Көп жылдан берi әскери басшылар стратегия терминiн қолданып келедi. «Стратегия» гректiн-«генерал өнерi» дeген сөзiнeн шыққан. «Стратегия» терминi осы уақытқа дейiн жарыс, бәсеке мағынасында қолданылып келгенмен, қазіргi кезде бұл атау кәсіпорын қызметiн жалпы концепциясын бiлдiредi.
Стратегия дегенмiз ұйымның мiндеттi Iсiн орындауды және мақсатына жетудi камтамасыз ететiн жан- жакты жоспар жиынтығы болып саналады
Стратегиялық жоспарлау дегенiмiз басшы қабылдаған әрекеттермен шешiмдер жиынтығы,сол арқылы ұйымның өз мақсатына жетуi үшiн басшы арнайы стратегияны iздестіредi.
Стратегиялық жоспарлау басқару шешімiн қабылданған қажеттi құрал болып саналады. Оның басты мiндетi-ұйымдағы жаңадан енгiзiлгендердi жеткiлiктi дәрежеде қамтамасыз ету.
Стратегиялық жоспарлау басқару қызметiнің төрт түрiн қамтиды: сыртқы ортаға бейімделуi iшкі үйлестіруi ұйымдық стратегиялық болжамдау
Стратегиялық жоспарлаудың өзiндiк белгiлерi:
1.Стратегияны көпшiлiк жағдайда жоғары басшылар тұжырымдайды және жасайды, алайда оны жүзеге асыруға басқарудың барлық деңгейiндегiлердiң қатысуы көзделедi. 2.Стратегиялық жоспар жеке бiр ұйымға ғана емес, бүкiл корпорацияның болашағы үшiн жасалады. 3.Стратегиялық жоспар көлемдi зерттеулерден және нақты деректермен негiзделуi тиiс. Қазіргi әлемдегi бизнеспен тиiмдi бәсекелесу үшiн фирма сапа, рынок, бәсеке және басқадай факторлар туралы толып жатқан ақпараттарды ұдайы жинауы, әрi талдау тиiс. 4.Стратегиялық жоспар фирманың айкындылығын, дербестiлiгiн бiлдiредi, мұның өзi олардың белгiлi бiр жұмыскерлердi тартуына ықпал етедi.
5.Стратегиялық жоспарды жасағанда, ұзак уақыт бойы тұтастығын сақтаумен қоса, қажет болған жағдайда жетiлдiрудi және қайта бағыттауды жүзеге асыратындай икeмдi болуы тиiс.
Бірінші жағдайда ол белгіленген басқару актісін қабылдаған іс әрекет жоспарын, қаулы-қарарларды т.б.
Екінші жағдайда-проблемалар мен шешімін қабылдаудың және жүзеге асырудың ең қолайлы вариантын білдіреді.
Басқару қызмет процесіне міндетті, қажетті болған басшының кез келген әрекет іс жүзінде белгілі бір шешім қабылдаудан басталады. «Басқару шешім» термин екі негізгі мәнде қолданылады.
бұл көруді жоспарлау ,
бұл көруді жоспарлау ,
сценарийді жоспарлау
мәселелерді жоспарлау.
Стратегиялық жоспардың мысалдары мыналарды қамтиды:
Ұйымның күшті және әлсіз жақтарын бағалау.
Бизнес- жоспар үлгісін әзірлеу.
Стратегиялық жоспарда назар аударатын үш жалпы бағыт:
Стратегиялық жоспардың болуы көмектесе алады. Мұндай жоспардың негізгі элементтеріне сіздің көзқарасыңыз бен миссияңыз туралы мәлімдемелер, егжей-тегжейлі мақсаттар мен міндеттер, сондай-ақ прогресті бақылауға көмектесетін әрекет жоспарлары мен көрсеткіштер жүйесі кіреді.
Стратегиялық жоспардың болуы көмектесе алады. Мұндай жоспардың негізгі элементтеріне сіздің көзқарасыңыз бен миссияңыз туралы мәлімдемелер, егжей-тегжейлі мақсаттар мен міндеттер, сондай-ақ прогресті бақылауға көмектесетін әрекет жоспарлары мен көрсеткіштер жүйесі кіреді.
Стратегиялық жоспар нені қамтуы керек?
Стратегиялық жоспарлау процесін бастау үшін 7 қадам
Стратегиялық жоспарлау процесін бастау үшін 7 қадам
Миссия мәлімдемесін анықтаңыз.
Болашақтың көрінісін жасаңыз.
Негізгі құндылықтар мен жетекші принциптерді дамыту.
Ұзақ мерзімді мақсаттар мен ақылды мақсаттарды жасаңыз.
Уақыт кестелерімен әрекеттің жол картасын құрыңыз.
Шешім туындаған проблема болған жағдайда қабылданады. Проблема дегеніміз жүйенің қажет үміт еткен және қолданылып жүрген қалпының арасындағы сипатталатын жағдай жалпы әрекеттесетін жүйелерде басқарушы және басқарылатын шешім қабылдамаса да болады.
Шешім туындаған проблема болған жағдайда қабылданады. Проблема дегеніміз жүйенің қажет үміт еткен және қолданылып жүрген қалпының арасындағы сипатталатын жағдай жалпы әрекеттесетін жүйелерде басқарушы және басқарылатын шешім қабылдамаса да болады.
Басқару субьектісі бойынша шешімдерді былайша шешуге болады: 1. Әкімшілік шешім 2. Қоғамдық ұйымдар шешімі Бағдарланған шешім дегеніміз жоспарлардың немесе іс-әрекеттердің белгілі бір жүйемен жүзеге асу нәтижесі, былайша айтқанда шешімінің математикалық теңдеу, әдетте балама мүмкүндіктер саны шектеулі сондықтанда таңдау сүйым белгіленген бағыт шерінде болу тиіс.
Бағдарланбаған шешім бір шама жаңаша құрыламы қалыптаспаған немесе белгісіз факторлар жағданында қабылданады мұндай шешімідерге мыналар жатады ұйым мақсатты қандай болуы керек басқару өлшемін құрылымын қалай жақсарту керек.
Назарларыңызға рахмет!