Шерхан Мұртаза Қызыл жебе бірінші кітап алматы, 2021



Pdf көрінісі
бет103/125
Дата07.01.2022
өлшемі1,34 Mb.
#20913
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   125
Байланысты:
2 5364181919527341766

Қызыл жебе
–  Сен  ақылды  жігіт  екенсің.  Әттең  оқытар  ма  еді  өзіңді,  – 
деді.
–  Оқуы жаман емес, – деп күлді Бронников.
–  А, солай ма, оқытушысы РСДРП-нің белсенді мүшесі болса, 
жаман болмас, – деді Шоқұлы.
Қандай көңілден шыққан сөз екені белгісіздеу.
* * *
Тұрар  күндегі  тәртіп  бойынша,  таң  азаннан  тұрып  атқора 
тазалауға кетті. Бүгін әдеттегіден гөрі көбірек кібіртіктеп, әкесіне 
қарайлай берді. Кешке қайтып келгенше көкесін басқа бір жаққа 
алып кететіндей көрінеді. Кеше кешке адвокат Боташ Шоқұлы 
келіп:
–  Ертең сот болады. Сотта қырсықпай, дұрыс жауап беруге 
тырысыңыз. Болған істің бәрін болғандай баяндасаңыз – жетіп 
жатыр.  Ештеңені  жасырып  қалудың  қажеті  жоқ,  –  деген.
Соттың қалай болатынын Тұрар білмейді. Ал тергеуден қайтқан 
күні  әкесінің  зығырданы  қайнап,  тісін  қайрап  отыратынын 
талай көрген. Сотта да бопсалап, қорқытып, неше түрлі сұрқия 
сұрақтарға жауап беруді талап етіп, ұрып, соға ма екен? Өйтетін 
болса,  әкесі  қарысып  қалады.  Қайта  сотты  балағаттап,  бәле 
жамап  алуы  мүмкін.
Үкім  қалай  шыққан  күнде  де,  әкесінен  айырылысар  күн 
таяп келе жатқанын бала үрейлене сезеді. Сонда мұның күні не 
болмақ? Әкенің жан дүниесін, оның жақсы-жаманын, ақ-қарасын 
баладан  артық  білетін  бұл  түрмеде  де,  сотта  да  ешкім  жоқ. 
Рысқұлдың  ішінің  қыртыс-қыртысын  түгел  білдім  деп  ойлаған 
Шоқұлының өзі де Тұрардан артық білмейді оны. Әттең дүние, 
осыдан  Тұрар  Боташ  Шоқұлындай  оқыған,  ержеткен  азамат 
болса, сотта әкесін өзі қорғар еді. Оның титтей де жазығы жоқ 
екенін, қайта айыптылар кім екенін бұлтартпай айтып берер еді. 
Он жастағы бала дәрменсіз. Небары он жаста. Қанаты қатпаған, 
бұғанасы  бекімеген.  Әттең...
–  Көке,  –  деді  табалдырықтан  аттай  беріп.  Ар  жақта 
надзиратель  тақақтап  күтіп  тұр.
–  Ау, қарағым?


208
Қызыл жебе 
Тұрар  не  айтарын  білмей,  тамағына  бір  түйін  тұрып  қалды. 
Бірақ  оның  ойын  түсінген  Рысқұл  баланы  жұбатып:
–  Алаңдама,  Тұрар.  Мен  қайтып  келемін  ғой.  Сот  үкімін 
шығарар.  Айдап  жіберген  күннің  өзінде  сені  ала  кетемін, 
айналайын.  Бара  ғой  жұмысыңа,  бара  ғой,  Тұрар.
Надзирательдің көзінше Рысқұлмен қырын қабақ бола қалатын 
Бронников  қазір  үндеместен  Тұрарға  болар-болмас  ишарат 
білдіріп, басын сәл изегендей болды. Ол: «Қорықпа, Тұрар», – 
дегені. Есік сақыр-сұқыр жабылды. Баланы конвой сыртқа алып 
кетті.
–  Аман  болсын,  балаң  ерекше  зерек,  –  деді  Бронников 
Рысқұлмен  шала-пұла  түсінісіп.
–  Айдауға баланы бірге ала кетпесем, ана иттер оны өлтіріп 
қояды.  Егер  Тұрарға  қауіп  төнбесе,  мен  атылу  жазасынан  да 
қорықпас  едім.  –  Рысқұл  теңселіп  отырып,  уайымының  ен 
үлкенін айтты. – Зерек дейсің. Жұрттың мұндай баласы көжесін 
жыламай ішпейді. Ал бұл не көрмеді? Атаңа нәлет Саймасайдың 
салдақылары  менен  гөрі  қаһарын  осы  Тұрарға  тікті.  Иттер 
сезеді  оның  зеректігін.  Түптің-түбінде  түбімізге  жетеді  деп 
қорқады,  залымдар.  Мен  сотталудан  қорықпаймын,  баладан 
айырылып қаламын ба деп ұйқым шала. Егер мені итжеккенге 
айдайтын болса, қатын-баламды бірге ала кетемін деп ұлықтарға 
арыздануға  бола  ма,  Ескендір?  Сенің  көзің  ашық  қой.
–  Көзің  ашық  дейсін-ау.  Көзі  ашықтардың  көзін  томағалап 
қойған заман емес пе? Егер жер аударылғандарға отбасын бірге 
алып жүруге мүмкін болса, бала-шағамды мен де алдырар едім-
ау. Бірақ ондай атты күн қайда?
–  Атасына нәлет, мен көнбеймін, оязға, одан болмаса Тәубенің 
өзіне,  одан  болмаса,  тура  патшаның  өзіне  арыз  жазамын.  Сен 
жазып бересің. Сай-сүйегін сырқыратып жаз, атасына нәлет.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   125




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет