Ықылас − зейін, көңілдің белгілі нәрселерге қажетті мәлімет алу үшін бағытталып, оған қадалуы. Басқаша айтқанда, организмнің тітіркенуге жауап беруін көрсететін оның сергектік белсенді күйі
Ықылас − зейін, көңілдің белгілі нәрселерге қажетті мәлімет алу үшін бағытталып, оған қадалуы. Басқаша айтқанда, организмнің тітіркенуге жауап беруін көрсететін оның сергектік белсенді күйі.
Ықылас − зейін, көңілдің белгілі нәрселерге қажетті мәлімет алу үшін бағытталып, оған қадалуы. Басқаша айтқанда, организмнің тітіркенуге жауап беруін көрсететін оның сергектік белсенді күйі.
Ықылас түрлері:
Ерікті ықылас − туа біткен жүйке тетіктері арқылы жүзеге асырылатын құбылыс
Еріксіз ықылас − адам психикасын мақсатты жұмылдыратын және жанама түрде болатын әлеуметтік дамудың жемісі
Ықыластың әртүрлі көріністері бағдарлау рефлексіне, мидың жергілікті қозу және тежелу мұқтаждықтарына байланысты.
Зейін табиғатын түсіндіруде Н.Н. Ланге ғылымда қалыптасқан келесі тұжырымдар тобын алға тартады:
Зейін табиғатын түсіндіруде Н.Н. Ланге ғылымда қалыптасқан келесі тұжырымдар тобын алға тартады:
Зейін қимылдық икемделудің нәтижесі.
Зейін сана аумағының шектеулі болуынан туындайды.
Зейін көңіл−күй нәтижесі.
Зейін өткен тәжірибенің нәтижесі.
Зейін рухтық сананың ерекше белсенділк қабілеті.
Зейін жүйке тітіркендіргіштері күшейуінің нәтижесі.
Жүйкелік тежелу теориясы.
Зейін әрекетінің физиологиялық көрінісін түсінуде Ч.Шеррингтон ғылыми дәлелдеп, кейін И.П.Павлов кең қолданған жүйке процестерінің индукция заңы үлкен маңызға ие. Бұл заңға орай бас ми қабығының бір аймағында туындаған қозу оның басқа бөліктерінде тежелуді пайда етеді немесе мидың сол бөлігіндегі тежелумен орын ауысады, себебі нақ қозу пайда болған аймақ өзінің сол қозу үшін тиімді жағдайымен ерекшеленеді, сондықтан да бұл арада әсерлер жіктеліп, сарапталады, жаңа шартты байланыстар түзіледі, яғни бұл аймақ нақ сол мезетте − үлкен ми сыңарларының жасампаз қызметі, бұл уақытта адамның астар саналы немесе автоматтандырылған әрекетімен байланысып жатады.
Зейін әрекетінің физиологиялық көрінісін түсінуде Ч.Шеррингтон ғылыми дәлелдеп, кейін И.П.Павлов кең қолданған жүйке процестерінің индукция заңы үлкен маңызға ие. Бұл заңға орай бас ми қабығының бір аймағында туындаған қозу оның басқа бөліктерінде тежелуді пайда етеді немесе мидың сол бөлігіндегі тежелумен орын ауысады, себебі нақ қозу пайда болған аймақ өзінің сол қозу үшін тиімді жағдайымен ерекшеленеді, сондықтан да бұл арада әсерлер жіктеліп, сарапталады, жаңа шартты байланыстар түзіледі, яғни бұл аймақ нақ сол мезетте − үлкен ми сыңарларының жасампаз қызметі, бұл уақытта адамның астар саналы немесе автоматтандырылған әрекетімен байланысып жатады.