Г.Қ. Қуанышбекова, Қ.Қ. Бурунбетова

106

 

 

денелері  әр  қилы  және  бояуы  да  алуан  тҥрлі.  Мҧрттары  кішірек  және 

жапырақ  жегілер  ешқашан  да  оны  арқаларына  аспайды.  Есесіне  қҧрсақ 

астына  жасырады.  Қауіп  тӛнген  сәтте  олар  аяқтарын  серпіп  жерге  қарай 

қҧлдилайды,  ал  олардың  кейбіреулері  жаудан  бой  тасалау  ҥшін  улы 

гемолимфа бӛледі. 

Қазақстандағы  42  тҧқымдас  300  тҥр  жапырақ  жемірлері  жоғары 

сатыдағы  жабық  тҧқымдылардың  гҥлімен  тікелей  байланыста.  Қазақстан 

жапырақ  жемірлері  кӛпшілік  жағдайда,  қосжарнақтылармен  (тал,  терек, 

қайың, қарақҧмық, шегіршін, алабҧталар тҧқымдасы, тҧңғиық, крестгҥлділер, 

бҧршақ  тҧқымдастары,  жыңғыл,  ерінгҥлділер,  кҥрделігҥлділер),  аздап 

даражарнақтылармен  (елекшӛптәрізділер,  қияқ  тҧқымдастары,  дәнді 

ӛсімдіктермен) қоректенеді. 

Біздің  ғылыми  әдебиет  деректерімен  жасаған  зерттеулеріміз  бойынша 

Шығыс  Қазақстан  аймағындаChrysomelidae  тҧқымдасының  кӛптеген  тҥрлері 

кездесетіндігін  анықтадық.  Атап  айтсақ,  жапырақ-  жемірлерінің  5  тҧқымдас 

тармағы,  Zeugophorinae  тұқымдас  тармағына  Zeugophora  тҧқымдасы 

жатады,  бҧл  тҧқымдас  40  тҥрді  біріктіреді.  Қазақстанда  тек  2  тҥрі 

кездеседі.Соның  бірі  Шығыс  Қазақстанда  тіршілік  етеді,  Zeugophora 

scutellaris  Suffr-  ҧзындығы  3-4  мм.  Орман  мезофилі.Donaciinaeтұқымдас 

тармағы –Қазақстанда 3 тҥрі кездедеі. Оның екі туысы Шығыс Қазақстанда 

кездесді.  Donacia  Fтуысы  бірнеше  тҥрді  біріктіреді.D.  Clavipes  F.  –  Шығыс 

Қазақстанда Зайсан ауданында кездеседі. Ҧзындығы 7-12 мм. Мамыр-маусым 

айларында кездестіруге болады. D.Dentate Hop - Шығыс Қазақстанда  Зайсан 

ауданында кездеседі. Ҧзындығы 6,5-10 мм.D. Impressa Payk.- Ҧзындығы 6.5-

9.5  мм,  маусым,  шілде  айларында  ӛзен,  кӛл    жағалауларында  және  қамыс 

арасында  кездеседі.  D.kirgizkaisaka  Jcbs.  –  Ертіс,  Бухтырма  ӛзендерінде 

маңында кездеседі. Ҧзындығы 7-8 мм. Алтайлық гигрофил.D. bactriana Wse. –

Зайсан  қазаншҧңқырында    кездеседі.  Ҧзындығы  6-9  мм.  Маусым  айларныда 

су  ӛсімдіктерніде  кездеседі.  D.  bactrianasahlbergiJcbs.  -    ҧзындығы  7-8  мм.D. 

vulgaris  Zschach.  –  ҧзындығы  6-9  мм,  гигрофил.  Ертіс  ӛзенінің  маңында 

маусым,  тамыз  айларында  кездеседі.  D.  tomentosa  Ahr.–ҧзындығы  7-10  мм, 

шілде,  тамыз,  айларында  су  жағалауларындағы  ӛсімдіктерден  кездестіруге 

болады.      Plateumaris  Thoms.  туысының2  тҥрі  Қазақстанда  тіршілік  етеді. 

Соның  бірі  Шығыс  Қазақстанда  кездеседі.  P.  sericea  L.  –  Зайсан  ауданына 

қарасты  шілікті  ауылында  кезедеседі.  Ҧзындығы  7-10,5  мм,    маусым,  шілде 

айларында ылғалды шӛптерде жиі кездеседі. Criocerrinae тұқымдас тармағы 

бірнеше туыстарды біріктіреді, олар Oulema Gze.туысы –10 тҥрді біріктіреді. 

Қазақстанда 3 тҥрі таралған. Соның екі тҥрі Шығыс Қазақстанда кездесді. O. 

Lichenis  Voet.  –  Шығыс  Қазақстан  Алтай  ӛңірінде  кездеседі.  Ҧзындығы  3-4 

мм. Қоңыздар – маусым, шілде айларында батпақты жерлерде тіршілік етеді. 

O.  Tristis  Hbst.  –ҧзындығы  3,5-4  мм.  Далалы  аймақтарда,  тауда  кездеседі. 

Қоңыздар  жабайы  және  мәдени  ӛсімдіктерді  зақымдайды.Lema  F.  туысы  - 

кең  таралған,  Қазақстанда  3  тҥрі  кездеседі.  Соның  екі  тҥрі  Шығыс 

Қазақстанда кездесдеі. L. decempunctata Gebl. – ҧзындығы 4-5,8 мм, алтайлық 

мезофил. Ағаш, бҧта жапырақтарымен қоректенеді. L.cyanella L. – ҧзындығы 

107

 

 

4  -  5,5  мм,  ксеромезофил.  Дала,  шӛп  арасы  тіршілік  етеді.  Crioceris 

Mull.туысы  -  кеңінен таралған, Қазақстанда 5 тҥрі тіршілік етеді. Соның екі 

тҥрі Шығыс Қазақстанда таралған. C.quatuordecimpunctata Scop. – Ҧзындығы 

5-6,5 мм. Олигофаг. Маусым, мамыр айларында ӛзен жағалауларында, далалы 

аймақтарда,  орманды  жерлерден  кездестіруге  болады.  C.oschanini  Dohrn.  –

ҧзындығы  4,2-5  мм,  мамыр,  маусым  айларында  жас  ӛсімдіктермен 

қоректенеді.  Қҧмды  дала,  ӛзен  жағалауларыннан  кездестіруге  болады. 

Lilioceris Reitt.- денесі толық келген, бҧл туыс 1 тҥрді қамтиды.L. merdigera L. 

–  ҧзындығы  6-7  мм,  Шығыс  Қазақстан  Қалбы  қыратында  жиі  кезедеседі. 

Маусым,  шілде  айларында  кездеседі.Labidostomis  Germ.  Туысы  L.  longimana 

L.  -  Шығыс  Қазақстан  Қалбы  қыратында  жиі  кезедеседі,  ҧзындығы  7-8  мм, 

маусым, шілде айларында ӛсімдіктермен қоректенеді.L. Tridentata L. - Шығыс 

Қазақстан  Қалбы  қыратында  жиі  кезедеседі,  ҧзындығы  7-10  мм.  Қоңыздар 

шілде  айында  шалғындықтарда  кездестіруге  болады.  Кӛбінесе,  қайың 

жапырақтарымен  қоректенеді.  L.  sibirica  Germ.–ҧызындығы  6-8,5  мм,  шілде, 

маусым  айларында  далалы,  таулы  аймақтарда  жиі  кездеседі.    L.sibirica 

transitoria Jabs.- ҧзындығы 6-8,5 мм, мезофил.L. cyanicornis Germ. – ҧзындығы 

5-  8  мм,  қоңыздар  шілде,  маусым  айларында  орман,  дала,  ӛзен 

жағалауларында кездеседі. L. metallica Lef. –ҧзындығы 5-8 мм, мезоксерофил. 

Қоңыздар  мамыр,  маусым  айларында  шабындықтарда,  ӛзен  жағалауларында 

кездеседі.L. metallica steppensis L. Medv. –ҧзындығы 5,5- 8 мм, маусым, мамы 

р  айларында  далалы  аймақтарда  кездеседі.  Мезоксерофил.  Chilotoma 

Redtb.туысыCh.  Musciformis  Goeze.  –  ҧсақтау  келген  қоңыз,  ҧзындығы  3,5  – 

5,5  мм.  Дала,  жартылай  даланың  мезоксерофилі.  Қоңыздар  шілде,  маусым 

айларында кездеседі.Smaragdina Chevr.туысы – Дҥние жҥзінде Австралияны 

есептемегенде 100 тҥрі бар. Қазақстанда оның 8 тҥрі таралған, соның 2 тҥрі 

Шығыс Қазақстан аймағында таралған.S. cyanea F. –қоңыздың ҧзындығы 4,5 -

6,5 мм, мезофил. Маусым айларында әртҥрлі шалғындықтарда кейде талдарда 

кездесуі  мҥмкін.  S.  discolor  viridiceps  Wse.–Шығыс  Қазақстанда  Тарбағатай 

қыратында  таралған.  Денесі  ҧзынша  келген  Маусым,  шілде  айларында  ӛзен 

жағалауларында, талдардан кездестіруге болады.Coptocephala Lac.туысының 

-  30  тҥрі  бар,  Қазақстанда  4  тҥрі  таралған,  оның  3  тҥрі  Шығыс  Қазақстан 

аймағында  кездеседі.C.  chalybaea  apicalis  Lac.–Шығыс  Қазақстанда  Қалбы 

қыратында  кездеседі.  Қоңыздар-  маусым,  шілде  айларында  қамыстар 

арасында,  сексеуілден  кездестіруге  болады.C.rubicunda  rossica  L.Medv.–

Шығыс Қазақстан аймағындағы сарымсақты қыратында кең таралған. Далалы 

аймақтарды тамыз айында кездестіруге болады.C.unifasciata unifasciata Scop.–

ҧзындығы  3,5-  6,5  мм,  қоңыздар  маусым  айында  шалғындықтарда 

кездеседі.Clytra  Laich  туысы.-  50  тҥрді  біріктіреді,  Қазақстанда  6  тҥр 

кездеседі. Оның 3 тҥрі Шығыс Қазақстанда таралған. C. atraphaxidis punctate 

Wse. –қоңыздың ҧзындығы 5,3- 9,7 мм, ксерофил. Маусым, шілде айларында 

шалғындықтарда  кездеседі.C.  quadripunctata  L.  –  ҧзындығы  7,5-  11,5  мм, 

мезофил. Орманды, далалы аймақтарда, ӛзен жағалауларында мамыр, маусым 

айларында  қайың,  терек  ағаштарыннан  кездестіруге  болады.C.  arida  Wse.–

ҧзындығы 7-11 мм, мезофил. Шығыс Қазақстан аймағында Нарым қыратында 

108

 

 

таралған.  Шілде,  тамыз    айларында  орман  алқаптарынан  кездестіруге 

болады.Cryptocephalinae  тұқымдас  тармағы-  кең  таралған,  тҥрлері  ӛте  кӛп. 

Қазақстанда 5 тҥрі кездеседі. Cryptocephalus Geoffr.туысы - жер шарында кең 

таралған,  Қазақстанда  89  тҥрді  біріктіреді.  C.  Schaefferi  Schrk.–ҧзындығы  5-

6,5  мм,  мезофил.  Қоңыздар  мамыр,  маусым  айларында    далалы  аймақтада 

кездеседі. Терек, тал, қараған жапырақтарымен  қоректенеді. C. Macrodactylus 

Gebl.-ҧзындығы  5-6  мм,  мезоксерофил.  Шығыс  Қазақстан  Қалбы  қыратында 

кездеседі.  Қоңыздар  маусым,  тамыз  айларындатерек,  тал,  қараған,  барбарис, 

итмҧрын  жапырақтарымен    қоректенеді.  C.  Laetus  F.  –  ҧзындығы  4-5  мм, 

мезофил.  Далалы,  жартылай  далалы  аймақтарда  маусым,шілде  айларында 

кҥрделігҥлділермен  қоректенді.  C.  aureolus  Suffr.–ҧзындығы  6,5-8  мм, 

мезофил.  Шығыс  Қазақстанда  Шыңғыстау,  Нарым  қыратында  кең  таралған. 

Шалғындықтарда,  далалы  аймақтарда,  қҧмды  жерлерде  маусым,  шілде 

айларында 

кездестіруге 

болады.  Кҥрделігҥлділермен 

қоректенеді.C. 

Hypocoeridis  L.–ҧзындығы  4,5-5,5  мм,  мезофил.  Шығыс  Қазақстан 

облысындағы  Ивановский  қыртаында,  Азутау  аймақтарынан  кездестіруге 

болады.  Қоңыздар  –  маусым,  шілде  айларында  кҥрделігҥлділерден  байқауға 

болады.  C.  virens  Suffr.  –  ҧзындығы  4,5-5,5  мм,  мезоксерофил.  Қоңыздар 

әртҥрлі  шӛптесін  ӛсімдіктер  ӛсетін  аймақтарда  маусым,  шілде  айларында  

мекендейді.  C.  Tataricus  Gebl.–ҧзындығы  4-5  мм,  мезофил.  Қоңыздар  қҧмды 

жерлерде,  таулы,  тал-бҧтақты  аймақтарда  мекендейді.  Маусым,  шілде 

айларында  қамыс,  тал-  терек  жапырақтарымен  қоректенеді.C.  Coryli  L.  –

ҧзындығы  6-7  мм,  мезофил.  Маусым,  шліде  айларында  тал,  қайың 

жапырақтарымен  қоректенеді.  C.  laevicollis  Gebl.–ҧзындығы  4-5  мм, 

ксерофил.  Қҧмды,  жартылай  қҧмды,  орман  алқаптарында  мекендейді. 

Маусым,  шілде  айларында  қараған  гҥлдерінен  кездестіруге  болады.  

C.  Octopunctatus  Scop.–ҧзындығы  5-6  мм,  мезофил.  Шығыс  Қазақстан 

аймағындағы  Қалбы,  Нарым  қыраттарында  жиі  таралған.  Маусым,  Шілде 

айларында 

әртҥрлі 

ӛсімдіктердің 

гҥлдерінен 

байқауға 

болады.  

C.  quadriguttatus  Richt.  –  ҧзындығы  5-5,5  мм,  мезофил.  Шығыс  Қазақстан 

Ҥлкеннарымкездеседі.  Маусым,  Шілде  айларында  әртҥрлі  ӛсімдіктердің 

гҥлдерінен байқауға болады. C. biguttatus Scop.–ҧзындығы 4,5-6 мм, мезофил. 

Шығыс  Қазақстанда  Қалбы,  қыратында  жиі  кезедеседі.  Қоңыздар  маусым, 

шілде  айларында  шиповник,  шӛптесні  ӛсімдіктерде  тіршілік  етеді.  

C.  pallidifrons  Gyll.–ҧзындығы  2,5-3,5  мм,  мезофил.  Қоңыздар  –  маусым, 

шілде  айларында  тал,  терек,  қайың,  ӛзен  жағалауларында  кездеседі.  

C.  Bilineatus  L.–ҧзындығы  2-3  мм,  мезофил.  Әртҥрлі  шӛптерде  ӛсетін 

шалғындықтарда,  орманды  зоналарда  таралған.  Полифаг,  әр  тҥрлі 

ӛсімдіктермен  қоректенеді.C.  Frontalis  Mull.–ҧзындығы  2-3  мм,  мезофил. 

Орманды, дала аймақтанда мекендейді. Маусым, шілде айларында тал, терек, 

қайың  ағаштарынның  жапырақтарымен  қоректенеді.Cassidinae  тҧқымдас 

тармағыбірнеше  туыстарды  біріктіреді.  Chiridula  Wse.-  1  тҥрді  қамтиды.  

Ch. Semenovi Wse. - Ҧзындығы 5,5-6 мм, ксерофил. РIschyronota Wse.туысы – 

6  тҥрді  біріктіреді,  тек  Қазақстанда  5  тҥрі  кездеседі.  Оның  бір  тҥрі  Шығыс 

Қазақстанда  кездесдеі.  I.  conicicollis  Wse.  –  ҧзындығы  4-5,5  мм,  ксерофил. 

109

 

 

Далалы  аймақтардан  сәуір,  маусым  айларында  сексеуілден  байқауға 

болады.Pilemostoma Desbr.Қазақстанда 1 тҥрі кең таралған.P. Fastuosa Schall. 

-    ҧзындығы  4,5-6  мм,  мезофил. Шалғындықтарда, далалы  аймақтарда  мекен 

етеді.Cassida L. Туысы  – Қазақстанда 30 тҥрі кездеседі. Оның 9 тҥрі Шығыс 

Қазақстанда  кең  таралған,  соның  кейбіріне  тоқталсақ,  C.  subreticulataSuffr.– 

мезофил,  ҧзындығы  4-5  мм.C.  murraeaL.  –  орман  мезофилі,  кҥрделігҥл- 

ділермен  қоректендеі.  Ӛзен  жағалауларында,  шалғындықтарда  кездеседі. 

C.  Stigmatica  Suffr.–ҧзындығы  5,5-6  мм,  мезоксерофил.  C.  sanguinosa  Suffr.- 

ҧзындығы  6-8  мм,  мезофил.  C.  denticollis  Suffr.-  ҧзындығы  5,5-7  мм,  мезок- 

серофил.  Қоңыздар  маусым,  шілоде  айларында  кҥрделігҥлділермен  қоректе- 

неді.  C.  sanguinolenta  Mull.–ҧзындығы  5-6  мм,  маусым  айында  мыңжапы- 

рақтармен қоректенеді. Шығыс Қазақстанда Қалбы қыратында кездеседі. 

Қазіргі таңда, Қазақстанда жапырақ-жегіш қаттықанатылар фаунасы 562 

тҥрімен  сипатталады.  Бҧл  тҥрлер  20-25  тҥрмен  толықтырылуы  мҥмкін 

Қазақстанның шығыс аймақтарында орналасқан  таулы-аймақтармен мысалы, 

Сібір, Қазақстан - Моңғол, Алтай ӛңірінің тҥрлерімен толықтырылуы мҥмкін.  

 

Әдебиеттер тізімі 

 

1

 

Агибаева  А.Ж.,  Тулеева  А.К,  Сулейменова  З.Ж.  Ауылшаруашылық  дақылдарын 

зиянкестермен аурудан қорғау. - Алматы, 2010 – 163 б. 

2

 

Уалиева Қ. Бау-бақша зиянкестері.- Алматы, 1976 – 188 б. 

3

 

Куленова К.З. Жапырақ жегіш қоңыздар.-  Алматы, 1978 –175 б. 

4

 

Лопатин И.К., Куленова К.З. Жуки-листоеды Казахстана.-Алматы, 1969 197 с. 

5

 

Торыбаев Х., Ашықбаев Н. Ӛсімдік карантині. - Алматы, 2007 –198б. 

 

 

УДК 371.02 

 

Л. Лиакын, Б.К Шаихова 

Восточно-Казахстанский государственный университет имени 

С. Аманжолова, г. Усть-Каменогорск, Казахстан 

 

МЕТОДИЧЕСКИЕ ВОЗМОЖНОСТИ ЭЛЕКТИВНЫХ КУРСОВ  

С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ РЕГИОНАЛЬНОГО КОМПОНЕНТА В УСЛОВИЯХ 

ПРОФИЛЬНОГО ОБУЧЕНИЯ 

 

В  последние  годы  все  чаще  поднимается  вопрос  о  применении 

инновационных технологий в образовании. Это не только новые технические 

средства,  формы  и  методы  преподавания,  но  и  новый  подход  к  процессу 

обучения. Задачей преподавателя становится создание условий практического 

овладения учащимися информацией, выбираются методы обучения, которые 

позволяют  каждому  ученику  проявить  свою  самостоятельность,  творчество. 

Современные  педагогические  технологии,  такие  как  проблемное  обучение, 

дифференцированное  обучение,  информационные  технологии,  помогают 

реализовать  личностно  ориентированный  подход  в  обучении,  обеспечивают 

110

 

 

индивидуализацию  и  дифференциацию  обучения  с  учетом  способностей 

детей.  Чтобы  быть  конкурентоспособным  нынешнему  человеку  нужно  уже 

сегодня  осознать  необходимость  получения  не  просто  образования,  а 

образования,  соответствующего  новым  требованиям  времени.  В  условиях 

непрерывного  образования  оказывается  недостаточным  ориентироваться  на 

необходимость  передачи  и  усвоения  опыта,  накопленного  человечеством. 

Важно  умение  приобретать  знания,  уметь  работать  с  информацией, 

анализировать  ее.  Не  просто  усвоение  знаний,  а  умение  их  творческого 

применения, развитие самостоятельного критического мышления школьника 

становится важным 

Совершенствование  методики  преподавания  химии  явились  предметом 

исследования многих российских и казахстанских ученых-методистов, таких 

как:  О.С.  Зайцев,  В.В.  Сорокин,  Н.Е.  Кузнецова,  Г.М.  Чернобельская,  Н.Ф. 

Талызина,  Штремплер  Г.И.,  Е.М.  Соколовская,  З.А.  Решетова,  И.Н. 

Нугуманов,  Б.А.  Беремжанов,  Н.А.  Бушнева,  К.А.  Сарманова,  С.Т. 

Сатбалдина,  У.М.  Маканов,  Ж.А.  Шокыбаев,  К.А.  Аймагамбетова,  Н.К. 

Ахметов,  С.Ж.  Жайлау,  К.О.  Шайхеслямова,  Т.Т.  Омаров,  К.А.  Аханбаев, 

Н.Н. Нурахметов, Х. М. Рахимбек и др. 

В  современных  условиях  значительно  меняется  содержание  среднего 

химического  образования,  утверждены  многочисленные  альтернативные 

учебные  программы  и  учебники  по  химии  для  средней  школы,  появились 

школы,  гимназии,  лицеи  с  различным  уровнем  изучения  отдельных 

предметов  или  циклов  учебных  дисциплин.  В  связи  с  переходом  системы 

полного  среднего  образования  на  профильное  обучение  в  учебные  планы 

включаются различные элективные курсы. С одной стороны, содержание этих 

курсов  призвано  углубить  и  расширить  знания  и  умения  учащихся  по 

определенным  предметам.  С  другой  стороны,  элективные  курсы  должны 

максимально реализовать как межпредметные связи и связь с жизнью, так и 

возможности выхода школьника на будущую профессию. 

Программы  курсов  «Химия  и  промышленость  Восточного  Казахстана», 

«Химия  и  экология  Восточного  Казахстана»  рассчитана  на  учащихся  10-11 

классов,  которые  сделали  выбор  соответствующего  профилирующего 

направления  в  обучении  и  проявляют  определенный  интерес  к  профессиям 

химика,  эколога,  лаборанта  и  т.д.  Материал  данного  элективного  курса 

вариативен по построению и содержанию и вполне приемлем для проведения 

в 8-9 классах также и предпрофильных краткосрочных курсов по отдельным 

модулям:  «Техника  лабораторных  работ»;  «Предмет  и  задачи  химии 

металов»; «Анализ  воды, почвы, воздуха, пищевых продуктов на содержание 

в  них  отдельных  компонентов»;  «Состав  отдельных  геосфер  и  химические 

процессы,  протекающие  в  природе».  После  изучения  соответствующих 

разделов  органической  химии  учащимся  может  быть  предложен  модуль 

«Биосфера.  Химические  процессы,  протекающие  в  биосфере»;  «Анализ 

объектов  окружающей  среды  на  содержание  в  них  веществ  неорганической 

природы»; «Состав отдельных геосфер и химические процессы, протекающие 

с участием биосферы» [1]. 

111

 

 

Программы 

и 

содержание 

элективных 

курсов 

«Химия 

и 

промышленность  Восточного  Казахстана»,  «Химия  и  экология  Восточного 

Казахстана» 

полностью 

соответствуют 

положениям 

Концепции 

профильного обучения:  

–

 

обладают  определенной  актуальностью  и  связью  с  жизнью  для 

учащихся, интересующихся химией, экологией и родственными науками;  

–

 

включают 

новые 

для 

обучающихся 

современные 

научно 

подтвержденные  знания,  не  содержащиеся  в  базовых  программах,  но 

базирующихся на изученном материале;  

–

 

позволяют  проводить  практические  работы,  планировать  работу 

учащихся над творческими проектами;  

–

 

дают возможность учителю использовать активные методы обучения и 

соответствующие виды контроля усвоения изучаемого материала;   

–

 

окажут учащимся помощь в профессиональном самоопределении; 

–

 

построение  и  содержание  курса  отвечает  основным  дидактичес- 

ким  принципам  доступности,  систематичности,  научности,  последо- 

вательности и т.д. 

Основной  теоретической  базой  курса  служат  химия,  биология, 

география.  Знания,  получаемые  учащимися  при  изучении  школьного  курса 

химии,  биологии  и  других  дисциплин,  вполне  достаточны  для  усвоения 

данного  элективного  курса.  Для  более  осознанного  усвоения  материала 

учителю  необходимо  составить  краткие  словари  необходимых  химических, 

экологических,  биологических  и  других  терминов,  соответствующих 

содержанию курса.  

Программы курсов предполагают: 

–

 

ознакомление  с  основами  химии  цветной  металлурги  и  хими 

окружающей среды, основными понятиями, задачами и целями этой науки;  

–

 

развитие интересов учащихся в области химии, биологии и экологии; 

проведение профориентационной работы; 

–

 

дальнейшее  развитие  познавательных  и  мыслительных  способностей 

учащихся,  умений  самостоятельно  овладевать  знаниями,  а  также  понимания 

роли химической науки для металлурги, в проведении мониторинга объектов 

окружающей  среды  и  в  разработке  мероприятий  по  профилактике 

загрязнения природы и устранения уже имеющихся загрязнений среды.; 

–

 

расширение  и  углубление  знаний  учащихся  о  строении,  свойствах, 

применении  и  методах  изучения  металлических  элементов,  веществ  и 

материалов;  

–

 

расширение  научного  мировоззрения  учащихся  и  уточнение 

естественнонаучной картины мира в их сознании, преодоление хемофобии и 

безразличного отношения к современным экологическим проблемам; 

–

 

воспитание  гражданской  нравственности,  трудолюбия,  аккуратности, 

внимательности,  бережного  отношения  к  материальным  и  духовным 

ценностям.  

–

 

подготовку учащихся к олимпиадам, конкурсам, научно-практическим 

112

 

 

конференциям и поступлению в вузы. 

Наряду 

с 

образовательными, 

курсы 

предполагают 

решение 

воспитательных  задач  и  развитие  личности  учащихся,  формирование  у  них 

гуманистических чувств и отношений в общении с окружающими людьми и 

во взглядах на природу в целом.   

В задачи курсов входит также более детальное ознакомление учащихся с 

техникой  и  правилами  лабораторных  работ  с  химическими  реактивами, 

лабораторным оборудованием и химической посудой. 

Учащиеся  приобретают  навыки  работы  с  нагревательными  приборами, 

весами,  мерной  посудой  и  реактивами,  учатся  самостоятельно  проделывать 

анализы  некоторых  объектов  окружающей  среды.  Учащиеся  смогут 

оценивать  результаты  анализов,  сравнивая  их  с  величинами,  соответствую- 

щими  требованиям  государственных  нормативных  документов  (Стандарты, 

Санитарные  правила  и  нормы,  Гигиенические  нормы  и  др.).  В  качестве 

объектов исследования на практических занятиях отобраны объекты внешней 

среды,  химическое  строение  и  свойства  которых  легко  анализируются  на 

основе содержания школьного курса химии. 

Основные идеи курсов:  

жүктеу/скачать 7,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: