаңа білімді меңгерту 
сабағы 
 
 
 
 
Қажетті құрал-жабдықтар: 
оқулық, карталар, интерактивті 
тақта, слайдтар, суретті кестелер, 
тірек-сызбалар,   мультимедиялық 
ақпарат, қосымша тарихи 
әдебиеттер 
 
 
 
 
Пәндік байланыс: география, 
ежелгі дүние тарихы, 
 
 
 
 

275 
 
Сабақтың әдіс-тәсілдері: Сын 
тұрғысынан ойлау технологиясы 
әдістері, тірек-сызба,  
 
 
 
 
Сабақтың жүру барысы: 
І. Ұйымдастыру 
 
 
 
 
І Қызығушылқты ояту сатысы:   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2 мин 
 
 
 
 
 
5 мин 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ұйымдастыру 
бөлімінде: 
ә) Оқушылармен 
амандасу. 
Оқушыларға 
сабақтың өтілу 
барысы  айтылады 
Оқушылар 6 топқа 
бөлініп алдын-ала 
отырғызылады 
І Қызығушылық-
ты ояту сатысы:  
1. «Жасырын 
микрофон»  
дауысы арқылы 
Аттила сарайында 
болған Приискнің 
Аттиланы көргені 
туралы мәліметі 
оқылады 
Оқылатын мәтін: 
«Олардың 
құдыреттілігі 
сондай,олардың 
елшісі қолындағы 
шаньюйдің сенім 
таңбаларымен 
көрші елдерге 
барды, ол елдер бір 
мемлекеттен екінші 
мемлекетке 
шығарып салып, 
азық-түлікпен 
қамтамасыз етіп 
тұрды.Бір көрген 
адам оларды нағыз 
Азиялық екенін 
бірден айтады.» 
Мұғалім: қандай 
тайпа және кімдер 
туралы айтылды 
деп ойлайсыңдар? 
 
 
 
 
 
 
І Қызығушылықты 
ояту сатысы: 
«Жасырын 
микрофон» дауысын 
естіген соң 
Мұғалім: «Бұл кім 
деп ойлайсыңдар?» 
деп сұрайды 
Оқушылардың 
ықтимал жауабы: 
ғұндар немесе ғұн 
жауынгері екенін 
айтады.  
Мұғалім: «Ендеше 
бүгін біздің сабақта 
ғұн жауынгері рухы  
қонақта. Ол біздің 
жұмысымызды 
бағалаушы, көңілі 
толған оқушыға ғұн 
көсемі -Аттила 
бейнесі бар 
медальондар 
ұсынады. 
Алдарыңызда ғұн 
құмырасы тұр,  алған  
медальондарды әр 
оқушы өз 
құмырасына 
жинайды. Сабақ 
соңында сендер осы 
медальондар арқылы 
бағаланатын 

276 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
«Ғұн жауынгері 
рухы арамызда» 
Ғұн 
жауынгерлерінің 
тапсырмаларын 
орындау: 
І тапсырма: 
«Ассоцация құру» 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ғұн жауынгерінің ІІ 
тапсырмасы: 
«Тізбекті 
шынжыр» 
жұмысы: 
«Ғұндар әлемдік 
тарихта алар орны 
зор. Ғұндарды бүкіл 
әлем халқы 
боласыздар. 
Оның сіздерге 
бірінші 
тапсырмасы: 
«Ғұндар деген 
кімдер, Ғұн 
мемлекеті қандай 
мемлекет?» 
6 топ  бір-бірден өз 
білгендерін бір 
сөзбен айту керек: 
«Ассоциация құру» 
 
 
 
 
 
 
 
Оқушылар ауызша 
ассоцация 
жасағаннан кейін 
интерактивті 
тақтада слайдтан 
дайын түрінде 
көрініп 
нақтыланады: 
 
Қытай 
деректерінен 
белгілі      Алғашқы 
шаньюй-Моде         
б.з..б.4 ғ.- б.з. 3 ғ 
 
 
 
Ғұндар деген кімдер, Ғұн 
мемлекеті  туралы не 
білесіңдер? 

277 
 
таниды.Неліктен 
деп ойлайсыңдар? 
Оқушылар 
тізбекпен өйткені... 
деп жалғастырып өз 
ойларын айтады.                
 
 
Шаньюй туысқан 
дары-түменбасы                                                                                                                                                                                                                                                                                
 
 
24 ру, әр рудан-
10000 әскер 
 
                      
Қытаймен соғысты                  
әскери-
демократиялық   
мемлекет 
Оқушылардың 
ықтимал 
жауаптары: 
 Өйткені... ғұндар 
басқа елдерге жорық 
жасаған 
Өйткені.... 
ғұндардан сақтану 
үшін Қытай елі 
әлемнің жеті 
кереметтерінің бірі-
Ұлы Қытай 
қорғанын салуға 
мәжбүр еткен 
Өйткені... ғұндар 
жауынгер халық 
болған 
өйткені ...ғұндардың 
батыр көсемі Мөде, 
Чжи-чжи,Еділ 
(Аттила) сияқты 
ержүрек ұлдары 
болды және олар 
жеңілуді білмеген 
шебер 
әскербасшылары 
болған   
Мұғалім: Өйткені 
олар Батысқа қоныс 
аударып 
Ғұндар деген кімдер, 
ғұн мемлекеті туралы 
не білесіңдер 

278 
 
«Халықтардың ұлы 
қоныс аударуын» 
жасады 
 
ІІ. Мағынаны тану сатысы : 
«Халықтардың ұлы қоныс аударуы» 
20 мин 
Топтық 
жұмыс 
ІІІ. Мағынаны 
тану сатысы  
Мұғалімнің 
баяндауы-5 мин. 
«Халықтардың ұлы 
қоныс аударуы» 
Интерактивті 
тақтада тірек-
сызбалар, суреттер 
және карта арқылы 
әңгімеленеді,қосым
ша деректер 
айтылады-3 мин 
1. Мәтінмен жұмыс 
2. «Сиқырлы 
торкөздер» 
 
ІІІ. Мағынаны тану 
сатысы : 
1. Мәтінмен жұмыс 
жасалады. 
Топтарға мәтін 
бөліктері  бойынша 
тапсырмалар 
беріледі. Әр топ өз 
жұмыстарын топта 
ақылдаса отырып 
презентациялайды 
І топ: : 
«Халықтардың ұлы 
қоныс аударуы» 
туралы әңгімелейді 
ІІ топ : «Ғұндардың 
Рим империясын 
басқаруы»  
ІІІ топ  «Ғұн 
жорықтарының 
маңызы»  Сипаттама 
беру 
ІV топ  «Ғұндардың 
жеңу себептері» 
V топ:  « Тарихтағы 
ғұндардың 
сипаттамасын табу» 
VІ топ: «Аттила-
ержүрек ғұн көсемі» 
2. «Сиқырлы 
торкөздер» блиц-
турнир 
Ақылды 
Әдепті 
1 
 
4.Суретті сұрақ 
 
2 
 
5.Бейне сұрақ 
 
3 Бейне 
Сұрақ 
6. 
 
Шарты: 
Интерактивті тақтада 
көрсетілетін 
сиқырлы торкөздерді 
ашқанда ашылған 

279 
 
торкөздегі 
сұрақтарды топтар 
өз реті саны қарай 
таңдайды, 
соркөздерге 
жасырынған 
сұрақтарға жауап 
береді Әр дұрыс 
жауапқа ғұн көсемі- 
Аттила бейнеленген 
медальон беріледі, әр 
топтағы дұрыс жауап 
берген  оқушы өз 
қыш құмырасына  
ұпай жинайды 

жүктеу/скачать 9,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: