Тіл мәдениеті, стилистика бойынша қүрастырылған бүл жинаңта сөйлеу мөдениетіне ңойылатын талаптар, топ ал-дында сөйлеуге әзірлік жүмыстары туралы айтылып, тіл да-мыту жолдары


-ереже: Өзіңізді тығырыққа тіреп, статусыңызды төмендетпеңіз



бет30/48
Дата08.12.2023
өлшемі0,92 Mb.
#135285
түріОқулық
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   48
Байланысты:
b175

5-ереже: Өзіңізді тығырыққа тіреп, статусыңызды төмендетпеңіз.
Егер әңгімелесушілердің статустары әр түрлі болса, онда көп жағдайда әңгіме басталмай жатып өшіп қалады. «Өзін өлтіретін» әңгіменің басына қалыптасқан.
Себепсіз кешірім сұраудан аулақ болыңыз. Бұл өзіне деген сенімсіздіктің белгілері. Теріс мысалдар мынаған: «Кешіріңіз, мен кедергі жасаған жоқпын ба?», «Мен тағы бір рет естетейін деп едім», «Өтінемін, егер сіздің мені тыңдауға уақытыңыз болса». Сенімсіз қылығыңыз мәртебеңізді, статусыңызды төмендетеді.


6-ереже: Әңгімелесушіңіздің статусы мен имиджін төмендетпеңіз
Құрметтеудің қандай болмасын қылығы, белгісі әңгімелесушіңіздің статусына қол сұғу болып, кері реакция, әсерге әкеледі. Әңгімелесушінің қатесін түзету және дұрыс еместігін білдіру оның имиджіне әсер етеді. Сондықтан ол ауыр тиеді, дауды немесе ұрысты тудырады.
Егер түзетуге мәжбүр болатындай жағдайда болса, қателікті түсіну оның намысына тимейтіндей істеу керек. Мысалы: «Менің білуімше, сізге кейбір жағдайлар таныс емес (айтып өту)», «Өзіңіздің ойлауыңызға байланысты бұл жағдайлар, келесі қортындыға келтіреді».


7-ереже: Өзімізге жағымды әңгімелесушінің аргументтерін біз жұмсақ қабылдап, ал жағымсыз әңгімелесушінің аргументтерін сынаймыз.
Аристотель айтқандай, көндірудің күшті құралы шешеннің өз жеке қасиетіне байланысты. Цицерон айтып кеткендей, шешен өз тыңдаушысына жағымды болуы керек.
Бұл ереже әрекетінің механизмі Сократ ережесі сияқты сүйкімді әңгімелесуші ләззат гормондарды тудырады, ал ұнамсыз керісінше.
Адам өзінің сыйлауымен тыңдай білу қасиетімен, мәнерлі сөзіммен, ұнамды қылықтарымен және сыртқы әлпетімен көзге түсіп, ұнамды болады.


8-ереже: Әңгімелесушіні иландыру үшін, сіз онымен келіспеуден емес, келісуден бастаңыз.
Бұл әңгімелесушінің пікірінің басты емес, тұрлаусыз жағдайы болсын. Егер сіз онымен мүлдем келісе алмасаңыз, онда ол адамның жасаған позициясына және көзқарасына алғысыңызды білдіріңіз (жиі кездесетін жағдай). Осыдан кейін де «Бұл жағдайға менің көзқарасым бар» деп айтуға болмайды. Бұл сізді екі жаққа бөліп тастайды. «Қазір мен сеннен ақылдырақ екенімді дәлелдеймін» деумен бірдей.
Біздің әрқайсымыз өзіміздің көзқарасымызға жақын, сөзімізге қайшы келмейтінді үлкен ләззатпен тыңдаймыз. Керісінше, егер естігеніміз біздің ойлағанымызға қарсы болса тітіркенеміз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   48




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет