Семинар латынның «seminarium»
Талқылауға арналған сұрақтар
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
Семинар Биологияға кіріспе
- Бұл бет үшін навигация:
- 14 семинар сабағы
- Сабақтың жүргізілуіне түсініктеме
| Талқылауға арналған сұрақтар:
Приматтар эволюциясы Ежелгі адамдар, олардың ерекшеліктері Ертедегі адамдар Осы заманғы алғашқы адамдар № 14 семинар сабағы Тақырыбы: Экожүйелер, оның сипаттамасы Мақсаты: Экожүйе және оның заңдылықтары Сабақтың жоспары: Экожүйе және оны құраушы ағзалар тобы Экожүйенің қасиеттері Табиғатқа зиян тигізетін факторлар Сабақтың жүргізілуіне түсініктеме: Экологиялық жүйе – тірі ағзалар жиынтығының қоректену, өсу және ұрпақ беру мақсатында, белгілі бір тіршілік ету кеңістігін бірлесе пайдалануының тарихи қалыптасқан жүйесі. Экожүйе құрамына организмдер де, табиғи орта да кіретін тірі табиғаттың негізгі функционалдық бірлігі болып табылады. Экожүйенің құрылымын энергияны трансформациялаудың үш деңгейі (консументтер, продуценттер, редуценттер) мен қатты және газ тәрізді заттар айналымы құрайды. Экологиялық жүйелер туралы ұғымға алғаш рет 30-ы жылдары А. Тенсли (1935) түсініктеме жазды. А.Тенсли экожүйенің құрамына организмдерде абиотикалық орта да кіретін жер бетіндегі тірі табиғатынтың негізгі функциясының бірлігі деп есептеуі және оның әр бөлігінің екіншіне әсер ететіндігіне назар аударады. Былайша айтқанда экожүйе – зат айналымы мен энергия тасмалдануы жүретін табиғи бірлік . Экожүйеде зат айналымының жүруіне органикалық молекулалардың сінімділік түрде белгілі қоры және организмнің үш функциональды әр түрлі экологиялық топтары: продуценттер, консументтер, редуценттер болуы керек. Қазіргі кезде экологиялық жүйелер туралы үғымға белгілі бір аумақтағы тірі және өлі элементтердің жиынтығы жатады. Экологиялық жүйелер тірі организмдерден (биоценоздардан) және тіршілік ортасы — жанама (атмосфера) және биожанамадан (топырақ, су айдыны және т.б.) құралады. Экологиялық жүйенің мысалына көлдер, орман алқаптары және т.б. жатады. Экожүйелерден биомаларды ажырата білу керек, биомалар жоғарыда айтып кеткендей, белгілі бір географиялық аудандарындағы ауа райы және топырақ белдемдерінде кездесетін организмдердің едеуір ауқымды бірлестігі. Экожүйенің қасиеттері: оның құрамына кіретін өсімдіктер мен жануарлардың әрекеттеріне байланысты. Әр түрлі экожүйелерде өсімдіктің күн энергиясын, минералды заттар мен судың қорын пайдалануы әр түрлі мөлшерде жүреді. Биомасса мен энергияның ауысып, өзгеріп отыратын кездерінде тіршілік қорлары барынша толық пайдаланылатын экожүйелерді қаныққан деп, ал осы қорды толық пайдаланбайтын экожүйелерді қанықпаған деп атайды. жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|