Т.Қ. Қойбағарова, Р. А. Ельтинова
жүктеу/скачать 1,71 Mb. Pdf көрінісі
|
| Баламен қарым-
қатынас Авторитарлы; жеке бағдарлы; ынтамықтастық технологиясы және т.б. Білімді игерудің ғылыми тұғырнамасы Ұғымдарды қалыптастыру теориясы (Богоявленская, Мен- чинская, т.б.); Гештальт теориясы; ақыл-ой әрекетін сатылы қалыптастыру теориясы (Гальперин, Талызина); суггестивті теория (шамадан тыс еске сақтауға жетелейтін эмоционалды иландыру негізінде оқыту); В.В. Давыдовтың және т.б. мазмұнды жалпылай теориясы. Жаңа технологиялар жалпы мынадай мақсаттарды көздейді: а) ынтымақтастық; б) ұжымдаса жұмыс істеу; в) өзіндік бастама (иницатива); г) өз жұмысын бағалауға үйрету; д) логикалық ойлау; е) мәселелерді шеше білу; ж) ақпарат алу жөне керектісін пайдалана білу. 42 Жоғары сыныптар үшін тиімді технологиялар: өздігінен даму технологиясы, модульдік оқыту технологиясы (МОТ), бағдарлап оқыту, ынтымақтастық, компьютерлік, сын тұрғысынан ойлау (СТО). Орта буын сыныптарына тиімді технологиялар: түсіндіре оза оқу, дамыта оқыту, тірек сигналы арқылы оқыту, проблемалап оқыту, СТО, МОТ. Бастауыш сыныптардағы тиімді технологиялар: ойын арқылы оқыту, білім беруді ізгілендіру, ақпаратты оқыту, зерттеу, көрнекілік технологиялары. Өздігінен даму технологиясы – баланы жан-жақты дамыту, дербестікке тәрбиелеу, бала санасында нәрселер әлемі мен ойлау әрекетінің бірігуі. Оқыту баланың дамуына сәйкес табиғи болу керек, сонда бала өзін өзі дамытады. Баланың: «Мынаны менің өзімнің жасауыма көмектесіп жібер» – деуіне жету. Оза оқыту технологиясында – грамматикалық ұғым, түсініктер тірек сызбаларды пайдалану арқылы блок бойынша оза оқытылады. Тірек сигналы – сызба бойынша сөйлем құратуға, сөйлемдегі сөздердің байланысын көрсетуге болады. Сызбаларда көбіне дерексіз байланыстар мен қатынастар көрсетіледі. Тілдік категориялар ұқсастығын, айырмашылығын, ерекшеліктерін салыстырып көрсетуге болады. Белсенді оқыту технологиясы – оқу әрекеті арқылы үйретуші (мұғалім), үйренуші (білім алушы) рөлін өзгертуге ықпал ететін, шәкірттерді жаңа білімді өздіктерінен ізденіп білім алуына мүмкіндік жасайды. Бұл үшін сабақта төмендегі мәселелерге баса назар аударған жөн: - сабақ құрылымының икемділігі, оқығаны бойынша пікірталастың болуы; - дидактикалық ойындар, интенсивті өзіндік әрекет, бірліктерді салыстыру, топтау, жүйелеуді ұйымдастыру; - жеке тұлғаға бағдарланған технологияда оқу тәрбие процесінде балалардың жеке ерекшеліктерін ескеру; әр білім алушының оқу тапсырмаларын орындауға қолайлы жағдай туғызу көзделеді; - жеке тұлғаның өзіндік ерекшелігін ескеру ұстанымы (әрбір шәкіртті қабылдау мүмкіндігіне сай оқыту); - білім беру траекториясын таңдау еркіндігі ұстанымы (міндетті білім беру деңгейінен төмен болмауы тиіс). - оқытудың жағдаяттылығы ұстанымы (тапсырманы орындауға жағдай туғызу). |