Тақырыбы: Сен білмейтін тікенді өріктің пайдасы Секциясы: медицина,психология Зерттеген: Ақтөбе қаласы М.Ғабдуллин атындағы
Тікенді өрік пен қара өріктің айырмашылығы
жүктеу/скачать 190,66 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.3.Тікенді өріктің құрамы мен адам денсаулығына пайдасы.
| 1.2.Тікенді өрік пен қара өріктің айырмашылығы.
Ғылыми ортада сәл басқаша атау бар, атап айтқанда, тікенді қара өрік. Бұл өсімдікке қарасаңыз, оның неліктен бұлай аталғанын түсінесіз. Шындығында, ол шынымен қара өрікке ұқсайды, тек бұтларында тікенектер бар. Дегенмен, бұл екі ұқсас жемістің арасында түбегейлі айырмашылықтар бар: Біріншіден, оның туыстарынан айырмашылығы, тікенді өрік аязға төзімді. Тікенді өрік өсетін қолайлы жағдайларды қажет етпейді. Екіншіден, қарақат және шие қара өрік көбіне бағбандар өсіретін отандық дақылдар. Үй бақшасында тікенді өрік сирек кездеседі. Бұл, ең алдымен, тікенді өріктің жемістері адамдарға онша ұнамайтындығына байланысты, олардың өте тартымды және қышқыл дәмі бар. Оның үстіне бұтақтардағы тікенектер көп болғандықтан мұндай жемістерді жинау өте қиын. Үшіншіден, ұқсас дақылдардан айырмашылығы, тікенді өрік көбіне жабайы жерде өседі. Тікенді өрік гүлдену процесімен ерекшеленеді. Бұл жағдайда ол басқа өрік түрлеріне қарағанда сәл кештеу гүлдейді. Бұл жағдайда өсімдіктің гүлдері жапырақтардан да ертерек пайда болады. Сондай-ақ тамыздың аяғында немесе қыркүйектің басында тікенді өріктің піскен жемістерін тамашалауға болады. Дәл осы кезеңде тікенді өріктің бұталары ұзындығы шамамен 1,5 см болатын көптеген кішкентай көк жидектермен жабылады . Тікенді өрік тұрақты өсетін өсімдік және жыл сайын жеміс береді, ал сыртқы жағдайлар бұл процеске әсер етпейді . 1.3.Тікенді өріктің құрамы мен адам денсаулығына пайдасы. Көптеген жемістер сияқты тікенді өріктің калория мөлшері төмен. 100 грамм өнімде шамамен 54 калория бар. Дегенмен, тікенді өрік әртүрлі заттарға бай. Олардың құрамында келесі компоненттер бар:эфир майы, фруктоза, органикалық қышқылдар, сахароза, әртүрлі витаминдер: A, PP, E, C, B1, B2, глюкоза ,пектин, таниндер,т емір,хош иісті заттар, калий, марганец, кальций, хром, мырыш, фосфор, натрий, йод. Тікенді өріктің құрамында таниндердің болуына байланысты олар піскеннен кейін тамыз-қыркүйек айларында жинаған қолайсыз. Себебі, бұл уақытта тікенді қара өрікті жеуге болмайды. Бұл жемістерді кейінірек, бірінші аяздан кейін жинаған дұрыс. Бір бұтадан 15 килограммға дейін жеміс жинауға болады. Тікенді өріктің жапырақтарынан бастап тамырына дейін барлық бөліктерін емдік мақсатта қолдануға болады. Тікенді өріктің жаңа піскен күйінде де, кептірілген күйінде де жеуге болады. Тікенді өрік пайдалы қасиеттерінінің көп болуына байланысты медицина саласында да көп қолданысқа ие. Олар микрофлораның жағдайын жақсарту арқылы ішектің жұмысын жеңілдетеді және тездетеді. Ағзаны әртүрлі улы заттар мен токсиндерден тазартуға қабілетті. Ұйқысыздықтан құтылуға арналған құрал да болып табылады.Тыныс алу мен жүрек айнуына жақсы ем. Артық салмақпен күресуге көмектеседі, өйткені тікенді қара өрік метаболикалық процестерге пайдалы әсер етеді. Қан тамырларының қабырғаларын әлдеқайда күшті етуге көмектеседі, бұл жүрек ауруының даму қаупін айтарлықтай төмендетеді, сондай-ақ қан қысымын қалыпқа келтіреді және қандағы холестерин мөлшерін азайтады. Бауыр мен бүйрек ауруларын емдеуге қабілетті. Дененің иммундық қарсылығын айтарлықтай арттырады. Ауыз қуысындағы тепе-теңдікті қалпына келтіреді, қызыл иекті нығайтады және нәтижесінде қанауын азайтады. Қанды тазартады, ағзаны токсиндерден тазартады. Терідегі әртүрлі қабынуларды кетіруге, фурункулозды жеңілдетуге, іріңді түзілімдерді емдеуге көмектеседі. Бауырды тазартады, ішектің жұмысын қалыпқа келтіреді. Өсімдіктің тамыры, өркені мен қабығы да көптеген пайдалы қасиеттерге ие. Ең жиі кездесетіндердің бірі - температураны төмендету. Олардың қайнатпалары тұмау мен суық тиюге қарсы күресте жиі қолданылады. жүктеу/скачать 190,66 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|