Байланысты: Шет тілін о ыту дістемесі п ні нені зерттейді діс грек тіліне
Шет тіліне оқыту процесінде ақпараттық коммуникациялық технологияларды пайдалану
Шет тілін үйретуде ойын элементтерін пайдалану
1 Ойын - оку үрдісіндегі оқытудын эрі формасы, эрі эдісі ретінде дербес дндактнкалык категорня Мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі іс-әрекеттерінің бірі — ойын. Бірақ мектепте ойынды сабактан мүлде бөліп қарауга болмайды. Жалпы орта білім беретін мектептердегі шетел тілдерін оқыту тұжырымдамасында төменгі және орта сатыда, тіпті жоғары сатыда да ойын элементтерін кеңінен қолданған тиімді болатыны көрсетілген. Шетел тілін оқытуда қолданылатын әдістердің ішінде ойын элементтері маңызды рөл атқарады. Оқушылардың сөйлеу дагдыларын қалыптастыруда, жана сөздерді меңгеруде, тілге деген қызыг>'шьшығын арттыруда, білім деңгейін тексеруде ойын элементтерін пайдаланған жөн. Мұғалім ойындардың сабақ кезінде қолдануға ынгайлы, өткізілуі жағынан қарапайым түрлерін тандап алғаны жөн. Таңдап алынған ойындар окушылардың жас ерекшел ігіне,сөз байлығына, білім деңгейіне сай болуы керек. Сабақ барысында ойын элементтерін пайдалану үшін мұғалім алдын-ала жоспар қүрып алуы керек [10,7 б]. Жоспар эдістемелік түрғыдан қарағанда мынандай шарттарға жауап беруі тиіс: - ойынның өтілетін сабақгың тақырыбы мен мазмұнына сәйкес болуы; - ойынга бөлінетін уақыттын нақты белгіленуі; - ойынның ойналу түрінің нактылануы (топпен ойын немесе жекелей ойын); - ойынға қажетті материалдардың дайындалуы; - қолданылатын сөздер, сөз тіркестері, мақал - мәтелдер, такпактардың тандалынып апынуы; - пысықталатын грамматикалық, лексикапық, фонетикалык материалдардың анықталуы; - ойынның өту барысының жоспары жасалуы. «Ойынсыз, музыкасыз, ертегісіз, фантазиясыз толық мәндегі ақыл- ой тәрбиесі деген болмайды», - деп атақты педагог Сухомлинский ойынға ерекше мән берген. Шетел тілін мектепте оқытудың шарттарын ескере отырып, оқушылардың мектепті бітіргенннен кейін де шетел тілін оқып, түсіне білу қабілетін қалыптастыруға мән берілуі тиіс. Осыған орай, шетел тілін мектепте оқытудың практикалық мақсатын жүзеге асырудың 8 Ш еттілін үйретуде оііын технологиясын пайдалану 44 алғышарты- окыту әдіс- тәсіліне, коммуникативтік бағдар беруге назар аударылады. Ойыннын міндеті баланың қызығушылығын туғызып, белсенділігін арттыратындай іріктеліп алынган накты мазмұнымен аныкталады. Ойындар жаңа тақырыптарды өткенде, сөздерді, грамматикалык материалды, тұрақты сөз тіркестерін пысыктыруга арналган жаттығулардың бір түрі ретінде пайдаланылады. Мұғалім ойындардың сабақ кезінде колдануға ыңғайлы, ықшам, өткізілуі жагынан қарапйым тұрлерін таңдап алганы жөн. Тандап алынгаи ойындар шәкірттердің сөз байлығына, тілдік корына сай болуы керек. Қандай да болмасын ойынды өткізу үшін мұғалім алдын ала жоспар құрып алуы қажет. Ол жоспар, әдістемелік тұргыдан алып қарағанда мынадай шарттарға жауап беруі қажет: - ойынның өтілетін сабақтың тақырыбы мен мазмүны сәйкес келуі; - ойынға бөлінетін уақыттың накты белгіленуі; - ойынның ойналу түрінің топ болып ойнау, кішірек топ болып ойнау т. б. нақгылануы қажет; - ойынға кажетті материалдардың түгел дайындалып койылуы; - қолданылатын сөздер, сөз тіркестері, мақал- мәтелдері, такпақтар өлеңдердің таңдалынып алынуы; - пысықталатын грамматикалық, фонетикалык, лексикалык материалдардың анықталуы; - ойынның өту барысынын жоспары жасалуы. Ойын — оқу урдісіндегі оқытудың эрі формасы, әрі әдісі ретінде дербес дндактикалык категория. Сонымен бірге ойынды мұғалім мен оқушылардың бірлескен оку әрекетінің өзара байланысты технологиясы ретінде колдануға болады, шетел тілі сабагында ойын формаларын еңгізу барысында интерактивті тактаны да колданудын маңызы өте зор. Бастауыш сынып окушыларының мектепке келгснге дейінгі негізгі әрекеті - ойын болса, оқу-тәрбие үрдісіндс олар біртіндеп ойын әрекетінен оқу әрекетін орындауга бейімделуі тиіс. Ол сабак барысында пайдаланылатын дидактикалық ойындар арқылы жүзеге асады. Ойыннын мақсаты - бағдарламада алган білімдерім қалыптастыру, тиянақтау, пысықтау. Міндеті — баланын кызығушылыгын ояту, белсенділігін арттыру. Мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі іс-әрекеттерінің бірі - ойын. Бірақ мектепте ойынды сабактан мүлде боліп карауга 45 болмайды. Жалпы орта білім беретін мектептердегі шетел тілдерін оқыту тұжырымдамасында төменгі және орта сатыда, тіпті жогары сатыда да ойын элементтерін кеңінен қолданган тиімді болатыны көрсетілген. Шетел тілін оқытуда қолданылатын эдістердің ішінде ойын элеметтері маңызды роль атқарады. Оқушылардың сөйлеу дагдыларын кальштастыруда, жаңа сөздерді меңгеруде, тілге деген қызыгушылыгын арттыруда, білім деңгейін тексеруде ойын элементтерін пайдаланган жөн. Мұгалім ойындардың сабақ кезінде қолдануга ыңгайлы, өткізілуі жагынан карапайым түрлерін тандап апганы жөн. Таңдап алынган ойындар окушылардын жас ерекшелігіне,сөз байлыгына, білім деңгейіне сай болуы керек. Ойын - бапаларды окыту мен тәрбиелеудің ең ежелгі жолдарының бірі болып табылады. Ол әрқашан адам өмірінде негізгі орынды алады. Ол - адамның сәтті түрде жеке тұлга болып қалыптасуына және қабілетінің дамуына жагдай жасайды. Ойын - адамың тек ой әрекетін емес, сонымен қатар эмоционалды қиналысын талап ететін ерекше ұйымдасқан әрекет. Сабақты жоспарлаганда оқушыларға тек жаңа сөздерді немесе қандайда бір құрылымды жаттату ғана емес, сонымен қатар әр оқушыньщ жеке тұлга болып қалыптасуына қажет болатын жағдайлар жасау керек. Оқушылардың ағылшын тілі пәніне қызығушылығын жоғалтпас үшін оқушыларды жұмыс жасаудың қандай жолдары қызықтыратынын түсіну маңызды. Бұл жерде сабақтың сапасын жэне тиімділігін арттыратын бірден-бір жол, ол - ойын. Ойынды қолдану жақсы нәтиже береді. Оқушылардын біріншіден, пәнге қызығушылығы артады. зейіні оянады, оқытудын негізі - сөйлеу іскерлігін меңгереді, бір-бірімен қарым-қатынас жасайды, өз-өздерін жақсы қырынан көрсетуге тырысады [8, 66 б.]. Педагогикапық технологияның қажеттілік, үнемділік, жобалау, бүтіндік. меңгерушілік, түзетушілік, көру, алгоритмділік, максатты білім беру деген ұгымдарды өз ауқымына сыйдырады. Окушыға жалпы бірдей қалыптасқан, дәстүрлі әдістермен әлемдік деңгейдегі озык технологияларды салыстыра, байланыстыра, өмір тәжірибесіне ұштастыра отырып білім беру, білімге дұрыс багыттай білуге үйрету -әрбір оқытушының міндеті. Шетел тілі сабақтарында оқушылардың білім - біліктілік, танымдық, коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастыруда ойын элементтерін қолданудың маңызы зор. Сабақ үрдісінде оқушыларга ойынның мақсаты мен талаптары, ережесі толық түсінікті болуы өте маңызды рөл атқарады. Ойын әдісі арқылы оқыту олардың, пәнге деіен қызығуын арттырады, өз ойын, пікірін, көзқарасын білдіруге, екінші бір адамның жауабын тыңдап, оны толықтыруға, жетістіктері 46 мен кемшіліктерін айта білуге жаттыгады. Жақсы құрастырылған және де үздік әдіспен үйымдастырылган ойын практикалық. тәрбиелік және дамытушылық жағынан оқыту тәсілі болып табылады. Окытушы ойыннын жүру барысында оқушылардың түгел катысуын кадагалаумен катар оларды ойын үстінде дүрыс шешім қабылдай білуге жетелеуі маңызды болып табылады. Жеке түлганы капыптастыру үстінде оқушы қабілетін зерттеудің тиімділігін де пайдаланган абзал. Басты мақсат - ақыл - ойын, сезімін, білімін, кұзыреттілігін еркін үйлесімділікте үстай білетін, өнегелі мінез калыптастырып, адамгершілік кагидаларды менгерген түлга тәрбиелеу болып табылады. Бүп ретте білім мен тәрбиені үштастыра отырып оқушылардын бойында өзіне сын түргысында қарау түсінігін калыптастыруга күш салу қажет. Ол үшін әңгіме, пікірталас, жэне баска әдіс -тәсілдерді, сондай -ак ролдік, іскерлік ойындарды енгіэіп отырган жөн