ПРОБЛЕМА ЗАЩИТЫ ИНФОРМАЦИИ О ТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ ПРОЦЕССАХ

 

350

 

Таблица 1. Угроза информации и способы ее защиты 

 

Угрозы 

Способы защиты информации 

1) блокирование информации, т.е. совершение действий, 

приводящих к ограничению или закрытию доступа; 

регламентация 

2) непреднамеренное изменение информации; 

управление 

3)  специальное  и  непреднамеренное  копирование  ин-

формации; 

препятствие 

4)  преднамеренное  и  непреднамеренное  уничтожение, 

утрата информации; 

принуждение 

5)  использование  программного  обеспечения  без 

соответствующей лицензии; 

побуждение 

6) 

действия 

по 

нарушению 

функционирования 

информационных систем и программного обеспечения 

маскировка 

 

Препятствие заключается в создании барьера. К примерам препятствий относятся блокировки, 

которые  не  позволяют  техническому  устройству  или  программе  нарушить  свою  работу,  а  также 

создание  материальных  препятствий,  обеспечение  защиты  помещений,  в  которых  хранятся 

компьютеры и другие технические средства. 

Управление  есть  управляющее  воздействий  на  элементы  информационной  системы.  Такое 

управляющее воздействие состоит из различных стадий: 

•  идентификация  лиц,  имеющих  доступ  к  информации,  соответствующего  персонала 

(заключается в присвоении к каждому из персонала идентификационного кода); 

• опознавание лиц из персонала предприятия по предъявленным идентификационным кодам; 

•  проверка  полномочий  в  соответствии  с  регламентом,  установленным  на  предприятии 

(соответствие запрашиваемых ресурсов и процедур лицам, обращающимся за информацией); 

• регистрация и запись обращений к защищаемым ресурсам; 

•  реагирование  на  несанкционированные  действия  (подача  сигналов,  отключение  интернета, 

замедление работы, отказ доступа к информации). 

Маскировка  представляет  собой  изменение  доступной  информации  таким  образом,  чтобы 

сделать  ее  недоступной  для  лиц,  желающих  скопировать  и  распространять  информацию.  При 

маскировке  доступ  затрудняется  благодаря  совершаемому  комплексу  мероприятий  по  уменьшению 

степени распознавания информации. К маскировке относятся скрытие объекта, дезинформация. 

Регламентация - способ  защиты  информации,  при  котором  составляются  следующие 

мероприятия:  разработка  правил  обращения  с  конфиденциальной  информацией  для  персонала, 

прописанные средства обработки информации, официально разрешенные для использования. 

Принуждение - способ  защиты,  имеющий  законодательное  основание,  поскольку  при 

принуждении персонал предприятия обязан соблюдать установленные правила обработки, передачи 

и  использования  защищаемой  информации  под  угрозой  материальной,  административной  и 

уголовной ответственности. 

Побуждение - это  способ,  при  котором  персонал  соблюдает  правила  обработки  и  хранения 

информации  благодаря  внутренним  различным  мотивам:  материальным,  моральным,  этическим, 

психологическим [3, с. 246-247]. 

Данные  способы  защиты  информации  в  совокупности  оказывают  огромный  эффект  на 

производственные  технологические  процессы  на  предприятии,  который  проявляется  в  повышении 

эффективности производства и конкурентоспособности предприятия. 

 

СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ 

1.  Информационные  технологии:  Учебник  для  вузов / Б.Я.  Советов,  В.В.  Цехановский. — М.: 

Высш. шк., 2003.— 263 с. 

2. Аверченков В. И., Лозбинев Ф. Ю., Тищенко А. А. Информационные системы в производстве 

и экономике: учебное пособие. 2-е изд., стер. - М.: Флинта, 2011. - 274 с.  

3.Основы информационной безопасности. Учебное пособие для вузов / Е. Б. Белов, В. П. Лось, 

Р. В. Мещеряков, А. А. Шелупанов. - М.: Горячая линия - Телеком, 2006. - 544 с.: ил.  

4.  Закон  Республики  Казахстан  от 24 ноября 2015 года  № 418-V «Об  информатизации» 

[Электронный ресурс] // – Режим доступа: 

5. http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=33885902#sub_id=670000 (дата 

обращения: 

20.03.2016). 

 

351

 

УДК 37.013 

 

КƏСІПТІК БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОҚЫТУДЫ ДАМЫТУ ҮРДІСТЕРІ 

 

Калыкова А.О., ғыл. жет., аға оқы., магистр, Аби А.Қ., 4 курс студенті 

Алматы технологиялық универсиитеті, Алматы қ., Қазақстан Республикасы 

E-mail: a.oralbekovna@mail.ru 

 

Кез-келген мемлекеттің қазіргі əлемнен мəртебелі орын алуы сол елдегі білім беру саласының 

даму деңгейіне тығыз байланысты. Бұл сала үнемі даму үстінде, ашық, икемді, заман талабына жауап 

бере алатын, отандық жəне əлемдік тəжірибенің ең озық үлгілерін жинақтаған болуы тиіс. Өйткені, 

білім беру дегеніміз мемлекеттің, қоғамның жəне жеке тұлғаның мүдделері үшін оқыту мен тəрбие 

берудің  мақсатты  бағытты  үдерісі.  Ол  жас  ұрпаққа  көптеген  ғасырлар  бойы  бүкіл  адамзат  баласы 

жинаған  білімдерді  беріп  қана  қоймай,  сонымен  қатар  оны  келесі  ұрпақтарға  жеткізу  қабілетін 

білдіреді 

Қазақстан  Республикасының  Конституциясында  кепілдік  берілгендей,  еліміздің  барлық 

азаматтары  білім  алуға  құқылы (30-бап).  Бүгінде  білім  сапасына  үлкен  талап  қойылып  отырғаны 

белгілі.  Соған  орай  барлық  деңгейдегі    білім  мекемелері  оқыту  үдерісіне  инновациялық 

жаңалықтарды  батыл  енгізу  үстінде.  Мұнда  қазіргі  заманғы  қоғам  дамуының  алғышарты  ретінде 

өндіріс  пен  экономика  сұранысы,  білім  беру  мазмұны  мен  оқыту  үдерісі  технологияларының  өзара 

сəйкес келуі маңызды. Бұл міндеттер елімізде тиісті заңнамалар мен арнайы бағдарламалар  арқылы 

реттелген. Атап айтқанда, Қазақстан Республикасында білім берудің дамытудың 2011-2020 жылдарға 

арналған  мемлекеттік  бағдарламасы  еліміздің  білім  беру  жүйесін  дамыған  елдер  моделіне 

сəйкестендіруді  жəне  əлеуметтік-экономикалық  тиімділіктерді  қамтамасыз  етуді  көздейді. 

Бағдарламаны  іске  асыру  нəтижелері  арасында  еңбек  нарығының  сұраныстарына  сəйкес  келетін, 

үздіксіз кəсіптік білім берудің икемді жүйесін қалыптастыру мəселесі де  маңызды орын алады [1].  

Кəсіби  білікті  маман  елдің  экономикалық  гүлденуінің  маңызды  бір  факторы,  ол    еңбек 

өнімділігіне де, қоғам үшін де қажет. Болашақ мамандықты жас адамның көбінесе мектеп партасынан 

бастап  таңдайтыны  белгілі.  Бұл  мəселе  жалпы  білім  беретін  оқу  орындарын  бітірушілердің  білім 

сапасы  мен  кəсіптік  бейімдеудің  өзектілігін  дəлелдейді.  Осы  тұрғыда  білім  мекемесіндегі  оқыту 

үдерісін  оқушылардың  жеке  тұлғалық-психологиялық  ерекшеліктерін,  олардың  пəнге  деген 

бейімділігін ескере отырып ұйымдастырғанда өте тиімді болмақ. Осы себепті қазіргі таңда еліміздегі 

оқу  орындарында  кəсіптік  білімге  үлкен  мəн  беріле  бастады.  Кəсіптік  оқытудың  басты  міндеті – 

мектеп,  лицей,  гимназиялар  оқушыларына  еңбек  технологиясы  жəне  кəсіптік  оқыту  пəні  бойынша 

тəрбие беру жəне кəсіпке даярлау болып табылады.  

Кəсіптік  оқытудың  негізгі  бағыты – еңбек  жəне  кəсіптік  қызмет  бейіні  бойынша  болашақ 

мамандарды  теориялық  жəне  практикалық  даярлау.  Бұл  ең  алдымен  мұғалімнің  кəсіби  деңгейінің 

биіктігін,  біліктілігі  мен  іскерлігін,  тəрбие  мен  білімді  ұштастыра  білуіне  байланысты.  Кəсіптік 

оқыту білім беру, өндірістік-басқару, жобалау сияқты іс-əрекет түрлерін жүзеге асыруға бағытталған. 

Кəсіптік  оқытудың  тиімділігін  көтеруге  ықпал  ететін  факторлар  қатарында  қоғам  мен  мемлекеттің 

қажеттілігі  мен  сұранысын  айқындау,  оқытудың  мақсатын  жүйелеу,  оқыту  формасын  таңдау, 

оқушылардың  жасына  қарай  оқу  ерекшеліктерін  ескеру  жəне  т.б.  бар.  Кəсіптік  мектеп  білім 

алушылары  (оқушылар)  бұлар  белгілі  бір  кəсіп  саласына  қызығушылығы  бар  негізгі  жəне  орта 

мектептік деңгейде білім алатын жастар. 

Кəсіптік  оқыту  тұлғаның  ең  маңызды  қасиеттерінің  бірі – еңбексүйгіштікке  тəрбиелейді.  Бұл 

ертеңгі іс-əрекет саласына, қоғамдық пайдалы еңбекке моральдық-психологиялық даярлық деңгейін 

айқындайтын  сапалық  қасиетке  жатады.  Еңбекке  қабілеттіліктің  қалыптасу  дəрежесіне  байланысты 

əр адам өмірдегі өз орнын табады. Еңбек дағдылары баланың қол жеткізген тəжірибесінің деңгейін, 

шеберлік біліктілігін сипаттайды. Еңбек дағдыларын меңгерудің негізгі жолы –  белгілі бір теорияға 

негізделген  кəсіптік  оқыту  сабағы.  Бұл  дағдылар  ең  алдымен  арнайы  білім  салаларына  қарай 

жіктеледі [2]. 

Дүние  жүзінде  оқытудың  тиімді  жолдары  мен  əдіс-  тəсілдерін  іздестіру    қарқынды  жүріп 

жатыр.Жаңа  педагогикалық  технологияларды  дұрыс  таңдап  алып,  тиімді  пайдалануды  оқытудың 

сапасын арттыруға септігін тигізетінін көптеген зерттеу нəтижелері дəлелдеп отырғаны анық. Қазіргі 

таңдағы  білім  беру  технологияларының  кең  ауқымын  қарастыра  отырып,  Г.  К.  Селевко  өзінің 

«Қазіргі  білім  беру  технологиялары»  деген  еңбегінде  оларды  келесі  топтарға  топтастырады: 

педагогикалық  үдерістің  тұлғалық  бағдарлануы  негізіндегі  педагогикалық  технологиялар 

 

352

 

(«Ынтымақтастық  педагогика»;  М.А.  Амонашвилидің  «Ізгілік-тұлғалық  технологиясы»;  Е.Н. 

Ильинаның  жүйесі  «Əдебиет  пəнін  адамды  қалыптастыратын  пəн  ретінде  оқыту»);  материалды 

дидактикалық тұрғыдан жетілдіру жəне қайтадан өңдеуге негізделген педагогикалық технологиялары 

(Л.В.  Тарасовтың  «Экология  жəне  диалектика  технологиясы»;  В.С.  Библер  мен  С.Ю.  Кургановтың 

«Мəдениет диалогы». 

Кəсіптік  білім  беру  саласында  оқытудың  екі  түрлі  принциптері  қарастырылады:  жалпы-

дидактикалық  жəне  тек  кəсіптік  оқытуға  ғана  тəн  арнайы  принциптер.Кəсіби  оқыту  əдістері – бұл 

арнайы  жүйе  жəне  ол  логикалы  бір  ізділікпен  іс - əрекет  жасайтын  инженер – педагог  пен  кəсіптік 

мектеп  оқушысының  бірлескен  қимылы.  Осы  арқылы  оқушылар  кəсіптік  білім  негіздерін  меңгеріп, 

білік  пен  дағды,  шығармашылық  қабілеттіліктерін  дамытып,  кəсіби  шеберліктің  қыр – сырын 

үйреніп, оның негіздерін қалыптастырады[3]. 

Кəсіптік оқытудың пəн ретінде өзіндік ерекшеліктері бар. Оған сабақ барысында қолданылатын 

əдіс-тəсілдер,  оқыту  үдерісінің  тəжірибемен  ұштасуы,  үйренген  дағдыларды  күнделікті  өмірде 

қолдану  жəне  т.с.с.  сияқты  іс-əрекеттер  кіреді.  Мысалы,  сабақ  барысында  тұтастай  педагогикалық 

технологиялар  қолданылады,  олар:  технологиялық  сызбалар  жəне  карталар.  Технологиялық  сызба 

дегеніміз –  процесс  технологиясының  шартты  бейнесі,  ол  жекелеген  құрамдас  бөліктерге  бөлінеді 

жəне олардың өзара қисынды байланысын білдіреді.  

Технологиялық  карта  дегеніміз – процес  барысындағы  іс-əрекеттерді    ондағы  қолданылатын 

құрал-жабдықтарды  көрсете  отырып,  біртіндеп,  кезең-кезеңмен  дəйекті  түрде  сипаттау  (көбінесе 

графикалық формада болады).  

Білімдерді  игеру,  дағдылар  мен  біліктілікті  қалыптастыру,  қабілеттерін  дамыту  белгілі  бір 

тəртіппен келетін үдеріс, оған мынадай кезеңдер кіреді: 



 

Оқу материалын қабылдау; 



 

Ұғыну; 



 

Есте сақтау; 



 

Үйренген дағдыларды практикалық іс-əрекетте қолдану. 

Оқыту  үдерісінде  ең  жақсы  нəтижеге  қол  жеткізу  үшін  бірқатар  талаптарды  орындау  қажет, 

олар: 

- оқушының оқуға, үйренуге деген белсенді көзқарасы; 

- оқу материалын белгілі бір тəртіппен, дəйектілікпен бере білу; 

-  ақыл-ой  жəне  практикалық  іс-əрекеттің  əртүрлі  əдіс-тəсілдерін  жаттығулар  орындау  арқылы 

бекіту; 

- көрнекті құралдарды таңдай білу; 

- үйренгендерін іс жүзінде қолдану.  

Технологиялық картаны құрастыру мұғалімнен дəлдікті, құрылымдық айқындықты, əдістемелік 

тілдің  түсінікті  болуын,  əдістемеге  негізделуін  талап  етеді.  Технологиялық  жобалаудағы  негізгі 

объект – оқу  тақырыбы.  Ол  бірнеше  сабаққа  жалғасуы  мүмкін.  Мұндағы  тақырып  бойынша 

сабақтардың ең аз саны – 6-8, ал көп саны - 22-24 сабақ болады. Осындай сабақтар жүйесі арқылы 

оқу  үдерісін  басқару    тиімділікпен  жүзеге  асырылады.  Əр  сабақтың  өз  мақсаттары  бар,  ол 

тапсырмаларды  орындау,  оны  үй  тапсырмасымен  үйлестіру  сияқты  білім  беру  міндеттерінің  тиімді 

шешімін табуға негізделеді.  

Əлемдік өркениет дамуының заңды көрінісі бола отырып, қоғамды ақпараттандыру бүгінгі күні 

жаһандық сипат алуда. Одан бүкіл адамзат қоғамдастығының бір мүшесі ретінде Қазақстан тыс қала 

алмайды. Мұндағы басты фактор еліміздің білім деңгейін көтеру арқылы экономикалық əлеуетіміздің 

өсу қарқынын нығайту болып табылады. Білім беру жүйесіндегі кəсіптік оқытуды дамыту үрдістері 

көрсеткендей,  еліміздің  бəсекеге  қабілеттілігін  жоғары  деңгейге  көтеруге  ықпал  ете  алатын  сала 

ретінде  білім  беру  жүйесінің  барлық  құрамдас  бөліктерін  дамыту  арқылы  мемлекет  алдындағы 

маңызды міндеттердің табысты жүзеге асуына қол жеткіземіз.  

 

ƏДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 

1.  Қазақстан  Республикасында  білім  берудің  дамытудың 2011-2020 жылдарға  арналған 

мемлекеттік бағдарламасы // www.akorda.kz/kz/official_documents/decrees.../f

 

2. Беспалько В.П. Педагогика и прогрессивные технологии обучения. - М., 2005.- 256c. (36). 

3. УстемировК., Шаметов Н.Р., Васильев И.Б. Профессиональная педагогика. Алматы, 2005  - 270с. 

(124; 187). 

 

 

 

353

 

УДК 378.147-322:54 

 

ДИСТАНЦИОННОЕ ОБУЧЕНИЕ – НОВЫЕ ВОЗМОЖНОСТИ ОБРАЗОВАНИЯ 

 

Андреева М.Г., науч. рук.,: Лагуткина Е.В., к.х.н., 

Алтайский Государственный Университет, г. Барнаул, Россия 

E-mail: lagutkina@chem.asu.ru 

 

Практически все сферы жизни современного человека существенно изменились под влиянием 

компьютерных и информационных технологий. Сфера образования не стала исключением, поскольку 

информатизация  образовательного  процесса - это  один  из  важнейших  механизмов,  затрагивающий 

основные  направления  модернизации  всей  образовательной  системы.  Вследствие  этого  наряду  с 

традиционными формами образования появилась новая форма обучения - дистанционная, основанная 

на  современных  информационных  и  коммуникационных  технологиях,  позволяющая  не  только 

учиться, но и повышать квалификационный уровень ее пользователей.  

В  свою  очередь,  электронный  курс  разрешает  сократить  или  удлинить  время  обучения  по 

своему  усмотрению.  В  современном  мире  «обучение  на  расстоянии»  возможно  в  любом  месте,  где 

есть  компьютер.  А  материал  легко  структурировать  в  соответствие  с  требованиями,  которые 

выдвигаются к студентам любого высшего учебного заведения. Сам же студент может заниматься в 

любое удобное для него время в зависимости от индивидуальных потребностей. 

Важнейшей стороной этих перемен является акцент на развитие сотрудничества самой главной 

составляющей  учебно-воспитательного  процесса - "Преподаватель - Студент"  на  основе 

нестандартных  форм  и  методов  взаимодействия,  создания  научно-методической  системы 

непрерывного  образования  (как  учителя,  так  и  обучающегося)  в  рамках  единого  образовательного 

пространства.  Успешность  обучения  и  воспитания  во  многом  зависит  от  того,  как  сложится  этот 

тандем  сотрудничества,  какие  формы  и  методы  при  этом  будут  использованы,  на  основе  каких 

современных технологий они будут построены.  

Развитие дистанционного обучения - это возможный ответ на поставленные вопросы. В основе 

дистанционного  обучения  заложены  педагогические  технологии  разнотемпового  обучения, 

самостоятельность  в  самообразовании  школьников  по  различным  образовательным  областям, 

сочетание различных форм и методов взаимодействия преподавателя и студента. 

Реализация  поставленных  целей  осуществляется  с  применением  систематизации  знаний,  а 

также  отработки  полученных  знаний  в  виде  системы  тестов.Теоретический  блок  сопровождается 

примерами  решения  задач,  причем  задачи  подобраны  разноуровневые,  по  принципу  "от  простого  к 

более сложному". 

Дистанционное  обучение  расширяет  и  обновляет  роль  преподавателя,  который  должен 

координировать  познавательный  процесс,  постоянно  усовершенствовать  преподаваемые  им  курсы, 

повышать творческую активность и квалификацию в соответствии с нововведениями и инновациями. 

В  рамках  академической  мобильности    студенты  химического  факультета  Алтайского 

госуниверситета  выполняют  свои  исследовательские  и  квалификационные  работы  в  научно-

исследовательских  и  образовательных  учреждениях,  находящихся  в  других  регионах  России.  Это 

влечет и существенное увеличение доли самостоятельной работы студентов, причем самостоятельная 

работа студентов должна непрерывно контролироваться. 

Курс  «Практикум  по  методике  преподавания  химии»  призван  обеспечить  методическую 

подготовку  студентов  к  работе  в  общеобразовательных  учреждениях:  формирование  методической 

системы  теоретических  знаний  и  практических  умений  осуществления  обучения  химии  в 

общеобразовательном учреждении. 

Ведущим  методологическим  подходом  при  отборе  содержания,  форм  и  методов  изучения 

дисциплины является личностно – деятельностный подход, позволяющий вычленить в качестве цели 

методической  подготовки  становления  личности  преподавателя  химии.  Поэтому  целью  изучения 

студентами дисциплины является не только приобретение ими теоретических знаний и практических 

умений  по  методике  обучения  химии,  не  только  приобретение  опыта  профессиональной 

деятельности,  но  и  их  индивидуального  развития,  становления,  совершенствования  в  направлении 

будущей педагогической деятельности. 

Основной упор в планировании, проектировании курса и организации его изучения делается на 

структурирование  материала  курса,  четкое  целепологание  деятельности  студентов  при  изучении 

 

354

 

курса  в  целом  и  при  изучении  материала  на  каждом  занятии  в  отдельности,  четкую  организацию 

познавательной деятельности студентов при помощи системы формирующих заданий. 

Для  изучения  материала  дисциплины  предусмотрены  разные  формы  учебной  деятельности 

студентов.  Основными  среди  них  являются  лекции,  практические  занятия,  самостоятельная 

внеаудиторная работа.  

На основании информационного поиска и анализа литературных источников установлено, что 

актуальной  проблемой  организации    самостоятельной  работы  студентов  с  использованием 

технологии  дистанционного  обучения  является  обеспечение  достаточного  уровня  качества  ее 

изучения. 

Разработана  теоретическая  модель  системы  заданий  по  дисциплине  «Практикум  по  методике 

преподавания  предмета  химии»,  представляющая  собой  целостность  проведения  текущего  и 

промежуточного контроля. 

Материалы  работы представлены на образовательном портале АлтГУв системе MOODLE. 

Исходя  из  выше  сказанного,  можно  с  уверенностью  сказать,  что  в  современных  условиях 

широкого  внедрения  информационно-коммуникационных  технологий  в  сферу  образования  за 

дистанционным обучением - будущее.  

 

СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ 

1. Хуторской, А.В. Дистанционное обучение и его технологии. /А.В.Хуторской .– №36 -2002  

2.  Хуторской,  А.В.  Интернет  в  школе.  Практикум  по  дистанционному  обучению/  А.В. 

Хуторской. – М.: ИОСО РАО, 2000  

3.  Хуторской,  А.В.  Ключевые  компетенции  как  компонент  личностно-ориентированной 

парадигмы образования. Народное образование / А.В.Хуторской. – 2003.- № 2  

4.  Хуторской,  А.В.  Два  подхода  к  дистанционному  обучению. EIDOS-LIST. -1999- Вып. 3.4.- 

http://www/eidos.techno.ru/list/serv.htm  

5. Шиндяпина, И. А. Ключевые компетенции в обучении химии (из опыта работы). Интернет-

журнал "Эйдос". - 2007. - 30 сентября. 

6. Интернет ресурсы. 

 

 

 

УДК 53(0758) 

 

жүктеу/скачать 7,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: