Синтаксистік парадигмалар
Есімдіктердің бастауыш қызметінде жұмсалуы
жүктеу/скачать 2,27 Mb. Pdf көрінісі
|
Paradigma2015-1
| Есімдіктердің бастауыш қызметінде жұмсалуы. Есімдіктердің
əрбір тобының бастауыш қызметінде жұмсалу дəрежесі əртүрлі: жік- теу, өздік есімдіктері бастауыш қызметінде сол қалпында, молынан жұмсалса, басқа есімдіктер (сілтеу, сұрау, жалпылау, белгісіздік, болым- сыздық есімдіктері) заттанып, бастауыш қызметінде жұмсалады. Мы- салы: Мен ертең сөз өзіме тие қалғанда, сіз жіберген қатені қайтала- маймын (С.Бақбергенов). Құлыным-ау, сен отыра тұрсаңшы (Д.Исабе- ков). Ол той өткен соң-ақ үй-ішінің тірлігіне араласып кетті (Д.Исабе- ков). Өздік есімдіктері тəуелдік жалғауымен келіп бастауыш қызметін- де жұмсалуға бейім. Мысалы: Басқа айыпты жоқ, өзім, өзім кінəлімін (С.Бақбергенов). Сілтеу есімдігінің бастауыш қызметінде жұмсалуы: Бар бəлесінің ал- дын алуға дайындалып, тас түйін отыр едім, мынаусы күтпеген соққы болды (Б.Əлімжанов). Сұрау есімдігінің бастауыш қызметінде жұмсалуы: Қане, кім қайда барады? Қайсың маған ересіңдер? (Т.Əлімқұлов) Жалпылау есімдігінің бастауыш қызметінде жұмсалуы: Барлығы ты- ным таппай қимылдауда (С.Ерубаев). Белгісіздік есімдігінің бастауыш қызметінде жұмсалуы: Жігіттердің бірсыпырасы жалт берді, кейбірі аттың жалынын құшты (А.Байтұр- сынов). Болымсыздық есімдігінің бастауыш қызметінде жұмсалуы: Əмірқан- дай əнді ешкім сала алмайды (Ж.Аймауытов). Есімдіктер өзара тіркесіп, күрделі бастауыш жасалуы: Өй, ол өзі ау- зына берік, сөзге жоқ, тыңдаудан жалықпайтын адам (Б.Əлімжанов). жүктеу/скачать 2,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|