Шет мемлекеттердің Ұлттық біліктілік жүйесін

62 

 

ауыстыру.  

 

Алынған білімді 

мойындау. 

нарығында (өйткені 

жұмыс берушілер 

жұмысшылардың 

дағдылары туралы 

білмейді) қолайсыз 

факторы болып 

табылады.  

және әсіресе ТКОД 

саласындағы жеке 

сектордың қаржы 

қатысу көлемінің 

көбеюі.  

Халықаралық 

мойындау және 

жұмыс күшінің 

мобильділігі. 

икемділікпен өзара іс 

жүзінде байланыста.   

Секторлы 

ыңғайлылық барлық 

бағыттағы (білім және 

даярлау мекелер және 

барлық 

секторларының 

қажеттіліктеріне) 

бірыңғай жүйемен 

салыстырғанда 

өміршең болып 

келеді.   

себебі.   

Білім және дайындық 

жүйесінің қызмет 

етуінде жұмыс 

берушінің қатысуға 

ынтасыздығы.  

4 

ҰБЖ ұйымы 

 

Біліктілік 

саласындағы 

өкілетті 

органдары. 

 

 

 

Жұмыс берушілерді 

тартудағы 

қиыншылықтары 

және олардың 

қатысуларының 

масштабы үкімет 

және жауапты 

тұлғалардың сенімі 

мен  есебі бойынша 

көрсеткіштерге 

қарағанда төмен.  

 

Барлық елдердің 

лейтмотиві – 

өндірістің нақты 

байламсыз 

белгілеуімен 

стандарт тұрғызу 

үшін өндіріс 

өкілдерін осы 

процесстің 

басшыларына, білім 

мекемелеріне тарту, 

оқу жоспарларына 

Барлық емес, бірақ 

көптеген елдерде 

біліктілік 

саласындағы 

өкілеттілікті басқару 

мақсатында 

масштабтары мен 

мүмкіндіктерінде, іс 

әрекеттерінде бір 

бірімен айтарлықтай 

айырмашылықтары 

бар жаңа органдар 

ҰБЖ енгізілуі жаңа 

мекемелердің пайда 

болуы арқылы немесе 

бар мекемелердің 

негізінде іске 

асырылады.  

 

Кейбір жағдайларда 

жаңа мекемелер 

өздерінің із ашарларын 

негізге ала отырып, 

Жаңа мекемелердің пайда 

болуы кей кезде білім 

мекемелерінің біліктілікті 

бақылауға тиым салынуына 

байланысты, немесе жәй 

жаңа фнкцияның қойылуы. 

 

Маңыздысы мүдделі 

тараптар жағының назарын 

аудару және әлеуметтік 

диалогты жолға қоюдағы 

басты мақсат жаңа ұйымның 

63 

 

 

 

Кәсіподақ 

бірлестіктерінің 

қатысуы үлкен 

түйінді мәселе яғни 

олардың аз қатысуы 

немесе тұрақты 

қатыспауы.  

енгізу. 

 

пайда болды.  

 

Барлық біліктіліктерді 

дайындау үшін 

мүдделі тараптардың 

өкілдерінің 

қатысуымен жаңа 

органдар құрылды.  

 

құрылады. . 

өмірге келуі. 

 

5 

Аккредитациялау, 

аттестациялау 

және 

сертификациялау 

механизмдері.  

Білікті кәсіпқой ұйымдар мен «бейресми түрде және тағы басқа 

тәсілдермен алынған біліктіліктерді беретін және бағалай алатын» 

мүдделі тұлғалардың жетіспеушілігі. 

Аккредитация жүйесі 

төрешілдікке бейім 

және білім сапасына 

әсер етпейді. 

Біржақты жауап жоқ, сұрақ 

соңына дейін анықталмаған. 

  

6 

ҰБЖ 

ұйымдарының 

ерекшеліктері. 

 

Ұлттық 

масштабта 

мойындалған 

құрылым. 

Тунистегі  

дескрипторлардың 

алты түрі. 

Шотландиядағы бес 

«байырғы 

қорытынды 

нәтижелері». 

Малайзиядағы сегіз 

 

 

 

ҰБЖ ұйымдастыруындағы 

өзгеше екі ерекшелік:  

а) ерекшелігімен танылған 

дескрипторлар деңгейі мен 

оқыту нәтижесі 

б) деңгейлер дескрипторлары  

-  контекстегі принципті 

мағынасы бар біліктілік 

құрылымын іске асыруды 

64 

 

 

Елдер 

деңгейіндегі 

дескрипторлары. 

«санаттар». 

ОАРдағы 

«компетенцияларды

ң» он тұрпаты. 

Литвадағы қысқа 

және догализдік 

деск-рипторлары. 

Ресейдегі 

«кәсіпқойлықтың» 

он көрсеткіші. 

 

 

 

күту механизміндей.  

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

7 

Нәтижелер, 

стандарттар и 

біліктіліктер. 

 

Бағалау және 

мониторинг 

 

Әлеуметті диалог 

және мүдделі 

тараптардың ролі 

(жұмыс берушілер, 

кәсіподақтар және 

қызмет 

жеткізушілер) өте 

Істегі басқарушы 

форма мен  ҰБЖ 

арасындағы 

шиеленісті қатынас 

көптеген елдердегі 

сәйкестікте 

анықталады. 

Енгізу процессінің 

кідіруі әртүрлі 

үкіметтік 

ведомстволар немесе 

органдармен, 

біліктілікке жауапты 

органдар 

өкілеттілігінің 

Тек ОАРда арнайы жетістік 

өлшемінің жиынтығы 

қалыптасты, ол алдыңғыны 

бағалап, кейінгіні алдын ала 

реттеу. Өлшем көптеген 

жағдайда нақты мекемелер 

мен біліктілік жүйе бөлігіне 

65 

 

жүйесі. 

 

төмен. 

 

 

Ол басқару тәртібінің 

өзгеруінен және жаңа 

ұйымдардың пайда 

болуынан туындаған 

шарасыздық болуы 

мүмкін. 

 

 

 

жетіспеушілігімен 

заңдар арасындағы 

қайшылықтардан 

және заңға тәуелді 

нормативті актілар, 

қосарлы міндеттер, 

сонымен қатар 

мемлекетке қатысты 

өзгерістерден болады.    

 

ҰБЖ талқылауда 

сұрақтарды жинақтап 

оны енгізуге және 

бағдарламадағы 

алдыңғы жағдайлар 

мойындалып өздігінен 

ескеріледі.   

 

Үкіметтік мекеме 

және органдар бір-

бірімен өзара қызмет 

етуге немесе ұзақ 

уақыт ортақ курс 

ұстануға қауқарсыз 

арналған.  

Кей жағдайларда біліктілік 

зерттеліп, шұғыл 

тапсырмаларға негізделеді. 

ҰБЖ мақсатының сонша 

түрленуінің себебін түсінуде 

үкімет және билік басқа 

салалар арнайы жүйенін 

мониторингісін және бағасын 

қарастырмайды, өйткені 

тиімді жоспар жетіспейді 

және уақыт жеткіліксіз.  

66 

 

екені дәлелденді. 

 

 

 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

ҰБЖң заңды 

статусы. 

 

Іске асырудың 

апробация және 

салалық ыңғайы. 

ҰБЖі енгізуде 

кәсіптік техникалық 

біліктілікті нақты 

беркітетін жоғарғы 

статус жоқ. 

 

Іс жүзінде барлық 

елдерде қаржының 

Тұрақты 

жетіспеушілігіне 

байланысты ТКОД 

әлсіздік танытып, 

қиыншылықтар 

туындауда. 

 

ҰБЖ ерте 

Біліктілік құрылымы 

айқын роль 

атқаратын жерде 

құқықтық нормалар 

ақылға сыйымсыз 

біліктіліктерге 

қатысты құқықтық 

нормалар 

қарастырылып, 

біліктілік 

құрылымдары өзінің 

анық ролін атқарады. 

Қисынсыз 

біліктіліктер 

оқушыларда қажетті 

дағдылар мен 

білімнің бар 

саласындағы 

дәлелдерге 

ҰБЖң кейбір 

аспектілерінің 

белгіленген 

мониторинг және 

бағалау стратегиялары 

бар, өйткенмен 

бағалау 

стратегияларының 

нәтижелері болуы 

жөнінде дәлелдері 

анықталмады. 

 

Көптеген жағдайларда 

бағалау үшін 

бастапқы кезеңді 

зерттеудің айқын 

көрсеткіші жоқ.  

Қорытынды:  

Мемлекеттік 

шенеуніктер 

қарауылға алып, оны 

формальды 

ыңғайымен  жоғардан 

бақылап отыруға 

ауыстырды. 2012 ж 

БҰЖмен бірігу 

мақсатында 

ойланбастан оны 

енгізуде асығыс 

әрекеттерге барып істі 

қиындатты. Кәсіптік 

немесе техникалық 

бір жағынан мектептік 

және жоғары біліммен 

басқа жағынан түрлі 

ҰБЖі құруда және реттеу 

мен басқаруда заңдар және 

заңға тәуелді нормативті 

актілер -  маңызды құралдар.  

Арнайы заңнаманың барлығы 

үкіметтің ҰБЖге және оның 

ісіне қызмет етудің белгісі 

және қалтқысыз сенімі.  

 

 

 

 

67 

 

енгізілген елдерде 

ынталандыру 

идеясы ТКОД 

сферасында 

шығынды бөлісу 

және өндіріс іс 

жүзінде аз 

беркітілген. 

қарамастан одан әрі 

қарай білім 

алуларына кедергі 

келтіреді.   

Басқа елдерде тіпті ел 

ішінде де ҰБЖң ұзақ 

уақыт қолданыста 

болуына қарамастан 

саясат құрушыға, 

мамандардың зерттеу 

жұмыстарына 

пайдалану үшін 

құрылымдағы 

артықшылықтың 

немесе 

жетіспеушіліктің 

айқын да қол жетімді 

жүйесі жоқ.   

министрліктер 

арасындағы 

келіспеушіліктер 

кедергі болды.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

68 

 

Қосымша  С 

 3 кесте –Канада және Австралияны қосып алғанда (10 мемлекет), Еуропа елдері мамандықтарының 

ұлттық біліктілік жүйелерін Батыс мемлекет мамандары мен ғылымдары жетілдіру және біріздендіру 

бойынша өткізілген жұмыстарды қысқаша шолу, және олардың мазмұны   

№ 

р\с 

Мемле- 

кет  

Сипаттама  

1 

Англия 

           Ұлыбританияда ұлттық кәсіптік стандарттар (National Occupational Standards) жұмыс күшінің сапасын қамтамасыз 

ету жүйесінің бөлшектерінің бірі болып табылады, оған стандарттардан бөлек, келесі құрамдас бөліктер кіреді: 

-

 

Салалық біліктілік кеңестердің желісі (Салалық біліктіліктерді дамыту бойынша кеңестер) (Sector Skills Councils), 

олар экономикада қажетті (талап етілген) білімдерді, іскерлікті және құзыреттіліктерді анықтайды және болжайды; 

- негізгі деңгейден бастап жоғары оқу орындарынан кейінгі деңгеймен аяқтай отырып, оқытудың түрлі типтерін 

қамтамасыз ететін  14 жас және одан жоғары жас топтарын  қамтитын кәсіптік білім мен даярлау бағдарламалары; 

-

 

алты деңгейден тұратын және білім мен кәсіптік даярлықтың барлық түрлерін қамтитын  біліктілік шегі;  

-

 

кәсіптік  оқыту  мен  даярлаудың  бағдарламаларын  жүзеге  асыратын,  осы  өңірдің  (ауданның)  еңбек  саласының 

талаптарына  даярлық  бағдарламаларының  сәйкестігін  қамтамасыз  ету  үішн  өңірлік  ұйымдармен  және  жергілікті 

бизнеспен тығыз серіктестікте болатын жеке колледждер мен жеке оқу мекемелері.   

 

Мемлекетте  кәсіптік стандарттарды құру бойынша қызметті реттейтін және үйлестіретін негізгі құрылым  жобалар 

мен стандарттар бойынша Топты өзімен жапқан, 2003 жылы жұмысқа кіріскен және құрылған ұлттық кәсіптік стандарттар 

Кеңесі (The National occupational standards board) болып табылады.  Кеңестің мүшелері біліктілік пен білім беру 

бағдарламалары жөніндегі Агенттіктің өкілдері ((QCA), Шотландылық біліктілік агенттіктері (Scottish Qualifications Authority 

(SQA)),  біліктілік, білім беру және бағалау бағдарламалары бойынша  Уэльс Агенттігі (Qualifications, Curriculum and 

Assessment Authority for Wales (ACCAC)),   Солтүстік Ирландияның оқу бағдарламалары, емтихандар және бағалау бойынша 

Кеңес (Council for the Curriculum, Examinations and Assessment (CCEA) for Northern Ireland), салалық біліктіліктерді 

69 

 

дамыту бойынша Агенттік  (Sector Skills Development Agency (SSDA))  және жұмыс берушілердің алты өкілі болып табылады. 

Жұмыс берушілердің өкілдерінің біреуі Кеңеске басшылық жасайды. Кәсіптік стандарттарды әзірлеу бойынша үрдіске 

басшылық жасау жөніндегі күнделікті  (ағымдағы) жұмысты жүргізу үшін Кеңес Үйлестіру тобын құрайды, оның құрамына 

біліктілік мәселелерін реттейтін (дамуына жауап беретін) барлық төрт ұлттық агенттіктердің өкілдері кіреді.   

Кеңестің басты міндеті – мемлекетте әрекет ететін кәсіптік стандарттардың жоғары деңгейін, олардың әлемдік үлгілерге 

сәйкес  келуін    қамтамасыз  ету.  Кеңес  конкурстық  негізде  стандарттарды  құру  және  жаңартуды  қаржыландыруды  жүзеге 

асырады,   стандарттарды  әзірлеу  бойынша  жобанының орындалуын  тексереді және  нәтижелерін    бекітеді.    Стандарттарды 

тікелей бекітуді    (мақұлдау)    Кеңес  тобы  жүргізеді    (UK  Coordinating  Group  (UKCG)),  ол  Кеңестің атынан  ұлттық  кәсіптік 

стандарттар бойынша әрекететеді. Салалық біліктіліктерді дамыту бойынша Агенттік Үйлестіру тобына басшылық жасайды  

(2008  ж.  сәуірінен  бастап    Агенттіктің  қызметтері    жаңадан  құрылған  жұмыспен  қамту  (жұмыспен  қамсыздандыру)  және 

біліктілік  бойынша  Комитетке  ауысқан).  2007  жылдың  1  сәуірінен  бастап  барлық    ұлттық    кәсіптік  стандарттар    сапа 

Критерийлерін пайдалана отырып бағалау үрдісін жүргізеді.   

Ұлттық кәсіптік стандарттарды тікелей әзірлеуді салалық біліктіліктерді дамыту бойынша кеңестер жүргізеді,  ал кеңестер 

құрылмаған салаларда  - стандарттарды әзірлеу (қалыптастыру) бойынша ұйымдар. Тек кеңестер мен ұйымдар ұлттық кәсіптік 

біліктіліктерді құру бойынша жобалардың конкурсына қатыса алады. Кеңестер  құрылған стандарттардың «қамқоршылары» 

сияқты болып табылады.   Олар оның қолдау және жаңартуға жауап береді біліктілік тағайындайтын барлық ұйымдардың,  

сондай-ақ   өз  жұмыстарында  ұлттық біліктілік  стандарттарын  пайдаланатын  жалғасатын  және  жоғары білім  мекемелерінің    

стандарттарды тегін және еркін алуын қамтамасыз етеді.  

Ұлыбританияда кәсіптік стандарттар  кәсіптік  қызметтің ірілендірілген салаларының 50-ден  көбін біріктіретін 14 санат 

бойынша  таратылған  (қазір негізінен барлық кәсіптік стандарттар жаңартылады; келешекте салалардың артуы да мүмкін). 

Кәсіптік  стандарттар  мен  біліктіліктердің  байланысы    түрлі  мемлекеттеред  түрліше  қамтамасыз  етеледі.  Бірнеше 

мемлекетте  кәсіптік    стандарттар  бөлек  әзірленеді  және    кәсіптік  саланың  біліктілік  қызметтерін  атқарады,  олармен  түрлі 

біліктіліктер  бір  немесе  бірнеше  стандарттарға  арақатынасқа  түсе  алады.    Осындай  стандарттардың  типтік  үлгісі  

Ұлыбританияда байқалып отыр. Осындай типті стандарттар  реттеудің либералдық түріне қатысты жүйелерге тән,  ол жерде 

біліктілікті тағайындауға алып келетін бағдарламаларды жүзеге асыруға құзыреті бар түрлі құрылымдар бар.    

Кәсіптік  стандарттарды  қалыптастыру  мен  жетілдіру    –  Ұлыбританиядағы  персонал  және  кадрларды  дамыту 

Лицензияланған  институтының  басты  міндеті  болып  табылады.    Персоналды  басқару  бойынша  маман  стандарт  бойынша 

түрлі деңгейдегі HR-қызметтерді орындау үшін түсіндіру, түсіну және сыни бағалауды білуі қажет.   

 30-жыл  бұрын    CIPD    кәсіптік  стандарттар  жүйесін  құрған  болатын.    2002  ж.  олар  мемлекеттік  деңгейде  танылған 

болатын,  және  қазіргі  күні  Ұлыбританияның  кадр  менеджменті  ұлттық  стандарттарының  мәртебесі  бар.  Стандартизацияға 

70 

 

деген  британдық  көзқарастың  бір  ерекшелігі  –  тар  шеңберлі  мамандандырылған  және  кеңінен  басқару  қызметтерін  қоса 

алғанда, персоналды басқару бойынша қызметтің барлық саласын қамтыған нормаларды әзірлеу.   

Кәсіптік стандарттар жүйесі өте күрделі. Оның құрамына үш негізгі деңгей енеді: даярлық, практик деңгейі және алдынғы 

қатарлы  тәжірибеші.  Олардың  барлығы  салаларға  бөлінген.  Бір  деңгейдің  барлық  салаларының  құзыреттерін  және 

дағдыларын білу  – келісуге өту үшін қажетті шарт.  

Ұлыбританияның  кадр  менеджментін  кәсіптік  ұйымдастыру  –  персонал  мен  кадрды  дамытудың  лицензияланған 

институты  (CIPD) – мүшелері 120 мың адамнан асатын персоналды басқару саласындағы Еуропадағы ең ескі және ең үлкен 

қауымдастық.   

Кадр  менеджменті  саласындағы  барлық  мамандарға  қажетті  кәсіптік  стандарттар  мен  құзыреттерге        CIPD  жалпы 

көзқарасы   ұйымның барлық мүшелері «ойланатын» тиімді мамандар   болуын «кепілдеу» сондай-ақ, қажетті құзыреттерге ие 

болуы деп ойлауында.  

«Ойланатын  орындаушының»    тұжырымдамасы  бүгінгі  күні  өте  маңызды,  өйткені  қазіргі  заманда  бағыныңқы  адамы 

берілген  тапсырмаларды,  істің  мәнін  түсінбестен  орындауын  талап  ететін  басшыны  табу  мүмкін  емес.  Стандарттарды 

әзірлеушілер  өзінің  көзқарастарын  осылай  түсіндіреді.  Ғылыми  басқару  әдістерінің  пайда  болуы  уақытында    компанияда  

еңбек  пен  стандартизация  үрдістерін  реттеу  (жүз  жыл  бұрын)  қиын  жұмыстарды  қарапайым    қызметтеге  бөлді,  олар  үшін  

инженерлер мен менеджерлер өнідірушіліктің тиімді әдістері мен стандарттарын құрды.  Осындай жолдың арқасында жаппай 

іріктеу  оңай  операцияларды  орындауға  үйреткен  білімсіз,  біліктілігі  төмен  жұмыскерлердің  есебінен  жүзеге  асырылады.  

Фредерик Тейлор, ғылыми басқару әдісітерін жасаушылардың бірі, осыны «қарапайым адамдар үшін қарапайым жұмыс» депа 

атаған еді.  

Бүгінгі  күні  кері  тенденция  қызмет  етеді.  Ұйым  немен  айналысса  да,  өндіруші  болса  да,  жүргізуші  немесе    қызметтер  

провайдері  болса  да,  жеке  немесе  мемлекеттік,  коммерциялық  немесе    коммерциялық  емес  болса  да  –  оның  барлық 

қызметшілері  оның  стратегиясын  түсінуі  және    жүзеге  асыруға  қажетті.  Жұмыстың  көп  бөлігі  дене  емес,  ойлау  қабілетті 

болып кетті.  Автоматтау күнделікті еңбекті орындайтын адамдардың саны азайды. Компанияның персоналының көпшілігі  

өнімдерді жетілдіру, маркетинг және тұтынушылармен өзара қызмет ету сияқты қызметтерге тартылған. 

 

Осылардың барлығы  «ойлайтын орындаушы» қазіргі заманғы ұйымдардың құрамдас бөлігі  болуы қажет. Әсіресе, бұл 

тұжырымдама персоналды басқұаратын адамдар үшін маңызды: олар өздері осындай болуы қажет, сондай-ақ компанияның 

кадрларын осы бағытта дамытуға тиіс.     

Ұлыбританияда  еңбек халқының тиімділігі мен өнімділігін арттыру үкіметтің басымды тапсырмалары болып табылады. 

Оны  жүзеге  асыру  үшін    салалық  біліктіліктерді    (Sector  Skills  Councils)  дамыту  бойынша  Кеңестер  институты  құрылған. 

Салалық кеңестер мемлекеттік мекемелер болып табылмайды және толығымен бизнестің өкілдерінен тұрады.  Кеңестердің 

қызметі  саланың  талдауын  жасауды  жүргізуді    және  ағымдағы  біліктілікті  және  қызметкерлердің  еңбек  ақысын  анықтау 

71 

 

болып табылады. Сондай-ақ, ұлттық кәсіптілік стандарттарды (National Occupational Standards) әзірлеумен және актуалдаумен, 

сондай-ақ  ұлттық кәсіптік біліктіліктерді (National Vocational Qualifications) әзірлеумен айналысады.  Жұмыспен қамтә және 

кәсіптік  даярлық  мәселелері  бойынша  Комиссияның  Салалық  кеңестерін  басқарады    (UK  Commission  for  Employment  and 

Skills). Бүгінгі күні Ұлыбританияда еңбекке қабілетті жастағы мемлекеттің халқының 90% қамтитын  25 Салалық кеңес бар 

деп  саналады.  Басқа  мемлекеттеде    кәсіптік  стандарттар  жүйесі  мен  мамандарды  даярлаумен  айналысатын  осыған  ұқсаса 

коммерциялық емес ұйымдар бар. Әдетінше, салалық біліктіліктердің бірнеше деңгейлері болады. Әрқайсы деңгей  қандай да 

бір  мамандық  қызметкерінде  болуына  қажет  өзіне  сәйкес  лауазымдарды,  дағдылар  мен  білімдерді  сипаттайды.   

Мамандықтардың көпшілігінің міндетті және міндетті емес құзыреттері бар.   

Ұстанымдарға талаптарды қаоыптастыру кезінде  жұмыс беруші міндетті емес құзыреттерден нақты лауыазымғка сәйкес 

еклетін талаптарды таңдау мүмкіндігі бар.  

2 

Австра-

лия 

 

 Австралияда кәсіптік стандарттарды әзірлеу мен практикалық қолдану  кәсіптік даярлықтың ұлттық жүйесінің 

қалыптасуына байланысты басталды, бұл кәсіптік білімнің қызмет етуі мен дамуының барлық өңірлер үшін 

принциптерін, құралдарын әзірлеу мен пайдалануды болжады.  Өткен ғасырдың 90-шы жылдарынан  бастап мемлекетте 

кәсіптік білімді дамытудың бірнеше стратегиялық жоспары (бағдарламасы)  әзірленген болатын: 

-

 

Біліктілік  Австралияға  (Towards a skilled Australia) 1994-1998 жж.; 

-

 

Келешекке көпір  (Bridge to the Future) 1998-2003 жж. 

Осы әрекеттердің нәтижесінде ұлттық кәсіптік даярлық Шегі қалыптасқан болатын (National Training Framework), білім 

беру  мәселелерінде  өңірдің  жек  және  дербестігін сақтай  отырып,  мемлекеттің барлық аумағында  кәсіптік білім  мен 

даярлықтың жоғары сапасын, сәйкестігін және транспаренттігін қамтамасыз етуге бағытталған оның негізін үш басты 

бөлшек құрайды.  

1.

 

  Біліктіліктің  Австралиялық  шегі  (Australian  Qualifications  Framework  –  AQF)      толық  орта  білім  туралы 

аттестатпен  анықталатын    (Senior  Secondary  Certificate  of  Education)  деңгейден  бастап  және      философия  (PhD)  докторы 

деңгейімен аяқтап   барлық ұлттық біліктіліктерді сипаттайды  және оларды бір жүйеге біріктіреді.   

2.

 

Оқыту  сапасының  Австралиялық  шегі    (Australian  Quality  Training  Framework  –  AQTF)  –  білім  беру 

мекемелерімен (оқу ұйымыдарымен) жүзеге асатын (жүргіззілетін) ұлттық келісілген принциптер, жолдар, механизмдер және 

орқыту мен бағалау (аттестация) сапасының стандарттар жиынтығы  

3.

 

Кәсіптік  стандарттар  –  Training  Packages  –  жұмыскердің  (адамды)  біліктілігін  анықтауға  және  аттестаттауға 

(бағалауға)  мүмкіндік  беретін,  мақұлданған  (келісілгне,  расталған)  стандарттар  мен  біліктіліктердің    жиынтығы.      Training 

Packages  жұмыстың  тиімділігі  үшін  қажетті  кәсіптік  дағдылар  менбілімдерді  сипаттайды,    алайда  олар    оқудың  үрдісі  мен 

мазмұнын  (оқу  жоспары,  бағдарламаны)  реттемейді.    Оқыту  стратегиясын  әзірлеу  мұғаліммен  және  оқушымен  жүзеге 

72 

 

асырылады және  нақты жағдайларға, сондай-ақ оқитын қабілеті мен қажеттіліктеріне байланысты.   

 

Кәсіптік стандарттарды әзірлеуде келесі ұйымдар мен құрылымдар қатысады:  

           - Салалық біліктіліктер бойынша кеңестер  (Industry Skills Council); 

           - Сапа бойынша ұлттық кеңес  (National Quality Council); 

           - Кәсіптік білім мен даярлықтың өңірлік басқаару ұйымдары  (State Training Authority); 

           - Білім, ғылым және кәсіптік даярлық департаменті (Министрлік)  (Department of Education, Science and Training,  2007 ж. 

желтоқсан айынан бастап білім беру, жұмыспен қамту және еңбек қатынастары департаментіне ауысқан); 

           - Жобаларды жүзеге асыру (басқару) бойынша ұлттық үйлестіру комитеті  (National Project Steering Committee); 

          - Министрлік кеңес  (Ministerial Council). 

жүктеу/скачать 0,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: