35. Гашишизм: жіктелуі, клиникасы және жасқа байланысты ерекшеліктері. Гашиш (синонимдері: анаша, марихуана, план, бланк, харас және т.б.) — сораның әр түрлі сорттарынан алынатын зат. Пайдалану әдісі — темекімен немесе таза түрде тарту және ішке кабылдау. Сора препараттарының психобелсенді әсері сора кұрамындағы коннабиноид заттарының болуымен байланысты. Жедел гашиштік интоксикацияның клиникалык көрінісі сананың есеңгіреу дәрежесіндегі бұзылысымен көрініс береді. Сонымен катар, эйфория байкалады, жүріс-тұрыстары алаңғасарлыкпен, адекватсыз, ұстамсыз күлегештікпен, ассоциациялар жылдамдауымен көрінеді, агрессивті әрекеттер байкалуы мүмкін.
Клиникасы. 1) Жедел гашишті мастану клиникасы гашишті қолданудың ұзақтығы мен жүйелігімен тығыз байланысты.
2) Жедел гашишті интоксикация дамуы мен көрінісінін өзгеруіне әсер ететін факторларға жатады: наркотик дозасы, онын әсер ету қарқыны және индивидуальды «шыгу тегінін» (тұлға ерекшеліктері, туа пайда болған немесе жүре пайда болған бас миынын патологиясы және т.б.) ерекшеліктері.
3) Жедел гашишті интоксикациянын көрінісін сипаттайтын басты психопатологиялық синдром, деперсонализация синдромы болып табылады. Онын жеке көріністерінің айқындылық дәрежесіне қарай оның үш вариантын бөлеміз:
а) маниакальды жағдаймен бірлескен соматопсихикалык деперсонализациянын басымдылығымен;
б) деперсонализация синдромынын барлық компоненттерімен (соматопсихикалык, аутопсихикалык және аллопсихикалык);
B) түс тәрізді есеңгіреумен басымдылығымен
4) Психологиялық эксперимент кезінде аныкталған психикалық қызметтін бұзылысы есте сақтау (фиксациялык амнезия), ойлау (сөздік реакциялардын латентті кезекінін ұзаруы, ассоциациялардын кедейленуі, өз жағдайына критиканын төмендеуі, ойлау максаттылынынын жоғалуы), зейін (ойын жинактау мен тұрақтылыктын нашарлауы) бұзылыстарында өз көрінісін береді. Сананын айкындалуы және қозудын басылуы. әлсіздік және баяулылык, тежелу және апатия. Гипотензия, гипорефлексия және тәбеттін жоғарылауы. Артынша селк етіп оянулармен және күбірлеулермен беткей уйкыға кетеді. Оянғаннан кейін жоғары тәбет жене шөлдеу сақталады.