Тұнба-қаныққан ерітінді жүйелеріндегі тепе-теңдік Ерігіштік және ерігіштік көбейтіндісі

1 2 3 4 5 6

Ерігіштікке температураның әсері

Көптеген жағдайда еру процесі (эндотермиялық) жылу сіңіре жүретін процесс. Температура артқан сайын көпшілік тұнбалардың ерігіштігі артады.
К+, NH4+ - иондарын шарап қышқылымен тұндыруды суықта жасау керек ерігіштігі артады.
PbCl2 ыстық суда еріп кетеді, сондықтан оны суықта жасайды.

Еріткіштің табиғатының әсерін иондардың сольватациясымен және еріткіштің структурасымен түсіндіруге болады. Ірі органикалық анионы бар тұнбалар (диметилклиоксимат Ni, металдардың 8-оксихинолинаты) суға қарағанда органикалық еріткіштерде жақсы ериді; ал бейорганикалық тұздарға (CaSO4, KCl, KClO4) органикалық еріткіштерді (этанол, метанол) қосу олардың ерігіштігін азайтады:
ЕК(CaSO4) = 2,5 · 10-5 – судағы ерігіштігі (Н2О);
ЕК(CaSO4) = 1 · 10-10 – спирттегі ерігіштігі (С2Н5ОН).

Егер, тұнба құрамында қышқылдық қасиеті бар катион немесе негіздік қасиеті бар анион болса, мұндай тұнбалардың ерігіштігі рН шамасына тәуелді. Құрамында қышқылдық катионы бар тұнба ерігіштігі рН кеміген сайын кемиді. Ал негіздік анионы бар тұнбалардың ерігіштігі рН кеміген сайын артады. Мысалы,
K+ + H2C4H4O6 ⇄ KHC4H4O6↓ + H+
Реакцияның жүру ортасы рН = 5-7. Қышқылдық ортада кері реакцияның жүруі әсерінен тұнба еріп кетеді. Сілтілік ортада калий тартратының ерігіш тұзы түзіліп кетеді.

а) Тұнбамен аттас ионы бар заттар болуы мүмкін. Бұл жағдайда тұнбаның ерігіштігі азаяды. М. ВaSO4;
тұрақты температурада (Т = const) бұл тепе-теңдіктің ерігіштік көбейтіндісі (ЕК = const) тұрақты шама;
[Ва2+]∙[SO42-] = const.
Сондықтан сульфат-ионының концентрациясының [SO42-] өсуі барий ионының концентрациясының кемуіне әкеледі, яғни барий сульфатының ерігіштігі азаяды.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6