ҚАЗІРГІ МЕКТЕП ДИРЕКТОРЫНЫҢ МЕКТЕПТІ БАСҚАРУ ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІ

4 
Іс жүзінде, директорда көптеген басқарушылық және басқа да міндеттер тұрған кезде, оның 
педагогикалық технологиялар тұрғысынан тиімді және жаңашыл менеджер болуын талап ету қиын. 
Бірқатар зерттеушілердің пікірі бойынша, қазіргі кезде мектеп басшыларының негізгі төрт типі бар: 
· «Авторитарлық бизнес-атқарушы»;
· «Демократиялық іскер атқарушы»;
· «Авторитарлық көсем»;
· «Демократиялық көшбасшы».
Көбінесе тиімді көшбасшылар туылмайды, бірақ туындайды. Мектеп басшылары арнайы 
тренингтер арқылы тиімді басқару білімдері мен дағдыларын ала алады. Алайда, бұған өзін-өзі тәрбиелеу 
және түзету арқылы қол жеткізуге болады. Барлық жағдайда тиісті мотивация қажет: жеке амбициялар 
(мен басқалардан жаман емеспін), мансапқа ұмтылу (генерал болғысы келмейтін солдат жаман), 
мектептегі патриотизм (менің мектебім жақсы), ақша табуға деген ұмтылыс (соғұрлым жақсы жұмыс 
жасасаңыз, сіз көбірек аласыз). 
Қазіргі уақытта мектеп директоры үйлестіруші, әлеуметтік құрылысшы, жаңа, прогрессивті және 
демократиялық барлық нәрсені жеткізуші болып табылады. Әр түрлі басқару қағидаларына сүйене 
отырып, көшбасшы өз жұмысында тұлғаға бағытталған әдісті ескере отырып, мұғалімдерге деген жеке 
әдісті қолданады. 
Басқарудың әлеуметтік-психологиялық және мәдени-этикалық аспектілеріне тұлғаға бағытталған 
көзқарастың нұсқаларының бірі - ол өзінің әйгілі 10 ережесінде тұжырымдаған Дейл Карнеги жүйесі: 
1. Басқа адамның қадір-қасиетін мақтау мен шын жүректен танудан бастаңыз.
2. Басқалардың қателіктерін тікелей емес, жанама түрде көрсетіңіз. Тікелей сынның пайдасы жоқ,
өйткені ол өзін қорғауға мәжбүр етеді. 
3. Алдымен өзіңіздің қателіктеріңіз туралы сөйлесіңіз, содан кейін әңгімелесушіні сынға алыңыз.
4. Әңгімелесушіге тапсырыс берудің орнына сұрақтар қойыңыз.
5. Адамдарға өз беделін сақтауға мүмкіндік беріңіз.
6. Мадақтауға жомарт болыңыз.
7. Адамдар жақсы беделді қалыптастырыңыз, олар оны сақтауға және ақтауға тырысады.
8. Мадақтаңыз. Қандай да бір нәрсені адамдарға оңай сезіндіре отырып, қателіктерді түзету оңай
деген әсер қалдырыңыз. 
9. Адамдарға бір нәрсе істегенді ұнатыңыз.
10. Адамдар өз бейнесін сақтап қалсын.
«Білікті менеджер» - бұл менеджмент теориясының негізгі ережелерін білетін, оларды іс жүзінде 
тиімді жүзеге асыруды білетін және жоғары кәсіби құзыреттілікпен сипатталатын идеалды көшбасшыны 
білдіретін кәдімгі тұжырымдама. Қазіргі қоғамдағы тиімді көшбасшы - мәселелерді дұрыс қойып, шешуді 
білетін адам. 
Тиімді мектеп директоры болудың көптеген әдістері мен тренингтері бар. Мысалы, табысты 
көшбасшы болу үшін ең алдымен өзін басқаруды үйрену керек деп санайтын Питер Друкердің әдістері, 
өйткені «басқару қабілеті барлық адамдар үшін әр түрлі, бірақ өздерін басқара алатындар, олардың 
әрекеттері мен мен шешімдері басқаларды ойдағыдай басқарады». 

5 

жүктеу/скачать 1,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: