Ауадағы су буы Р қысымның берілген температурадағы қаныққан бу қысымына қатынасы және пайызбен өрнектелетін шаманы ауаның салыстырмалы ылғалдылығы деп атайды.
Бу (газ) қаныққан күйге өтіп конденсацияланған (шық пайда болған) және салыстырмалы ылғалдылығы 100% -ға тең болған кездегі температураны шық нүктесі деп атайды.
Ауаның ылғалдылығын жылдам анықтау үшін көбіне психрометрлерді қолданады. Бұл-бірдей екі термометрден тұратын аспап. Құрғақ термометр-ауаның температурасын, ал ылғал термометр буланған сұйықтың температурасын көрсетеді.
Гигрометр
Психрометр
Физикалық шамалар мен өлшем бірліктерді сәйкестендіру
Q
t
V
m
c
λ
Дж
Жылу мөлшері
с
уақыт
Дж/кг С
0
меншікті жылу сыйымдылығы
масса
Дж/кг
кг
м
3
меншікті балқу жылуы
көлем
Құрғақ термометр
көрсеткіші
Құрғақ және ылғал термометрлер көрсетулерінің айырымы
0
1
2
3
4
5
Салыстырмалы ылғалдылық,%
15
100
90
80
71
61
52
16
100
90
81
71
62
54
17
100
90
81
72
64
55
18
100
91
82
73
65
56
19
100
91
82
74
65
58
20
100
91
83
74
65
59
21
100
91
83
75
67
60
22
100
92
83
76
68
61
23
100
92
84
77
69
61
24
100
92
84
77
69
62
25
100
92
84
77
70
63
26
100
92
85
78
71
64
27
100
92
85
78
71
65
28
100
93
85
78
72
65
29
100
93
86
79
72
66
30
100
93
86
79
73
67
Құрғақ термометр көрсеткіші
t01 (0С)
Құрғақ және ылғал термометрлер көрсетулерінің айырымы
t =t01 - t02 (0С)
Салыстырмалы ылғалдылық ,%
24
84
4
67
Салыстырмалы ылғалдылығы кестесін пайдаланып,
бос орынды толтыру
Қаныққан бу қысымы мен тығыздығы температураға тәуелділігі
Азық-түліктерді сақтау салыстырмалы ылғалдылық мөлшері
Балғын жемістер 75–85 % Балғын көкеністер 85–90% Балықтар 95–98 % Ет, ет өнімдері 75–95 % Сүт, сүт өнімдері 80–87 % Жұмыртқа, жұмыртқа өнімдері 60–88 % Крахмал, қант, кондитерлік өнімдер 70–75 % Дәмдеуіштер 70–75%
Физикалық диктант
1.Температура өзгермен жағдайда кәдімгідей қысу арқылы газды сұйықа айналдыратын болсақ , онда оны бу дейміз, дәлірек айтқанда ........... бу дейміз. 2. Ауаның ылғалдылығын өлшейтін құрал .....деп аталады . 3. Қаныққан бу қысымы көлемге тәуелсіз болғандықтан , .......тек температураға ғана тәуелді болады . 4. Өз сұйығымен динамикалық тепе – теңдікте болатын буды …. деп атайды 5. Қалыпта жағдайда ауа ылғалдылығы ….. болады. 6. Қаныққан бу қысымы неғұрлым жоғары болса, соғұрлым оған сәйкес сұйықтың қайнау температурасы төмен болады, өйткені төменгі ..... қаныққан будын қысымы атмосфералық қысымға теңеледі . 7. Егер басқа газдардың барлығы жоқ десек , онда су буының түсіретін қысымы су буының ..........қысымы дейді .