ЗАТТЫҚ-ЖАҒДАЯТТЫҚ ағыл. с ы н . Белгілі бір мезетте француз тіліндегі барлық дерлік заттық-жағдаяттық түрлер (subject‐case forms) жоғалып кетті. (Әдебиет теориясы - 1)
ЗАУИЯ[ар. зауиа] е с к і к і т. Құдайға құлшылық жасайтын шағын жер, намазхана, кішкентай мешіт. (араб, парсы діни сөздер 1)
ЗАУМЬ Осынау эксперименттербарысындаз а у м ь(терминдіқолданысқаорысфутуристеріенгізді) – ақылға сыймайтын нәрсе пайда болды (Эстетика).
ЗҒЫПЫРАНсары түсті гүл; мәтінде ауыспалы мағынада қолданылған: сарғайып зағыпырандай. (Бабалар сөзі 1-том)
Зер4. з а т. Араб әліппесінде дауысты дыбыс орнына әріптің астына қойылатын белгі (Мұстапа Бұралқыұлы, ҚТТС).(әртүрлі тақырыпта 2)
ЗЕРДЕЛЕП-ЗЕЙІНДЕУ Мәселен, фин этносының мәдениетіндегі өзгермейтін элементтерді бөліп көрсету мақсатына беріле отырып, осы халықтың тұрмыс-тірлігін, әдет-ғұрып, өзінше өмір сүру қарекетін ұйымдастыруын зерделеп-зейіндеудіөлшем етіп аламыз. Кейбір нәрселер бізге таңғаларлықтай көрінуі мүмкін. (Этнология) Ал бұл бөгде мәдениеттерді зерделеп-зейіндеудің белгілі бір тәжірибесін жинақтағаннан кейін ғана мүмкін болады, әйтпесе зерттеуші өзінің мол мәдениетін сырттан көріп, өз отандастарын «бұрата- на халықтарды» бақылағандай қадағалайды да, олардың (өзінің де) бұрын өзібірден-біркөкейгеқонымдықылықсанапкелгеніс-әрекеттерауанының «қисынсыздығына» қайран қалады, соның салдарынан олардың (өзінің де) этномәдени кешендерін бөліп көрсете алмай қалады. (Этнология)
ЗЕРІКТІРГІШМұндай қарапайым тәсіл тек белгілі бір мезетке дейін жарайды, алайда бір немесе екі нөмірден асатын перформанс үшін визуалды қамту үдерісі қайталамалы әрі з е р і к т і р г і ш бола бастады (Телевизия, радио және жаңа медиаға мәтін жазу).
ЗӘБАРДАС [пар. зәбардаст] е с к і к і т. Қол басқарушы, билік жүргізуші. (араб, парсы діни сөздер 1)