10. Греко-латинские дублеты и одиночные ТЭ, обозначающие
функциональные и патологические состояния
11.
Таблица 6.
|
10. Функционалдық және патологиялық жағдайларды анықтайтын грек-латын
дублеттері және жеке ТЭ
Кесте 6.
|
|
Грек ТЭ
|
Мағынасы
|
Значение
|
|
Грек ТЭ
|
Мағынасы
|
Значение
|
bio-
|
өмір, өмірлік үрдістер
|
жизнь, жизненные процессы
|
|
bio-
|
өмір, өмірлік үрдістер
|
жизнь, жизненные процессы
|
-pnoё, -pnoea
|
тынысалу
|
дыхание
|
|
-pnoё, -pnoea
|
тынысалу
|
дыхание
|
geno-, -genesis,
-genesia, -genia
|
туу, туылу, даму, генез
|
рождение, порождение, развитие, генез
|
|
geno-, -genesis,
-genesia, -genia
|
туу, туылу, даму, генез
|
рождение, порождение,
развитие, генез
|
aesthesio-, -aesthesia
|
сезім; сезімталдық
|
чувство, ощущение; чувствительность
|
|
aesthesio-, -aesthesia
|
сезім; сезімталдық
|
чувство, ощущение; чувствительность
|
astheno-
|
әлсіздік, астения
|
слабость, ослабление, астения
|
|
astheno-
|
әлсіздік, астения
|
слабость, ослабление, астения
|
spiro-
|
тыныс алуға қатысты
|
относящийся к дыханию, дыхательный
|
|
spiro-
|
тыныс алуға қатысты
|
относящийся к дыханию, дыхательный
|
pneumo-, pneumato-
|
ауа, газ
(ағзадағы)
|
воздух, газ, находящийся в органе
|
|
pneumo-, pneumato-
|
ауа, газ
(ағзадағы)
|
воздух, газ, находящийся в органе
|
aёro-
|
ауа
|
воздух, воздушный
|
|
aёro-
|
ауа
|
воздух, воздушный
|
-kinesia, kinemato-, kinemo-, kineto-
|
қозғалысқа қатысты
|
относящийся к движению
|
|
-kinesia, kinemato-, kinemo-, kineto-
|
қозғалысқа қатысты
|
относящийся к движению
|
-crin-, -crinia
|
бөліну, секреция
|
отделение, выделение, секреция
|
|
-crin-, -crinia
|
бөліну, секреция
|
отделение, выделение, секреция
|
-penia
|
жетіспеушілік, азаю, негізінен
|
недостаток, уменьшение
|
|
-penia
|
жетіспеушілік, азаю, негізінен
|
недостаток, уменьшение
|
|
|
|
|
қан жасушаларының
|
количества, главным образом кров.телец
|
|
|
қан жасушаларының
|
количества, главным образом кров.телец
|
|
-cytosis
|
нормаға қарағанда жасушалар
санының көбеюі
|
повышение содержания кол-ва клеток в сравнении с
нормой
|
-cytosis
|
нормаға қарағанда жасушалар
санының көбеюі
|
повышение содержания кол-ва клеток в сравнении с
нормой
|
|
-rrhoea
|
секреттің немесе сұйықтықтың ағуы
|
течение, истечение секрета или жидкости
|
-rrhoea
|
секреттің немесе сұйықтықтың ағуы
|
течение, истечение секрета или жидкости
|
|
-rrhagia
|
ағза
тамырларынан қанның ағуы
|
кровотечение из
сосудов какого-либо органа
|
-rrhagia
|
ағза
тамырларынан қанның ағуы
|
кровотечение из
сосудов какого-либо органа
|
|
-stasis
|
тұрып қалу, стаз (қанның, өттің, несептің,
сілекейдің)
|
застой, стаз (крови,желчи, мочи, слюны)
|
-stasis
|
тұрып қалу, стаз (қанның, өттің, несептің,
сілекейдің)
|
застой, стаз (крови,желчи, мочи, слюны)
|
|
tono-, -tonia
|
қысым, тонус
|
напряжение, тонус
|
tono-, -tonia
|
қысым, тонус
|
напряжение, тонус
|
|
-plasia
|
құрылу, даму (ұлпаның,
жасушаның, ағзаның)
|
образование, развитие ткани, клеток, органов
|
-plasia
|
құрылу, даму (ұлпаның,
жасушаның, ағзаның)
|
образование, развитие ткани, клеток, органов
|
|
-tensio
|
гидростатикалық қысым тамырлардағы, қуыс ағзалардағы
|
гидростатическое давление в сосудах,полых органах
|
-tensio
|
гидростатикалық қысым тамырлардағы, қуыс ағзалардағы
|
гидростатическое давление в сосудах,полых органах
|
|
-tropho-, -trophia
|
қоректенуге қатысты
|
относящийся к питанию или зависящий от него, от кровоснабжения органов и тканей
|
-tropho-, -trophia
|
қоректенуге қатысты
|
относящийся к питанию или зависящий от него, от кровоснабжения органов и тканей
|
|
oxy-, -oxia
|
1) тотыққан
|
окисленный
относ. к кислороду
|
oxy-, -oxia
|
1) тотыққан
|
окисленный
относ. к кислороду
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2)оттегіне қатысты
|
|
|
|
2)оттегіне қатысты
|
|
|
phago-, -phagia
|
жұту
жеу
|
глотание
поедание, поглощение
|
phago-, -phagia
|
жұту
жеу
|
глотание
поедание, поглощение
|
|
philo-, -philia
|
бейім болу, жақсы көру
|
склонность предрасположение к чему-либо; любовь
|
philo-, -philia
|
бейім болу, жақсы көру
|
склонность предрасположение к чему-либо; любовь
|
|
phobo-, -phobia
|
қорқу
|
боязнь,болезненное отвращение к чему-
либо
|
phobo-, -phobia
|
қорқу
|
боязнь,болезненное отвращение к чему-
либо
|
|
tropo-, -tropia
|
бағыт, бағытталған
|
направление, направленность;
|
tropo-, -tropia
|
бағыт, бағытталған
|
направление, направленность;
|
|
psycho-, -psychia
|
жанға, психикаға қатысты
|
относящийся к
душевным, к психике
|
psycho-, -psychia
|
жанға, психикаға қатысты
|
относящийся к
душевным, к психике
|
|
-plegia
|
сал, паралич
|
удар, паралич
|
-plegia
|
сал, паралич
|
удар, паралич
|
|
aetio-
|
ауру себебіне қатысты
|
относящийся к причине болезни
|
aetio-
|
ауру себебіне қатысты
|
относящийся к причине болезни
|
|
athero-
|
майдың, май тәрізді заттардың жиналуы
|
отложение жира, жироподобных веществ
|
athero-
|
майдың, май тәрізді заттардың жиналуы
|
отложение жира, жироподобных веществ
|
|
morpho-, -morph-
|
түр, форма, құрылым
|
вид, форма, строение чего-либо
|
morpho-, -morph-
|
түр, форма, құрылым
|
вид, форма, строение чего-либо
|
|
ergo-, -ergia, -urgia
|
1)жұмысқа қатысты 2)қызмет 3)сезімталдық,
реакция
|
1)относящийся к работе, действию 2)деятельность 3)реактивность
|
ergo-, -ergia, -urgia
|
1)жұмысқа қатысты 2)қызмет 3)сезімталдық,
реакция
|
1)относящийся к работе, действию 2)деятельность 3)реактивность
|
|
dynamo-, -dynamia
|
күш
|
сила, усилие
|
dynamo-, -dynamia
|
күш
|
сила, усилие
|
|
-gnosis, -gnosia
|
1)білім, ғылым
|
1)знание, наука
|
-gnosis, -gnosia
|
1)білім, ғылым
|
1)знание, наука
|
|
|
|
|
2)тани қабілеті
|
білу
|
|
2)способность узнавать
|
|
|
2)тани қабілеті
|
білу
|
|
2)способность узнавать
|
|
-po(i)esis, -po(i)et-
|
белгілі бір затты өндіру, жасау (қан, несеп)
|
выработка чего- либо(крови,мочи)
|
-po(i)esis, -po(i)et-
|
белгілі бір затты өндіру, жасау (қан, несеп)
|
выработка чего- либо(крови,мочи)
|
|
-mnesia
|
есте сақтау, еске түсіру қабілетіне қатысты
|
относящийся к памяти, к способности вспоминать
|
-mnesia
|
есте сақтау, еске түсіру қабілетіне қатысты
|
относящийся к памяти, к способности вспоминать
|
|
-phreno-, -phrenia
|
адамның ақылына, психикалық
қасиеттеріне қатысты
|
относящийся к уму, психическим свойствам человека
|
-phreno-, -phrenia
|
адамның ақылына, психикалық
қасиеттеріне қатысты
|
относящийся к уму, психическим свойствам человека
|
|
phrenico-
|
көкеттік қатысты
|
нервке
|
|
относящийся к
диафрагмальному нерву
|
phrenico-
|
көкеттік қатысты
|
нервке
|
|
относящийся к
диафрагмальному нерву
|
| Достарыңызбен бөлісу: |
