Сборник трудов международной научно-практической конференции «Современные экономические проблемы в области финансов, учета, управления и туризма»
жүктеу/скачать 7,15 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Position of Kazakhstan in the travel and tourism competitiveness index 2011-2015
- РАЗВИТИЕ РЕСТОРАННОГО БИЗНЕСА КАК ФАКТОР РАЗВИТИЯ ТУРИЗМА В КАЗАХСТАНЕ Кайратова А.К.
102
Әдебиеттер 1 Елбасы Жолдауы: «100 нақты қадам» 2 ҚазАқпарат/Айнұр Кенебаева 3 http://kazakh-tv.kz/kz/category/kazakhstan_tourism
ИННОВАЦИЯЛЫҚ ШЕШІМІ Шохаманова А.М., Пичкунова И.А., Полатова Т.А. Академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті, Қарағанды қаласы, Қазақстан Республикасы e-mail:
none.known@bk.ru
Ғылыми жетекшілер: э.ғ.д., профессор Тлеубердинова А.Т., э.ғ.м., аға оқытушы Салауатова Д.М.
Қазақстанның елордасы Астана қаласында 2017 жылы «Болашақ энергиясы» деген тақырыппен ЭКСПО-2017 халықаралық мамандадырылған көрмесі өтеді. Бұл ірі халықаралық шараның келесідей пайдасы тиеді:
шағын және орта кәсіпкерлер келген туристер есебінен пайда табу;
шағын және орта кәсіпкерлер инфрақұрылым дайындау, ғимараттар құрылысы кезінде пайда алу;
құндылықтарымызды насихаттауға болады: біздің
тарихымызға, мәдениетімізге, әдебиетімізге қатысты түрлі кітаптарды шет тілдерге аударып, келген туристерге ұсынуға болады, жан-жақты қосымша көрмелер, концерттер ұйымдастыруға болады, т.б. Көрмеге алғашында 2 млн-нан 3 млн көрермен келеді деп жоспарланған болатын, қазір таңдағы болжам бойынша үш ай аралығын қамтитын халықаралық көрмеге - 10 маусымнан 10 қыркүйекке дейін 8 млн адам күтілуде [1]. Ең минималды есеп бойынша, 92 күн ішінде 2 адамдық орналастыру орынына 1 тәулік болатын 2 млн көрермен келеді, бұған кем дегенде 10 870 номер қажет. Ал 7 тәулік болатын 1 адамдық орналастыру орынына 8 млн келуші келеді, бұл 608 696 номерді қажет етеді. Максималды есеп бойынша көрмеге 600 мың номер қажет. Осы тұрғыда Астана қаласында 2017 жылға қарай 38 қонақ үй жоспарлануда [1]. EXPO-2017 көрмесіне келушілерді орналастыру үшін қонақ үй салу қажет, алайда көрме аяқталғаннан кейінгі қонақ үй жағдайы маңызды сұрақ болып отыр. Мұндай масштабтағы іс-шара жыл сайын өткізіле бермейді. Сондықтан біз гестхаус қызметін ұсынамыз. Экспо көрмесіне келетін шетелдіктер үшін туристтік кластер құрылған болатын. Бұл класстерге Астана қаласының өзі, Бурабай, Қорғалжын және Қарқаралы енген. Бұл жерлерде қонақтар мен туристерді таң қалдыратын 103
нәрселер баршылық – ең алдымен бұл Қазақстанның қайталанбас табиғи байлықтары. Қазіргі күні ұйымдастырушылардың алдында екі міндет тұр: біріншісі – қызмет көрсету деңгейін арттыру, екіншісі туризм мазмұны – қонақтардың көрмеге қатысып қана қоймай, Қазақстан туралы, оның табиғаты туралы неғұрлым көп мағлұмат алуын қамтамасыз ету. Мұның барлығы түптеп келгенде елімізде туристік индустрия дамуы үшін, экономикамыздың жаңа табыс көзін табуы үшін, ал келген қонақтардың Қазақстанға тағы бір рет келгісі келетіндей құштарлығын ояту мақсатында жасалуда. Осындай шағын аудандардағы туристтерді орналастыру қызметін гестхаус атқарады. «Гестхаус» ұғымы
ХХ ғасырдың аяғында қолданыла бастады. Қазіргі таңда ол кәсіпкерлік ортада дамып, туристтерді орналастырудың атақты формасына айналды [2]. Гестхаус ұғымы туризм саласында кең қолданысқа ие және қонақ үйге ұқсас. Қонақ үйге қарағанда гестхаус мекендеу жағдайын үйге жақын етіп көрсететін параметрлер жиынтығын қамтиды. Гестхауста демалу арзан, алайда қонақ үйге қарағанда үлкен жауапкершілікті қалайды. гестхаусдың оң және теріс жақтары 1-суретте көрсетілген.
1 - сурет. Гестауздың оң және теріс жақтары
Әлемдік тәжірибе туризмнің ең маңызды рөлі ретінде тарихи ортаны табиғи өмір сүру қабілетіне келтіру және табыс табудың бір жолы ретінде ұлттық тарих элементтерін пайдалануды көздейді. Сондықтан мәдени және халықтық-этнографиялық аспект ауылдық жерлердегі гестхаус дамуына негізделеді [2]. Қазақстанда гестхаус көрсететін қызметтер үлгісі бар. Олар Қарағанды облысы бойынша Қызыларай, Қарқаралы маңында, сонымен қатар Қапшағайда бар. Бірақ бұл үлгілер нағыз қызметті көрсетпейді. Сондықтан біздің мақсатымыз бұл қызмет түрін өз деңгейіне көтеріп, еліміздегі туризм, қызмет көрсету саласын дамыту. Бұл қызмет түрін жаңа деңгейде ұйымдастыру бізге келесідей мүмкіндіктер береді: жаңа жұмыс орындарын көбейту, әсіресе әйел адамдардың, және ауыл тұрғындарына қосымша табыс көзін береді, ауыл Оң
туристтер үшін арзан таза ауа, шағын аудан жайлылық, тазалық, тыныштық ұлттық салт-дәстүрді насихаттаудың бір жолы Теріс мейрамхана немесе басқа да асханалардың болмауы басқа да көңіл көтеру орындарының болмауы арнайы аниматорлық бағдарламалардың жоқтығы
104
тұрғындарын тек өндірістік саладан басқа қызмет көрсету саласында да жұмысбастылыққа мүмкіндік береді. Демалушылардың саны
артқан жағдайда олардың әртүрлі
қызығушылықтарын қанағаттандыру қажеттігі туады, ал ол өз кезегінде қызмет көрсету саласының дамуына үлкен септігін тигізеді: көліктік, байланыс, сауда- саттық, тұрмыстық қызмет, көңіл көтеру және т.б., сонымен қатар жергілікті халықтың дәстүрлі өмір сүру салтын, мәдениетін және этнографиялық ерекшеліктерін сақтауға және қалпына келтіруге жәрдемдеседі. Гестхаус қызметін ұйымдастырылуында келесі обьектілермен байланысады: мемлекет, тарихи-мәдени орталықтар, турфирма, тасымалдау қызметін көрсететін орындар, жоғарғы оқу орындары (сурет 1).
Сурет 1. Гестхаусты ұйымдастыру кластері
Гестхаудың тарихи-мәдени орталықтармен байланысу себебі, мұнда экскурсиялар жүргізіледі. Турфирмалар туристтерді еліктіру қызметі атқарады. Жоғарғы оқу орындарының студенттері гестхауста оқу тәжірибесін өтеді. Мемлекет гестхаусқа, тасымалдау қызметін көрсететін орындарға, турфирмаларға, жоғарғы оқу орындарына даму бағдарламаларын ұсынады. Ал бұл обьектілер сәйкесінше салық төлейді, жоғары дәрежедегі мамандар дайындайды, ұлттық брендттің пайда болуына көмектеседі. Гестхаустың ауыл тұрғындарына, кәсіпкерлерге, турфирмаларға және тұтынушыларға әкелетін пайдасы зор. Мысалы, ауыл тұрғындары үшін бұл жаңа жұмыс орны, ауыл инфрақұрылымын дамытудың жолы. Кәсіпкер үшін гестхаус пайда көзі, шаруашылығын кеңейту жолы. Турфирмалар үшін гестхаус бәсекеқабілеттілігін жоғарлату тәсілі, турпакетті арзандату жолы болып Гестхаус Мемлекет Тарихи- мәдени
орталық Тасымалдау қызметі Жоғарғы оқу орындары Турфирма 105
табылады. Туристтер үшін гестхаус таза ауада, экологиялық таза өнімді пайдалана отырып демалу, жергілікті салт-дәстүрді үйрену, танымын арттыру тәсілі.
1 https://expo2017astana.com/ 2 Нуриахметова А.Ф. Гостевые дома как модель малого бизнеса в индустрии туризма // Экономика и менеджмент инновационных технологий. - 2014. - № 1 [Электрондық ресурс] PROSPECTS OF DEVELOPMENT OF TOURISM CLUSTER IN KAZAKHSTAN Kairatova A.K. Karaganda State University of E.A. Buketov Karaganda city, Republic of Kazakhstan e-mail:
almas_kar@bk.ru
Scientific supervisor: A.Toleuuly
Tourism is today a sphere of a social and economic complex which in many countries has turned into violently developing industry. Now every 7th workplace in the world is the share of tourist business. According to forecasts of the WTO, by 2020. The number of the international tourist arrivals will make 1,6 billion, i.e. by 3 times will exceed indicators of 2000. Daily expenses of tourists, excepting air transportation, will grow to 5 billion dollars a day. Many advanced countries, such as Switzerland, Austria, France, have constructed a considerable share of the welfare on the income from tourism. Tourism admits the western countries the profitable branch of economy finding support of the state. Tourism is a large sector of economy. All developed states of the world are interested in his development for a long time [1]. Nowadays Kazakhstan entered the period of stable economic growth which perspective purpose is integration of Kazakhstan into world economic space. The strategy of the President of Kazakhstan NA Nazarbayev " Kazakhstan -2050 " and in the " Industrial- Innovative Development of Kazakhstan ," as a concept for the development of the economy, tourism and infrastructure considered tourism as a priority the development of the tourism industry . Without effective using the tourism and other potentials of the different regions of Kazakhstan, it is impossible to turn into a profitable tourism sector of the economy. To implement tourism projects, special attention must be paid to the presence of natural and tourist resources [2]. The concept for Kazakhstan tourism industry development up to 2020 is based on a number of perspective directions.
106
The document contains systemic plans for tourism development with specific measures on the creation of favorable investment climate in Kazakhstan and special tourist zones. The proposed system is as follows: 1) Cluster Astana (the capital itself, the Akmola oblast, south-western part of the North Kazakhstan oblast, western part of the Pavlodar oblast and north-eastern part of the Karaganda oblast); 2) Cluster Almaty (Almaty region, part of the city Almaty as the center of Almaty Cluster); 3) Cluster East Kazakhstan (northern and eastern parts of EKO); 4) Cluster South Kazakhstan (includes the central and eastern parts of the Kyzylorda region, southern part of the South-Kazakhstan region and south-western part of Zhambyl region); 5) Cluster Western Kazakhstan (Mangistau region with the city of Aktau as its center). About 10 billion dollars (with 55% of private investments) will be invested in the development of these projects. It is expected that by 2020, the contribution of the tourism industry in the country’s GDP will increase to $ 7 billion, and 270 thousands employments will open in this industry. Some improvements have been already observed in the industry. Thus, Kazakhstan in the Competitiveness Index for Tourism in the period from 2013 to 2015, shifted by 3 positions, and now takes 85th place [3].
The suggested structure reflects the system of cooperation between suppliers and consumers of touristic services (picture1). The central management body of the cluster is Coordinational council. It has the following functions:
evaluation of intermediate results in accordance with the goal indicators, 93 88
85 0 0 10 20
30 40
50 60
70 80
90 100
2011 2013
2015 Position of Kazakhstan in the travel and tourism competitiveness index 2011-2015 Position of Kazakhstan in the travel and tourism competitiveness index 2011- 2015
107
developing and taking actions to support the members of the cluster,
realization of investment and research projects [4]. Picture 1 - Model of structure touristic cluster in Republic of Kazakhstan
1 Material Name / Statistical Handbook: Tourism in the Republic of Kazakhstan for 2007-2011. - Astana 2012. 2 The strategy of the President of Kazakhstan NA Nazarbayev “Kazakhstan - 2050” 3
4 http://sociosphera.com/publication/conference/2014/264/analysis_of_tourist_ac tivities_in_kazakhstan/
5 Republics of Kazakhstan to develop tourism concept, 6 March 2001 Tourism 108
РАЗВИТИЕ РЕСТОРАННОГО БИЗНЕСА КАК ФАКТОР РАЗВИТИЯ ТУРИЗМА В КАЗАХСТАНЕ Кайратова А.К. Карагандинский Государственный Университет имени Е.А.Букетова г.Караганда, Республика Казахстан E-mail:
almas_kar@bk.ru
Научный руководитель: Төлеуұлы А. Одной из важнейших закономерностей развития любой национальной экономики является взаимосвязь экономического роста и повышения роли услуг.
Сфера услуг
является одной
из самых
перспективных, быстроразвивающихся отраслей экономики. Она охватывает широкое поле деятельности: от торговли и транспорта до финансирования, страхования и посредничества самого разного рода. Современное состояние сферы услуг характеризуется влиянием различных факторов, таких как :
достаточно низкий уровень человеческого капитала,
ограниченные человеческие ресурсы
и их
низкая конкурентоспособность [1]. В течение последних 20 лет сфера услуг по темпам роста опережала промышленность примерно на три процента. По словам Президента Республики Казахстан Н.А.Назарбаева "Для того, чтобы войти в тридцатку развитых стран к 2050 году сфера услуг должна вырасти минимум в 1,7 раза. Ожидается, что к 2020 году ее вклад в ВВП составит порядка 200 миллиардов долларов. В настоящее время в нашей стране наблюдается интенсивное развитие сферы общественного питания. Этот процесс затрагивает почти каждого, поскольку потребителями услуг общественного питания в значительной степени являются все жители и гости города. Современная жизнь немыслима без отдыха в уютном кафе или ресторане. Сотрудники многих предприятий и организаций пользуются услугами ресторанов, кафе, буфетов во время рабочего дня. В последние годы все большее количество людей выбирает в качестве места проведения банкетов по случаю каких-либо торжественных мероприятий рестораны различного уровня и класса. Сейчас повсюду появляются новые предприятия питания различные как по размеру, так и по виду предоставляемых услуг [2]. Особое место в системе общественного питания занимают рестораны. Ресторанный бизнес – это специфический вид деятельности, способствующий не только удовлетворению потребностей населения в качественном питании, но 109
и обеспечивающий качественное обслуживание клиентов, удовлетворяя их эмоциональные и эстетические потребности.
Таблица 1. Количество предприятий общественного питания по областям на конец 2014 года
единиц число посадочных мест Республика Казахстан 23241 1 196 199 Акмолинская 1149
45 138 Актюбинская 881 72 015
Алматинская 2335
135 598 Атырауская 786 77 882
Западно-Казахстанская 808
41 072 Жамбылская 1310 78 362
Карагандинская 1816
83 819 Костанайская 1082 44 566
Кызылординская 1053
46 101 Мангистауская 809 47 996
Южно-Казахстанская 4027
189 224 Павлодарская 701 55 928
Северо-Казахстанская 701
35 076 Восточно-Казахстанская 700 82 004
г.Астана 2049
77 240 г.Алматы 2034 84 178
Деятельность ресторанов в Казахстане за годы становления рыночной экономики также подверглась значительным изменениям. Рост уровня жизни населения повлиял на повышение спроса на услуги сферы культурно - досугового характера, что способствовало увеличению количества кафе, ресторанов, ночных клубов. Для рынка услуг общественного питания характерны дифференциация предлагаемых продуктов, услуг и цен, конкуренция, качественные изменения в предпочтениях потребителей, дифференцирующиеся не только в социально-экономическом, но и в региональном разрезе [3]. Таким образом, согласно данной таблице, по количеству предприятий общественного питания лидируют Южно- Казахстанская, Алматинская области и города республиканского значения: Астана, Алматы [4]. Главной проблемой некоторых казахстанских предприятий общественного питания являлся и является низкий сервис. Возможно, одна из причин индифферентного отношения обслуживающего персонала к клиенту в том, что в казахстанских заведениях принято сразу включать в счет посетителя 10% за обслуживание -вознаграждение официанту (других странах подобное вознаграждение в форме чаевых обычно оставляется на усмотрение клиента). Данное правило не стимулирует официантов, администраторов работать хорошо - так как они и так получат свои деньги. Во многом проблемы с качеством обслуживания связаны с большой текучкой кадров, отсутствием профподготовки официантов и других работников ресторанов (в Европе на официантов учатся два-три года). В 110
заведениях хорошего уровня администрация уделяет большое внимание, как обучению персонала, так и внутреннему контролю качества обслуживания. В большинстве казахстанских ресторанов среднего уровня официантами работают в основном студенты, для которых это временная работа. Приходя на временную работу, человек и относится к ней соответственно. Повлиять на ситуацию позволят лишь серьезные усилия со стороны управляющих персоналом, направленные как на обучение этих людей азам профессии, так и на контроль качества их работы. Проблемы возникают не только с официантами, но и с поварами. Как правило, все повара - одни и те же, просто переходят с места на место. Поэтому в течение последних нескольких лет крупные рестораны приглашают на работу иностранных поваров. Это связано с дефицитом собственных кадров. Однако, выше указанные проблемы касаются не всех предприятий общественного питания. Потому что большинство ресторанов такие как Korean House, La Roof, Vip Staut Beer, Хабиби и т.д (Алматы), ресторан Тайказан возглавляет рейтинг лучших ресторанов СНГ, Арома, Виста, Портофино, Korean House (Астана), Болоньез – Турандот и многие другие рестораны Казахстана полностью соответствуют новомодной тенденции, отличаются уютной атмосферой, приветливым персоналом и настоящей изысканной кухней, имеют своих постоянных клиентов. Несмотря на влияние множества проблем, некоторые рестораны расширяют клиентскую базу и более простым способом. Например, алматинский ресторан Temujin проводит акцию «Ваша визитка - наша скидка». Оставив свои контактные данные, человек соглашается получать информацию об услугах ресторана и всех его нововведениях. Более одного раза визитная карточка на скидку не обменивается. Кроме того, некоторые рестораны направляют свои усилия на привлечение клиентов в будние дни. Например, в алматинском заведении Loud в будни предлагают скидку в 20% на все меню. К подобным мерам начинает прибегать все большее количество заведений, позиционирующих себя между премиум и средним ценовым сегментами. Система лояльности дает свои преимущества, но тенденция такова, что потребители посещают рестораны исключительно в выходные дни. Развитие ресторанного бизнеса также имеет большое значение для создания и модернизации туристской инфраструктуры региона. По мнению большинства исследователей, основным фактором, сдерживающим развитие въездного туризма в Казахстан, является отсутствие индустрии туризма и гостеприимства, отвечающей современным международным стандартам. Поскольку услуги питания являются неотъемлемой частью туристского пакета, наличие различных предприятий, оказывающих качественные услуги питания, вносит существенный вклад в формирование имиджа города (туристского центра). Поэтому в настоящее время имеется необходимость в исследовании вопросов управления на предприятиях питания, а также в разработке предпринимательских решений в ресторанном бизнесе. Планирование развития является одним из важнейших элементов управления предпринимательской
111
структурой, деятельность которой характеризуется высоким уровнем инноваций, высокой степенью риска и умением адаптироваться к быстроменяющимся внешним условиям [5]. В последние годы все большее внимание уделяется развитию информационных технологий. В связи с этим актуальной задачей для предпринимателей и менеджеров среднего звена становится внедрение автоматизированных систем управления в производственный процесс. Для решения вопросов управления развитием предприятий требуется наличие современных экспертных систем способных выявлять различные проблемные ситуации и находить пути выхода из них. В связи с этим разработка и внедрение автоматизированных экспертных систем для предприятий питания является весьма перспективной.
жүктеу/скачать 7,15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|