Д1.4 Модулі шеңберіндегі негізгі құзыреттер  тізбесі

 
 
болу;туристердің 
қауіпсіздігін 
қамтамасыз  ету;  туристермен  әдеп 
ережелерін,мәдени  қарым  қатынаста 
болу  шарттарын  орындау;  бірінші 
дәрігерлік көмек көрсету 
 
Д1.4 Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері 
Элементтері 
Өлшемдері 
1. Жарақат  дәрежесін және орнын анықтау 
1.1. Жарақат   орнын  көзбен шолу. 
1.2. Жарақат  ауырлығын анықтау; 
1.3. Жарақат алған адамға жағдай жасау. 
1.4. Жарақат алған адамды жедел құтару қызметін шақыртып ауруханаға 
жеткізу. 
2.Тамыр соғысына көз жеткізу.   
2.1. Тамыр соғып тұрған жерді табу. 
2.2. Қан кетіп тұрған жерді саусақпен басып тұру(артерияны) 
2.3. Тамыр соғысын барын \жоғын анықтау. 
3.Қолдан дем алдыру 
3.1. Тамыр соғысының жоғына көз жеткізу 
3.2. Жарақат алған адамды қатты жазықтыққа  шалқасынан жатқызу керек. 
3.3. Қолдан дем алдыру «ауыздан ауызға» 
3.3. Жүрек тұсынан екі қолмен   кеудесін басу. 
4.Қан кеткен жағдайда бұрау салу. 
4.1. Қан кету түрін  ажырату. 
4.2. Қан кеткен жағдайда қан кеткен жерден жоғары бұрау салу. 
4.3. Салған бұраудың астына бұра салған уақытын жазып салып қою керек. 
5.Жараны таңу. 
5.1. Жарақат орнын сутегі қышқылымен немесе таза сумен жуады. 
5.2. Жарақатты құрғату. 
5.3. Жарақат орнын таза дәке немесе таза шүберекпен таңу. 
5.4. Сүйек сынған жерін сына немесе таяқпен таңу. 

 
 
6.Қолда бар заттардан зембіл дайындау.   
6.1. Екі таяқ және одеялдан  зембіл дайындау. 
6.2. Сүйретпе дайынду. 
6.3. Жарақат алушыны транспорттау 
7.Күйген жерді таңу 
7.1. Күйік дәрежесін ажырату. 
7.2. Күйікке жағатын дәрі-дәрмекпен күйік орнын таңу. 
 
D2.1 Модулінің  технологиялық картасы: «Туристерді салт атпен жүруге үйрету» 
 
Оқу мерзімінің  ұсынылатын көлемі: 88  сағат 
№ 
р/с 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары 
Теориялық оқу 
мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
1. 
Салт мініп 
жүру 
Типтік бағдарламаны 
нақты туристік топқа 
бейімдеу 
аттың мүсіні.; аллюры; 
анализаторлар, 
рецепторлар және 
аттың терісінің 
маңызы; 
 - аттың жүріс 
түрлерін ажырату; 
- ат түсін ажырату; 
Жабдықтар: 
үстелдер, 
орындықтар, 
интерактивтік тақта 
Материалдар: 
Ат әбзелдері,аттар 
Оқыту 
материалдары 
Туристік агенттің 
жұмысының 
адымдық жұмыс 
нұсқасы 
Оқу әдістемелері : 
 И.Ф. Бобылев, Г.Т. 
Котов. Конный 
туризм. М. 
2. 
Салт мініп 
жүру 
Туристерге ат әбзелдерін 
көрсету және оларды 
пайдалану ережелерімен 
таныстыру 
аттың жұмысқа қабілеті 
(категориясы)  және 
оны пайдалану ; 
салт мініп жүруге 
қажетті ат әбзелдері; 
- туристерге ат 
әбзелдерін көрсету 
және оларды 
пайдалану 
ережелерімен 
таныстыру; 
3. 
Салт мініп 
жүру 
Атқа мініп жүргенде  
аттармен дұрыс қарым-
қатынаста болу  және 
қауіпсіздік ережелерін 
туристерге көрсету 
аттың мінезі; 
атқа салт мініп жүру 
барысында дұрыс 
отыру  негіздері; 
 
- атқа мініп жүргенде  
аттармен дұрыс 
қарым-қатынаста болу  
және қауіпсіздік 
ережелерін туристерге 

 
 
№ 
р/с 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары 
Теориялық оқу 
мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
көрсету; 
 
Профиздат. 1985 
Учебник верховой 
езды. Вильгельм 
Мюзелер. Мир книг. 
2008 
4. 
Салт мініп 
жүру 
Ат әбзелдерін пайдалану 
және  аттармен  қарым 
қатынас жасау біліктерін 
меңгеру 
бойынша  
туристерге  жаттығулар 
жасату.     
аттардың тұқымдары, 
олардың жіктелуі мен 
айырмашылықтары; 
аттың сыры мен мінезі 
;түсі мен  таңбасы   
- аттармен дұрыс 
қарым-қатынаста болу  
тренингі; 
- аттың сыры мен 
мінезі   (темпераменті, 
мінезін анықтау; 
 
5. 
Салт мініп 
жүру 
Туристердің атқа мініп 
жүру біліктерін және 
жорыққа шығуға 
дайындығын  тәжірибелі 
түрде тексеру.    
 
туристердің 
жарақаттануының 
алдын алу; 
салт мініп жүру 
 
D1.3 Модулі   шеңберіндегі негізгі құзыреттер  тізбесі 
Жеке  және кәсіби құзыреттер 
Дағдылар мен икемділіктер 
Білім 
Жеке 
басының 
жұмыс 
процессін 
ұйымдастыру 
санитарлық 
және  
гигиеналық 
талаптарын 
сақтау; 
жұмыстың  қауіпсіздігін  сақтау  ;  еңбек 
қорғау  және  техника  қауіпсіздігінің 
талаптарын 
сақтау; 
әріптестерімен,басшылармен, 
Туристерге  ат  әбзелдерін  көрсету  және 
оларды 
пайдалану 
ережелерімен 
таныстыру; 
атқа 
мініп 
жүргенде  
аттармен  дұрыс  қарым-қатынаста  болу  
және  қауіпсіздік  ережелерін  туристерге 
көрсету;  туристердің  атқа  мініп  жүру 
біліктерін 
және 
жорыққа 
шығуға 
Ат тұқымын;  ат анатомиясын; түсі мен  
таңбасы;  аттың  жұмысқа  қабілеті 
(категориясы)    және  оны  пайдалану; 
салт 
мініп 
жүруге 
қажетті 
ат 
әбзелдері;аттың  мінезі;    атқа  салт  мініп 
жүру барысында дұрыс отыру  негіздері; 
туристердің  жарақаттануының  алдын 

 
 
туристермен    әдепті  қарым-қатынаста 
болу;туристердің 
қауіпсіздігін 
қамтамасыз  ету;  туристермен  әдеп 
ережелерін,мәдени  қарым  қатынаста 
болу  шарттарын  орындау;  туристердің 
атқа мініп жүруін үйрету 
дайындығын    тәжірибелі  түрде  тексеру; 
туристердің  атқа  мініп  жүру  біліктерін 
және  жорыққа  шығуға  дайындығын  
тәжірибелі  түрде  тексеру;  атты  дұрыс 
ерттеуді; жеңіл кедергілерді  жеңу; атқа 
салт мініп жүру барысында дұрыс отыру  
негіздері;  аттарға  ветеринарлық  көмек 
көрсету  
алу; 
 
D2.1   Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері 
Элементтері 
Өлшемдері 
1. Типтік бағдарламаны нақты туристік топқа 
бейімдеу 
1.1.Ат түстерін білу. 
1.2.Аттардың жүріс түрлерін ажырату. 
2. Туристерге ат әбзелдерін көрсету және оларды 
пайдалану ережелерімен таныстыру 
2.1. Атты дұрыс ерттеу.   
2.2. Атқа салт мініп жүру барысында дұрыс отыру  негіздері. 
2.3. Ат үзеңгісін тартып орнына келтіру.   
2.4. Ат әбзелдерін көрсету және орларды пайдалану ережелерімен 
таныстыру.  
3. Атқа мініп жүргенде  аттармен дұрыс қарым-
қатынаста болу  және қауіпсіздік ережелерін 
туристерге көрсету 
3.1. Далада атқа салт мініп  жүру. 
3.2. Бір ат жегілген арбаны,  ат жегілген жеңіл арба мен шананы  
басқарып алып жүру.   
4. Ат әбзелдерін пайдалану және аттармен қарым 
қатынас жасау біліктерін меңгеру бойынша  
туристерге жаттығулар жасату.     
4.1. Аттардың адымдауы, қатты желісі, жорға жүрісі және шоқырақтап 
жүрісі, кезінде аттардың  тізгінін  ұстап басқару  және тоқтата білу. 
4.2. Салт атпен   жүргенде мезгілінде атты тоқтатуды орындау. 
4.3. Аттың темпераментін анықтау. 
5. Туристердің атқа мініп жүру біліктерін және 
жорыққа шығуға дайындығын  тәжірибелі түрде 
5.1. Еңістен түсу, өрге көтерілу, жеңіл кедергілерді  жеңу 
5.2. Шағын өзендердің өткелдерінен өту.    

 
 
тексер 
 
 
 
В2.5 Модулінің  технологиялық картасы: «Клиенттермен тиімді қарым-қатынаста болу» 
Оқу мерзімінің  ұсынылатын көлемі: 52  сағат 
№ 
р/с 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары 
Теориялық оқу 
мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
1. 
Аттарды 
жорықтарда 
пайдалану. 
Жүктерді 
тасымалдаудың 
тәсілдерін анықтау 
жүктерді 
тасымалдаудың 
тәсілдерін;  
жүктерді тасымалдаудың 
тәсілдерін ажырату; 
Жабдықтар: 
үстелдер, 
орындықтар, 
интерактивтік тақта 
Материалдар: 
Ат әбзелдері,аттар 
Оқыту 
материалдары 
Туристік агенттің 
жұмысының 
адымдық жұмыс 
нұсқасы 
Оқу әдістемелері : 
 
И.Ф. Бобылев, Г.Т. 
Котов. Конный 
туризм. М. 
Профиздат. 1985 
О. Устенова Основы 
2. 
Аттарды 
жорықтарда 
пайдалану 
Жүкті тасымалдауға  
лайықты етіп жасақтау 
жүктерді атпен алып 
жүрудің тәсілдері; 
- жүктерді атпен алып 
жүруді іріктеу; 
3. 
Аттарды 
жорықтарда 
пайдалану 
Ат пен оған артылатын 
жүктің салмағының 
қатысына қойылатын 
талаптарды ескере 
отырып, жүкті дайындау 
және орнықтыру 
аттарға жүктерді артып 
орналастыру ережелері; 
жүк артылған аттарды 
жетектеу ережелері; 
аттармен жүкті есептеу 
формасы; 
- формула бойынша есеп 
жүргізу; 
- жүкті тасымалдауға  
лайықты етіп жасақтау; 
4. 
Аттарды 
жорықтарда 
пайдалану 
Сапар барысында 
жүретін жолдарды 
таңбалау.   
 
жоспарлы түрде  
аялдайтын орындарға 
қойылатын талаптар; 
жүк артылған аттарды  
ілестіріп жүрудің 
тәсілдері; 
-кедергі орындарының 
талаптарын құрастыру; 
- бағдар қозғалысының 
біртұтастығын бақылау; 

 
 
№ 
р/с 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары 
Теориялық оқу 
мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
организации 
туристской 
деятельности. 
Астана «Фолиант» 
2011 
 
D2.2 Модулі   шеңберіндегі негізгі құзыреттер  тізбесі 
Жеке  және кәсіби құзыреттер 
Дағдылар мен икемділіктер 
Білім 
Жеке 
басының 
жұмыс 
процессін 
ұйымдастыру 
санитарлық 
және  
гигиеналық талаптарын сақтау; жұмыстың 
қауіпсіздігін  сақтау  ;  еңбек  қорғау  және 
техника қауіпсіздігінің талаптарын сақтау; 
әріптестерімен,басшылармен, 
туристермен    әдепті  қарым-қатынаста 
болу;туристердің қауіпсіздігін қамтамасыз 
ету;  туристермен  әдеп  ережелерін,мәдени 
қарым 
қатынаста 
болу 
шарттарын 
орындау;  туристік  жорықтарда    жүктерді  
атпен алып жүру. 
Жүк артылған аттарды жетектеу 
ережелері; 
бағдар 
қозғалысының 
біртұтастығын 
сақтау; 
жүкті 
тасымалдау 
тәсілдерін 
анықтау; 
жүкті 
тасымалдауға    лайықты  етіп 
жасақтау  кедергі  орындарының 
талаптарын құрастыру; 
Жүктерді аттармен тасымалдау тәсілдері; 
аттарға жүкті арту тәсілдері; 
жүк артылған аттарды жетектеу ережелері;  
сапар 
барысында 
жүретін 
жолдарды 
таңбалау;салт  атпен  жүк  артылған  аттарды 
жетектеу;    күшті  аттармен  әлсіз  аттарды  
орналастыру  реті;  
 
D2.2 Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері 
Элементтері 
Өлшемдері 
1. Туристерді салт атпен жүруге үйрету 
1.1. Ат әбзелдерін көрсету және орларды пайдалану ережелерімен 

 
 
таныстыру,көрсету  
1.2. Салт атқа мініп жүргенде  аттармен дұрыс қарым-қатынаста болу  және 
қауіпсіздік ережелерін туристерге көрсету  
1.3. Ат әбзелдерін пайдалану және аттармен қарым қатынас жасау біліктерін 
меңгеру бойынша  туристерге жаттығулар жасату 
1.4 Туристердің атқа мініп жүру біліктерін және жорыққа шығуға дайындығын  
тәжірибелі түрде тексеру 
2. Жүкті тасымалдауға  лайықты етіп 
жасақтау 
2.1. Жүкті тасымалдауға  лайықты етіп жасақтау 
2.2. Жүктерді аттың салмағына және жүк салмағына  байланысты лайықты етіп 
жасақтау 
2.3.Жүріп өткен бағдар жолын таңбалау 
3. Туристік жорықтарда аттардың 
күтімі,баптау 
3.1. Аттардың жорыққа дайындығын көзбен шолып анықтау 
3.2.Аттарды дұрыс тазалау 
3.3. Аттардың тұяқтарын мерзімінде тазалау 
3.4. Аттардың азықтарының рациондарын анықтау және есептеу 
3.5. Аттарды  мезгілінде  тамақтандыру және суару 
3.6. Аттардың жарақаттануының алдын алу 
3.7. Ауырған аттарға алғашқы ветеринарлық көмек көрсету 
 
В2.5 Модулінің  технологиялық картасы: «Туристік жорықтарда аттарды күтіп,баптау» 
Оқу мерзімінің  ұсынылатын көлемі:  120  сағат 
№ 
р/с 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары 
Теориялық оқу 
мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
1. 
Аттардың 
күтімі 
Аттардың жорыққа 
дайындығын көзбен 
шолып анықтау 
аттардың жорыққа 
дайындық белгілері 
- аттардың жорыққа 
дайындығын анықтау; 
 
Жабдықтар: 
үстелдер, 
орындықтар, 

 
 
№ 
р/с 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары 
Теориялық оқу 
мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
2. 
Аттардың 
күтімі 
Аттарды тазалау. 
 
атарды тазалау және 
суға түсіру ережелері.; 
атардың күтімі кезінде 
ТҚ 
- аттарды тазалау; 
 
интерактивтік тақта 
Материалдар: 
Ат әбзелдері,аттар 
Оқыту 
материалдары 
Туристік агенттің 
жұмысының 
адымдық жұмыс 
нұсқасы 
Оқу әдістемелері : 
И.Ф. Бобылев, Г.Т. 
Котов. Конный 
туризм. М. 
Профиздат. 1985 
О. Устенова Основы 
организации 
туристской 
деятельности. Астана 
«Фолиант» 2011 
3. 
Аттардың 
күтімі 
Аттардың тұяқтарын 
күту.   
атардың тұяқтарын 
күту  ережелері 
атарды күтім  ережелері 
- аттардың тұяқтарын 
күту; 
4. 
Аттардың 
күтімі 
Аттарға арналған 
азықтың рационын 
анықтау және есептеу.   
рацион анықтау 
формуласы; 
азық түрлері; 
- аттарға арналған 
азықтың рационын  
есептеу 
5. 
Аттардың 
күтімі 
Аттарға азық беру  және  
суару.   
 аттарды  суару 
ережелері; 
- аттарға азық беру  
және  суару; 
 
6. 
Аттардың 
күтімі 
Аттардың жарақат алуы 
бойынша алдын алу 
шараларын өткізу.   
атпен саз,қар, төмен 
түскенде,жоғары 
көтерілгендегі   жүру 
ережелері; 
- ат   жарақаттарының  
алдын алу; 
7. 
Аттардың 
күтімі 
Ауырған аттарға 
ветеринарлық көмек 
беру.   
ауырған аттарға 
ветеринарлық көмек  
көрсету; ауырған 
аттарды  баптау; 
жұқпалы және 
жұқпайтын аурулар 
- ауырған аттарға 
алғашқы 
ветеринарлық көмек  
көрсету; 
 

 
 
D2.3 Модулі   шеңберіндегі негізгі құзыреттер  тізбесі 
Жеке  және кәсіби құзыреттер 
Дағдылар мен 
икемділіктер 
Білім 
Жеке  басының  жұмыс  процессін  ұйымдастыру 
санитарлық  және    гигиеналық  талаптарын  сақтау; 
жұмыстың қауіпсіздігін сақтау ; еңбек қорғау және 
техника 
қауіпсіздігінің 
талаптарын 
сақтау; 
әріптестерімен,басшылармен,  туристермен    әдепті 
қарым-қатынаста  болу;туристердің  қауіпсіздігін 
қамтамасыз 
ету; 
туристермен 
әдеп 
ережелерін,мәдени 
қарым 
қатынаста 
болу 
шарттарын 
орындау; 
туристік 
жорықтар 
барысында аттарды баптап күту  
Аттардың 
жорыққа 
дайындығын 
анықтау; 
аттарды тазалау. 
аттардың 
тұяқтарын 
күту;  азық  рационын 
анықтау; 
оказывать 
алғашқы  ветеринарлық 
көмек  көрсету;  
Аттардың жорыққа дайындық белгілері; 
аттардың  гигиена  процедурасы;  рацион 
анықтау  формуласы;  азық  түрлері;  ат   
жарақаттарының  алдын алу; 
аттарға 
алғашқы 
ветеринарлық 
көмек  
көрсету  ережелері;аттарды  күту  заттары; 
ауырған аттарды баптау; 
 
D2.3  Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері 
Элементтері  
Өлшемдері 
1. Аттардың жорыққа дайындығын көзбен 
шолып анықтау. 
1.1. Аттардың денсаулығын зейін қоя мұқият қарау. 
1.2. Ат әбзелдерінің  атқа тура келетінін оның  жайлылығын бақылау. 
1.3. Аттарға жүкті дұрыс артылуын  қарау. 
2.Аттарды тазалау. 
 
2.1. Әр атқа күтім заттарын бекіту. 
2.2. Ат күтім заттарын таза сақтау (в переметных сумах). 
2.3. Аттарды тазалар алдында доғарып, арқасын уқалап, демалуға уақыт беру 
және құрғағанша күту. 
2.4. Аттарды сол жақ басынан бастап тазалайды, щетка және қырғышты 
пайдаланады 
2.5. Аттарды тазалап болған соң ылғалды  мауыт шүберекпен  сүртеді. 
2.6. Тарақпен аттың жалын,кекіілін,құйрығын тарайды. 

 
 
2.7. Аттардың күтім заттарымен қауіпсіз тазалау. 
2.8. Аттарды шомылдырғанда ауа температурасы+ 20 градус болу керек. 
3.Аттардың тұяқтарын күту.   
 3.1.Аттың жалын,мойнын мен арқасын,жонын сипайды, аяғын көтеріп өз 
аяғына қойып тұяғын тазалау.  
3.2. Тұяғындағы  тағаның шыңдайды, тағадағы шегелер орнында екенін байқау. 
4.Аттарға арналған азықтың рационын 
анықтау және есептеу.   
4.1. Ат азығының азықтық құнын , азыққа қосылған азықтық заттар мен 
витаминдерін тексеру. 
4.2.  Екі.үш рет тамақтандыру есебінен азық мөлшерін және ассортиментін 
есептеу. 
5.Аттарға азық беру  және  суару.   
5.1. Аттарды күніне үш мезгіл бір уақытта тамақтандыру керек. 
5.2. Азықтарының тамақтығын бақылау. 
5.3. Астықпен дұрыс тамақтандыру(на привале). 
5.4. Жаз мезгілінде аттарды шөптесін өсімдіктермен тамақтандырған дұрыс. 
5.5. Суарғанда судың температурасы  8 градустан кем болмауы керек және су 
таза болғаны  абзал. 
5.6. Жаздың ыстық күндерінде суға аздап тұз қосу керек. 
6.Аттардың жарақат алуы бойынша алдын 
алу шараларын өткізу.   
6.1. Аттардың қар және лай кешіп жүру ережелері. 
6.2. Ат әбзелдерінің дұрыс өзіне шағын болуын бақылау 
6.3. Аттардың жарақаттануының алдын алумен айналысу. 
6.4. Аттардың ерттеулі көп жүруіне жол бермеуін бақылау. 
6.5. Атпен салт жүргенде бір сарынмен жүрмей,желіп кейде шауып,аяңмен 
жүргізген жөн. 
7.Ауырған аттарға ветеринарлық көмек 
беру.   
7.1. Ауырып тұрған аттарды сыртқы белгілеріне қарап білу.   
 (енжар, тамақтанудан бас тарту, көзі кірбиеді)  . 
7.2.Аттардың жұқпалы аурумен ауырғанда ат әбзелдерін және күтім заттарын 
дезинфекциялау жуу керек. 
7.3. Аттың іші кепкенде алғашқы көмек көрсету. 

 
 
7.4. Аттың тұяғы ісіп кеткенде алғашқы көмек көрсету. 
7.5. Аттың аяғынан ақсағанда алғашқы көмек көрсету. 
7.6. Ат жарақат алғанда алғашқы көмек көрсету 
3.2 Кәсіби стандарт негізіндегі типтік оқу жоспары* 
(біліктілік деңгейін көтеруге арналған техникалық және кәсіби білім алу оқу жоспарының үлгісі) 
академиялық сағат 
 
№ 
  Кезеңдер, пәндер және оқу жұмысының атауы 
Оқу мерзімі 
негізгі орта білім беру  
базасында   
орта білім беру  
базасында   
2 ж. 10 ай 
10 ай 
1 
2 
3 
4 
1  Жалпы білім беру пәндері/ 
жалпы білім беру модульдері 
1448 
- 
2  Жалпы гуманитарлық пәндер/ 
Жалпы  модульдер 
516 
162 
3  Әлеуметтік-экономикалық пәндер/ 
әлеуметтік-экономикалық модульдер 
180 
180 
4  Жалпы кәсіби пәндер/ 
жалпы кәсіби модулдер  
552 
380 
5  Арнайы пәндер ( туризм географиясы, өлкетану, 
туристстік --спорттық дайындық, туризмнің 
белсенді  түрлерінің техникасы және тактикасы) 
278 
190 
 1
 
Кәсіп. Саяхат  жүргізуші 
5  Арнайы пәндер\
 
арнайы модульдер 
432 
432 
 5.1  А1.1 Саяхатты дайындайды 
88 
88 

 
 

жүктеу/скачать 1,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: