Тасова асел баймурзаевна бoлaшaқ бастауыш сынып мұғалімдерінің коммуникативтік креативтілігін қалыптастыру
жүктеу/скачать 4,45 Mb. Pdf көрінісі
|
diss.jum.29.12.2018
| креативтілігі дегеніміз «оның өзара субъектіліктілік түсінушілік қарым-
қатынасындағы жаңа проблемаларды айрықша, жылдам, маңызды, тиімді қоюды, шешуді қамтамасыздандыратын кәсіби-тұлғалық сапасы» деп, тұжырымдаймыз. «Адам-адам» қатынасында кәсіби қызмет жасайтын болашақ бастауыш сынып мұғалімдер үшін кәсіби сапасының құрамындағы коммуникативтік креативтіліктің маңыздылығын анықтау үшн, олардың құраушыларын анықтаудың қажеттілігі туады. Креативтілік кәсіби іс-әрекеттер барысында дамиды, демек, бoлaшaқ бастауыш сынып мұғалімдердің коммуникативтік креативтілігін қaлыптac- тыpуды оларды кәсіби қарым-қатынасқа негізделген коммуникативтік мін- деттерді шешуге даярлаумен сабақтастыра қарастыру қажет. Себебі, Педагогтің кәсіби стандартының мазмұнында келтірілген 5-еңбек қызметі мазмұнында мұғалім «әлеуметтік-коммуникативтік: кәсіби қоғамдастықпен және білімнің барлық мүдделі тараптарымен ӛзара әрекеттесуді жүзеге асырады» деп белгіленген [2, б. 59]. О.Н.Вишневскаяның зерттеу жұмысында коммуникативтік креатив- тіліктің конативтік, когнитивтік, эмоциональдық құраушылары анықталып, олардың сипаттамалары негізделген. 39 Коммуникативтік креативтілік құрылымын зерттеу отырып, біз Н.А.Алексеева, А.Е. Ильник, Н.В. Мартышкина жетекшіліктерімен жүргізіл-ген зерттеулерге назар аудармыз. Ал, А.В.Сарапулова техникалық жоғары оқу орындары студенттерінің коммуникативтік креативтілігін мәдениетаралық коммуникация процесінде дамытуды зерттеп коммуниктаивті креатвитвтілік технологиялық, мотива- циялық, когнитивтік, эмоциональдық құраушыларын анықтаған. Коммуникативтік креативтіліктің құрамдас бӛлігі ретінде авторлар ӛзіндік ӛзектілендіруге қабілеттілікті, жеке тұлғаның тұрақты әлеуметтік байланыстарға деген қажеттілігін кӛрсететін әлеуметтік мотивацияны, басқа адамдармен қарым-қатынас жасауға мотивациялық ұстанымдарын; коммуни- кативтік сезімталдығы; кері байланыс негізінде әлеуметтік жағдайдың одан әрі дамуын модельдеуге мүмкіндік беретін әлеуметтік елестетуді ажыратады. Отандық және шетелдік авторлар еңбектерінде креативті орталардың негізгі сипаттамалары ұсынылған: - белгісіздік - дайын үлгілерді қабылдаудан гӛрі шығармашылық проблеманы шешуге арналған ӛз үлгілеріңізді іздеуге күшті ынталандыру; - кӛп ӛлшемділік оларды табу мүмкіндігін береді; - субъектінің реттелмейтін мінез-құлқы; - таңдау еркіндігі, барлық қатысушыларға шығармашылық қарым- қатынасын барлық кӛріністерінде қызметтің еркіндігі. Коммуникативтік креативтіліктің құраушыларын зерттеген ғалымдар-дың оның құрылымы туралы жіктемесін 5 - кестеде кӛрсетеміз. Кесте 5 - Ғалымдардың коммуникативтік креативтілік құраушыларын анықтауы Автор Коммуникативті креативтілік құраушылары А.А.Голованова диверегенттік әрекет, ақпараттық және ойлау қоры, анықталмағандыққа ашықтық пен толеранттылық, мотивация және мотивтер, қарым-қатынас бойынша арнайы білімдер мен ерекшеленген іскерліктер Н.А Алексеева коммуникативтік құзіреттілік, шетелдік сӛйлеу іс- әрекетіне мотивация және қарым-қатынас, эмпатия, вербальді креативтілік, тілдік тұлғаның құндылық- мағыналық Т.Ю. Осипова коммуникативтік креативтілік, қарым-қатынастың жаңа тактикалары мен стратегияларын, тәсілдерін, амалдарын құрудан бастап ӛзінің коммуникативтік тәжірибесін жетілдіруге қабілеттілік, кеңейтілген білімдер, қарым-қатынас техникасы, мотивация, эмоциональдық-еріктік О.Н.Вишневская конативтік, когнитивтік, эмоциональдық А.В.Сарапулова технологиялық, мотивациялық, когнитивтік, эмоционалдық |