Шеберлік негіздері
жүктеу/скачать 1,54 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өзіне ниеттену
- Тұлғаның өсу компонентінің тәсілі (жоспарлау).
- Өзін-өзі шынайыландыру
| Өзін-өзі талдау – ол тұлғаның өзін бағалауы, м‰мкіндік-
тері мен қабілеті және басқа адамдармен қарым-қатынасындағы орнын анықтайды [22]. Өзін-өзі талдау – тұлға өзінің дара және жалпылама қа- сиеттерін, қызметін, мінезін, құндылығын, мағынасын анықтайды. Өзіне ниеттену (өзін-өзі ояндыру) – тұлғаның өсуін ынта- ландырушы компонент. Оның негізін өзін-өзі зорлау принципі 83 құрайды, ал ол өзін реттеу және өзіне қатынасы бар принциптер механизмінің әсеріне негізделеді. Тұлғаның өсу компонентінің тәсілі (жоспарлау). Бұл тұлға өзінің барлық қажеттілігін сезген соң реалды қызметке көшудің қажеттігін көрсетеді. Өзін-өзі шынайыландыру – тұлғаның психикалық өсуі, пісіп жетілуі, жасырын м‰мкіндіктерінің оянуы және көрініс беруі. Бұның төмендегі факторлары анықталған: - өзін сыйлауы, жағымды, ұнамды «Мен концепциясы»; - өзін тануы, ашықтық дәрежесі, ішкі бақылауы; - өзін-өзі реттеуге және ұйымдастырылуына қабілеттілігі. Педагогтық кәсіби өсуі Адамның «Мен концепциясы» қалай қалыптасқанына, қалай анықталғанына, оның тағдырының бақытты болуына байланысты болады. Адамның өзін-өзі анықтауы «Мен» образының барлық бөлімінде болғанындай тікелей әрт‰рлі өмір жолында, жанұяда, мансапта (карьерада), серіктестіктерде қалыптастырылады. Осыған байланысты өзін-өзі анықтау төмендегі типтерге бөледі: - тұлғаның адам өмірі образын таңдап алу стилі, өмірлік. - кәсібилік – өмір стереотипін, іске асырушы рөлін адам- ның кәсібі анықтайды. - тұлғалық, өмірлік жағдайлардың барлығының кәсібінде әлеуметтік рөлдермен стереотиптердің ‰стіне шыға білген және өз өмірінің иесі бола білген. - мәдениеттегі өзін-өзі анықтауы – тұлғаны өзін-өзі анық- таудың ең жоғарғы типі. Бұнда адам өмірінің барлығы жә- не іс-әрекеттері мәдениеттің дамуына елеулі ‰лес қосады (Н.С. Пряжников). Сонымен, өзін-өзі анықтаудың әрбір типі өзінен кейінгі типтің негізі болады; тұлғаның өсуінің бір бөлігі болғанымен, олардың біреуінен өтпей адам басқа типтерге көше алмайды. Өзін-өзі анықтаудың әрбір типіне адамның өзін анықтау- дың шартты т‰рде бес деңгейі сәйкес келеді. Деңгейді бөлу критерий ретінде берілген қызметті адам- ның ішкі қабылдауы және оған творчестволық қатынас дәре- жесі алынған. 84 Бірінші деңгей – деструктивті – атқарып отырған қызметті агрессивті т‰рде қабылдамаумен сипатталады. Екінші деңгей – берілген қызметтен тыныш, ‰ндемей қашып құтылу. ‡шінші деңгей жүктеу/скачать 1,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|