| І. Әңгіме түріндегі шығармалардың схемасы:
1.Кіріспе (экспозиция)
2.Негізгі бөлім
а) оқиғаның байланысы
ә) оқиға шиеленісінің жеткен жері
б) шешілуі
3.Қорытынды (эпилог)
ІІ.Талдау түріндегі шығармалардың схемасы:
1.Кіріспе (тақырыпқа жүктелетін міндет) бөлімі.
2.Негізгі бөлім.
а) Тақырып көтерген мәселе.
ә) Ұсынылған дәлелдер.
б) Цитат түріндегі мысалдар.
в) Өзіндік ойлар.
3.Қорытынды
Шығарма жазу үшін оқушы мынаны білген жөн:
1.Шығарманың тақырыбын әбден ойлап алып жазу керек.
2.Жоспар тақырыпқа сай, нақты жасалынуы тиіс.
3.Эпиграф тақырып пен негізгі идеяны ашуға сәйкес алынуы керек.
4.Тақырыпқа байланысты материалды іріктеген кезде ең негізгісін алу қажет.
5.Шығарманың реті мен жүйесін сақтау және тақырыптан ауытқымау керек.
6.Айтатын негізгі пікірлері шығарманың негізгі бөлімінде болатынын есте сақтау қажет.
7.Келтірілетін мысалдар, салыстырулар негізгі пікірге байланысты болу керек.
8.Қорытынды ой негізгі пікірлердің төңірегінде жазылуы және айтылатын ой айқын, сөйлем орамды, түсінікті болуы қажет.
9.Әр сөйлемді дәптерге жазар алдында стильдік қате жібермеуді ойлау керек.
10.Ұмытып кетпес үшін байқаған емлелік қателер мен тыныс белгілерін бірден қойып, сауатты жазуға, дәптердің сыртқы көрінісіне мән беру керек.
Достарыңызбен бөлісу: | 
