Серік Мырзалы философия оқу құралы
эрос , «өлiм инстинктi» – тана-
жүктеу/скачать 3,76 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ол – мәдениет
- Карл Густав Юнг
| эрос
, «өлiм инстинктi» – тана- тос . Егер эрос инстинктi өмiрге деген сүйiспен-шiлiктi, достықты, iңкәрлікті тудырса, танатос адамды өлiмге қарай итерiп, оның қатерлі, қанiшерлiк, қиратуға деген құмарлығын, адамдарды қорлауға бағытталған iс-әрекетiн тудыруы мүмкiн. Дегенмен З.Фрейд бисаналықтың күш-қуаты қандай зор болғанымен, адам оларды ауыздықтап, саналы түрде басқара алады деп есептедi. Әңгiме адамды алаңдататын бисаналық құбылыстарды сананың жарығына шығарып, оларды өз еркiне көндiруге мүмкiндiк алуда болса керек. Қоғам өмiрiнде адамның күңгiрт инстинктерiн ауыздықтайтын құрал бар. Ол – мәдениет . Мәдениеттiң құндылықтары арқылы адамдар өзiнiң табиғатпен, өз-өздерiмен қарым-қатынасын ретке келтiрiп, деструктивтi күңгiрт инстинктерiн шектеп ығыстырады. Бiрақ ығыстырылған күңгiрт күштер ешқашанда мүлде жойыл- майды, олар қорлана келе, оқтын-оқтын бұрқырап шығып, неше түрлi бақытсыздыққа әкеледi. З.Фрейдтiң айтуына қарағанда, жыныстық құмарту мен қатыгездiк, мейiрiмсiздiк бiр-бiрiмен өте тығыз байла- нысты. Демек, екi негiзгi инстинктер әрдайым бiр-бiрiмен күресте болып, мәдениеттiң дамуының негiзгi бағыттарын анықтайды. 345 Сонымен, бисаналықтың екi негiзгi инстинктiн мойындау, бiр жағынан, шығармашылық жолмен дүниенi қайта құру, екiншi жағынан, жасалған мәдениетке қарсы шығу, қирату – З.Фрейдтiң iзiн қуған ғалымдардың еңбектерiнде неше түрлi қайшылықтарды тудырды. Олардың көбiн З.Фрейдтiң бисаналықтың өзегiн жыныс энергиясына теңеуi қанағаттандырмайды. Карл Густав Юнг (1875-1966 жж.) басында өз ұстазының көзқара- сында болғанмен, кейіннен бисаналықты басқаша түсiне бастайды. Аурулардың көрген түстерiн сараптай келе, ол онда халықтардың тарихи аңыз-әңгiмелерiндегi кейiпкерлердiң бейнелерiн байқайды. Олай болса, адамның жеке басының бисаналығынан басқа, одан да терең жүктеу/скачать 3,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|