Щ ьЛ ау'ш ы журтшылыгымызга усынып отырган айтыс елен,дер!
ТУ Б ЕК ПЕН К Д РК А Б А Т
жүктеу/скачать 8,25 Mb. Pdf көрінісі
|
gabdullin m aitys tom 1 (1)
| ТУ Б ЕК ПЕН К Д РК А Б А Т
Т - I убек елге МЭЛ1М Найман, О рта ж уз. К,арк,абат У л ы ж уз 1Ш1Нде Ы сты деген ел. Е к еу ш щ дос болуына мынадай се- беп болады: Ы сты да б 1 р ауыл А р гы н 1шшде бхрнеше жыл журе- Д 1 . Ак,ылбек деген К1С1 б 1 р нэрседен ыза болып «Т улп ар тубш табады» деп Арк,ага елше кешпек болады. К,арк,абат сол кезде жиырма б 1 р жаста, эл1 уйленбеген. Тойда елен,Д1 тартынбай ай тып ж у р г е н кез! ед1. ©31 к,ызбалык,ты, ж а с т а р г а ж а г ы м д ы , сер1 Ж1Г1Т, Ак,ылбект1н,, С улуш аш деген царындасына к е ц Ы ауады. С ол Сулуш аш ты К,арк,абат алайын десе, пшм 1 здеп керш 1 М 13 Д 1 ауылжак,тык,пенен алды деген сезге к,алармын, онанда жерше барып алам деп, Ак,ылбек Арк,ага кешкенде, сол кешке с е р т к - пен 1лес1П, б1рге кетедь Арк,ада б1рнеше жыл ж урш , Ак,ылбекпен еннплес болып, Сулуш аш ты алып, бала-шагалы болып О рта ж у ЗД1Н, кеп Ж1Г1ттер1мен достасып, жиындарда топ жарып ак,ын- дыгын танытады. Осында Тубекке танысып дос болып, устаз тутады . Б1рнеше ж ылдарда елге к,айтады. Сонымен К,арк,абат баягы уйренген Сарыарк,анын, елш сагынып, досы Тубект1 са- гынып, сол елге б1р баргысы келш, ж аз айларында к,асына б 1 р- ек1 Ж1Г1Т алып ж урш кетедь Келе жатк,ан сапарында к,асындагы ж олдастары на Арк,аны суреттеп, Тубект1 сагынып, эн к,осып .жырлаганы: 134 Сагындым Сарыарк,анын, сары белш, Той-тойлап, жиын 1здеп журген жер1М. Турленген нар юлемдей к,айран сабаз, А к дудай мойнын шп, баск,ан кер^м. Сарыарк,а сагынамын сары желш, Кен, к,олтык,, келте шапан, ен,кей ерш. Жасымнан кекпар тартып, сайрацдаган, Кез1ме елестейд1 ескен ел1м. А н ды ган И1С1Н, ж упар денен, балк,ып, Уйректей ж узш к,айтам, к,аздай к,алк,ып. Уйренген ер к ш е барганынша М ам ада 1 тура алмайды тулпар тарпып. Тум аппы н Сарыарк,ада кш дж кесш, Сол жерде ел таныдым, бак,ытым е с т . Б1р кермесем тарамас 1ш теп арман, Бгр куш дагдыр жетш кетсем кешш, Сагындым достым, Т уб ек, устазы мыз, Б1р керш к,олын,ды алмак, мухтаж ы мыз, Мухиттын, дариясындай сезщ терен,, ©лен,ге болмаушы ед1 к,оспагын,ыз. Т1Л1И,нен бал тамызган к,айран Т уб ек, Айк,аск,ан достым едщ кунде бь\ек. Ж атыр деп тесек тартып естш келем, Ш ы ргалап к ,а у й т ауру, к,атты ж удеп,— деген жырды айтып, ж урш кетть Сонымен Найманнын, шетше шргеннен «Т уб ек аман ба?» — деп сурай бастады. Найманнын, б!р к,атар жерше барганда анык, жайын 61ЛД1. Т уб ек жадымен ауырып, сол жадысы 1шше тусш- Т1-М1С, ол ауруынын, себебш эйелшен керед1-м1С. ©31 м а таны- майды. Басына кебшш жастап, аузына мак,тамен су тамызып жатыр екен. Сонда К,арк,абат «Уа, дарига, кеп жолдас болган досым ед1, К 63 Ш 1 Н, т 1 р 1 с 1 нде б 1 р барып кереГнн»,— деп, жедел ж у рш, Т уб ектщ ушне тусе к,алды. Келсе жастык,ты арк,асына к,о- йып, кезш жумып жатк,ан екен. К,арк,абат сэлем берш, к,олын устады, Т убек танымады. К,арк,абат таныту ушш ак,ырып, ащы дауыспен сейлегеш: 1 М а м а — ат байлайтын к,азык,. 135 А п ы р -ау ана тау ма, мына тау ма, К ерш ген басы бш к К,аратау ма? К,арасам ж узщ солгын кершед!, Басы цды кетерсен,ш1, дешн, сау ма? Жатк,анын, к,айран достым мак,ул емес, Баягы ез1М керген ак,ын емес. "Прлжте б 1 р сейлесш аттанайын, Дуниеден кешкен арам к,айтып келмес,— дейд1. Сонда хал1 кетш жатк,ан Т уб ек кезш ж умулы бойынша ж ук- ке к,олын созады. Д омбырамды эпер дегендей болады. Домбыра- ны эпергенде, сейлеуге эл 1 келмей жатып, шалк,асынан жатк,ан бойынша ын,ыранып «Басым, досым» деген эн салып сейлей бастайды. Т у б е к т 1 н, с е з к Ж асымда талай ж ед 1 м бай баласын, Ш ы рагы м, дуние к,усан,, айналасын,. Танымаймын, даусыцнан шырамытам, А й тсацш ы аты-жешн, кай баласын? Басым, досым, шыбыным! К,арк,абаттын, сейлеген сезк К,улпырып сер1л1кпен кидщ манат, ©лен,Д 1 сок,ты руш ы ен, ж ундей сабап. Кен,1л1н,д1 сурап келд1м ест1ген сон,, Ак,ыны У л ы жуздхн, мен К,арк,абат. А й л ы к , ж о л У л ы ж у зд ей елден келд1М, А л а т а у алабындай белден келд 1 м. Тиген сон, суык, хабар к,улагыма, © з 1 н,д 1 елмей турып келдх керпм. Т у б е к : Белг1л1 алты алашк,а салган эшм, К етш тур осы кезде мешн, сэшм. К е н , жүктеу/скачать 8,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|