Т о п о н о м І / ik r ЖӘне этимология қазақ тіл білімінің антологиясы а. Әбдірахманов Топономика жэне этимология Павлодар 2010



Pdf көрінісі
бет8/144
Дата19.12.2022
өлшемі7,05 Mb.
#58216
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   144
17 Сонда, 51-52 беттері.
18 Сонда. 59 беті.
10


Сөз мағынасыяың алшақтауы толық, кейде жарты лай түрде 
болуы ықтимал. Этимологиялық зерттеуде осы құбылысты да 
мұқият ескеру кажет19.
Тілдердің тоғыеуы нәтижесінде бір тілден екінші тілге сөз 
ауысу кұбылысы да кеңінен тараған. Мұндай шет тілдік субт­
ратты тарихшы, археолог, этнолог мамандармен біріге отырып 
шешкен мақұл20. Этимологиялық зерттеулердегі фонетикалық 
жэне семантикалық критерий жөнінде автор былай дейді:
«Подобно тому, как фонетический критерий только тогда 
имеет полную силу в этимологическом исследовании, когда он 
является результатом изучения изменений того языка, в системе 
которого содержится данный элемент (слово или форма), а так­
же последовательных фонетических соответствий между дан­
ным языком и родственным языками, то же самое надо сказать 
и о семантическом критерии, с которым нередко обращаются 
очень неосторожно»21.
Автор 
кітабының 
қорытындысында 
этимологиялық 
зерттеулердің методикасын жасау бір ғылыми қызметкердің 
колынан келмейтінін, мүның өзі ғылыми коллектив еңбегін 
қажет ететінін ескертеді. Мұндай зерттеу методикасы бір тілдің 
ғана негізінде емес, эр түрлі тілдер материалының негізінде
бір тіл формаларынын ішкі байланысын, сол сияқты бір тіл 
формаларының басқа тілдер формасымен байланысын ашу 
арқылы жүзеге асырылады. Бүдан әрі автор былай дейді:
«В отличие от распространенного в практике этимологиче­
ских исследований понимания их сущности как установление 
связи форм, только на основе оценки фонетических и семанти­
ческих критериев, в нашем диалектико-материалистическом по­
нимании этимологическое исследование, т. е. специальное ис­
19 Сонда, 66-67 беттері.
20 А.А. Белецкий.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   144




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет