Сборник материалов международной научно практической конференции

 
116 
productive  force.  New  time  requires  not  strength  and  aggressiveness  but  awareness  -  the 
ability to solve life's challenges creatively and gain information rapidly! A free society, free 
trade, free customs  
Responsible  parents  should  train  children  to  survive  and  develop  in  any  changing 
condition  for  what  we  have  to  learn  not  what  to  think  but  how  to  think,  confer  power  and 
develop  the  ability  to  value  reality  to  make  conscious  selection.United  nations  economic 
Commission for Europe Strategy for education for Sustainable Development puts the aim of 
solving  the  problem  of  the  transition  from  the  simple  transfer  of  knowledge  and  skills  to 
creatively  willingness  to  act  and  live  in  rapidly  changing  environment,  participate  in  social 
development  planning,  learn  to  anticipate  the  environmental  consequences  of  taken  actions 
and be responsible (6). Montel wrote that "good head better than stuffed head" (7). 
The  educational  process  should  not  be  directed  to  the  accumulation  of  knowledge,  it 
should help students organize knowledge in accordance with the main strategic objectives: it 
is  not  about  leading  general  information  to  its  elementary  parts  but  their  delimitation  and 
establishing links between them. Multidimensional teaching thinking becomes the priority. 
K.Gödel  notes  that  "there  are  two  result  important  for  us  -  the  impossibility  of 
mathematical proof of consistency for any sufficiently large system (fits this definition - Ed), 
includes all arithmetic within the system itself, as well as the existence of the limited capacity 
of the axiomatic principle approach. And no arithmetic system decision can make it complete. 
Both  of  these  contradictions  can  be  resolved  only  on  the  basis  of  meta-theory  and 
metapodhoda "(4). 
Thus, in order to understand the problem, one should depart from it, as the greater the 
distance,  the  more  clearly  its  essence,  that  is,  need  it  is  necessary  to  climb  and  reach  meta-
level understanding of the problem  
"And  at  this  level  -.  there  are  no  technocrats  who  behave  in  relation  to  man  and  the 
world  in  whole.  as  representatives  of  "black  magic".  It  is  known  that  the  usage  of  hidden 
forces of nature and spirit in order to seize power over the mankind or over wealth anciently 
refers  specifically  to  black  magic.  Isn’t  the  humanity  engaged  in  it?  And  doesn’t  the  very 
pedagogy – the servant of the dark forces- help it? Isn’t it time to bring back it its high sense - 
search for truth. When society is ready for, it will be worthy of the great future "(8). 
To establish a peaceful order in our society, we cannot ignore the position of continuing 
volatility of knowledge. Considerable increase of scope of knowledge is accompanied by the 
democratization of access to them by using new media such as the Internet.  
A  culture  that  will  accept  these  changes,  rejects  sacred  to  the  secular  state  "culture  of 
getting learning" and becomes a "culture of teaching". In general such a "culture of teaching " 
can be represented as follows (1 p. 169). 
- transfer knowledge center to the periphery of living, evolving knowledge; 
- the transition from local and national character and / or monopolies hold by the USA 
to the numerous cosmopolitan and multicultural one;  
- transition from concealed practice of "product" to open one by emphasizing the mental 
creative  and  cultural  behavior  of  others  expressed  by  the  form  of  contradictions,  oral 
argument, dialogue, chaotic movement of thought;  
- transition from the gaining set values for constant development, which are constantly 
change and encourage to seek new knowledge. 
Delors Commission points to four basic principles of modern education (1 to 170): 
 learn to recognize; 
 learn to do; 
 learn to be; 
 learn to live together.  
The new ideology of training needs [1, 171-172]: 
 nature of knowledge,  software programs  in  textbooks has  changed and replaced by 
"new knowledge" written by people of different cultures.  

 
117 
Thus,  the  approach  to  science  or  history  varies  considerably  in  multicultural  schools, 
depending on the descent of children;  
 model of industrial society gives way to a society of learning: 
knowledge transfer replaced by efforts to acquire knowledge, schooling will be replaced 
with less formal education.  
It  is  possible  to  create  a  typology  of  knowledge.  Today  schooling  emanate  from 
personal  knowledge  of  individuals,  from  folk  beliefs  of  coded  and  academic  knowledge.  It 
will be possible to identify four ways of acquiring knowledge hereafter: on the one hand, the 
"know who" and "know how" which enrich traditional techniques and practices specific to the 
world.  
Education, marked by social position, will replace the flexible learning which is open 
to  individuals  striving  for  knowledge,  regardless  of  their  ages.  Such  self-learning  and  self-
organization  capacity  will  help  to  establish  a  high  level  of  knowledge  and  provide  strategic 
direction [1 p. 171].  
Cognitive functionalism  model is  outdated because it is  no more than  one approach 
among  many  others,  which  leads  to  the  codification  and  standardization  of  knowledge. 
Furthermore, such a linear approach does not fit well with the world, ceased to be industrial.  
The  most  effective  form  of  knowledge  becomes  a  "penetrating  form."  This  form 
concerns  with  three  categories  of  human  progress:  the  personal  and  cultural  development; 
search for meaning, then there is a sense of citizenship, belonging to society and identification 
with  humanity  (these  feelings  should  be  brought  up  in  the  school);  acquisition  "an  antidote 
from  unwillingness  to  learn"  with  continuous  learning  throughout  life,  which  lasts  much 
longer than schooling. 
Motion  stability,  a  sequence  of  transitions  from  simple  to  complex,  from  a  call  to 
overcome and win - that's the new matrix of education of the XXI century, in which:  
NOT a brick in the wall, but a rainbow over the waterfall, the unity of diversity - that's 
the image that lies at the basis of the best developed environment for nowadays children.  
The child – is a very complex dynamic system. And very often his accomplishments 
grow  out  of  his  vices  and  strengths  begins  on  the  weaknesses  and  unfulfilled  desires, 
resentment and fear.  
Though  the  teacher  remains  a  central  figure  in  upbringing,  not  his  edification  and 
knocks have an impact on the child, but his way of life. And this is especially important for 
our generation, as the society left no space for growing up children.  
Old  modernist  discourse  in  education  that  characterized  by  rigidity  of  administrative 
structures, pressure and order, and commitment to the dictates led to the fact that it felt short 
of  being  highly  sought  in  the  new  postmodern  pedagogical  world.  This  has  necessitated  by 
reconceptualization,  reconsideration  of  previous  approaches  to  respond  to  the  new 
globalization. 
"Key"  to  solving  new  problems  has  become  the  competence  approach  in  pedagogy.  It 
was risen in the research by the famous American linguist Chomsky in 1966, who formulated 
the concept a competence in relation to the theory of language, transformational (generative) 
grammar. He noted that ". we make a difference between competence (knowledge of language 
speaker - listener ) and use (actual use of language in concrete situations). 
Only  in  the  idealized  case.  use  is  a  direct  reflection  of  competence.  In  fact,  it  can  not 
directly reflect the competence opposition, input by me, is due to the opposition of Saussure's 
language and speech. "(2) But in order to evaluate successfully it is necessary to remember: 
Before  getting  started  the  process  of  evaluation,  the  teacher  should  answer  four 
strategic questions:  
What do I want to evaluate? 
Why do I want to evaluate it? (To verify the fidelity of planning to improve the quality 
of training, etc.) 
How will I evaluate it? 

 
118 
When will I evaluate it? (Before, during or after the lesson). 
Competence  approach  in  pedagogy  "denounces"  a  new  paradigm  of  classical 
pedagogical model "process-teacher-student", forming a tetrahedron "Pedagogy (competence 
approach)  -  the  process  -  the  teacher  -  student"  and  it  is  the  backbone  component. 
Competencies define the framework of the model space. 
Competence paradigm differs from substantially traditional knowledge-paradigm that is 
presented in Table 1. 
Competence paradigm  
Knowledge- orientable  
goal-oriented  
 
Project teacher function  
Gnostic teacher function  
modular system with a backbone 
aspect of competence  
 
backbone base - knowledge, or a 
modular system with a backbone aspect - 
knowledge  
The structure of competence: 
"knowledge - ability - the art of living " 
= the art of being(behavioral skills)  
The structure of knowledge: 
"knowledge - skills – experi ence "  
The student generates competence 
through activities 
The student generates knowledge 
through "cramming", i.e reproductive 
knowledge  
The process is focused on self-
education and self-rating  
The process is intended on the 
knowledge evaluation,given by the teacher  
The process is realized through 
using modern pedagogic and information 
technologies (electronic and distance 
learning)  
The process is implemented by 
university pedagogy of the 19th century 
(lectures, seminars, etc.)  
The maturity of competence is 
estimated  
The reproductive knowledge is 
estimated  
Commitment to situated learning 
Commitment to the topical position 
Content - is a means to an end 
 
Knowledge - is the basis of the the 
educative process  
 
The following trick can be traced in the competence approach in pedagogy: "The trick is 
that  the  movement  of  the  whole  generally  occurs  at  the  point  coordinator  with  means  zero-
transition .." (9).  
Wise  Chinese  invented  a  funny  toy,  often  used  later  as  a  decoration  item.  Within  a 
sphere, cut stone ride freely another, wherein the first and second were made of solid stone. 
How  did  they  do  it?  I  do  not  know.  Perhaps  now,  with  modern  technology,  it  is  not  so 
difficult, but imagine that decoration presented by Hetero Thais famous traveler from distant 
mysterious country in the days of Alexander the Great. 
This  holographic  image,  lives  and  moves  as  a  whole  in  general,  is  the  basis  of  the 
competence approach to pedagogy.  
Instead of conclusions.  
Today outlined the need, on the other hand, the inevitable realization of the competence 
approach, which will allow (3) transfer education as a process of accumulation of knowledge 
in the process of using the activity of the facts in the decision of public life tasks / problems 
implement a paradigm shift from "education for life" to "Lifelong Education"; 
 to combine intellectual and experience components of education; 
develop  new  ideology  interpretation  of  the  education  content  which  is  formed  from 
"results"; 
implement integrative nature of homogeneous or closely related skills and knowledge 
appropriate to the relatively wide field of culture and activities (information, legal, etc.). " 
Thus, it is time to reboot the system of education at all levels. 
 

 
119 
Bibliography: 
1. Keys of the XXI Century: Proc. Moscow, 2004 317p., p. 169 
2. Chomsky N. Aspects of the theory of syntax. M., 1972  
3.  Shiryaev  V.A.  Problems  and  prospects  of  implementation  of  competence-based 
approach in education institute of additional vocational training. M., 1995  
4.  Some  basic  theorems  on  the  foundations  of  mathematics  and  their  implications  in 
Solomon Fefermaned, 1995. Kurt Gödel Collected Works, Vol. III. Oxford University Press: 
304-323. 
5. http://www.rian.ru  
6. http://www.green-cross.ru/upload/XIXConf.pdf 
7. http://www.aphorism.ru/author/a2734.shtml. 
8. 
http://www.kitezh.org/RUS/kitezhpedagogy/the-developing-environment/194-
sketches -about-metapedagogics.html  
9. www.klex.ru/e72 
 
ҚАШЫҚТАН ОҚЫТУ ФОРМАСЫН ҦЙЫМДАСТЫРУ ПРОБЛЕМАЛАРЫ 
Сатарова Г.Ж., Султанова М.О., 
педагогика және психология пәнінің мұғалімдері, 
Ақтӛбе гуманттарлық колледжі, 
Қазақстан, Ақтӛбе 
 
Стратегиялық  проблемалар  жӛніндегі  мамандар  қашықтан  оқыту  формасын  21 
ғасырдың білім беру жҥйесі деп атап жҥр. Бҧл кҥні оған ҥлкен мән беріліп отыр. Бҧрын 
технологияларға бағытталған қоғамдық прогрестің нәтижелерінің бҥгінде ақапараттық 
аймақта  орталықтандырылып  жатқаны  қашықтан  оқытудың  маңыздылығын 
арыттырды. 
Тҥрлі  статияларды  салыстыра  отырып,  қашықтан  оқыту  –  бҧл  әдеттегі  кҥндіз 
немесе  сырттай  оқудан  кӛп  айырмашылығы  мен  артықшылығы  бар  оқытудың  жаңа, 
арнайы  формасы.  Ол  оқушы  мен  мҧғалімнің,  оқушылардың  ӛзара  қарым-
қатынынасының  ӛзгеше  формасын,  ӛзгеше  оқу  қҧралы  мен  әдістемені,  оқытудың 
ҧйымдастыру  ӛзгеше  тҥрін  ҧыснады.  Сонымен  қатар  оның  қҧрамы  кез-келген  оқыту 
формасында,  кез-келген  оқыту  жҥйесінде  бар  компоненттерден;  оқытудың  барлық 
тҥрінде,  әлеуметтік  қажеттілікті  ӛтейтін  мақсаттардан;  оқу  орнының  тҥріне  қарай 
қолданыстағы  программаларды  қамтиытын  мазмҧннан;  әдістемелерден,  ҧйымдастыру 
формасынан, оқу қҧралдарынан тҧрады. 
Қашықтан оқыту формасының соңғы ҥш компоненті қолданыстағы технолгиялық 
негіздерге  (мысалы,  тек  компьютерлік  телекоммуникацияға,  баспа  қҧралымен, 
компакт-дискімен, 
кейс-технологиямен 
жабыдықталған 
компьютерлік 
телекоммуникацияға)  қарай  айрықшаланған.Сырттай  оқу  мен  қашықтан  оқуды 
шатастырмау керек. Олардың басты айырмашылығы сонда, қашықтан оқытуда жҥйелі, 
әрі  әсерлі  интерактивтік  оқыту  қамтамасыз  етіледі.  Қашықтан  оқытуды  оқудың  жаңа 
бір формасы деп, тиісінше қашықтан білім беруді (оқыту нәтижесі сияқты, жҥйені де, 
процестің ӛзін де) білім берудің жаңа формасы деп қарастыру керек. Әрине, оны басқа 
оқу  жҥйелеренің  жетілдірілген  тҥрі  деп  қарауға  болмас.  Қашықтан  оқыту  да  кҥндізгі 
оқытудағыдай мазмҧн мен мақсаттар негізінде қҧрылады. Бірақ, материалды беру тҥрі 
мен  мҧғалім  –  оқушы,  оқушының  ӛзара  қатынастары  басқаша  болады.  Қашықтан 
оқытудың  дидактикалық  принциптері  де  (ғылымилық,  жҥйлеік  және  жҥйелілік, 
белесенділік  принциптері,  дамыта  оқыту,  кӛрнекілік,  оқытудың  дифрененциалдығы 
мен  жекелей  оқыту  принциптері  т.с.с)  кҥндізгі  оқуыдағыдай.  Бірақ,  Интернеттің 
ақпараттық  ортасының  және  оның  қызметінің  мҥмкідіктеріне  байланысты,  қашықтан 
білім беруді жҥзеге асыру ерекше болады. Осылайша, бір жағынан қашықтан оқытуды 
жалпы  білім  беру  арасында  (ҥздіксіз  білім  беру  жҥйесінде),  оның  кейбір  жақтарының 

 
120 
ерекшеліктерін  ескере  отырып  қарастыру  керек.  Басқаша  жағынан,  қашықтан  оқуды 
жҥйе және процесс ретінде айыра білу керек. 
Қашықтан оқыту – процесс. Қашықтан оқу – жҥйе. 
Басқа  да  оқыту  формалары  сияқты,  қашықтан  оқыту  да  педагогикалық 
жобалаудың 
кезеңдерін, 
оның 
мазмҧндық 
және 
педагогикалық 
қҧрамын 
(педагогикалық  технология  жоспарындағы  әдістеме,  оқыту  формаларын)  теориялық 
тҧрғыда мағаналы етуді ҧсынады. 
Бҧдан 
шығатыны, 
педагогикалық 
жобалау 
кезеңінің 
міндеттері 
мыналар:электрондық курстар, электрондық оқулықтар, оқу қҧралдарының кешендірін 
қҧрастыру,  желіде  оқыту  процесін  ҧйымдастырудың  педагогикалық  технологиясын 
жасау. 
Ғылыми  жҧмыс  авторлары  қашықтан  оқуға  тән  бірқатар  сипаттамаларды  бӛліп 
кӛрсетеді. Қашықтан оқыту курсы оқушы әрекетінің тиянақты және дәл жоспарлануын, 
ҧймыдастырылуын,  оқыту  мақсаты  мен  міндетінің  айқын  қойылуын,  оқушы  мен 
оқытушының  арасындағы  интерактивтілікті  қамтамасыз  ететін  қажетті  оқу 
материалдарының  жеткізілуін,  оқушы  мен  оқу  материалы  арасында  кері  байланыс 
болуын талап етеді, топтық оқытуға жағадай жасайды. Әсерлі кері байланыстың болуы 
оқушының білмісіздіктен білімділікке қарай қозғалысының дҧрыстығы туралы ақпарат 
алып отыруға мҥмкіндік береді. Мотивация да кез-келген қаштықатан оқыту крусының 
маңызды  бір  бӛлігі.  Оның  кӛтермелеу  ҥшін  әртҥрлі  әдістер  мен  қҧралдарды  қолдану 
маңызды.  Қашықтан  оқыту  курстарын  ҧйымдастрығанда  қосалқы  компоненттерді 
(инвариантты) де қарастыру керек. 
Қашықтан оқыту мақсаттары: 
1.  Ғылыми  жҧмыс  авторлары  қащақтан  оқытудың  мынандай  мақсаттарын  бӛліп 
кӛрсетеді: 
2. Кадарларды кәсіби дайындау және қайта даярлау; 
3. Белгілімамандықбойыншапедагогикалықкадрлардыңквалификациясынкӛтеру; 
4. Кебйіржекеоқупәндеріненоқушылардыэкстерн-емтихантапсыруғадайындау;  
5. Белгіліпрофилбойыншаоқушыныжоғарыоқуғатҥсугедайындау; 
6.  Мектеп  немесе  мектептен  тыскурс  бағдарламысының  бӛлімін,  кейбір  жеке 
пәндермен тақырыптарды тереңдете оқыту; 
7.  Мектепте  кей  бір  жеке  пәндер  бойынша  оқушы  біліміндегі,  білігіндегі, 
дағдысындағы жетіспеушіліктерді жою; 
8.  Тҥрлісе  бептер  мен  мектепке  мҥлдем  немесе  белгілі  бір  уақыт  аралығында 
келеалмайтын оқушыға мектептің базалық курсты оқыту; 
9. Қызығушылығыбойыншақосымшабілімалу. 
Қашықтан оқыту түрлері: 
Орындалған  талданымдар  негізінде  қащықтан  оқытудың  кең  тараған  тҥрлері 
мыналарға негізделген: 
Инетрактивтіктеледидар; 
Компьютерлік  телекоммуникациялық  желі  (аймақтық,  ғаламдық),  қолданыстағы 
конфигурацияның  (мәтіндікфайлдар,  мультмедиялық  технология,  видеоконференция, 
телекӛпір, онлайын-сабақ.) әртҥрлі дидактикалық мҥмкіндіктеріне қарай; 
Интернет желісі мен компакт-диск бірлігі технологиясы. 
Интерактивті  теледидар  арқылы  жҥргізілетін  оқытудың  артықшылығы,  ондағы 
оқытушыдан  әртҥрлі  қашықтықтағы  аудиториямен  тіклей  бейнелік  жанасу 
мҥмкіндігінде.  Оның  кемшілігі  сонда,  осылай  оқытқанда  кәдімгі  сабақпа,  әлде  қазіргі 
заманғы педагогикалық технология қолданылған ба, оған қарамастан сабақтың тиражы 
кӛбейтіле береді. Мҧғалімдер мен оқушылар жаңа білім игерудің, ӛзне қажет әдстердің, 
жаңа  ақпараттық  технологияының,  куәгері  немесе  қатысушысы  боларда,  дискуссияға 
қатысарда,  тамаша  бір  әдістеме  немесе  лабораториялық  жҧмыс  кӛрерде  осы 
интерактивтік  теледидардың  пайдасы  зор.  Қашықтан  оқытудың  осы  формасы 

 
121 
интерактивті және мамандар дайындау мен квалификациясын кӛтеруде болашағы зор. 
Бірақ, қазіргі мезетте бҧл ӛте қымбат технология болып отыр. 
Қашықтан 
оқытуды 
ҧйымдастырудың 
келесі 
тәсілі 
компьютерлік 
телекоммуникацияны  электрондық  почта,  телеконференция,  аймақтық  мен  Интернет 
желісінің  ақпараттық  қорлары  тәртібінде  пайдалануды  ҧсынады.  Бҧл  қашықтан 
оқытудың  кең  тараған  және  арзан  тҥрі.  Оны  ҧйымдастыруда  телекоммуникациялық 
технологияның жаңа қҧралдарын қолдану қарастырылған. 
Компакт-дискілердің артықшылығы мынады; 
- инетрактивтік; 
- мультмедиялық; 
-  ақпараттың  ҥлкен  кӛлемін  қамтиды  және  осының  есебінен  қашықтан  оқытуды 
елеулі тҥрде оңтайландырады. 
Қашықтан оқыту формасының негізгі проблемалары.Қашықтан оқытудың әсерлі 
болуы оқушылармен бірге Интернетпен жҧмыс істейтін мҧғалімге тіклей байланысты. 
Бҧл мҧғалім; қазіргі заманғы ақпараттық және педаогикалық технологияны меңгерген, 
оқушылармен бірге желідегі жаңа оқу-танымдық ортада жҧмыс істеуге писхологиялық 
тҧрғыдан дайын бесаспап ҧстаз болуы керек.  
Басқа  проблема  –  желідегі  студенті  ақпаратпен  қаматамасыз  ететін 
инфраструктура.  Оқу  материалының  қҧрылымы  мен  кешені  қандай  болу  керек  деген 
сҧрақ әлі ашық тҧр. Бҧлармен қатар қашықтан оқыту курсына жіберу туралы сҧрақ та 
бар. «Қашықтағы» оқушылардың білмін бағалау мен оны ҧйымдастыру да шешілмеген 
сҧрақ  кҥйінде  қалып  отыр.  Оны  шешу  ҥшін  оқушылардың  білімін  бағалайтын 
норамитвтік-қҧқықтық база жасау керек. 
Қашықтан оқыту формасы туралы айтқанда, қҧрамына; барынша мҥмкін болатын 
ақпараттың  электрондық  кӛздері  (желілікті  қоса  алағанда):  виртаулды  кітапханалар, 
деректер  базасы,  консултациялық  қызметтер,  электрондық  оқу  қҧраладыр, 
киберсыныптар,  т.б.  кіретін  бір  ыңғай  ақпараттық-білім  кеңістігін  жасау  туралы  айту 
керек.  Әңіме  қашықтан  оқыту  туралы  болып  отырғанда,  ол  жҥйеде  мҧғалім,  оқушы 
және  оқулық  бар  деп  тҥсіну  керек.  Бҧл  оқушы  мен  оқытушының  ӛзара  әсері.  Осыдан 
шығатыны,  қашықтан  оқыту  формасын  ҧйымдастыруда  ең  бастысы  электрондық 
курстар,  қашықтан  оқытудың  диактикалық  жасалымы,  педагог-ҥйлестірушілерді 
дайындау болып табылады.  
Қашықтан  оқытуды  сырттай  оқуға  ҧқсатудың  қажеті  жоқ,  себеі,  бҧл  жерде 
мҧғаліммен және киберсыныптағы басқа оқушылармен тҧрақты байланыс бар, кҥндізгі 
оқудың  барлық  жағы,  оқудың  еркеше  формасы  ескеріле  отырып  қамтылған.  Бҧдан 
шығатыны,  теориялық  талдаулар,  эксперименттік  тексеру,  жауапты  ғылыми-зерттеу 
жҧмыстары  талап  етіледі.  Ӛкіншіке  қарай,  біздің  инетернетте  кӛріп  жҥргендеріміз, 
компакт-дисклердегі  электрондық  оқулықтар  педагогикалық  талаптарға  жауап  бере 
алмайды. Осыдан барып, қашықтан оқыту курсатырын жасақтаумен және оны әртҥрлі 
базалық, тереңдетілген, қосымша білім беру мақсаттарындағы әдістемелер қолданумен 
байланысты проблемаларды шешудің мәні зор. 
Жоғарыда  келтірілген  фактілер  мен  мысалдар,  Қазақстанда  қашықтан  оқыту 
жҥйесін  қҧруды  және  оны  аймақтарда  кеңету  қажеттігін  кӛрсетеді.  Бҧл 
квалификациясы  жоғары,  интеллектуалдық  сапасы  кҥшті,  кәсіби  деңгейі  дамыған, 
халықаралық деңгейдегі конкуренцияға тӛзімді қоғам қҧруға зор кӛмегін тиігзеді. 

жүктеу/скачать 2,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: