нұсқаулығын қараңыз.
3.5 Мәтінді
түрлі
формада
ұсыну
3.6 Түрлі
жанрда
шығармаш
ылық мәтін
жазу
1.3.5.1
сызбалар,
суреттер,
белгілермен
толықтырып
жай
сөйлемдер/мәтін
құрастырады
және жазады
1.3.6.1
мұғалімнің
көмегімен әр
түрлі жанр
бойынша (хат,
құттықтау хат,
хабарлама,
Ойын ережесін құру
(МК) Оқушылардың ұлттық ойын ойнау
барысында түскен суреттерін қарап,
«Бірлесіп жазу» әдісіне сәйкес, әр
суреттің
астына
нұсқау
жазыңыз.
Нұсқаулардың тиісті шақта жазылуына
назар аударыңыз.
(Т,Қ) Оқушыларға ойын барысында
түскен суреттерін қолдана отырып, әр
суретке нұсқау жазуды тапсырыңыз.
«Бірлесіп жазу» әдісін қолдана отырып,
оқушылардың тиісті шақты қолдануын
қадағалаңыз. Әр нұсқауды реттік санмен
белгілеулерін қадағалаңыз.
(Т) Оқушылардың жазған нұсқауларын
2-бөлімдегі «Бірлесіп жазу» нұсқаулығын
қараңыз. Ойын үшін қажетті заттарды
реттеуден бастаңыз. Суреттерді тізбектеп,
нөмірлеңіз. Әр сөйлемді жазбас бұрын
дауыстап айтыңыз, жазып болған соң
қайталап оқыңыз. Оның түсінікті және
дұрыс
екенін
тексеріңіз.
Кейбір
сөйлемдерде әдейілеп қате жіберіңіз.
Сөйлемдерді жазуда нұсқауға қайшы
келетін
кейбір
қателерді
жіберіңіз.
Сөйлемді қайталап оқып, оқушыларға
қатені
табуды
тапсырыңыз.
Қатені
қайталаңыз,
оқушылардың
оны
байқағанын тексеріңіз.
4-
нұсқа
Маусым
2016.
70
3.9
Орфографи
ялық
нормалард
ы сақтау
нұсқаулық)
шағын мәтін/жай
сөйлемдер құрап
жазады
1.3.9.2 мұғалім
көмегімен
сөздерді дұрыс
тасымалдау,
тасымалдауға
болмайтын
сөздерді ажырату
1.3.9.3 бас
әріппен
жазылатын
сөздерді (кісі
аттары, жер-су
атаулары, үй
жануарларына
берілген
атауларды)
анықтау
сынып ішінде дауыстап оқуына мүмкіндік
беріңіз. Олардың дұрыстығына назар
аударыңыз.
Жазылған
нұсқаулардың
басқалар
қолдана
алатындай
етіп
жазылғандығын қадағалаңыз.
Оқу жетістіктерін бағалау:
нұсқау
жазудың
ерекшеліктерін
ескеруінз.;
нұсқаулықты қолдануға түсініктілігін.
Сөйлемдерді
құрастыруын,
тыңдаушыларға пайдалы, қызықты
жазылғандығын бағалаңыз
Оқушыларды жазу деңгейлеріне қарай
топтарға біріктіріңіз. Оларға бір немесе
екі нұсқау жазып, бір қатарға жинауды
тапсырыңыз.
1-бөлімдегі
«Бірлесіп
жазу» әдісін
қараңыз.
Оқушыларға нұсқауды жазбас бұрын
сөйлемді толығымен дауыстап оқуды,
жазып болған соң тағы бір рет оқуды
тапсырыңыз. Түсінікті ме? Нақты ма?
Тиісті шақта жазылған ба?
2.2
Оқылған
мәтіннің
мазмұнын
түсіну
1.7
Тыңдалған
материал
1.2.2.1 Мәтінде
автордың кім
(не) туралы
айтқысы келгенін
түсіну
1.1.7.1 тыңдалған
мәтінгеТыңдалға
н мәтінге өз
көзқарасын жай
сөйлеммен
білдіру (ұнайды/
Ұлттық кейіпкерлер жайында әңгіме
оқу
(МК) Ұлттық кейіпкерлер бар бірнеше
әңгіме оқыңыз. Оқушыларды әңгімелерге
қызықтыру үшін оқу дағдыларын дұрыс
қолданып, оқып көрсетіңіз. Сөйлем
ішіндегі түсіп қалған сөздерді табу үлгісін
көрсетіңіз. Сөйлемді соңына дейін оқып,
түсіп қалған сөзге болжау жасатыңыз.
Әр
әңгіменің
аяғында
оқушыларға
оқиғаның
өткен
орнын,
кімдер
Бұл бөлімде мұғалім тақырыпқа қатысты
ертегі, әңгіме, өлеңдер қолдануы керек.
Оқушыларға түсінікті болу үшін оларды
бірнеше рет (сабаққа белсенді қатыстыру)
қайталаңыз, бірге айтыңыз.
Ұлттық кейіпкер туралы жинақ жасаңыз.
Мысалы, Алдар көсе туралы
Кітап оқуға ыңғайлы орындықтары бар
http://www.youtube.com/
watch?v=-H55cjEUBVw
мультфильм про
Алдара Косе
http://www.youtube.com/
watch?v=NA1I_fCIpHk
видео «Первый в мире
выход в открытый
4-
нұсқа
Маусым
2016.
71
бойынша өз
пікірін айту
2.6
Мәтіннің
түрлері мен
жанрын,
стилін
анықтау
ұнамайды))
1.2.6.1
мұғалімнің
көмегімен
әңгімелеу
мәтінін/
ерекшелігіне
қарай мәтін
жанрын (өлең,
әңгіме, ертегі)/
стилін (көркем
және бейкөркем)
ажырату
қатысатынын, не болатынын «кейіпкер»,
«оқиға» секілді сөздерді қолдана отырып
анықтауды тапсырыңыз.
(Ұ) Әр әңгімеде кейіпкерлердің қалай
суреттелетінін салыстыруына мүмкіндік
беріңіз.
Ұқсастықтары
мен
айырмашылықтары?
Әрбір
басты
кейіпкердің
әңгімедегі
іс-әрекетін
талқылатыңыз.
Олардың
жағымды
кейіпкер екенін қайдан білеміз? Олар
қандай
әрекеттер
жасады?
Айналасындағыларға қандай әсер береді?
Мысалы: қуаныш, үміт...
(Ұ)
Басқа
ұлттық
кейіпкерді
таныстырыңыз. Ол туралы әңгіме оқыңыз.
Әңгімелерді жоғарыда көрсетілгендей
салыстыруға жетелеңіз.
Оқу нұсқаулығын пайдаланыңыз:
кітапқа кіріспе
тексеру стратегиясы
өздігінен оқу
мәтінге қайтып оралу және сұрақтарға
жауап беру.
Сөйлем ішіндегі түсіп қалған сөздерді
табу үлгісін көрсетіңіз. Сөйлемді соңына
дейін оқып, түсіп қалған сөзге болжау
жасатыңыз.
оқу бұрышын жасаңыз. Оқушыларға бос
уақыттарында
кітаптарды
қолдануға
мүмкіндік беріңіз.
Оқушылардың оқылым дағдыларын
қолдана білуіне назар аударыңыз.
Оқушыларға қолданылған суреттердегі
детальдарға назар аударып, түсіндірме
сөздер
мен
тіркестерді
қайталауға
тапсырма беріңіз. Бір кейіпкердің түрлі
әңгімедегі
ұқсастықтары
мен
айырмашылықтарын анықтаңыз.
2-бөлімдегі «Бағытталған оқу» әдісінің
нұсқаулығын қараңыз. Оқушыларды оқу
деңгейлеріне қарай топтарға біріктіріңіз.
Жеңіл кітаптар оқылым дағдысы төмен
оқушыларға беріледі. Оқушыларға бірдей
сұрақтар қойыңыз. Мысалы: Олардың
жағымды кейіпкер екенін қайдан білеміз?
Олар
қандай
әрекеттер
жасады?
Айналасындағыларға қандай әсер береді?
Мысалы: қуаныш, үміт...
космос»
http://www.ertegi.ru/map
.php?section=1
2.2
Оқылған
мәтіннің
мазмұнын
түсіну
1.2.2.1 мәтінде
автордың кім
(не) туралы
айтқысы келгенін
түсіну
Әңгімедегі кейіпкерлерді сипаттау
(Т) Оқушылар бірге оқыған кітаптағы
суреттерді жинақтайды.
(Т) Әр шығармадағы бас кейіпкерлерді
Суреттерді (иллюстрацияларды) басты
оқиғаларды
тізбектеу
үшін
қайта
құрастырыңыз. Оқушылар оны рет-
4-
нұсқа
Маусым
2016.
72
1.7
Тыңдалған
материал
бойынша өз
пікірін айту
1.6
Тыңдаушы
ның
назарын
аудару
1.1.7.1 тыңдалған
мәтінге
Тыңдалған
мәтінге
өз
көзқарасын жай
сөйлеммен
білдіру (ұнайды/
ұнамайды)
1.1.6.1 сөйлеу
барысында
сипаттау/салыст
ыру сөздерін,
вербалды емес
қарым-қатынас
құралдарын (ым-
ишара, қимыл),
дауыс ырғағын,
мәнерін,
қарқынын, сөз
арасындағы
кідірісті қолдану)
талқылатыңыз. Кейіпкердің мінезін, киген
киімдерінің
түр-түсін
сипаттайтын
бөлімдерді
тапқызыңыз.
Оқушылар
әңгімені
қайта
қарап
шығады.
Оқушыларға кейіпкерді, оның іс-әрекетін,
оқиғаларын сипаттайтын сөздерді табуға
тапсырма беріңіз.
(Т) Оқушыларға үлкен параққа бас
кейіпкердің
мінездемесін
жазуды
тапсырыңыз.
Әр
сөздің
қасына
шығармадан нақты сол туралы тіркес
немесе сөз жазылады. Мысалы, кейіпкер
қалай суреттелген?
(Ж,Қ) «Сипаттау» ойынын ойнатыңыз.
Оқушы өз кейіпкерін жанындағы досына
сипаттайды. Ол түсінгенге дейін қандай
дәлелдер немесе неше дәлел қолданды?
Оқу жетістіктерін бағалау:
кейіпкерге тиісті нақты сипаттама
беруін;
әңгімелердегі ақпараттар мен
детальдардың есте сақтауын;
мәнерлі сөйлеу дағдысын бағалаңыз.
ретімен дұрыс орналастырулары керек.
Еске түсіру үшін кітапқа тағы бір қарап
шығуды тапсырыңыз.
Оқушыларды кітап оқи алу деңгейлеріне
қарай топтарға біріктіріңіз. Тапсырманы
олар бірге оқыған кітаптан беріңіз.
Шығармадағы кейіпкерді сипаттаудың екі
жолы бар екенін түсіндіріңіз. Олар кім?
Олар қандай адамдар?
Қандай кейіпкер? Оны қалай білеміз?
Шығарманың қай жерінде ол туралы
айтылады? Оларды біз қалай сипаттай
аламыз? Мысалы: сыпайы, еңбекқор.
Сыныпта жасаған диаграмманы көрсетуге
мүмкіндік беріңіз
Оқушылар деңгейлеріне қарай жұптарға
бөлінеді. Бір-біріне теріс қарап отырады.
Біреуі кейіпкердің суретін көрсетпей, оны
ауызша сипаттайды. Екіншісі кейіпкерді
табуы тиіс.
3.5 Мәтін
құрастыру
1.3.5.1
тақырыпқа
байланысты
керекті
сөздер,
сызбалар,
суреттер,
белгілерін
қолдана отырып,
жай
Кейіпкерді сипаттау
(МК) Оқушыларға « Бірлесіп жазу» әдісін
қолдана отырып кейіпкерге қысқаша
сипаттама
жазу
үлгісін
көрсетіңіз.
Оқушылар дұрыс жазу үшін сөйлем
үлгілерін қолданыңыз. Мысалы: Ол
...адам, онда ...бар.
2-бөлімдегі
«Бірлесіп
жазу»
нұсқаулығын қараңыз. Әр сөйлемді
жазбас бұрын дауыстап оқыңыз, жазып
болған соң қайталап оқыңыз. Кейіпкерге
дұрыс сипаттама бергенін (сөйлемде
дұрыс жазылғанын) тексеріңіз. Сырт көзге
4-
нұсқа
Маусым
2016.
73
сөйлемдер/мәтін
құрастыру және
жазу
(Ө,ф) Оқушылар талқылаған кейіпкердің
суретін салады. Астына кейіпкердің
сипаттамасы берілген үлгіге сәйкес сөйлем
түрінде жазады.
(Т) «Бағытталған жазу» әдісін қолдана
отырып, оқушыларға тиісті сөздер мен
дыбыстарды жазуға қолдау көрсетіңіз.
Жазылым дағдысы жоғары оқушыларға
жайылма сөйлемдер жазуды ұсыныңыз.
Оқушылардың тыңдарманға түсінікті, әсер
ететін сөйлем жазуын бағалаңыз.
түсінікті ме? Тақтада жазылған сөздерге
назар аудартыңыз.
Оқушыларға жазбас бұрын сөйлемді
толығымен дауыстап оқуды, жазып
болған соң тағы бір рет оқуды
тапсырыңыз. Оқушылар бір сәт кейіпкерді
танымаймын деп ойласын. Жазғандары
арқылы оны тани алды ма?
1-бөлімдегі «Бағытталған жазу» әдісін
қараңыз.
Сыныпта
«Жазу
бұрышын»
жабдықтаңыз. Әртүрлі қағаз, қаламдар
қойыңыз.
Әртүрлі
кейіпкерлердің
суреттерін, қуыршақ бейнелерін де
қойыңыз.
Оқушылардың
бос
уақыттарында кейіпкерлерді суреттеп
жазып, бір-біріне дауыстап оқып беру
мүмкіндіктері болуы керек.
«Сауат ашу» пәні.1-сынып
7-бөлім: Тағам және сусын
Осыған дейін меңгерілген білім
7-бөлім І-ІІІ тоқсанда дамытылған дағдылар мен білімге негізделеді. Оқушылар жазу нұсқаулары мен қарапайым әңгімелермен (мәтін) таныс.
Сөйлем түрлерін жаза алады.
Мәнмәтін
Бұл бөлімде оқушылар жеміс-жидектерді қалай өсіру керектігі, басқа да өсімдік тектес тағамдардың дайындалуы туралы танып біледі. Бөлім
«Жаратылыстану» пәнімен байланыста. Аталмыш тақырыпты игеру барысында дыбыстарды үнемі қайталайды. Мұғалім тақырыпқа сәйкес келетін
4-
нұсқа
Маусым
2016.
74
әңгімелер, өлеңдер мен тақпақтар іріктеп алып, оқушылармен түрлі шығармашылық жұмыстарға тартады.
Қысқаша шолу
Бұл бөлімде «Әліппеден кейінгі кезең» жалғасады. Оқушылардың бейкөркем мәтін жазу дағдылары «Мектеп асханасы» тақырыбындағы жазылым
арқылы дамытылады. Мектеп асханасына оқушыларды апарып таныстыру қалаулары бойынша ұйымдастырылады. Мұндай жұмыстардан кейін
оқушылардың сөздік қоры, жазу дағдысы, байланыстырып сөйлеу, әңгімелеу қабілеті арта түседі.
Оқу
бағдарлама
сына
сілтеме
Оқу
мақсаттары
Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері
Мұғалімге арналған ескертпелер
(оқыту әдістемесі бойынша)
Оқыту ресурстары
Орфография, грамматика, пунктуация
бойынша бастапқы дағдыларын
қалыптастыру үшін ұсынылған оқу
мақсаттарын жүйелі түрде қолдануды
ұсынамыз:
1.9 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық
нормаларға сәйкес дұрыс айту
2.1 Оқу түрлерін қолдану
3.8 Қатені табу және түзету
3.9 Орфографиялық нормаларды сақтау
3.10 Грамматикалық нормаларды сақтау
3.11 Пунктуациялық нормаларды сақтау
3.12 Каллиграфиялық нормаларды сақтау
Жіктеу есімдіктерін ауызекі және
жазбаша сөйлеуде дұрыс қолданады
Тәуелдік жалғауларын ауызекі және
жазбаша сөйлеуде дұрыс қолданады.
Өз cезімін баяндауда іс-қимылды
білдіретін сөздерді (етістік шақтарын)
дұрыс қолданады.
Мағыналары жақын және қарама-қарсы
сөздердің сөздігін жасауға болады.
Оқушылардың сөздерді дұрыс жазуын
қадағалаңыз.
4-бөлімдегі «Қатемен жұмыс
нұсқаулығын» басшылыққа алыңыз.
4-
нұсқа
Маусым
2016.
75
1.1
Тыңдалған
материалды
ң мазмұнын
түсіну
1.3
Тыңдалған
материалды
мазмұндау
1.1.1.1 тыңдау
барысында тілдік
бірліктерді
(сөйлеу, сөз,
сөйлем, мәтін)
ажырату,
тыңдалған
мәтіннің
мазмұнын түсіну
1.1.3.1
мұғалімнің
көмегімен
оқиғаның ретін
сақтай
отырып
баяндау
Біздің кафеде
(Ұ) Оқушыларға рольдік ойын ойналатын
жерді көрсетіңіз. Заттарды қалай қолдану
керектігін
түсіндіріңіз.
Оқушыларға
тамаққа қалай тапсырыс беріп, қалай
қабылдау керектігін көрсетіңіз.
Дастархан басында өзін қалай ұстау
керектігі мен ас ішетін құрал-саймандарды
қолдану ережелерін қайталатыңыз.
(Т) Қарапайым тағам әзірлеу үшін
оқушылар рецепке қарайды, қандай
ыдыстардың қажет екендігін шешеді.
Ингредиенттерді өлшеп салып, рецепт
бойынша тағам әзірлейді.
(Т)
Топтағы
оқушылардың
орнын
араластырыңыз.
Әрқайсысы
не
жасағандарын, тағамды қалай әзірлегенін,
дәмі қандай екенін түсіндіреді.
Сынып ішінде кафе секілді бұрыш
жасаңыз. Орындық пен үстел қойыңыз,
үстіне дастарқан жайыңыз. Тапсырыс
қабылдайтын
парақтар,
ас
мәзірі,
тағамдар мен ақша, чек, дайындаңыз
(муляж немесе шынайы тағамдар).
Оқушыларға кафе ойынын жиі ойнауға
рұқсат беріңіз. Мұғалім оқушылар
арасында көбірек жүріп, даяшы мен
қонақ арасындағы қарым-қатынас үлгісін
көрсетеді. Ол оқушыларға сыпайылық,
көпшілік орындарда әдептілік сақтауды
үйретеді.
Оқушыларды оқылым дағдысына қарай
топтарға біріктіріңіз. Оқылым және
түсіну деңгейлеріне қарай рецептер
беріңіз. Әр топта оқушылар саны тең
болғаны жөн. Оқушылар қарапайым
тағамдар дайындайды. Мысалы: жеміс
салаты, көкөніс салаты, жент т.б.
Пышақ т.б. өткір құралдар қолданатын
топтарға қауіпсіздік ережелерін сақтау
үшін үлкендердің (көмекші мұғалім,
жоғары сынып оқушылары т.б.) көмегі
қажет.
Оқушыларды қайта топтаңыз. Әр топта
бұрынғы топтан бір-бір оқушыдан
болғаны
дұрыс.
Олар
әзірлеген
тағамдарын өзгелерге түсіндіруі керек.
«Бірінші....», «Сосын...», «Содан кейін...»
т.б. тіркестерді қолданулары керек.
Мұғалім
оқушыларға
ұсынылатын
тапсырмаларға сәйкес мәтіндер, өлеңдер
«Қазақ дастарханы»
М.Шаханов - бейне
клип
«Дастархан» youtube
4-
нұсқа
Маусым
2016.
76
оқып беріп, оны қайталауға ықпал
жасаулары керек.
1.1
Тыңдалған
материалды
ң мазмұнын
түсіну
2.5 Мәтін
бойынша
сұрақ қоя
білу және
жауап бере
білу
1.1.1.1 тыңдау
барысында тілдік
бірліктерді
(сөйлеу, сөз,
сөйлем, мәтін)
ажырату,
тыңдалған
мәтіннің
мазмұнын түсіну
1.2.5.1
мәтін
иллюстрациясы
бойынша
сұрақтар қоя білу
немесе оқығаны
бойынша
қойылған сұраққа
жауап
беру
(мұғалім
көмегімен)
Мектеп асханасы
(Ұ) Асханаға (Кафе /мейрамхана) бармас
бұрын оқушыларға қайда баратыны,
кіммен кездесетіні, т.б туралы мәлімет
беріңіз. Сапар барысында туындайтын
сұрақтар туралы ойландырыңыз. Әр
оқушыға жеке немесе жұпта сұрақ беріңіз
(Ө) Асханаға барған кезде әр оқушының
сұрақтарына жауап беруге мүмкіндік
беріңіз. Өздерін қызығушылығын
оятатын қосымша сұрақтар қоюға, жазуға
(сурет салуға) оқушыларды
ынталандырыңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |