Монополиялық бағаны қалыптастыру ережелері

Нақты ӛмірде фирма басқарушылары ӛз фирмаларының орташа және шекті түсім 
қисықтары туралы шектеулі ақпараттар алып отырады. Соған қарамастан, олар 
MR 
= 
МС 
болғандағы ӛнім шығару кӛлемі мен бағаға қатысты шешім қабылдаулары тиіс. 
Монополиялық бағаны анықтау барысында осы шартты пайдалануды практикада 
жеңілдету үшін, «Бас бармақ» ережесін қолданады. Бұл ереженің негізі: шекті шығандарға 
белгілі мӛлшерде үстеме баға қосу арқылы тауардың бағасын анықтау болып табылады 
және тӛмендегідей тәсілмен есептеледі: 
 

 
 
E
MC
P
/
1
1


.
Жетілген бәсекелестіқ моделің, қарастырғанда біз осы нарықтағы фирмалар саны 
уақыт ағымында ӛзгермесе, онда осы салада ұзақ мерзімді кезенде тепе-тендік орнығады 
деп анықтадық. Бұл жағдайға жетудін, басты шарты осы нарықта жұмыс істейтін 
фирмалардың оң экономикалық пайдасының болмауы. 
Ұзақ мерзімді кезенде монополиялық тепе-тендікті зерттеу, келесі сұрақтардың 
мазмұнын түсінумен тығыз байланысты: 
1) қандай жағдайларда жалғыз ӛндіруші ұзақ уақыт кезеңінде ӛзінің нарықтағы 
монополиялык, билігін сақтай алады; 
2) егер салада ұзақ мерзімді кезенде тепе-теңдік орнаса, онда монополист бірнеше 
зауыттар салу арқылы ӛндіріс ауқымын кеңейтуге қандай объективті күштер итермелейді. 
Ұзақ мерзімді монополиялық тепе-тендікке жетудің негізгі шарты жеке ӛнім 
ӛндірушінің оң экономикалық пайда табуға мүмкіндігі болуы. Тек осы жағдайда ғана ӛнім 
ӛндіруші ӛз нарығын басқа ӛндірушілердін еркін ағынынан қорғай алады. Экономикалық 
пайда алу мүмкіндігі ӛндірістің орташа шығындарымен монополиялық бағаның 
арақатынастарынада байланысты. Тауардың бағасы монополистің ұзақ мерзімдегі орташа 
шығындарынан жоғары болған жағдайда ғана, ӛндіруші оң экономикалық пайда алады. 

жүктеу/скачать 376,25 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: