Тақырып: Ғылыми зерттеудің әдіснамасы мен әдістемелері Жоспар
жүктеу/скачать 0,59 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 4 дәріс. Тақырып: ҒЫЛЫМИ ӘДІС.
| Сұрақтар:
1. Ғылыми зерттеудің қандай әдістері бар? 2. Теориялық әдістерге не жатады? Эмпиркалық әдістерге не жатады? 3.Дедукция, индукция, абстракциялау, модельдеу, бақылау және экспериментке анықтама бер. № 4 дәріс. Тақырып: ҒЫЛЫМИ ӘДІС. Ғылымға деген жалпы сенімділік соншалықты жоғары болғандықтан, біз кейде оны «ғылыми білім», «ғылым» түсінігімен теңестіріп, синоним сияқты қабылдаймыз. Бірақ бұл діл солай емес. Білімніңбірнеше түрлері бар олардың қайнар көзі ғылым емес, біздің мысалға алғанда тұрмыстық тәжірибеміз, эстетикалық әсері, діни ашылу және т.б. жатады. Бірақ ғылыммен алынатын білім, басқа түрлерден өзінің толыққандылығымен, сенімділігімен және таза тәжірибелік күші мен маңызымен асып, жалпы тізімнен ерекшеленеді. Ненің әсерінен бұл мүмкін болады? Негізінен оның алынатын әдісінің есебінен, сонымен қатар оны ұйымдастыру және жасаудың ерекше тәсілінің көмегімен. Ғылыми әдістің ерекшелігін қарапайым ғана елестетуге болады: бұл ғылыми білім алудың процедурасы, оның жаңғыртуға, тексеруге және басқаларға беруге болады. Негізінен адамды екі сұрақ қызықтырады: қандай да бір шындық деген не және оған қалай бет бұру керек. Әдіс – екінші типтегі сұрақтарға жауап және көптеген жағдайларда дәл осы жауаптар шешуші мәнге ие. Қытайдың ескі мысалында жомарт балықшы өзінің тапқанымен аш шаруамен бөліседі. Бірақ, сол балыққа екінші және үшінші рет келгіп жүргенше, әркез филонтропия жасағанша, бұл мәселені шаруаның өзіне балық аулауды үйретіп шешуге болады. Балық аулауды үйрету – бұл ережелер жүйесіне, тәжірибелік қызмет тәсілдері әдістеріне бағыттау. Танымдық қызметке де осы жатқызылады. Білімнің қалай алынатынын білу барлық қалайтындарға мүмкіндік беру, біріншіден, қолда бар білімді көрсету және шынайылығын тексеру, ал екіншіден, бұрыннан белгісіз болған жаңа дүниені алу. Ғылым басқа қоғамдық түсінінк формасынан жаңа білімді алу әдісінің өзіндікталдау және ашық талқылау заты болуымен ерекшеленеді. Нәтижесінде, біз тереңірек тоқталатын кейбір заманауи мәселелер негізінде «Ғылыми таным әдіснамасы» өзіндік ғылыми пән пайда болды. Ғылыми танымның құрылымы Өзінің пайда болғанынан бері 2,5 мың жыл ішінде ғылым нақты қаралған құрылымы бар, күрделі, жүйелі ұйымдастырылған білімге айналды. Ғылыми білімнің негізгі элементтері: Нақты бекітілген фактілер; Фактілердің топтарын жалпылайтын заңдылықтар; Теориялар; Әлемнің ғылыми көрінісі, ол барлық шындықтың жалпыланған бейнелерін суреттейді. Ғылым мен дүниетін тану әдістерінің өзара байланысы Құрылымдық сұлба INCLUDEPICTURE "http://www.milogiya2007.ru/23/kse2-3.gif" \* MERGEFORMATINET 1 сурет Ғылым мен дүниені танудың келтірілген әдістері сонымен қатар екі жақты болып Осы формалардың арасындағы өзара қатынас ғылымда құрылым мен қызметтің бірлігі деген атаумен белгілі. Оған қоса физикада бұл өзара байланыстың бұл формалары корпускулалық-толқындық екі жақтылықпен сипатталады. Бұндай сәйкестік кездейсоқтық емес. Ол ғылым мен дүниені танудың әдістерінің ғаламдық ең іргелі заңдары мен заңдылықтарының терең бірлікте екенін дәлелдейді. жүктеу/скачать 0,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|