Шаттық ордасы
58
Мерей Балтабек, Азамат Смағұлов,
Думан Нұрсадықов, Таир Андинов
т.б. бүгінде өмірден өз орындарын
тапқан мықты мамандық иелері.
Сыныптағы оқушыларым мені ана-
сындай құрметтеп, мерекелердің
барлығына қатыстырып отыра-
тын. Ақ жарқын əзілшіл Мерхат
Мұсабаев , спорт десе ішкен асын
жерге қоятын. Гүлшат Меңдібаева,
Жанар Стамбак, сынып старостасы болуға өз бетімен тілек білдірген Аида
Маратқызы, сыныптың тазалығын қатаң қадағалаушы Жадыра Смағұлова,
сəнқой əдемі Роксана Сұлтанова, физика пəнін жанындай сүйетін
Қамбар Советханұлы, ақкөңіл,
бала мінезді Таир Андинов- бəрі,
бəрі бүгінге дейін тəтті, балалық
қылықтарымен менің көз алдымда.
2003-2004 оқу жылындағы
лицей түлектерінің 7-еуі жоғарғы
оқу орындарын қызыл дипломмен
аяқтап, барлығының дерлік екі
мамандығы бар.
Ұстаздардың
қадірі
оқушылардың өмірден өз орындарын
дұрыс таңдауымен бағаланады деп
ойлаймын. Сол жылғы түлектердің
барлығы дерлік баколавр, магистра-
тураны аяқтап, республиканың əр
аймағында қызмет етеді. 40 жылдан
астам уақыт бойы мұғалім болып
еңбек етсем де еш өкінішім жоқ. Өз мамандығымды шынайы ниетпен
таңдап, дұрыс қызмет еттім деп ойлаймын. Мына өлең жолдары 2003-2004
жылғы түлектеріме арналған.
Мектеп бітіруші оқушыларыма
Атың да əсем, сүйкімдісің Құралай,
Өте алмас ешкім басын саған бұра алмай.
Жұлдыздарың жана берсін өмірде,
Шыңға самға, тек үнемі жүр алға-ай
Арайым, сенің өмірің болсын арайлы,
Айтайын тілек келіп тұр бүгін орайлы.
Арманға жетер күндерің алға жетелер,
Үміт қып саған ұстазың тағы қарайды.
59
Школа радости
Дамир
Кеудесі асқақ, күлкісі шуақ Дамирдің,
Билейтін елді өзіндейсің əмірдің.
Тілеймін саған азамат бол деп еліңнің,
Тұтқасын мықты ұстайтын келер өмірдің
Динара
Динарам менің, лағындайсың еліктің,
Сымбатың ерек, табиғат берген көрікті.
Сызылтып салар əнің де сенің ерекше,
Болашағыңа сенімім менің берік-ті.
Сəния
Ұйтқысы болдың лицейдің бүкіл, Сəния,
Шаттансаң кейде мінезің шалқар дария.
Ұстазың саған тілейді үлкен бақытты,
Қуантар бізді табысың болсын жария.
Жанар
Ризамын саған сүйкімді менің, Жанарым,
Бəйгеде озып, жүлдені жеңіп ала алдың.
Ертеңгі күнің арайлы болсын əрдайым,
Сенемін сенің бағыңның қаулап жанарын.
Əсем
Əсем біздің əн де шырқап салады,
Көңілденсе, би де билеп алады.
Қайырымен болсын барлық жеңісің,
Аттестатты «Ерекше үлгі» алады.
Ермек
Финишке жеттік, əйтеуір, бүгін Ермегім,
Сайысқа түссең, жеңісті қолдан бермедің.
Қалаған өзің кəсіпке қолың жетсе егер,
Айтармын сонда «Ермегім, сонда ерледің»
Мерхат
Сып-сындарлы, жаны жайсаң, Мерхатым,
Спортпенен талай шерді тарқаттың.
Елің сүйер азамат бол ертеңгі,
Сенімі мол, негізім жоқ қорқатын.
Гүлшат
Спорт десе ішкен асын қоятын,
Келбетің бар көрсе көзің тоятын.
Сүп-сүйкімді, тентек менің Гүлшатым,
Дем ал енді «2»-лер жоқ жоятын.
Шаттық ордасы
60
Дана
Жанарың нұрлы, жаның да сұлу Данашым,
Əке-шешеңнің бете ұстар ерке баласың.
Табанды болсаң биіктерге ұмтылар,
Өмірден ойып орныңды лайық аласың.
Нұржан
Тарихшы біздің, коллегам менің Нұржаным,
Шежіре оқып, басқаға мойын бұрмадың.
«Тестілеу» деген қамалды бұзып өтем деп,
Арықтап мүлде қалды ғой сенің құр жаның.
Қамбар
Еңбекқор шəкірт-табанды Қамбар батырым,
Жадыңда сақта Ұстаздың берген ақылын.
Биікке ұмтыл, мақсатқа сонда жетесің,
Сенімім үлкен жетерін оған ақылың.
Жадыра
Атың да əсем, жаның да сұлу Жадыра,
Бəйгеден оздың, шаттанып бүгін жадыра.
Сыныптың болдың берекесі де, ұйтқысы,
Тілегім саған-бəйгеден оз тағы да.
Мерей
Мінезің жайлы, ақылды менің Мерейім,
Жеңіске жеткен күндеріңді көрейін.
Үмітін ақтар азаматы бол еліңнің,
Шын жүрегіммен батамды саған берейін.
Аида
Президенті он бірінші сыныптың
Аидамыз елден ерек пысық тым.
Құтты болсын келер күнге талабың,
Бастық болу қиындығын шын ұқтың.
Роксана
Роксана, сені білмеймін қалай мақтарды,
Анаңның саған сенімі бүгін ақталды.
Жарқырап жансын жұлдызың сенің алдыңнан,
Сəйгүліктейін озатын жарып топтарды.
61
Школа радости
М. Отчегарова
Школа, школа…
В далеком 1995 году по приглашению Тайбогарова С.З. я пришла ра-
ботать в Большенарымский сельский лицей учителем географии, а позже
преподавала и биологию. Для меня годы, проведенные в этой школе, –
это годы радости, профессионального роста, удовольствия от общения с
коллегами и учениками. Глубокую ностальгию вызывают воспоминания
об учащихся первого выпуска, когда каждый урок можно было считать
показательным. Стремление к познанию учащихся было настолько высо-
ким, что я сама постоянно стремилась еще больше поднять свой уровень,
чтобы ответить на все вопросы «Что? Где? Почему?». Вспоминается, что
ребята для поиска ответов на многочисленные вопросы бежали в нашу
тесную, но уютную библиотеку, ведь тогда еще не было Интернета, и всю
необходимую информацию учащиеся находили в энциклопедиях и спра-
вочниках.
Наши дети всегда были легки на подъем. Замечательной традицией
были короткие, но яркие мероприятия на больших переменах: исполнение
патриотических песен, демонстрации интересных опытов, «аукционы зна-
ний», в которых ребята активно участвовали.
Много лет выпускалась внутришкольная лицейская газета «Ковчег».
Первый номер верстали Дюсебаев Даурен Кумарханович, Отчегарова Ма-
улия Жумакановна и Крохина Наталья Николаевна.
Верстка первого номера газеты «Ковчег». Фото Крохина В.П.
Радует, что наши начинания поддерживались на протяжении многих
лет. Ученики пробовали себя в качестве редакторов, корреспондентов,
предлагали свои новости, творческие работы, освещали жизнь школы, де-
лая тем самым газету живой и интересной.
За 20-летнюю историю школы сложилось много традиций, одна из
них это «Посвящение в лицеисты». Ярким воспоминанием является раз-
нообразная стилистика мероприятий. Каждый год учащиеся 11-го клас-
са переносили всю школу на один вечер в другой мир: индейцев, востока
и сказочных героев. Творческим руководителем одного из таких вечеров
была Танарыкова Нургиза Нурахметовна и ее выпуск 2004 года. Тогда вся
Шаттық ордасы
62
школа превратилась в разные индейские племена, по «улицам» школы
разгуливали переодетые и украшенные ученики, а верховным вождем был
Кабдыгалиев Амир. Сохранилось фото того яркого и бесшабашного ве-
чера.
«Посвящение в лицеисты 2003 года»
Для подготовки учеников к предстоящей взрослой жизни была заду-
мана бизнес-игра «Фирма», участие в которой принимала вся школа без
исключения. И на полдня школа превращалась в полноценный рынок то-
варов и услуг, где каждый ученик мог попробовать себя в роли бизнесме-
на. Какие только не возникали идеи в маленьких головках наших детей!
Хочется отметить неординарный подход некоторых классов -«большие
деньги при малых затратах». Так, в 2005 году ребята из 11 «А» класса
предсказывали будущее всей школе, причем у всех оно было одинаковое.
Мой первый класс в лицее - это выпуск 1999 года. Как его называла
Зоя Ивановна, «необузданный 8 математический» - шумный, но активный
и дружный. Ахметжанова Салтанат – постановщик всех концертных но-
меров, Оразалинова Бакыт, увлеченная шахматами и волейболом, Куде-
баев Аслан – физорг, Слухай Наталья – художник-оформитель, а также
незаменимые помощники во всех делах: Караваева Татьяна, Мут Ольга,
Жувашева Анна, Слямбаева Айнаш, Толегенов Еркен, Калиев Азат. В на-
стоящее время все они нашли себя, успешно работают и воспитывают сво-
их детей.
Особое место в моей жизни занимает выпуск 2003 года- эксперимен-
тальный многопрофильный класс. Учащихся это класса отличал твор-
ческий подход ко всем делам, взаимопонимание, самостоятельность,
деловитость не только в классе, но и в школе. Зарина Оракпаева была пре-
зидентом Республики Лицей, под ее руководством проводились многочис-
ленные общешкольные вечера, трудовые десанты, рейды. Веселая певунья
Зарина с отличием окончила Семипалатинскую медицинскую академию,
ныне успешно трудится в городе Павлодар врачом-эпидемиологом. Неза-
менимая староста, моя правая рука Нагибина Анастасия, организаторы
всех творческих дел: Албакова Мадина, Дягилева Надежда, Толегенова
Айгуль, Орлова Анна, Кошкина Ирина, Бутакова Ольга, спортсмены: Ша-
63
Школа радости
ухина Раушан, Егорин Сергей, Каирбекулы Эльдар, Новгородцев Игорь,
Занкеров Жандос, хозяйка наших цветов Исупова Екатерина, такие все
родные и любимые.
Выпуск 2005 года памятен и дорог тем, что все 15 учащихся полу-
чили высшее образование, из них 12 грантов. В настоящее время все они
нашли себя в разных сферах в нашей стране и России. Среди нах Дюсем-
бинов Кайрат – инженер Казахтелекома, Саяков Дамир – инженер Казте-
лерадио, Набиева Айжан и Катиева Анна в Казгидроцветмете, Шаухина
Айман – специалист ЦОНа. Есенаман Айдос пошел по стопам своего отца,
после окончания Академии МВД успешно работает в Иртышском отделе
УВД г. Усть-Каменогорск.
Знания, полученные в школе, от-
крыли многим большие возможно-
сти для дальнейшей работы и учебы.
Примером трудолюбия и целеустрем-
ленности является Садуева Зарина,
которая окончила Семипалатинскую
медицинскую академию, Алматин-
ский государственный университет
усовершенствования врачей и в на-
стоящее время работает в главном
военном клиническом госпитале Министерства обороны РК врачом-
нейрохирургом,также является сотрудником кафедры неврологии и нейро-
хирургии медицинского университета Астана.
В 2011 году окончил школу мой четвертый выпуск. Учащиеся другой
эпохи, другого подхода к образованию, да и вообще ко всему окружающе-
му. Это ребята очень живые, практичные, с богатой фантазией. Этот класс
дал нашей школе победителей математических конкурсов, любителей
футбола и баскетбола и золотые голоса нашей школы Дмитрия Караулова
и Нуржана Аширбекова. Как учи-
тель биологии, я рада, что семь вы-
пускников этого класса получают
высшее медицинское образование
и осваивают одну из самых благо-
родных профессий на земле.
В памяти остались не только
выпускники из моих классов, но
и трудолюбивые ребята из других.
Так, выпускник 2010 года Омарбе-
ков Азамат, ныне студент медицин-
ской академии г. Астана, стал обладателем гранта на продолжение уче-
бы в одном из известных медицинских ВУЗов г.Сеул. С благодарностью
вспоминаю победителей районных, областных олимпиад, экологических
Шаттық ордасы
64
конкурсов «Экоробинзоны», «Марш парков» Жикбаева Ержана, Саякова
Дамира, Оспанова Сагита, Нечаеву Елену, Кузнецова Вадима, Гаврилову
Марину, Бережинскую Кристину, Сташкову Кристину, Овчиникову Елену.
Я надеюсь, что внесла свою лепту в воспитание моих учеников и тем
самым повлияла на становление их личностей. Радостные моменты, ко-
торые я пережила, передавая свой опыт и знания, навсегда останутся в
памяти.
Л. Раханова
Естен кетпес сол жылдар...
Ауылдық лицейге алғаш ұстаз болып келгенім əлі есімде. 1998
жылдың тамыз айы болатын. Ол кезде өмірлік тəжірибем аз жап-жас едім.
«Үлкен Нарындағы лицейде қазақ тілінде оқытылатын сыныптар ашыла-
ды екен»,-дегенді естіген соң, Күршімнен əпекем Розаның үйіне қонақтап
келген мен не де болса, бағымды сынап көрейін деп, күректей дипломым-
ды қолыма алып, аудандық білім беру бөліміне келдім. Ол кезде бөлім
басшысы Қ.Д.Нұрсадықов болатын.
Есікті имене қағып, рұқсат сұрап кірген
мені ол кісі жылы шыраймен қарсы
алды. Мəн-жайды сұрап, менің тіл,
əдебиеті пəні маманы екенімді білген
соң, сұрақтың астына алды. Сөйтсем, ол
кісінің өзі де əдебиетке жаны құмар жан
екен. Абайдан бастап, Мұқағалидың
«Үш бақытына» бірақ жетіп, сабақ
əдістемесі жайлы сауалдарына жауап
алған соң, көңілі жайланды ма, кабинет-
ке əдіскерлерін шақыртты.
-Мына
бала
Алматыдағы
мемлекеттік университеттің тіл, əдебиет
факультетін бітіріпті. Күршімде
7 жыл мұғалім болып жұмыс
істеген көрінеді. Сұрап көрсем,
əжептəуір білімі бар сияқты.
Лицейге мұғалімдікке аламыз.
Құжаттарын
реттеңіздер!-деп
менің бұдан соңғы тығдырымды
бір-ақ
ауыз
сөзбен
шеше
салғаны. Жұмыс сұрап барып,
қырағы басшының емтиханынан
сүрінбей өткеніме, оның үстіне тілегімнің əп-сəтте орындалғанына өзімше
65
Школа радости
масаттанып, 1 аптадан соң лицейдің қазақ тілі мен əдебиеті пəнінің білдей
маманы боп шыға келдім.
Осы жылы лицейде қазақ тілінде
оқытылатын екі сынып ашылды:5-
6,-сыныптар.5-сыныптың
сынып
жетекшілігін маған жүктеді де,
6-сыныпқа математика пəні мұғалімі
Б. Т. Касенева жетекшілік етті. Оқу
ісінің меңгерушісі Л. Б. Қажаева
Катонқарағайдан келген кісі екен,
мамандығы- тарихшы. Алғашқыда
өте қатал кісі болып көрінді.
(Кейіннен байқадым, ақкөңіл, бауыр-
мал адам екен. Бүгінде апалы-сіңілідей араласып кеттік).
Білім
са-
ласында бұрыннан істеген, тəжірибелі маман мұғалімдерге қатты талап
қойды. Күндіз кешке дейін жұмыстан бас алмай, жаңа оқу жылының ба-
сталуына дайындаламыз, кешкісін ауылды аралап, үй-үйден лицейге бала
жинаймыз.
Алғаш ашылған сынып-
тарға 42 оқушы жиналды.
Сондағы шəкірттеріміздің
білімге деген талпыны-
сы біздің де ұстаздық
құлшынысымызды
кү-
шейтті. Бар білгенімізді
бойларына сіңіруге ты-
рыстық.
Уақытымыздың
көбін балаларға арнап, мек-
тепте де, демалыста да бірге болған сол кездерді күні бүгінге дейін асқан
жылылықпен еске аламын.
Өзім жетекшілік еткен 5 «Б» сыныбында 25 оқушы білім алып,
тəрбиеленді. Шетінен зерек, өте тəрбиелі ұл мен қыз еді. Ол кездерде
қазақ тілінің мəртебесі жаңа-жаңа көтеріліп, жұртшылық енді-енді өз ана
тілінде сөйлей бастаған.
Қазақтың байырғы тілінің
мағынасын жете түсінбей,
қиналған, сөйтсе де, білуге
ұмтылған балапан көздері
жəудіреген шəкірттерімнің
бейкүнə жүздері əлі көз
алдымда.
Білімде
алдына
жан салмайтын, əр ісіне
Шаттық ордасы
66
тиянақты Рахманғазықызы Раушан,
сымбатты да сұлу, əдебиетке жаны
құмар Талғатқызы Əйгерім, өзі əнші,
өзі биші, өте тəрбиелі қыз Садықова
Əсем, нəзік жанды сүйкімді қыз
Маратқызы Аяулым, өткір əрі ұл
мінезді Мұсағалиева Шынар, ақылды
да алғыр Бейсенбаева Арай, өнерлі
де ұяң Құрманова Ақбота, сыпайы
да сырлы Садықова Айнур, ибалы
қыз Нұрғазина Назерке, мінезі тұйық
əрі жанашыр жан Нүриева
Жанар-күні бүгінге дейін
менің мақтанышым, ұстаздық
еңбегімнің жемісі деп білем.
Қыздарым шетінен көрікті,
ізетті, өнерлі болып өсті. Əлі
күнге дейін сол мінездерінен
арылмаған. Қазір бір-бір
азаматтың бағына айналып,
аяулы жар, асыл ана атанып-
ты.
Ал ұлдарым-бір төбе. Əлемде ерлер саны аз дейді. Мен жетекшілік
еткен сыныпта да 6-ақ ұл болды. Ұл дегенде, нағыз серілер-сегіз қырлы,
бір сырлы. 5-сыныптан –ақ əзіл-сықақ отауын құрып, алғашында Ай-
дарбаев Самат пен Теміржанов Қанаттың бастамасымен «Қанат, Са-
ят-шоу» бағдарламасын жасадық. Лицейдегі бір мерекелік шара бұл
екеуінің əзілінсіз өтпейтін. Тіпті барлық мұғалімдер, оқушылар олардың
əрбір қойлымын асыға күтетіндей еді. Кейіннен аудан сахнасында өнер
көрсетіп, көпшілік көрермендердің сүйікті орындаушыларына айналды.
Бұл күлкі көшіне соңынан Бейсембаев Фархат, Алшынбаев Рауан, Ахмет-
чан Əсет, Байгереев Нұржан да қосылып, лицейдің намысын үлкен сах-
наларда қорғап жүрді. Тентек Əсеттің балалық қылықтары, адал мінезі,
əзіл-қалжыңы қалмайтын ерке əрі жайдарлы мінезді Фархат, тұйық, тоң
мінезді Рауан, сылқым, ақылды Қанат, айтайын дегеніңді көзіңнен тани-
тын, жанашыр да елгезек Саят, сері əрі сенімді жігіт Нұржан-бəрі-бəрі
есімде .Бүгінде бір-бір отаудың тірегі, жігіттің сұлтандары.
Шəкірттерің өзіңнен озып, бəйге алып жатса, ұстаз үшін одан асқан
бақыт болмас. Менің түлектермінің барлығы дерлік республикамыздың
жоғарғы оқу орындарына оқуға түсіп, төртеуі сол оқу орынды Қызыл ди-
пломмен аяқтаса, енді бесеуінің екі жоғарғы білімі бар.
Бүгінде олардың ішінде 1 жеке кəсіпкер, 1 құқық қорғау оырндарының
қызметкері, 1 əскери қызметкер, 1 кеден қызметкері, 1 банк қызметкері, 2
67
Школа радости
білім басқармасының бас маманы, 1 жоғары оқу орнының оқытушысы, 1
темір жол қызметкері, 1 мұғалім еліміздің түкпір-түкпірінде еңбек етуде.
Осы 16 ұл мен қыз ұядан ұшқанда мен оларға «Адамдықтан
аттамаңдар!» -деп аманат етіп едім. Сол аманатымды əлі күнге дейін
ұстанып жүрген сияқты.
Содан бері 10 жыл өтіпті...
Ұстаз деп аталатын ұлы атты арқалап жүріп, сендердей шəкірт
сыйлаған тағдырыма разымын! Өмірдің сан қилы бұралаң жолдары-
нан дұрыс жол тауып, өз соқпақтарымен өмір деп аталатын ұзақ жолда
сүрінбей келе жатқан шəкірттеріме разымын.
Жолдарың ақ, асуларың асқар, талаптарың таудай болсын!
Жас түлек-2007 жыл
2007 жылы Үлкен На-
рын ауылдық лицейінің оқу
қазақ тілінде жүргізілетін сы-
ныптарын 12 оқушы бітірді.
Олардың қатарында Əрмиев
Дархан, Талғатқызы Ардақ,
Аңсабаев
Олжас,
Оралба-
ев Айдар, Мақсатқызы Ай-
ханым, Қапашева Маржан,
Қадылбеков Мадияр сынды
оқудағы жетістіктерімен ерек-
шеленген түлектер болды. Сынып оқушылары мектеп өміріне белсене
араласты, жаңашыл бастамалар көтерді. 2005-2006 оқу жылында Əрмиев
Дархан мектептегі балалар ұйымы-Лицей Республикасының президенті
қызметін атқарды. Сол жылдары тұңғыш рет қазақ тілінде Дарханның
бастамасымен «Лицей айнасы» газеті басылымға шықты. Оның бас ре-
Шаттық ордасы
68
дакторы Талғатқызы Ардақ еді. Газетке лицей оқушыларының күнделікті
тыныс-тіршілігіне байланысты мақалалар, оқушылардың төл туындылары
жарияланды.
Сыныптағы Көшербаева Айжан, Кисина Рауан,Қайратқызы Мақсат
сынды еңбекқор, Айдарбаев Самат, Теміржанов Азат сынды өнерлі,
Талғатқызы Ардақ, Оралбаев Айдар, Аңсабаев Олжас, Қапашева Маржан
сынды олимпиада жеңімпаздары мен жүлдегерлері лицей мақтанышы атан-
ды. 2007 жылы лицейді бітірген түлектердің барлығы республикамыздың
түкпір-түкпіріндегі жоғарғы оқу орындарына оқуға түсіп, бүгінде еліміздің
түкпір-түкпірінде жемісті еңбек етуде.
Л. Литвинова
Лицей в моей педагогической
деятельности
Я начала свою педагогическую деятельность в Большенарымском
сельском лицее с середины августа 1995 года и закончила в конце августа
2013 года, то есть я начала работать с момента организации работы лицея.
Моим очень ярким воспоминанием о лицее является самый Первый зво-
нок. Он состоялся 31 августа 1995 года вечером. Готовясь к этому празд-
нику, педагоги и все сотрудники лицея хотели, чтобы это первое меропри-
ятие осталось в памяти у всех лицеистов. Всю программу готовили только
педагоги. На линейке присутствовал аким района Сеитов А.А. и другие
гости. Я помню, что нам подарили 2 стула. Этому подарку все были рады,
ведь лицей создавался практически на пустом месте.
Серик Зайтанович постоянно говорил нам о том, что мы должны вос-
питывать гражданина, патриота своей Родины, развивать интеллектуаль-
ные способности учащихся. Будучи директором лицея, он часто собирал
учащихся на школьную линейку и сам много говорил об этом.
В первый год закладывались традиции лицея. Одна из них –Посвяще-
ние в лицеисты. Оно было действительно незабываемым. На посвящение
приехали преподаватели из университета, и вечер стал единением всех
тех, кто был на нем. Он сплотил всех нас еще больше. Мы были как одна
семья. Еще одна традиция- туристический поход всем лицеем по родно-
му краю после сессии,в июне месяце. Как мы пришли к этой традиции?
В конце первого учебного года мы должны были перекочевать в новое
здание- бывшее здание детского сада. Денег у нас не было, чтобы можно
было нанять какой-либо транспорт, поэтому учителя, технический персо-
нал лицея переносили оборудование вручную, а часть на повозках, запря-
женных лошадьми. Машины и повозки -это была спонсорская помощь.
Учащиеся лицея тоже помогали. Естественно, что все очень устали. Дети
попросили нас после окончания работ свозить всех на Бухтарминское во-
дохранилище. Просьбу их мы выполнили. Двухдневный поход всем ли-
69
Школа радости
цеем настолько понравился всем, что после этого мы стали все выезжать
после окончания учебного года в поход по родному краю.
С великим удовольствием я вспоминаю наши литературные вечера,
например, вечер, посвященный Сергею Есенину. Проведение недели мате-
матики, физики и истории. Неделя истории была настолько интересной,что
о ней можно написать отдельную историю. Новогодний вечер, игра «Ум-
ники и умницы». Можно привести множество примеров проведения раз-
личных мероприятий, которые оставили заметный след в памяти учителей
и учащихся. Жизнь в лицее была интересной, насыщенной и содержатель-
ной. В первый год работы в лицее мне дали десятый математический,
девятый математический классе и девятый гуманитарный. Куратором я
была в 9 математическом классе. Моими дорогими учениками, оставив-
шими глубокий след в моем сердце, были учащиеся всех трех классов. Но
особенно десятого класса. Это, наверное, потому, что они были самыми
первыми нашими выпускниками и мы хотели, чтобы они все до одного по-
ступили в высшие учебные заведения страны. Это была наша проверка на
зрелость .Эту проверку мы с честью выдержали. Первый выпуск вышел из
стен лицея в 1998 году. Все его учащиеся поступили в вузы и окончили
их с отличием. Это были Куртукова Оксана, Кулиниченко Олеся, Малгаж-
даров Руслан, Бакытжанов Жанболат, Воробьев Игорь, Раисова Шинар,
Касенов Олжас, Жикбаев Ержан, Хамзина Айнур, Бостеков Даурен, На-
зырова Надежда, Тойбаева Айнур, Хохлова Вера, Елкина Евгения, Огур-
цов Алексей. О каждом из них можно говорить много, например, Оксана
Куртукова- удивительно принципиальный человек. Она никогда и никому
не давала списывать, и всегда говорила: «Не можете решить, подойдите и
спросите и я вам всегда помогу». Я не помню, чтобы она пришла в шко-
лу с невыполненным заданием. Оксана строго следила за тем, чтобы по-
ручения, данные учащимся в классе, обязательно были выполнены. И,
как говорят, спуску никому не давала. У следующих за ними лицеистов
такого качества характера я больше не наблюдала ни у кого. Мне очень
нравилась в них индивидуальность каждого ученика. При решении задачи
все старались представить свое решение.
В 1998-1999 году вышел из лицея второй выпуск. Это был класс, в
котором я была куратором. В этом классе учились Бутаков Виктор, Нура-
кова Асель, , Имашбаева Татьяна, Косачев Андрей, Раисова Аида, Сарсем-
бина Айжан, Нечаева Анастасия, Шаухина Ботагоз. Все они были очень
хорошие ребята. О каждом из них можно говорить много, они были от-
ветственными, трудолюбивыми, обладающими высоким чувством долга.
Мне как куратору очень легко было работать в этом классе. В нем не было
пассивных ребят. Они сами готовили все мероприятия в классе, в лицее.
Моя задача была поддержать, подсказать, посоветовать.
В 2001году вышел из лицея мой третий выпуск: Отчегарова Роза,
Осипов Алексей, Турсиянов Асет, Нечаев Павел, Ретивых Евгений, Де-
Шаттық ордасы
70
нисенко Наталья, Нураков Аскар,
Бараненко Екатерина.
Вслед за ними шли ребята ма-
тематического класса и класса,
который был в начале гуманитар-
ного направления, затем в 10-11
классе- математического. Оста-
новлюсь на последнем классе.
Почему? Да потому, что переход
из одного профиля в другой , отсутствие необходимого количества часов
для прохождения программного материала по математике накладывало на
меня большую ответственность. Ребята с честью справились с этой зада-
чей. При меньшем количестве часов они усвоили программу углубленно-
го ее изучения и плюс к этому закончили Заочную школу по математике
при СУНЦ МГУ. Практически все учащиеся этого класса поступили на
бюджетные места в вузы страны и успешно их закончили. Они вышли
из стен нашего лицея в 2001 году. Это были Албакова Мадина, Шаухина
Раушан, Егорин Сергей, Нагибина Анастасия, Орлова Анна, Толегенова
Айгуль, Новгородцев Игорь, Оракпаева Зарина.
Класс, в котором я затем стала классным руководителем, набирался с
пятого класса. Все старшеклассники их очень любили. Их приглашали на
все внеклассные мероприятия в качестве гостей, а большей частью ребята
участвовали в них. Все ласково называли их «пятачками». Ребята были
и остались очень добрыми людьми. До сегодняшнего дня большая часть
учащихся приезжает ко мне домой или звонит по телефону и беспокоится
о моем здоровье - это в первую очередь Иванов Максим. Я не припомню
года после окончания школы, а затем вуза, чтобы мы не встретились с ним,
а ведь Максим последние годы живет и работает в Арабских Эмиратах.
Тоже самое можно сказать об Айе Байсариной, Акишеве Рустаме и других
ребятах. Если многие из них не могли что-то решить по математике, то
приходили ко мне домой и решали у меня . Им достаточно было что-то
подсказать и они дальше решали сами, а я в это время делала свои домаш-
ние дела или готовилась, чтобы всех напоить чаем. Удивительно то, что
для всех следующих поколений детей, которые учились у меня, это стало
традицией Этот класс закончил нашу школу в 2001 году. В этом классе
учились Бурабаев Раджан, Байсарина Айя, Шаухины Майя и Гуля. Иванов
Максим, Акишев Рустам, Отчегаров Даурен.
В 2005 году лицей выпустил класс, в котором я вела математику, а
классным руководителем была Отчегарова Маулия Жумакановна. Поче-
му я хорошо помню этот класс? Эти ребята подтолкнули меня обучаться
по программе «Коллективный ученик» в Заочной школе СУНЦ НГУ по
математике. До этого я занималась В СУНЦ МГУ. Обучение с учащими-
ся в Новосибирске мне больше понравилось. Оно обогатило и меня, как
71
Школа радости
педагога - предметника, так
как в последующие годы я
обучалась на курсах усовер-
шенствования и различных
семинарах учителей в СУНЦ
НГУ. Все учащиеся успеш-
но закончили её, а приобре-
тенные знания помогли им
успешно поступить в вузы
на бюджетные места и также
успешно их закончить. Дело
в том, что все следующие
классы, в которых я вела математику, обучались в Заочной школе по мате-
матике в Новосибирске. Для меня приятно то, что все учащиеся, окон-
чившие Заочную математи-
ческую школу СУНЦ НГУ, с
благодарностью говорят мне
о том, что эти знания очень
помогли им при обучении
в вузе. Такое обучение было
прекрасным примером связи
школы и вуза. Я хотела бы
назвать фамилии детей, с ко-
торыми я начинала эту работу: Бакланова Анастасия, Имашбаев Евгений,
Заднепровская Оксана, Дюсембинов Кайрат, Мут Николай, Катиева Анна.
В 2008 году вышел из стен лицея класс, в котором я была куратором
и вела математику. Это был мой шестой выпуск как учителя и четвертый
как куратора. С этим классом мы побывали в самых труднодоступных,
самых красивейших местах нашего района: высокогорном курорте «Рах-
мановские ключи» , на озере Язёвое, на Тарбагатае, Берельских курганах,
Свинчатском руднике, где добывали уран и других местах. Этот класс
очень любил походы по родному краю, причем уже в середине учебного
года мы планировали, куда поедем после окончания учебного года и гото-
вились к этому. Кроме того,ранней весной и осенью всем классом ходили
в горы, расположенные вблизи села. Как правило, побывавшие в походе
дети, получали заряд бодрости, набирались сил и энергии на долгое вре-
мя. В классе учились очень способные ребята: Куклов Иван, Дюсупов
Раджан, Оспанов Сагид, Самойловы Миша и Ирина, Дюзбембетова Нар-
гиз, Назырова Алина, Бактияров Дидар, Шаухин Зангар, Гаврилов Юрий,
Завертолюк Виктория, Чельдыбаев Ержан, Жуасов Дамир, Закирова Гу-
ляим.
В середине 2008-2009 учебного года меня попросили быть куратором
в 11 классе в силу сложившихся обстоятельств. Этих детей я хорошо знала,
Шаттық ордасы
72
так как вела у них математику с шестого класса и поэтому я согласилась.
Непростые отношения сложились с этим классом у меня вначале моей ра-
боты. К этому времени у учащихся сложились свои отношения друг с дру-
гом, что меня не совсем устраивало как педагога. И всё-таки через месяц
мы нашли общий язык, но жаль, что не со всеми. Жизнь затем всё расста-
вила на свои места и выяснила: кто был прав, а кто виноват. Но дело не в
этом. Я всегда считала, считаю и буду считать, что надо быть всегда чест-
ным перед собой и людьми тебя окружающими. Быть всегда ЧЕЛОВЕ-
КОМ. Такой ситуации у меня никогда не было за всю практику моей рабо-
ты в школе, а этой практике было 44 года. Девочки ходили ко мне домой
заниматься математи-
кой ( не все, а тот кто
хотел), как делали
предыдущие
вы-
пуски. Мальчиков в
классе было трое: Ол-
жас Алмуратов, Да-
нила Перкин и Куз-
нецов Вадим. Вадим
был очень способным
учеником. Олжас и
Данила поступили в
один вуз, но разные
факультеты и закончили их с отличием. Олжас один год обучался в Ки-
тае и дистанционно учился в техническом университете на первом курсе.
Этот вуз он затем очно закончил. Я горжусь такими учениками, как Дани-
ла и Олжас. В этом классе учились Арыстангалиева Маржан, Жумабаева
Меруэрт, Таласпаева Анара, Самойлова Анастасия, Назырова Зухра, Каб-
дыгалиева Камила, Коровникова Свелана. Следом за ними вышел класс, у
которых я вела математику с десятого класса : Караулов Дима, Сидорова
Анастасия, Базашева Еркежан, Абилмажинова Асия, Кызайбаева Дина
Аширбеков Нуржан, Никифоров Сергей. Несмотря на то, что эти уча-
щиеся учились у меня недолго, мы с ними закончили успешно Заочную
школу СУНЦ НГУ, о чем они с благодарностью вспоминают.
И, наконец, о последних учащихся, у которых я преподавала с шесто-
го класса, но не смогла довести до конца в силу семейных обстоятельств.
Один класс закончил одиннадцатый класс в 2013 году, а второй оканчи-
вает школу в 2015 году. В заключение хочется сказать о том, что можно
было бы очень многое рассказать о каждом из учеников, которые учились
в классах, где я работала. Что-то уже забылось, о ком-то я не знаю в силу
того ,что все разъехались. Я интересуюсь , как сложилась их дальнейшая
судьба, если предоставляется такая возможность. Но самым главным счи-
таю следующее: где бы они ни жили, где бы ни работали, какие должности
73
Школа радости
ни занимали, все должны оставаться людьми, сочувствующими чужому
горю, сохраняющими свое человеческое достоинство, не забывающими
свой лицей, давший им путевку в жизнь. Хочется надеяться, что так и бу-
дет, ведь весь коллектив лицея старался воспитать хорошие человеческие
качества в каждом ученике.
С. Кудабаева
Мой «девчачий батальон»
Это был «девчачий батальон», поскольку в классе были одни девоч-
ки: Кошкина Лена, Письяукова Наташа, Ниязова Айсулу, Полякова Настя,
Зайкина Алмагуль, Задесенец Ольга, Акулова Настя, Масюкевич Наташа,
Неустроева Марина. В 10 классе пришёл к нам наконец-то один джентль-
мен, но, к сожаленью, из-за проблем по математике «покинул нас». По
направлению обучения класс был гуманитарный. В то время ещё классы
у нас делились на математические и гуманитарные, существовала рей-
тинговая система оценки знаний. По количеству учащихся наш класс по
сравнению с математическим был небольшой, и мне всегда казалось, что
в классе кого-то нет, и я к этому достаточно долго привыкала. Девчонки
особых хлопот мне как классному руководителю не доставляли. Учились
все неплохо. После окончания школы девочки поступили в вузы. Лена
закончила ВКГТУ, Настя Полякова, Наташа Письяукова и Алмагуль За-
йкина - ВКГУ, Настя Акулова - Алматинский мединститут. Класс можно
назвать не только гуманитарным, но и «музыкальным», поскольку тогда
в нашей школе размещалась ещё детская музыкальная школа. Кабинет-
ной системы в школе не существовало, и все занятия проходили в одном
закрепленном за ними кабинете, это был кабинет физики. По соседству
с нами находились два кабинета «музыкалки». Во время наших уроков
у «соседей» шли одновременно репетиции домбрового оркестра, уроки
фортепьяно, занятия по вокалу. Это был единственный класс, который на-
ходился в таком тесном «контакте» с музыкальной школой. Тем не менее
мы все к этому так привыкли, что не обращали уже никакого внимания на
наших соседей. Окончив школу,
мои девочки разлетелись по
свету. Они сейчас проживают в
Усть-Каменогорске, Алма-Ате,
Кзыл-Орде, а Настя Полякова в
Уренгое.
Сейчас многие уже стали
мамами, в семьях подраста-
ют дети, но, верные школьной
дружбе,по сей день продолжа-
ются общаться между собой.
Шаттық ордасы
74
Г. Садыкова
Ұстаз толғауы
2003 жылы «Үлкен Нарын ауылдық лицейі» ММ-не физика пəні
мұғалімі болып қабылдандым. 18 жыл Парамоновка орта мектебінде қызмет
істесем де -білім мен ғылымның жемісінің дəмін таттыратын, армансызға
арман ұялатып, қанатсызға дарын қанатын бітіретін ғажайып күш иесі-
мұғалім мамандығының қиындығын да осы мектепте сезгендеймін.
Əлі есімде...Маған сеніп тапсырылған 8 «Б» сыныбы оқушылары
біреудің маңдай алды жарығы, енді бірі-жал дегенде жалғызы, бірі –
ерке,бірі-қой аузынан шөп алмас момыны. Алдымда отырған 14 баланың
жүрегіне жол табу (олардың 3-еуі басқа мектептерден келген) қажымас
қайрат пен үлкен жауапкершілікті талап етті. Өз еңбегімнің жемісін көру
де осы мектептен,осы сыныптан ба-
сталды деп те айта аламын. Бұл мек-
теп оқушылары менің армандарымның
жүзеге асуына өз үлестерін қосты.
Бүгінде олар- жоғарғы оқу орнын
бітірген,өмірден өз орындарын тапқан
маман иелері. Көбі отбасын құрып та
үлгерді.Лицей қабырғасында ұшырған
алғашқы түлектерім болғандықтан ,
қоштасу кешіне арнап шығарған өлең
жолдарым есімнен ешқашанда кеткен
емес .
Сүйкімді де ,сұлу Арай қыз,
Болашағыңа үмітпен біз қараймыз.
Сəт сапар тілеп,өзіңді
Күн шуағына да балаймыз.
Қоштасу кеші болғанмен ,
Жанарға жас кеп толғанмен,
Аспаның жарық жұлдызы-
Қоштасу қиын Шолпанмен.
Үлкенге де ,кішіге де қолқанат,
Əркез оған көңілім менің толған-ақ,.
Атына сай көркі бар
Сəт сапар саған,Салтанат.
Нұрбектің кенже Айнашы,
Жұлдыздай болып жайнашы.
Арманға жетіп аңсаған,
Тек мақсатыңнан таймашы.
Тілегін көңілім ақтарды,
Жайқалтып жасыл бақтарды.
Сыпайы,əр кез ұстамды
75
Школа радости
Ұмытпас ұстаз Мақпалды.
Шаттанып əр кез жүргейсің,
Көңілге мұңды жинама.
Қуанып ылғи жүргейсің,
Ақ көңіл, əсем Динара.
Келтіріп көркін көңілдің,
Жыр болып əсем төгілдің.
Батыл аш,енді Еркегүл,
Есігін үлкен өмірдің.
Сезімдей сырлы Сымбатсың,
Сен маған сондай қымбатсың.
Тағдырың сыйлап ақ жолын,
Тек шаттық əнін тыңдатсын.
Шырайлы əсем Шынарсың,
Шыңдарға талай шығарсың.
Тағдырың сыйлап бақытын,
Төрінен орын сайласын.
Жүзіңде жүздір ай нұрын,
Ақ жарқын,аппақ Айнұрым.
Баянды болып бақытың,
Ашық болсын əр күнің!.
Ел үмітін,ел сенімін ақтайық,
Сыйластық пен ізетті де сақтайық.
Қос Дəуренге арнайыншы бір тілек,
Кетпесін деп бастарыңнан бақ тайып.
Шаттық ордасы
76
Б. Кожикова
Есімде сол бір кез...
Бүгінгі таңда Үлкен Нарын ауылдық лицейіне 20 жылдық мерей-
тойы тойланғалы отыр. «Тойдың болғанынан болатыны қызық»,- деп бе-
кер айтылмаған. Той басталмай- ақ ұстаздар қауымы мен оқушылар үлкен
дайындық үстінде. Ұстаздар қауымы жиналған жерде менің ана оқушым
мынандай азамат болыпты, мына оқушым осындай жерде жұмыс істейді
екен деп, сынып жетекшілері өз оқушыларын мақтан тұтып, түлектердің
жетістіктерін естіп, қуана еске алып, мəре –сəреміз шығып жатамыз. Осы
уақыт аралығында мен екі рет түлектерді алтын ұя мектебінен ұшырдым.
Біріншісі- 2008 жылы, екіншісі- 2014 жылы. Əр сыныптың өзіндік бір-
біріне ұқсамайтын ерекшеліктері бар. Үлкендеріне қатаң талап қойдым
десем, екіншісіне сəл мейіріммен қараған сияқтымын. Алтын Белгі
иегерлері Құмашева Айжан, 2008 жыл түлегі, Берсітенова Əсия, 2014 ж.
түлек, өз білімдерін сынақта көрсетіп, алға қойған мақсаттарына жете
білді. Былтырғы бітірген оқушыларым барлығы өздері қалаған оқу орны-
на түсіп, қазіргі уақытта студенттер қатарын толықтыруда. Олар мен үшін
əлі мектеп қабырғасында оқып жүрген сияқты.
Мен 2008 жылы бітірген түлектерімді еске алатын болсам, осыдан
он төрт жыл бұрынғы осы мектепке жұмысқа алғаш келген кезім есіме
түседі. Олар да 6-сыныпқа лицейден білім аламыз деп, басқа мектептер-
ден жиналған оқушылар еді. Лəззат апай «Жаңа жиналған оқушыларға
сен сынып жетекші боласын» - деп жүктеп қойды. Жаңадан келгендіктен
бе, жұмыс та күрделі, талап та қатал, бейне бір қайнап жатқан қазанға
түскен сияқтымын. Алғаш сыныпқа кіргенде алдымда кіп-кішкентай
сүйкімді 11 оқушы отырды. Барлығының көздерінен жалын атып, оқуға
деген құштарлықтары барын сездім. Олар лицейде өткен əр түрлі мере-
келер, сынып сағаттарын өткізуге қандай тапсырма берсең де, жоғары
Мамасының еркелеткен Қанаты-
Апасының арқа сүйер, үміт артқан панасы.
Денің сау боп, ұзақ болсын ғұмырың,
Келешекке зор үмітпен қарашы.
Ата-ананың ол үмітін ақтаған,
Рауан атты ұлым бар деп мақтанам.
Бақытты да ұзақ болып ғұмырың,
Əнге қосып сенімен де шаттанам.
Өздеріңмен қоштасуда білім өнер бесігі,
Өздеріңмен болсын биік мектеп-лицей есімі.
Сағынтқанда оқушы шақ қайта айналып келіп тұр,
Əрқашанда ашық саған лицейіңнің есігі.
2006 жыл
77
Школа радости
деңгейде орындауға тырысатын. Мен істей алмаймын деген оқушы болма-
ды. Əрбіреуі өздерінің қабілетіне байланысты ерекшеленіп тұратын.
Ортамыздан ерте кеткен Арманның топырағы торқа, жаны жəннетте
болсын деймін. Ол ақкөңіл, сымбатты, жолдастарының көңілін тауып,
сыйлап тұрушы еді. Сенің жарқын бейнеңді жолдастарың да, ұстаздарың
да мəңгі ұмытпайды.
Айжан Құмашева,
Мөлдір
Нурчито-
ва,
Толқын
Охина,
Садықова
Арайдың
ұйымдастырушылық
қабілеттері жоғары бол-
са, Оралұлы Қуаныш
саханада өлең айтып,
мерекелердің
сəнін
келтіріп жүретін. Са-
дыкова Айша тəрбиелі, үлгілі оқушы ретінде үнемі ақылшымыз болатын.
Нурқасынова Ақерке мен Соңғыбекова Салтанат ұяң, инабатты болса,
Қайсар еңбекқор, ақкөңіл, бірақ оқуға еріншек болды. Əр түрлі себептер
айтып, сабақтан кетіп қалғысы келіп тұратын. Ескерту айтсаң: «Ой, апай,
əлі ең жақсы, ең дəулетті адам боламын!»- деуші еді. Асқарұлы Аділ тура-
шыл, атына сай адал болуды ұнататын. Кейін келген оқушылар Амангелді
Айдар, Маратқызы Гүлдерай, Байсапарова Балауса білімге қабілетті, тез
тіл тапқыш, елгезек балалар еді. Соңғы оқу бітірерде Қалиқан Дамир мен
Қалиқан Жанат сынды екі егіздермен сыныбымыз толықты. Алғашқы
күнен- ақ Жанат та, Дамирде ақкөңіл, кішіпейіл, ашық мінездерімен
ерекшеленіп, сыныптағы оқушылармен тез достасып кетті. Берілген тап-
сырмаларды уақытында орындауға тырысатын ізденімпаз, алғырлығымен,
ұстамдылықтарымен ұстаздардың көздеріне бірден түсті. Мектеп бітірерде
сендер маған естелік альбом сыйладыңдар. Сол альбомды парақтап ашып
отырсам, əлі алдымда партадағы отырған адал да таза көңіл мен аңғал
балалық шақтары көз алдымда келеді.
Өздерің қалдырған естелік альбомнан (сол қалпында алып отыр-
мын) жазатын болсам, Аділ: «Менің мұғалімім Қайсар болатын, қай
қызға бар дес,е соның тілін алып, қыздарға қырындайтынмын, өзімнің
қырыстығымнан сыныптастарым мен
мұғалімдеріммен жиі ұрсысатынмын
соған ұяламын,»- деп жазыпты. Жа-
нат: «Мен осы мектепте бір жыл
оқысам да, өзіме адал достар тап-
тым. Бірнеше мектепте оқысам да,
ең қызықты күндер осында өтті деп
ойлаймын. Ең алдымен білім бер-
Шаттық ордасы
78
ген мұғалімдеріме рақмет айтамын». Дамир: «Алғаш келгенде бізді ба-
лалар жақсы қарсы алды, алдында 4 мектепте оқыдым. Басқа мектептің
мұғалімдерімен салыстырсам, лицейдің мұғалімдері ең жақсысы деп ой-
лаймын.» Айжан: «...Жылдар өтті. Мен 18- демін. Бірақ мінезімнен сол
балалық кеткен жоқ. Кішірек кезде мектеп ауласында қар атқылап ойнай-
тынбыз, үзілісте қардан «запас» жинайтынбыз. Ал үйге су-су болып ба-
ратынмын. Сол кездер қайта оралса екен!» Гүлдерай: «Өзім туралы көп
айтқанды ұнатпаймын. Тек есімде қалғаны- Талғат ағайдың сабағына
кешігіп келгенім. Сонда ол кісі тұрғызып қойды.
Менің аяғымда биік өкше етік, аяғым қатты та-
лып, жыладым. Ағай мені аяп, отыруға рұқсат
берді. Кейде жылағанның пайдасы тиеді екен».
Ақерке: «Мен алдыма қойған мақсатыма əрқашан
жетемін, достарымды, ата-анамды, ұстаздарымды
қатты сыйлаймын.» Молдір: «Ұстаздарға тілерім,
қажылмас қайрат, істеріңіз əрқашан да табысты
болсын, шəкірттеріңіздің жетістіктері сіздерді
қуанта берсін!» Қуаныш: «Лаула Маратовнаны жер
сілкінісі болды деп қатты қорытқаным үшін кешірім сұраймын. Анам-
менің алғашқы ұстазым, ал ұстаздарым маған екінші анамдай болды.
Сіздердің əрбір күндеріңіз қуаныш пен шаттыққа толы болсын!» Салтанат:
«Сыныптастарым, болашақта жолдарың əрқашан да ашық, кедергісіз өз
орындарыңды табуларыңа шын жүректен тілектеспін!» Айша: «Ұстаздар,
сідер бізге үлгі бола білдіңіздер. Бақытты болып, жылдан- жылға көркейе
бердіңіздер!»
Осындай балалықпен істеген қылықтарыңды, балғын балалық
шақтарыңды артта қалдырып, қалаған маман иесі атандыңдар,
кейбіреулерің отау құрып, балалы болдыңдар. Барлықтарыңа тілерім
жолдарың ашақ, дендерің сау, биік белестен көріне беріңдер!
Н. Нечаева
Мысли вслух
В преддверии 20-летнего юбилея родного лицея хочется поделиться
мыслями вслух.
Я проработала в Большенарымском сельском лицее почти 19 лет.
За это время была бессменным классным руководителем 3-х выпусков-
2000г, 2007г, 2013г.
Все наши выпускники поступили в высшие учебные заведения или
колледжи. Это стало возможным благодаря огромной работе учителей
нашего лицея, родителей и, конечно, же самих выпускников. Выпуск-
ники 11-х классов стали студентами ВКГУ, ВКГТУ, КАСУ города Усть-
Каменогорска, студентами Медицинских академий городов Алматы Се-
79
Школа радости
мей, различных институтов и университетов Республики Казахстан и
университетов России. Успешная учеба в родной школе стала базой для
последующего обучения и реализации выпускников в профессиональном
плане. Мои выпускники стали строителями, учителями, переводчиками,
медицинскими работниками, преподавателями ВУЗов, языковых центров,
юристами, работниками банков . Некоторые выпускники проживают за
границей, в России, а четверо живут в своем родном Большенарыме. Об-
щение с выпускниками нашей школы дает мне силы работать в лицее,
учить маленьких ребятишек математике и физике.
Не зря жил наш лицей 20 лет. Я думаю, наши выпускники согласятся
со мной в том, что знания, полученные в нашей школе, умение учиться,
помогли им сделать правильный выбор профессии, а также определиться
в жизни. Став папами и мамами, вы, мои выпускники, наверное, захотите
дать хорошее образование своим детям, приведёте их к нам в лицей. Я уже
обучаю сына моей выпускницы. Он гордится тем, что носит имя лицеист,
и нередко говорит о том, что его мама тоже училась у меня.
В 1996 году я пришла работать в лицей из школы им В. И. Ленина. И
в этот же год к нам в лицей пришло пополнение в лице восьмиклассников,
где меня назначили классным руководителем в 8 «М» классе. Учащиеся
первого выпуска были очень активными как в учебе, так и в обществен-
ной жизни. Конечно, в то время учебные годы протекали своим чередом
и спокойная учеба не прерывалась различными Интернет- олимпиадами,
конкурсами «Малахит», «Кенгуру», Асыл-тас», различными исследова-
тельскими проектами. Дети поглощали знания, впитывали их, как губка.
Но тем не менее у нас проходили районные предметные олимпиады, в ко-
торых наши ученики были на высоте. Если бы в то время, в 1998-1999
годах, к нам в лицей привезли не один, а несколько компьютеров и был
бы проведен Интернет, то наши ученики тех времен отличились бы еще
более высокими достижениями. Окончив высшие учебные заведения, мои
выпускники 2000 года обзавелись семьями и нашли интересную работу.
Это был мой первый выпуск , хотя я к тому времени проработала 12 лет
в школе. Самые теплые чувства захлестывают меня, когда я вспоминаю,
какими мы все были дружными. В одном классе обучались и математики,
и гуманитарии. В то время, когда 11-й математический класс шел ко мне
на математику, 11-гуманитарный класс шел на русский язык и литературу
к Галине Сергеевне Бузовой. А на физику, историю и другие предметы
они опять объединялись. Вот так интересно было учиться в лицее. До-
рогие мои выпускники, вас было 18 : 12 учились в математическом и 6 в
гуманитарном. Я о вас не забываю, всегда ставлю вас в пример младшим
школьникам.
Учащихся второго выпуска я сначала запоминала с трудом, их пришло
в 5-й «А» класс 28. У них постоянно ломались ручки, терялись резинки,
пропадали куда-то тетради, они были всегда инициативными и артистич-
Шаттық ордасы
80
ными, любили петь и танцевать, они соперничали друг с другом в учебе,
потому что к нам пришла вся элита из школы им В.И. Ленина.
«Я помню чудное мгновение»:
Передо мной явились вы.
Вас было много-28,
И я подумала-«кранты»»
Ребятишки потихоньку привыкали к нашей размеренной жизни, к на-
шим требованиям, к новым учителям, выделяли для себя «любимых» учи-
телей, стали «звездами и звездочками» и засияли на нашем лицейском
небосклоне. Каждый гордился тем, что он учится в лицее. «Я буду юри-
стом, как мой папа»,- однажды сказал Саян, «А я хочу быть экономистом,
как моя мама», - поддержал Саяна Олжас, а Лена сказала: «А я не хочу
быть учительницей, как моя мама, она вечно сидит со своими тетрадками,
и ей некогда поговорить со мной» . Хотя позже она стала преподавателем
английского языка в языковом центре. Прошло долгих 7 лет. И вот на-
стал тот день-последний праздник для моих одиннадцатиклассников- вы-
пускной вечер. На выпускном вечере их было 20 .Красивые и нарядные,
они клялись, что не будут забывать школу и обязательно поступят в пре-
стижные ВУЗы Казахстана. Шли годы, и Саян стал юристом, как его папа,
Олжас стал экономистом, как его мама, Лена стала переводчиком, Мадина
стала инженером, а Лиза стала финансистом, Динара- полицейским, а так-
же мамой двоих детей. Все нашли свою дорогу в жизни, каждый из них
идет по жизни правильным путем. И только мы, учителя, оставались в
школе, чтобы учить новое поколение учеников. О каждом своем ученике
я вспоминаю с теплотой и любовью.
Ну а выпуск 2013 года был особенным- их было 13, они оканчивали
школу в 2013 году и классный кабинет их был №13-
кабинет физики, одним словом - «чертова дюжина».
Каждый из учеников этого класса был своеобразной
личностью. Мальчики любили гонять футбол, де-
вочки играли в волейбол . Активные , неугомон-
ные, веселые, жизнерадостные и очень самостоя-
тельные, такими я их запомню на всю свою жизнь.
Счастья вам, мои дорогие и любимые!
Н. Нұрғалиева
Түлек – 2009, 2010 жылдар
2009 жылғы түлектерге мен 6- сыныптан бастап сынып жетекшісі
болдым . Сыныпта алғашында 19 бала бастап ,сыныбымның оқушылары
мен үшін сырлас достарға айналды. Сыныпта 14 ұл бала мен 5 қыз
бала болды. Кішкентай кездерінде өте шулы болғандықтан, оларды мен
үзіліс кезінде қадағалауыма тура келетін. Алғашқы уақытта біз үшін
сыныпқа тазалық жұмысын жүргізу қиынға соғатын. Балалар өсе келе,
81
Школа радости
біздің сынып бөлмесі
м е к т е б і м і з д е г і
«тазалық эталонына»
айналды деуге бола-
ды.
Ұ л д а р д ы ң
көпшілігі
спортпен
ш ұ ғ ы л д а н а т ы н .
Армиев
Айбек,
Қарашинов
Мəди,
Мұхтаров
Айбек
волейбол
ойнаудың
шеберлері болса, Мустафин Самат , Байтуф Аян, Бірдікшілов Мейір
футболистер болатын.
Соңғыбек
Самат
сыныптың
төрағасы
міндетін
атқарды .
Оның мінезі салмақты,
тиянақты еді. Сынып
оқушылары оның бұл
қасиетін бағалайтын.
Өзінің
жан-
ж а қ т ы л ы ғ ы м е н ,
серілігімен , балалық
қ ы л ы қ т а р ы м е н
Жақсылықов
Қайрат
менің көз алдымда тұрады. Ол мерекелік шаралардың көбінде өзі жалғыз
шығып, əн айтатын, құттықтаулар , тілек сөздер айтып, сыныптың
балаларының ұяң екенін білдірмеуге тырысатын.
Қайрат пен Расул бір күнде туған даң құрдастар болған. Сондықтан
да болу керек, олар араларынан қыл өтпестей дос болды. Екеуі де ме-
дицина саласының мамандығын таңдап , Қайрат Астана қаласында , Ра-
сул
Қарағандыда
мед.
академияны
жалғастыруда.
Соңғы
оқу
жылының басында
сыныпқа Қуанғанов
Қанағат, Қашқымбаева
Зейнұр, Сүлейменова
Əсел
қабылданды.
Келген үш оқушы да
қоғамдық жұмыстарға
Шаттық ордасы
82
белсенді араласатын .
Əсіресе Əселдің өлеңді
мəнерлеп оқитыны мен
Қанағаттың биология, та-
рих пəндерінен сынып-
тастарын топтастыра
отырғызып, оларға сұрақ
қоятыны есімде.
Ал Самал Садыко-
ва болса, математика
, физикадан өте зерек
болды.
Оның
мектеп
қабырғасында алған білімі мамандық таңдауына жол ашып, қазір ин-
женер мамандығы бойынша Люблин, Варшава , Прага қалаларында іс-
тəжірибесін шыңдап, магистратураны жалғастыруда.
2010 жылғы лицей түлектері
2010 жылғы түлектерге мен тек соңғы жылы ғана жетекшілік еттім .
Сынып оқушылары мен сынып жетекшісі болатынымды естігенде қатты
қуанды , оның себебі мен осы сынып оқушыларына лицей қабырғасын
аттағаннан бастап математика пəнінен дəріс берген болатынмын. «Бiр əрiп
үйреткенге 40 жыл сəлем бер» дегендей, бұл оқушылар мені пəн мұғалімі
ретінде жақсы қабылдайтын. Сынып шағын болды, небары он оқушы,
оның екеуі ғана қыз бала еді. Қыздарымыздың бірі - Какокова Анар
сабақты жақсы оқитын, ақжарқын, ашық мінезді болса, Мұқашева Ан-
желла өте өжет қыз еді. Осы екі қыздың жарқылдаған жүздері сыныптың
сəнін келтіретін...
Сынып ішінде ұшқыр ойлылығымен ерекшеленетін балалар
Нұршарипов Берік пен Оразов Азамат болды. Берік мектепті «Ал-
тын Белгімен» аяқтаса, Азамат «ерекше аттестат» иеленді. Мектеп
қабырғасында алған бағалары жоғарғы оқу орындарында да расталып,
бүгінде олар- Қызыл диплом үміткерлері.
Сыныптың төрағасы Зайнолдин Ерасыл болды. Ол сыныптас до-
старына қолдан келген көмегін аямайтын. Өзі облыстық оқушылардың
ғылыми-практикалық жұмысының жүлдегері болды. Сапақов Ануар
бүгінде Мəскеу қаласында магистратурада оқуын жалғастыруда.
Сынып оқушылары ұйымшыл , кілең өнерлі оқушылардан құралған.
Айтқазин Елдос , Шағиев Кемел, Зайнолдин Ерасыл , Асқарұлы Əли
сахналық қойылымдарды тамаша ойнайтын жəне жеке дауыста əн де ай-
татын. Кемел мен Ануар əдеби шығармаларды көп оқитын жəне сөзге ше-
бер болды. Ал Əлиден қазірдің өзінде мен компьютерлік бағдарламалар
туралы сұрап , ылғи көмегіне жүгінемін.
83
Школа радости
А. Зарипова
Первый опыт
Сразу же с первого года моей профессиональной деятельности мне
доверили классное руководство, но мой по-настоящему первый выпуск
был в 2010 году.
2010 год…
Последний звонок, выпускной бал... Повзрослевшие, самостоятель-
ные, красивые, такие разные и такие близкие – мои ученики – еще одна
страница моей жизни.
А как все начиналось?
Достарыңызбен бөлісу: |