«uzdik ustaz» Республикалық ғылыми-әдістемелік журнал «uzdik ustaz»

3 
Түркістан облысы, Сайрам ауданы 
№ 5М. Горький атындағы жалпы орта білім беретін мектебінің 
 директоры 
Пазаев Хусеин Маметович 
Мектеп басшысы - білім саласындағы болып жатқан өзгерістерді жүзеге асырудың сәттілігін 
анықтайтын білім беру саласындағы шешуші тұлға. Педагогикалық менеджмент саласындағы көптеген 
мамандардың пікірінше, қазіргі заманғы мектеп директоры келесі қасиеттерге ие тиімді көшбасшы: 
құзыреттілік; көпшілдік; бағынушыларға мұқият қарау; шешім қабылдаудағы батылдық; мәселелерді 
шығармашылықпен шеше білу. 
Білікті мектеп басшысы: 
· стереотиптерді жеңе алатын және мектеп алдында тұрған мәселелерді шешудің дәстүрлі емес
жолдарын таба алатын, басқарудың инновациялық технологияларын құра және қолдана алатын 
шығармашылық тұлға; 
· үнемі өзіне, өзінің кәсіби және жеке қасиеттеріне жұмыс жасайтын адам;
· өз мектебінің бірнеше жылдар бойына даму болашағын көретін стратег;
· өзінің үлгісімен оқытушылар құрамына шабыт беретін адам.
Лондон Университеті Білім институтының Көшбасшылықты зерттеу орталығының директоры, 
профессор Алма Харрис заманауи мектеп көшбасшысы (директоры) меңгеруі керек көптеген дағдылар 
мен құзыреттер бар деп санайды, бірақ ең бастысы мұғалімдер командасын қалыптастыру мүмкіндігі. 
Оқушымен тікелей жұмыс жасайтын мұғалім, сондықтан директор мұғалімге сеніп, оның пікіріне сеніп, 
кейбір мәселелерді одан гөрі жақсы түсінетіндігін мойындауы керек. 
Соңғы жылдары қазақ мектебінде айтарлықтай өзгерістер болды. Оқу үдерісі заманауи оқу, 
технологиялық жабдықтармен, оқу-әдістемелік кешендермен және оқу кешендерімен қаныққан. 
Инновациялық білім беру технологиялары білім беру үдерісіне жеке бөліктерді алмастыру 
деңгейінде емес, жаңа формацияның білікті мұғалімдерін даярлауды қажет ететін тұжырымдамалық 
өзгерістер деңгейінде енгізілуде. 
ХХІ ғасырдағы мектеп оқушылары ХХ ғасырдағы оқушылардан даму жағынан айтарлықтай 
ерекшеленеді. Бұл жағдайларда мектеп басшысының функциялары мен рөлі айтарлықтай өзгереді. Бір 
жағынан, директор тиімді менеджер болып табылады, өйткені бүгінде директор көптеген басқарушылық 
функцияларды жүзеге асыруы керек - бюджетті басқару, қоғаммен қарым-қатынас, жоғары басшылықпен 
өзара әрекеттесу және т.б. Ұйымды басқару дағдылары күн өткен сайын маңызды бола түсуде, ал 
директордың педагогикамен айналысуға уақыты жоқ. 
Көпжылдық бақылауларға сүйене отырып, қазіргі заманғы менеджменттің негізін салушы Питер 
Друкер парадоксальды қорытындыға келді: «мықты мамандар», өз салаларының тамаша мамандары 
сирек жақсы басшыларға айналады. Бұл менеджменттің нәтижесі адамның жеке тиімділігімен тікелей 
байланысты болатын кәсіби қызметтің ерекше түрі болып табылатындығына байланысты. 
Екінші жағынан, үлкен еркіндік шеңберінде заманауи мектептің директоры менеджмент 
теориясынан басқа, заманауи білім беру парадигмалары мен басымдықтары мен перспективалы білім 
беру технологияларын түсінуі керек. 
Лондон Университеті Білім институтының Көшбасшылықты зерттеу орталығының директоры, 
профессор Алма Харрис те осындай көзқараспен бөліседі: «Бүгінгі директорлар мектепті тиімді және 
ақылды басқара білуі керек. Бірақ күрделі қиындықтарды бастан өткеріп жатқан мектеп үшін тек жақсы 
менеджер жеткіліксіз. Оған режиссер қажет, ол өзінің сабағымен жақсы сабақтың не екенін көрсете 
алады, өйткені проблемалы мектептерде, әдетте, жақсы мұғалімдер аз, ал мұғалімдерде жоғары сапалы 
оқыту тәжірибесінен мысал алуға еш жер жоқ. Режиссер бұл жағдайда бәрін өзі істей алуы керек». 

жүктеу/скачать 1,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: