еңбегінде «зерензе» сөзіне «мақсар үрығы да зерензе ұрығы
делінеді» деп түсіндірілген (1, 420). М.
Қашқари еңбегінің
индексін жасаушы авторлар «зерензе - бот мақсар - желтяница»
деп аударады. Ал Т. Мұсақүловтың «Биология терминдерінің
орысша - қазақша сөздігінде» (1960) «сифлор, желтяница /н/
раст/ -мақсары» делінген. Бүл келтірілген
фактілерден көне
түркі тілінде зерензе сөзі қазіргі мақсары деген мағынадағы
өсімдік аты болғанын байқаймыз.
Зеренді сөзінің этимологиясы
туралы осы Көкшетау
облысының топонимиясын арнайы зерттеген О. Солтаняев бы-
лай деп жазды: «зеренда» - «сайгачье» (от монг. зэр - «анти
лопа, сайгак, серна» - өнд-тут - «тут, здесь»), (Кандидаттық
диссертация, 1969, қосымша, 52 беті). Бүл этимологияның әлсіз
жағы мынада:
энд (осында, осы жерде) деген сөз арқылы то
поним жасалуы мүмкін емес, өйткені бұл географиялық тер
мин емес. Топонимдердің қүрамына кез
келген сөз ене бермей-
тінін автор ескермеген.
Ф. Фасмердіңэтимологиялық сөздігінде
зерен, дзерен сөздері
монгол, қалмақ, алтай, лебединтілдерінде «антилопа», «косуля»
мэнін білдіреді делінген (том
11, М., 1967, стр.
95). Зэрээн (ан
тилопа) толық түрінде осы күнге дейін бурят-монғол тілдерінде
сақталган
(К.М. Черемисов. Бурят-монгольско-русский словарь.
Достарыңызбен бөлісу: