Уйымдастырудағы рөлі 1 абж құрылымы
Қүбыржол көлігін автоматтандырылған басқару
жүктеу/скачать 12,78 Mb.
|
| Қүбыржол көлігін автоматтандырылған басқару
жүйелері Құбыржол көлігінің қазіргі заманғы дамуы металлургия мен машина жасаудағы жетістіктермен, сондай-ак сұйык массалык және газ тәрізді өнімдерді тасымалдауда шаруашылықтың мүқтаждықтарымен байланысты. Қүбыржолдардың зор тора- бын құру көліктің басқа түрі (контейнерліктен басқа) үшін тән табиғи газды, мұнай мен Мұнай өнімдерін оларды ауыстырып тиеудің аралық үрдістерінсіз үлкен қашықтыққа тиімдірек op- нын ауыстыруга мүмкіндік берді. Құбыржол көлігінің маңызды ерекшелігі - оның жұмыс істеуінің үздіксіздігі. Бұл үлкен диа- метрлі қүбыржолдармен, әдетте 1420 мм-ге дейін, ал келешекте 1620 мм-ге және тіпті 2200 мм-ге дейін 15 атмосфераға дейін және одан көп қысыммен қамтамасыз етіледі. Қүбыржол көлігі өнімнің жеке түрлерінің орнын ауыстыруға көбірек маманданады: сұйық (мұнай мен мұнай өнімдерінен сүтке дейін), газ тәрізді (табиғи және ілеспе газ, аммиак, этан, этилен және т.б.), қатты (көмір, және т.б.). Осы жүктер бірнеше километр- ден бірнеше мыцдаған километрге дейін әртүрлі қашықтыққа ор- нын ауыстырады. Жеткізудің соңғы пункттері әртүрлі: Мұнай үшін Мұнай өндейтін зауыттар; табиги газ, аммиак, этан, этилен үшін химия кәсіпорындары; көмір мен мазут үшін - жиірек электр бекеті. Табиғи газ, бұдан баска, коммуналдық шаруашылыкка жеткізіледі, Мұнай өнімдері - Бұл бензин, керосин. Сондықтан магистральдық құбыржолдардан басқа құбыржолдардың тарам- тарам таратып қоюшы желісі де бар. Құбыржол көлігінің кұндылығы - жердің бедері әртүрлі болғанда, үлкен cy кеңістіктері, соның ішінде теңіздер арқылы, мәнгі тоң болғанда кұбыржол көлігінін магистральдарын төсеу мүмкіндігі. Газ құбыры көлігі өндірілген газды сақтау үшін табиғи немесе жасанды жерасты қуыстарын пайдаланады. Газ-және мұнай құбырларын құру нақты экологиялық пробле- малардың болуына (қүбырлардың жарылуы және мұнау мен газдың атылуы, кұбырларды төсеген кезде табиғи кабаттың Бұлінуі, солтүстік аудандарда қүбыржолдардың жерүсті трас- салары болғанда - жануарларды көшіру үшін кедергілер) экеледі. Әлемде тек магистральдық мұнай-газ қүбырларының жиынтық созылыңқылығы 2 млн км-ді иектеп барады, яғни темір жолдардың созылыңқылығынан екі ece арта түседі, темір жолдардан ерекшелігі үлкейе түсуде. Мұнай-газ кұбырларының созылыңқылығы бойынша Батыс Еуропадан және әлемнің басқа өңірлерінен асып түсе отырып, Солтүстік Америка және Шығыс Eypona үздік болып отыр. Елімізде көліктін осы түрі елдің жалғыз көлік жүйесінде өте маңызды орын алады. Оның үлестік салмағы жалпы жүк айналы- мында үнемі өсуде. Қүбыржол трассаларын орналастыру темір және автомобиль жолдарының бағыттарынан едәуір ерекшеленеді - оның жер бедеріне тәуелділігі болмашы ғана. Бұл оларды төте жол арқылы төсеуге мүмкіндік береді. Көліктің осы түрі кез-келген климаттық және ауа-райылық жағдайларда жұмыс істей алады, тасымалдау кезінде шығын ең төмен. Мұнай қүбыржолының жұмысын автоматтандыру адамның ең аз тікелей қатысуымен барлық технологиялық үрдістерді ди- бекеттік басқару мүмкіндігін береді. Осы қүбылыс бір мезгілде техникалық жүйелер мен құрылғылардың рөлін арттыра отырып, өндіріс тиімділігіне адам факторының әсер етуін ең аз мөлшерге алып барады. Мұнай кұбыржолдарының автоматтандырылуын жүргізу оның барлық түзілімдерін басқарудың тиісті деңгейін, технологиялык үрдіске сай шарлы крандар мен баска бекіткіш арматураның уақтылы жабылуын/ашылуын, сондай-ақ барлық магистарльдың зақымдалудан қорғалуын қамтамасыз етуі тиіс. Мұнай кұбыржолдарында автоматтандыру үрдістерінің негізгі мақсаттары - Бұл бас және екінші сорғы бекеттері, құбыржолдың сызықтық бөлігі және қүбыржол арматурасы. Қүбыржолды автоматтандыру деңгейі бірнеше аралық мұ- найды тартып шығаратын бекеттерді, резервуарлар тобын, мұ- най шығынын бақылауға арналған құрылғылар мен қосалқы жабдықты бір операторлық пункттен басқару мүмкіндігін беруі тиіс. Операторлық пункітің өз жабдығы диспетчерлік орталық- тардан жоғары тұрған деңгейдің байқалуын қамтамасыз етуі тиіс. Мұнайды тартып шығаратын аралык бекеттерді автомат- тандыруға біркатар талаптар қойылады. Сонымен, осы бекет- тер ең кіші құбыржол түзілімдерін қоса алғанда қүбыржолдың барлық түзілімдерін бақылау мен басқару үздіксіздігін қамта- масыз етуі тиіс: шарлы болат крандар, ысырмалар және жапқыш артамураның басқа техникалық бұйымдары. Қорыта келген- де, бекетке койылатын талаптардың бірі онын жұмыс істеуінің үздіксіздігі болып табылады. Сонымен қатар, Мұнайды тартып шығаратын аралық бекеттерді автоматтандырылған бақылау жүйесі құбыржол мен жұмыс ортасының технологиялық жағ- дайын үзбестен қадағалап отырады. Осы параметрлер туралы акпаратты терминалдарға шығарады және оны электрондық тасығыштарда сақтайды. Мұнай құбыры бойынша өтетін техно- логиялық ортаның параметрлерін басқарады. Мұнайды тартып шығаратын бекеттің аппаратурасын қорғайды және басқарады. Автоматтандырылған баскару кешенінің тағы бір міндеті сол деңгейдің жүйелерімен байланысты қамтамасыз ету, сондай-ақ тым биік тәртіптің бақыланатын жүйесіне ағымдағы ақпаратты беру болып табылады. АБЖ қүбыржолды төтенше жағдайлардан қорғауға арналған қуатты құрылғы болып табылады. Олар пайда болған кезде автоматтандырылған басқару жүйесінің (АБЖ) жабдығы бір сәтте құбыржолдың барлық жұмыс істеп тұрған түзілімдерін ағытуға, сондай-ақ қажет болғанда оларды бір-бірлеп ағытуға мүмкіндік береді. АБЖ айтарлықтай күрделі жүйе болып табылады және өз кезегінде өзін профилактикалау мен жөндеу үшін зор көлемді жұмысты талап етеді. Нысан топологиясында ақпаратты жинаудың басты нүкте- лері (бақыланатын пункттер - БП) бөлінеді. Осы нүктелерде БҚ басқару бекеттері орнатылады. БП байланыс каналдарының бір немесе бірнеше типін (УКВ радиоарнасы, радио-Ethemet, өткізгіш байланыс тізбектері, талшық-оптика) пайдалану арқылы деректерді жинаудың бірыңғай желісіне бірігеді. БН-нен ақпарат диспетчерлік пунктке жиналады. Диспетчерлік пунктте деректер пакеттерін өңдеу жүргізіледі, диспетчердің АЖО-да нысанның ағымдағы жағдайын көзбен шолу үшін және технологиялық де- ректер базасын қалыптастыру үшін пайдаланылады. Функциялар: кұбыржол жағдайы туралы жедел ақпаратты жинау және диспетчерге беру; өнімді тасымалдау үрдісін жедел басқару; апаттық жағдаяттарды диагностикалау кезінде түрақты бақылауды және апаттық бұғаттауды жүзеге асырады; есептік-аналитикалық міндеттерде кейін пайдалану және есептік құжаттаманы қалыптастыру үшін, деректер базасына қүбыржол жұмысы турлы ақпаратты жинақтау және мұрағаттау; құбыржолда жылыстауды анықтау үшін деректер жинау. Жүйе жабдықтың келесі типтерінен тұратын көп деңгейлі иерархиялық құрылымға ие: Сызықты нысандарда (БП) орнатылатын жабдык. Ақпаратты жинау мен нақты уақыт режимінде тікелей баскаруға арналған басқару бекеті (БС) БП-ке орнатылады. ДП-ке орнатылатын жабдық соңғы пайдаланушыларға кұ- быржолдың жағдайы туралы акпаратты беру, тасымалдау үрдіс- терін жедел басқару, сондай-ак алынған деректерді мұрағаттау, аналитикалық өңдеу үшін, есептер мен мәліметтер жасау үшін арналған. Байланыс пункттерінде орнатылатын жабдык ДП пен БП арасындағы сенімді байланыс арнасын қамтамасыз етеді, кү- быржолдың KT АБЖ тиімді жүйесінің басты элементтерінің бірі болып табылады. Өткізгіш тізбек, радиорелелік арна, УКВ pa- диоарнасы бойынша, радио Ethemet аппаратурасын пайдалану арқылы байланыс орнатыла алады. ИСА-КҮБЫРЖОЛ құбыржолдары бойынша сұйык және газ тәрізді өнімдерді тасымалдаудың технологиялык үрдістерін авто- маттандырылған басқару жүйелері кұбыржол көлігінің барлық технологиялық нысандарын автоматтандыруға арналған және келесі шағын жүйелерден тұрады: ИСА-ҚҰБЫРЖОЛ-ТМ - құбыржол телемеханикасының жүйесі; ИСА-ОДБ - диспетчерлік пункттер мен орталык дис- петчерлікті автоматтандыру бойынша шешім жүйесі; ИСА-ЖАЖ - құбыржолдағы жылыстауды анықтау жүйесі. ИСА-Қ¥БЫРЖОЛ топология мен созылыңқылыққа шек қой- май, кез-келген сұйық, газ тәрізді және көп фазалык өнімдерді тасымалдайтын қүбыржолдарды автоматтандыру үшін аяқталған шешімнен түрады. ИСА-ҚҰБЫРЖОЛ-ТМ қүбыржол телемеханикасының жүйесі ақпаратты жинауға, қүбыржол бойынша өнімді тасымалдаудың технологиялык үрдісін жедел басқаруға, есептік-аналитикалык міндеттер үшін кейін пайдалану мақсатында деректер базасын- да құбыржолдың жұмысы туралы ақпаратты жинақтауға, есептік құжаттаманы қалыптастыруға арналған. ИСА-Қ¥БЫРЖОЛ-ТМ мұнай құбыры диспетчерінін жұмыс орнынан барлык күбыржолдың жұмысының келесі жұмыс pe- жимдерінде бақылануын және басқарылуын қамтамасыз етеді: жоспарлы іске қосу және тоқтату; тасымалдаудың стационарлық режимі; апатты токтату режимі. ИСА-ҚҰБЫРЖОЛ-ТМ ИСА-ОДБ базасында жүзеге асырыл- ған орталык диспетчерлік күбыржолмен тығыз ыкпалдаскан және деректер мен ақпаратты беру арналарын резервтеу мүмкін- дігіне ие болады. ИСА-ЖАЖ (жылыстауды анықтау жүйесі) багдарламалық- техникалык кешені сұйық және газ тәрізді өнімдерді тасымалдай- тын қысымды қүбыржолдардың бітеулігін бақылауға арналған және келесі функциялардың орындалуын қамтамасыз етеді: күбыржолдың бітеулігінің Бұлінуін анықтау; жылыстаудың шамаланған көлемін есептеу; жылыстаудың шамаланған орнын есептеу; жылыстауды анықтау уақытын тіркеу. «Элком+» компаниясы Мұнай-газ саласы үшін технология- лык нысандарды автоматтандырылған басқару жүйелерін салуға арналған типтік шешімдерді ұсынады. Шешімдеріміз қауіпті өндірістерде жұмыс істеу үшін серти- фикатталған жетекші өндірушілерден алынған тексерілген тех- никалық және бағдарламалық құралдар негізінде жасалады, жо- ғары сенімділікпен ерекшеленеді, технологиялық процестердің тиімділігін арттыру, диспетчерлік бақылау мен басқарудың ақпа раттылығын арттыру, экологиялық және технологиялық тәуе- келдерді төмендету үшін арналған. Шешімдеріміз колданыстағы салалық стандарттарға және басқарушы құжаттардың талаптарына сәйкес келеді. Мұнай-газ саласының нысандарының технологиялық процес- терін автоматтандырылған басқару жүйелері келесілерді қамта- масыз етеді: технологиялык жабдықтын жағдайы туралы акпаратты ка- былдау; технологиялық процестер параметрлерін мониторингілеу; I - бақыланатын параметрлердің апаттық және шекті мәндері I бойынша және қосалкы жүйелер тоқыраған кезде технологиялық жабдыкты автоматты қорғау; технологиялық процестерді дибекеттік басқару; технологиялық жабдық жұмысының белгіленген режим- дерін және жабдықты пайдаланудың нормативтік шарттарын бас- қару және қолдау; жабдықтың ол жұмыс істеген кезде және ауыстырып-қосу кезінде тоқырауын анықтау; негізгі бақыланатын технологиялық параметрлер мен жаб- дықтың жағдайын сипаттайтын параметрлерді бейнелеу және тіркеу; автоматика жүйесінің техникалық құралдарының жағдайын диагностикалау және мониторингілеу; жүктеу/скачать 12,78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|