Үсенбекова А. Е кестелі биология



бет9/55
Дата05.05.2023
өлшемі212,97 Kb.
#90082
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   55
Тамыр және тамыр жүйесі

Тамыр – өсімдіктің жер асты мүшесі.





Тамыр қызметі

1.Су және минералды тұздарды сабаққа өткізеді.
2.Өсімдікті топыраққа орнықтырады.
3.Кейбірі қоректік затты жинайды(қызылша, сәбіз, шалқан, шомыр)
4.Көбеюге қатысады

Тамырдың шығу тегі

Тамыр шығу тегі бойынша үш топқа бөлінеді:
1.Негізгі тамыр – ұрық тамыршадан дамиды
2.Жанама тамыр – негізгі тамырдың жан-жағынан тарайды.
3.Қосалқы тамыр – сабақ пен жапырақтан дамиды.

Тамыр жүйесі
(бір өсімдіктегі әр түрлі тамырлар жиынтығы)

Тамыр жүйесі екі топқа бөлінеді:
1.Кіндік тамыр – негізгі тамыры жақсы жетіліп, жуан, айқын байқалады (қауын, асбқршақ, жоңышқа, күнбағыс, т.б.).
2.Шашақ тамыр - негізгі тамыры көптеген қосалқы тамырлар арасында жуандығы жағынан байқалмайды және жуандамайды(бидай, пияз, арпа, сұлы, жүгері, сарымсақ, күріш, тары, т.б.)



Тамыр бөлімдері

Өсімдік тамыры атқаратын қызметіне қарай тамыр оймақшасы, бөліну аймағы, өсу бөлімі, сору бөлімі, өткізу бөлімі болып ажыратылады.





Тамыр оймақшасы

Тамыр оймақшасы тамыр бөліміне кірмейді, жасушалары тірі, өсу нүктесін, бөліну аймағын қаптайды. Сыртқы қабат жасушалары шырышты зат бөліп, топыраққа терең, еркін өсуіне жағдай жаайды

Бөліну аймағы

Үш қабаттан тұрады – сыртқы, ортаңғы, ішкі.
Сыртқы қабат жасушалары өңді және оймақшаны түзеді.
Ортаңғы қабат алғашқы қабықты түзеді.
Ішкі қабаттан орталық цилиндр түзіледі.



Өсу бөлімі

Жасушалары бөлінбейді, ұзынынан созылып ұзарып, тамыр ұшының топыраққа терең енуіне әсері бар.



Сору бөлімі

Сору бөлімінде қалың түктер болады. Түктер өң жасушаларының созылуынан пайда болған, 10 – 20 күннен соң жаңарып отырады. Әр түк жеке жасуша, ОЛ сору және тірек қызметін атқарады.

Өткізу бөлімі

Жанама тамырлар дамыған, түктері болмайды. Қызметі – суды, еріген минералды тұздарды жер үсті мүшелеріне өткізу.





Тамырдың өсуі
Тамыр үшынан өседі. Көктемде өсу қарқыны күшейеді. Тамырдың өсуі қазан, желтоқсан айларында тоқтайды. Өсуі аяқталған тамырдың біраз бөлігі қурайды.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   55




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет