«ТҮркі әдебиеті бастаулары: зерттеу мәселелері мен оқыту әдістемесі»
жүктеу/скачать 3,17 Mb. Pdf көрінісі
|
| Романға заманауи талдау
– бүтіннің бөліктерін ажырату бойынша жүргізіледі. Әдебиет сабақтарында Кейс-стади әдісін қолданудың маңызы зор . ХХ ғасырдың 80 -90- жылдары кейс әдісін дүниежүзі бойынша, соның ішінде КСРО - да да қолдана бастады. Әсіресе экономикалық пәндер бойынша кеңінен қолданылды. Сол кезеңнен бастап бұл әдісті құрастыру мен ендіруде Г.А.Брянский, Ю.Ю.Екатеринославский, О.В.Козлова, Ю.Д.Красовский, В.Я.Платов, Д.А. Поспелов, О.А.Овсянников және т.б. үлкен үлес қосты . CASE STUDY әдісі бойынша қалыптасатын қабілеттер: 1. Аналитикалық қабілеттер. Оларға: деректерді мәліметтерден айыру шеберлігі, маңызды және маңызды емес ақпараттарды айыра білу, талдау, елестету және оларға қол жеткізу, жетіспейтін ақпараттарды тауып, оларды қалпына келтіру шеберлігі және т.б. жатқызуға болады. Нақты және қисынды ойлау қабілеті. ХХІ ғасырдағы көркем шығарманы тудырудағы автордың бірегей болмысы, әдебиеттегі типтендіруге жаңаша көзқарас, жаһандану дәуіріндегі субъекті дағдарысы және жаңа қоғамдық ортадағы адамның өмір сүруі т.б. мәселелерді анықтап, дәлелдеу сияқты жұмыстар оқушылардың аналитикалық қабілеттерін дамытуға көмектеседі. Негізгі зерттеу нысанынан айналып отырған Дидар Амантайдың «Гүлдер мен кітаптар» романының негізгі жазылу мақсатын оқушыларға іздете отырып, оларға альтернативті нұсқа ұсынуымыз керек. 2. Тәжірибелік қабілеттер. Кейстік зерттеуге өмірдің өзінен алынатын өмірлік жағдаяттарды талдау әдістермен салыстырғанда, оқыту барысында пайдаланылатын басқа әдістер 276 бас - аяғы нақтыланған теорияларға, әдістер мен принциптерге сүйенетін болғандықтан, соңғылардың күрделілігі төмен. Романның басты кейіпкері Әлішердің өмірінде орын алған жағдаяттарды қазіргі қоғамдағы өзекті проблемалармен салыстыру. 3. Шығармашылық қабілеттер. Кейде мәселе CASE - тің бір ғана ережесі арқылы шешіле бермейді. Мұндайда бұрынғы дағдылы қисынды жолымен шешілмейтін, альтернативті шешу жолдарын табу (генерация) барысында шығармашылық қабілетті пайдалану өте маңызды. Осындай қабілетті жинау негізінде келешек маман ойы қиыншылықтардан шығу жолдарын табуға барынша бейімделеді. «Гүлдер мен кітаптар» романының сюжеттік - композициялық құрылысын талдауда мынадай құрылым беріледі. Оқушылар шығармаға сюжеттік жоспар құру және композициялық құрылысына кесте бойынша талдау жасау арқылы мәселені талқылайды. Кесте 1 - сюжеттік - композициялық кесте «Гүлдер мен кітаптар» романының сюжеттік - композициялық құрылысы 1. Экспозиция – Заман тыныс - тіршілігі. 2. Байланысы – Кейіпкердің жұмбақ өлімі. 3. Дамуы – Әлішердің тағдыры. 4. Шарықтау шегі – Өмір тауқыметі. 5. Шиеленіс – Заңсыздық пен әділдік жолы. 6. Шешімі – Мәңгілік эстетикасы сақталатын гүлдер мен кітаптардың символикасы... Оқиға қалай басталады? Оқиғаның байланысы қандай? Оқиғаның дамуы Психологиялық шегіністе кейіпкерлердің қандай көңіл - күйі берілген? Оқиғаның шиеленісуі Оқиғаның шарықтау шегі Оқиғаның шешімі Оқиға соңы 4. жүктеу/скачать 3,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|