Тексеру сұрақтары: Жарықтың шағылу заңы
жүктеу/скачать 20,21 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.Толық ішкі шағылу
| 2.Жарықтың сыну заңы
Жарықтың сынуы - бұл жарық толқыны таралу кезінде бір материалды ортадан екінші ортаға өткен кезде, оның бағыты мен жылдамдығында бірден өзгеріс болады. Бұл жарық шағылыстырумен байланысты процесс және бір уақытта өзін көрсете алады. Жарық вакуум, су, ауа, гауһар, әйнек, кварц, глицерин және басқа да мөлдір немесе мөлдір материалдардың барлық түрлерінде таралуы мүмкін. Әр ортада жарық әр түрлі жылдамдықта таралады. Мысалы, ол ауадан суға өткен кезде жарықтың сынуы бар, онда оның бұрышы мен орын ауыстыру жылдамдығы өзгереді. Жарықтың сынуының кез-келген құбылысына келесі элементтер қатысады: найзағай: екі орта арасында бетке жететін жарық сәулесі; сынған сәуле: жарық толқыны беткейден өткен кезде ауытқитын сәуле; қалыпты сызық: екі сәуленің де сәйкес келетін нүктесінен орнатылған бетіне перпендикуляр қиял сызығы; түсу бұрышы: түскен сәуле мен қалыпты сызық арасында пайда болатын бұрыш. Ол θ белгісімен көрінеді1; сыну бұрышы:бұл сынған сәуле мен қалыпты сызық арасында пайда болатын бұрыш. Ол θ белгісімен көрінеді2. Әр ортадағы жарық жылдамдығы деп аталатын шамамен беріледі сыну көрсеткіші. Осы материалды орталардың сыну көрсеткіші вакуумдағы жарық жылдамдығы мен қарастырылып отырған ортаның жылдамдығы арасындағы байланысты есептеу арқылы анықталады. Сыну индексін есептеу формуласы: қайда, n - ортаның сыну көрсеткіші; в бұл вакуумдағы жарықтың жылдамдығы; v - бұл басқа ортадағы жарық жылдамдығы. Бүгінгі күні көптеген материалдық орталардың сыну көрсеткіштері белгілі. 3.Толық ішкі шағылу Толық ішкі шағылысу - түсу бұрышы белгілі бір сыни бұрыштан асатын жағдайда ішкі шағылысу. Бұл жағдайда түскен толқын толығымен шағылысады, ал шағылу коэффициентінің мәні жылтыратылған беттер үшін оның ең жоғары мәндерінен асып түседі. Толық ішкі шағылу, оптикалық сәулеленудің (жарық) немесе әртүрлі диапазондағы электромагниттік сәулеленудің (мысалы, радиотолқындар) сыну көрсеткіші жоғары (RI) ортадан екі мөлдір орта арасындағы интерфейске түскендегі шағылысу. P. in. О. i түсу бұрышы белгілі бір шекті (критикалық деп те аталады) ipr бұрышынан асқанда жүзеге асырылады. i > inp үшін екінші ортаға сыну тоқтайды. Алғаш рет П. в. О. И.Кеплер сипаттаған. Снелл сыну заңын ашқаннан кейін геометриялық оптика шеңберінде П. О. - осы заңның тікелей салдары: сыну бұрышы j 90°-тан аспайтындығына байланысты. ipr мәні sinipr = 1/n шартымен берілген, мұндағы n - 1-ші және 2-ші ортаның салыстырмалы RI. Сәулеленудің әртүрлі толқын ұзындықтары (жиіліктері) үшін (жарық дисперсиясы) n және, демек, ipr мәндері біршама ерекшеленеді. P. in. О. электромагниттік энергия толығымен (демек - «жалпы») оптикалық тығызырақ (үлкен RI бар) ортаға оралады. P. v кезіндегі шағылысу коэффициентінің мәні. О. жылтыратылған беттерден алып шағылысатын ең үлкен мәндерден асып түседі және жоғары дәлдікпен 1-ге тең. Сонымен қатар, бұл фактор П.ғ. О., спекулярлық шағылысудан айырмашылығы, сәулеленудің толқын ұзындығына тәуелді емес (егер бұл толқын ұзындығы үшін P. V. O. мүлдем орын алса) және тіпті бірнеше P. V. O. О. күрделі сәулеленудің спектрлік құрамы («түсі») өзгермейді. Сондықтан P. in. О. көптеген оптикалық аспаптар мен тәжірибелерде кеңінен қолданылады (мысалы, талшықты оптика, Шағылыстырғыш призмалар, Поляризациялық призмалар, Жарық нұсқаулығы, 2 және 3-суреттерді қараңыз). Айта кету керек, электромагниттік толқындардың энергиясы П.ғ. О. ішінара 2-ші (төменгі PP бар) ортаға енеді, бірақ кейін кері оралады. Бұл ену тереңдігі өте аз - шағылған жарықтың толқын ұзындығының тәртібі бойынша. жүктеу/скачать 20,21 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|