Вопросы на казахском языке
Жоғарғы жақ тіс қатарының фронтальді бөлігіндегі сынықтар кезінде қолданылатын шендеуіш://
жүктеу/скачать 1,2 Mb.
|
Вопросы на казахском языке
- Бұл бет үшін навигация:
- +кергіші (распоркасы) бар тегіс шендеуіш// тістерді лигатуралық сыммен байланыстыру// жақ аралық тартқышы мен ілмегі бар шендеуіш
| Жоғарғы жақ тіс қатарының фронтальді бөлігіндегі сынықтар кезінде қолданылатын шендеуіш://
доға тәрізді тегіс шендеуіш// жылжымалы шарнирі бар шендеуіш// +кергіші (распоркасы) бар тегіс шендеуіш// тістерді лигатуралық сыммен байланыстыру// жақ аралық тартқышы мен ілмегі бар шендеуіш *** Науқастан Тигерштед шендеуішін шешкеннен кейін тістемнің бұзылғандығы және сынықтардың дұрыс бітіспегендігі анықталды. Себебін анықтаңыз:// емдік гимнастика ертебасталған// +сынықтардұрысқұралмаған// сынықтардыәлсіз бекітілген// ауызқуысыгигиенасыныңбұзылуы// кішігірімдеформацияныңболуы *** Жоғарғы жақтың толық алмалы-салмалы протездінің балауыз құрылымын тексеру кезінде протездің нашар бекітілетіні байқалды. Қарап тексеру кезінде ауызды ашқанда жоғарғы ұрт-қызыл иек үзбелерінің қатты созылып протезді итеріп шығарып жіберетіні анықталды. Дайыдаудың қай кезеңінде қателік кеткен:// функциональды қалыптан модель құю кезінде// жасанды тістерді таңдау және орнату кезінде// +жеке дара қасықты отырғызып көру кезінде// функциональды қалып алу кезінде// тістем биіктігін анықтау кезінде *** Жалған буынның пайда болуына себеп болады:// емдік гимнастиканы ерте бастау// сынық бөліктерін дұрыс құрастырмау// +сынықтардыбекітудің әлсіздігі// ауызқуысыгигиенасыныңбұзылуы// кішігірімдеформацияныңболуы *** Тіс қатары түгел жоғарғы жақ сүйегіне дайындалатын обтирлеуші протезде қолданылатын ең ыңғайлы бекіту элементтері:// балкалық (штангалық) бекіту жүйесі// тіреп-ұстап тұратынкламмерлар// +иіп жасалғанкламмерлар// бекітетінкламмерлар// телескопиялық сауыттар *** Жоғарғы және төменгі жаққа жартылай алмалы-салмалы протездің балауызды құрылымын отырғызып тексеру кезінде, беттің төменгі бөлігі ұзарып, бет қатпарлары тегістеліп, еріндері күшпен әзер түйісіп, сөйлеген кезде тістері бір-біріне тықылдап тиеді, алдыңғы тістер арасындағысаңылау әзер көрінеді. Барлық антогонист тістері толық түйіседі. Протезді дайындаудың қай кезіңінде қандай қателіктер кеткен:// тістер дұрыс қойылмаған, 2-лабораториялық кезең// +тістем биіктігінің қысқаруы, 2-клиникалық кезең// тістем биіктігінің ұзаруы, 3-клиникалық кезең // тістем биіктігінің ұзаруы, 1-клиникалық кезең // тістем биіктігінің ұзаруы, 2-клиникалық кезең *** Патологиялық тістесудің атын атаңыз:// Тік тістесу// Ортогнатикалық тістесу// Бипрогнатикалық тістесу// +Прогнатикалық тістесу// Опистогнатикалық тістесу *** 4 диспансерлік топқа тіс-жақ жүйесінің қандай өзгерістермен жатқызады:// Сүт тістердің физиологиялық қажалуының бұзылуы// Бармақ соратын жаман әдеттің болуы// 13 және 23тістердің вестибулярлы жақта орналасуы // +Прогениялық тістесу// 11 және 21 тістер аралығында шынайы диастема *** Бала 6,5 жаста. Профилактикалық қарау кезінде төменгі ерінін тістеу жаман әдеті барлығы анықталды. Дәрігердің қолданатын шарасы:// 1-ші диспансерлік топқа алу// Дәрігер-ортодонттың көмегінің қажеті жоқ// +2-ші диспансерлік топқа алу// 3-ші диспансерлік топқа алу// Төменгі жақтың өсуін тездету *** Клиникалық зерттеудің қай кезеңінде алдыңғы күрек тістерінің тереңдігі, кескіш-бұдырларының қатынасы барлығы анықталады?// +тістесуді вертикальды бағытта қарау// тістесуді сагиттальды бағытта қарау// жеке тістерді қарау// тіс қатарларын қарау// бетті алдынан қарау *** Тұрақты тістесуде тістердің түйісуінің орталық окклюзияда оптимальды сипаттамасын төмендегілерден табыңыз:// әрбір тісте бір антагонисты бар орталық күректістен басқа// әрбір тісте екі антагонист бар, орталық күрек тістер және төменгі соңғы үлкен азу тістен басқа// әрбір тісте екі антагонист бар, екінші күрек тістер мен екі молярдан басқа// +әрбір тісте екі антагонист бар,төменгі орталық күрек тістер және жоғарғы соңғы џлкен азу тістен басқа// әрбір тісте екі антагонист бар, төменгі күрек тістерден басқа *** Ауру 12 жаста. Дұрыс сөйлей алмауына шағымданады. Аузы жартылай ашық. Тіс қатарларын қарағанда алдыңғы бөлікте шамасы 6 мм сагиттальды саңылау бар екені анықталады. Жоғарғы фронтальды тістер төменгі алдыңғы тістерді жауып тұрады. Дем алысы ауызбен. Балада төменгі ерінді тістеу әдеті бар. Осы патологияны емдеуге арналған ортодонтиялық аппаратты таңдаңыз:// +Катц табақшасы// Эйнсворт аппараты// Бынин каппасы// Френкльдің қызметті реттеуші регуляторы// Брюкль аппараты. *** Бала 6 жаста. Жоспарлы қарау кезінде: иегі шығыңқы,төменгі жақ бұрышы сыртқа қарай,жоғарғы ерін қысқарған, мұрын ерін қатпары айқындалған. Ауыз қуысында 1.6, 5.5, 5.4, 5.3, 1.1, 2.1, 6.3, 64, 65, 26, 4.6, 8.3, 4.1 3.1, 7.3, 3.6 Тістер бір-бірімен тістескенінде1.6,және 2.6тістердің ұрт медиальды бұдырлары3.6,және4.6 тістердің дистальды бұдырларымен түйіседі, кері күрек тістік түйісу.5.5, 5.4, 6.4, 6.5 тістер төменгі жақ альвеолярлы өсіндінің айдаршығына дейін жанасады, бұл тістердің сауытының клиникалық биіктігі өзгермеген.Берілген клиникалық патологияға ортодонттық аппаратты таңда:// Мюлеман пропульсоры// Катцтың тістесу жазықтығы бар пластинкасы// окклюзионды төсеніші бар кеңейткіш пластинка// +Брюкль аппараты// вестибулярлы доғасы бар пластинка *** Науқас 8жаста.Шағымы: косметикалық ақауға.Объективті: ортогнатиялық тістесу. Тістердің қатынасы қалыпты жағдайда, 2.1тіс өз осінен көлденең 90 град. бұрылған. R-суреттемеде: көп комплекті тіс жоқ. Берілген патологияны емдеу тактикасын ұсыныңыз:// жоғарғы жаққа 2.1тісті итеретін кламмері бар пластинка// 2.1тісті жұлу, протездеу// 2.1 қалыптастыратын сауыт кигізу// +резіңкелі тартқышты ортодонтиялық сауыт// хирургиялық әдіспен тісті кезенді бұру *** 9 жасар баланы қарау кезінде жоғарғы фронтальды тістердің желдеуіш тәрізді, араларында диастема және тремалары бар. Тістерді түйістірген кезде төменгі тістер қатты таңдайдың шырышты қабатына тиеді. Бүйір бөлімінде- 2 жағынанда тіс альвеолярлы қысқару. Берілген патологияны емдейтін ортодонтиялық аппаратты таңдаңыз:// жоғарғы жаққа шайнау бөлігі бар кеңейткіш пластинка// жоғарғы жаққа шайнау бөлігінсіз кеңейткіш пластинка// +ылди жазықтығымен, белсенді доғасы бар жоғарғы жаққа пластинка// төменгі жаққа ылди жазықтығы бар кеңейткіш пластинка// белсенді доғалы, резеңкелі тартқышы бар жоғарғы жаққа пластинка *** Дистальды блокты тістесуде жоғарғы күрек тістерді вестибулярлы ығыстыру үшін винтті қайда орналастырады:// таңдай күмбезіне// таңдайлық альвеолярлы өсіндісі скатында// +пластинканың алдыңғы бөлігінде// орналасуы орнына байланыссыз// винт қолданбайды *** Алмалы салмалы ортодонтиялық аппараттарды бекіту үшін Адамстың кламмерін неге кеңінен қолданады?:// басқа конструкциялы кламмерлерді дайындау қиын болғандықтан// басқа конструкциялы кламмерлерді дайындау үшін материалдардың жоқтығынан// басқа конструкциялы кламмерлерді жасауға қарағанда оңай болғандықтан// +ортодонтиялық аппараттарды жақсы, мықты бекітеді және әмбебап// оны дайындайтын материалдар арзан болғандықтан *** 1немесе2жасанды күрек тістері бар кеңейтетін алмалы салмалы протезді қолдану кезінде бүйір бөлік тістердің сауыттарын аппараттың негізін жабады:// 0,5 мм-ге// 1 мм-ге// 2 мм-ге// барлық вестибулярлы жағын// +барлық тіл жағын *** Бала 3 жаста, төменгі ерінін соратын әдеті бар. Бұл жағымсыз әдеттен арылу үшін қандай ем тағайындайсыз:// механикалық әсерлі аппараттар// функциональды әсерлі аппараттар// ретенционды аппараттар// +профилактикалық аппараттар// хирургиялық әдіс *** Науқас 14 жаста косметикалық ақауға, үнемі ауызының құрғауына, тамақты тістеу және шайнау қиындығына, сөйлеу кезінде анық сөйлеп алмауына шағымданып келді. Қарау кезінде беттің төменгі бөлігінің ұзаруы, аузы жартылай ашық, иек, мұрын ерін бүктемінің жазықтануы, жақ өсіндісінің қысқаруы төменгі жақ бұрышының үлкеюі. Ауыз қуысында жоғарғы тіс қатарының қүрт тарылуы және төменгі жақтың кеңеюі,таңдай күмбезі биік,тіл көлемі ұлғаймаған. Күрек тістердің аймағындағы тік саңылаудың көлемі -5 мм. Берілген аномалияны емдеуге арналған аппаратты таңдаңыз:// сырғымалы Энгль доғасы// +Хербст– Кожакару аппараты// Брюкль аппараты// Калвелис пластинкасы// Катцтың тістесу пластинкасы *** Науқас 10 жаста. Ауыз қуысында фронтальды тістердің тік тістесу типі бойынша. Бүйір бөліктерде тістер қарама қатынасы бұзылмаған, екі жағында да тіс альвеолярлы ұзару. Берілген аномалияны емдейтін аппарат таңдаңыз:// жоғарғы жаққа кеңейткіш пластинка// ылди жазықтығы бар жоғарғы жақ пластинкасы// +шайнау валигі бар жоғарғы жақ пластинкасы// төменгі жаққа кеңейткіш пластинкасы// төменгі жаққа кеңейткіш, шайнау валигі бар пластинка *** Балалардың сүт тістесуінің қалыптасу мезгілінде пайда болған ерте терең тістесу белгілерінің емінің негізгі тактикасы болып табылады:// тістесуді дезартикуляциясын ескере отырып аппаратты емдеу тағайындау// вертикальды бағытта тістерді түйістіру коррекциясын жүргізу// жақ сүйегінің бүйір бөліктерінің өсуін ынталандырады// жақтардың терең фронтальды тістерінің жабылуын болдыртпау// +тістердің түйісуін алдыдан артқа бағытта коррекциялау *** Науқасқа бүйір бөлімінде тіс альвеолярлы қысқарту үшін, үлкен азу тістер аймағында шайнау бөлігі бар кеңейткіш пластинка киіп жүр. Шайнау бөлігінің әсер ету аймағында тістердің ығысу сипатын атаңыз:// сауытты ығысу// түбірлі ығысу// корпусты ығысу// көлденең осінен айналу// +вертикальды ығысу *** Ауру 12 жаста. Дұрыс сөйлей алмауына шағымданады. Аузы жартылай ашық. Тіс қатарларын қарағанда алдыңғы бөлікте шамасы 6 мм сагиттальды саңылау бар екені анықталады. Жоғарғы фронтальды тістер төменгі алдыңғы тістерді жауып тұрады. Дем алысы ауызбен. Бала төмнгі ерінді тістеу әдеті бар. Осы патологияны емдеуге арналған ортодонтиялық аппаратты таңдаңыз:// +Катц табақшасы// Эйнсворт аппараты// Бынин каппасы// Френкльдің қызметті реттеуші регуляторы// Брюкль аппараты *** Бала 7 жаста. Бірінші тұрақты азу тістерінің қатынасы Энгльдің 1 классы бойынша. Алдыңғы тістердің протрузиясы. Олардың арасында тремалар, диастема. Аппаратты атаңыз:// Эйнсворт аппараты// Шварцтың иілмелі доғасы бар аппараты// Лури аппараты// Айзенберг аппараты// +Энгльдің жылжымалы аппараты *** Бала 7 жаста. 11және 21 тістері таңдай жаққа қарай орналасқан. Бірінші азу тістердің қатынасы қалыпты жағдайда. Жоғарғы фронтальды тістер төменгі тістерді сауыттың 1/3биіктігіне жауып тұрады. Аппаратты таңдаңыз:// Катц сауыты// Курляндский сауыты// +Алынатын пластиналы аппарат 11 және 21 тістерге протракторымен// Бүйір бөлігінде окклюзионды жапсырмасы бар алынбалы пластиналы аппарат 11және 21 тістерге протракторымен// Энгльдің стационарлы аппараты *** Уақытша тiстесуде ауыз қуысының тазалық жағдайын анықтайтын индекс:// +Федоров-Володкина// Грин-Вермиллион// ТПЖ// РМА// РИ *** Гипоплазияның дақты түрін нақтап саралауды қандай аурулармен жүргізу қажет:// +флюороздың дақты түрімен// мәрмәр ауруымен// сына тәрізді ақаумен// эмаль эрозиясымен// беткей жегісімен *** Тіс жегінің пайда болу қаупінің факторы:// ауыз суында фтор құрамының жоғары болуы// +ауыз суында фтор құрамының төмен болуы// ауыз қуысының қанағаттанарлық емес гигиенасы// қосалқы соматикалық ауруларының болуы// науқастың жасы *** Кариозды қуыс құрғақ пигменттелген дентинге толы, эмаль шетi тегiс, ТПЖ=2, бұл:// +кариестiң компенсирленген түрi// кариестiң субкомпенсирленген түрi// кариестiң декомпенсирленген түрi// созылмалы пульпит// созылмалы периодонтит *** Жегілік процесстің декомпенсирлі түрінде дамиды:// жедел сарысулы пульпит// жедел іріңді пульпит// процесске периодонт тіндерінің кірісуімен жедел пульпит// +пульпитіңалғашқы-созылмалы процесс ретіндедамуы// созылмалыпульпиттіңасқынуы *** Уақытша тістердің созылмалы периодонтиттерін консервативті жолмен емдеуге көрсеткіштер:// баланың жасы// тұрақты тістің жарып шығу мерзімі// тұрақты тістердің ұрықтарына патологиялық процесстің таралу дәрежесі// +жегінің компенсирленген түрінің негізінде дамыған, созылмалы фиброзды периодонтит// жегінің декомпенсирленген түрінің негізінде дамыған, созылмалы фиброзды периодонтит *** Бала 9 жаста. Тіске апексификация жасау мақсатымен қолдануға болады:// +құрамында кальцийі бар препарат// құрамында магнийі бар препарат// құрамында жезі бар препарат// құрамында күмісі бар препарат // құрамында алюминийі бар препарат *** Балалардың пародонт ауруларын кешендi түрде емдеуде, қорытынды ем сатысында жүргізіледі:// тазалық сабақтары// мамандандырылған тiс тазалау және қызыл иек асты тiс тасын алу// жекелеген тiс тазалау және қызыл иек асты тiс тасын алу// мамандандырылған тiс тазалау және қызыл иек үсті тiс тасын алу// +тiстi егеу (тегiстеу) *** Жедел ұшықты стоматиттің ең негізгі емі:// +вирусқа қарсы дәрілік заттар// дене қызуын түсіретін дәрілер// жансыздандырғыш дәрілер// антисептикалық ерітінділер// кератопластикалықмайлар *** Жедел ұшықты стоматитпен жиі ауыратын балалардың жас шамасы:// дүниеге жаңа келген балалар// 1-3 жас шамасындағы балалар// жасөспірімдер// мектеп жасындағы балалар// қыз балалар *** 5 жасқа дейiнгi балаларға инфильтрационды анестезия жасау үшiн қанша % ерiтiндiнi қолданады:// 1:200000 вазоконстриктор мен анестетик ерітіндісі// вазоконстрикторсіз анестетик ерітіндісі // 1:100000 вазоконстриктор мен анестетик ерітіндісі// 1:300000 вазоконстриктор мен анестетик ерітіндісі// 1:400000 вазоконстриктор мен анестетик ерітіндісі *** 9 жасар ұл балаға 5.4,6.5 тісті жұлуға көрсеткіш.Тіс сауыты сау. Хирургиялық шипцы таңдаңыз:// +S тәрізді ұртында бұдыры бар// S тәрізді ұртында бұдыры жоқ// найза тәріздес (байонетті)// тікті// тік элеватор *** Төмеңгi жақасты флегмонасы кезiндегi инфекциялық қабыну ошыққа негізгі дренаж жасау орны:// өтпелi қатпар бойымен кесу// төмеңгi жақ бұрышын айналдыра кесу// төмеңгi жақ бұтағы бойымен кесу// +төмеңгi жақасты аймағында төмеңгi жақтың қырынан 1,5-2 см қашықтықта кесу// иек асты аймағынан кесу *** Бала 12 жаста. Диагнозі - тұрақты тiстiң еңгiзiлген таюы. Қандай ем көрсетілген:// репозиция жасау және шендеуiш салу// жұлу// жұлып, реплантация жасау// бақылау// +ортодонттық ем *** Бала 4 жаста. Объективті: 8.4, 8.5 тiс қорабының 2/3 бөлігі бұзылған. Қызыл иекте жылан көз байқалады. Диагнозі – созылмалы гранулденген периодонтиті. Бұзылған тістерді жұлған кездерде қандай жансыздандыру қолданады:// + өткiзгiштiк// инфильтрациялық// аппликациялық// сүйекішілік// лигаментарды *** Бала 5 жаста. Диагнозі – 8.5 тістің жедел iрiңдi периоститтi. Хирургиялық емдеуі:// остеоперфорация жасау// периостотомия жасау// УВЧ терапия// себепшi тiстi жұлу// +субпериостальды абсцесстi ашу және себепшi тiстi жұлу *** Бала 2 жаста шешесінің айтуына қарағанда бала диван қырына құлап жараланып, жоғарғы ерні ісіп кетті. Медициналық көмек көрсетілді.Дәрігердің қойған диагнозы: 5.1,5.2,6.1,6.2 тістердің жартылай орнынан таюы.Сіздің емдеу тактикаңыз:// тістерді жұлу// тіске реплантация жасау// эндодонтиялық ем жүргізу// +«Д» есепке алу, аяулы диета// шендеуіш салу *** Төменгі жақтың жедел одонтогенді остеомиеліті кезіндегі комплексті емдеуі шарасына еңгізіледі:// +себепші тісті жұлу, ауыз ішін кесу, антибактириалді және дезинтоксикациялық терапия // себепші тісті жұлу, детоксикациялық терапия// остеоперфорация және сүйекішілік лаваж// себепші тісті жұлу, остеоперфорация жасау// себепші тісті жұлу, ауыз ішін және ауызсыртын кесу, антибактириалді және гипосенсибилизациялық терапия *** Қатерлі ісіктің таралуы, метастазы және рецидиві белгілі бір дәрежедегі зақымдалған мүшелердің анатомиясын айқын білуінде негізделеді. Оның ішінде ерекше орынды алады:// +бет және жақтың лимфа жүйесі// бет және жақтың қан жүйесі// бет және жақтың жүйке жүйесі// бет және жақтың бұлшық ет жүйесі// бет және жақтың эндокринді жүйесі *** Лимфогранулематоздың негізгі диагностикалық белгілері:// +дене қызуының жоғарылығы, Березовский-Штернберг жасушаларының гистологияда анықталуы// дененің субфебрильді температурасы, интенсивті терінің қышуы// интенсивті терінің қышуы, дене қызуының жоғарылығы// субфебрильді температура, тері қышуы, Березовский-Штернберг жасушаларының гистологияда анықталуы// интенсивті терінің қышуы, Ходжкин жасушаларының гистологияда анықталуы *** 2 вариант Үлкен көлемді тісжегі қуысы бар, тағам қылдығымен толы. Табанымен және қабырғасында-қатты пигменттелген дентин анықталады. Шұқып тесергенде түбі аздап ғана аурады. Суыққа - әлсіз және қысқа мерзімді ауру сезімі бар. Қандай ауруға тән белгілер:// орта тіс жегі// беткей тіс жегі// тез дамыған терең тіс жегі// +баяу дамыған терең тіс жегі// сына тәрізді ақау *** Бастапқы тісжегінің салыстырмалы диагностикасы тістің қатты тінңің қай зақымдануымен жүргізіледі:// сына тәрізді ақау, беткей тісжегі// +гипоплазия, флюороз// эмаль эрозиясы, эмаль некрозы// флюороз, сына тәрізді ақау// гипоплазия, патологиялық қажалу *** Кальций және фтор құрамды препаратты электрофорез арқылы тістің қатты тініне медикаментозды әсер етуі, қандай ауруды емдеуде ұсынылады:// беткей тіс жегі// орта тіс жегі// флюороз, деструктивті формасы// +бастапқы тіс жегі// Капдепон дисплазия *** Науқастың жасы 18. Шағымы жоқ. Қарап тексергенде 2.2 тістің вестибулярлы жағының мойын бөлігінде бор түстес (меловидный) дақ анықталады. Шұқып тексергенде бұдырлы, бірақ шұқығыш тірелмейді. Нақты диагнозын анықтау үшін қосымша қандай тексерулер жүргізесіз:// сұрап тексеру// қағып тексеру// сипап тексеру// +бояу// температуралық тітіркендіргішпен тексеру *** Науқас жоғары алдыңғы тістерінің (фронтальды) химиялық тітіркендіргіштерден ауратынына шағымданады. Қарап тексергенде 2.1, 2.2 тістердің вестибулярлық бетінде табақша тәрізді пішінді ақауы бар, табаны мен қабырғалары тегіс, жылтыр және шұқып тексергенде шұқығыш сырғанайды, ауру сезімі байқалмайды. Диагнозын қойыңыз:// сына тәрізді ақау// беткей тіс жегі// орта тіс жегі// +кіреуке эрозиясы // флюороз *** Науқас 20 жаста, дәрігер стоматологқа санация мақсатымен келген. Қарап тексергенде жоғарғы және төменгі жақтың қызыл иек емізікшелері ісінген, цианоздалған, зондпен тигенде қанайды. Пародонталды қалталары жоқ. Тістердің мойындарында жұмсақ тіс қақтары анықталады. Федоров-Володкина бойынша ГИ 3,0. Рентгенсуретте жақ сүйектерінде өзгерістер жоқ. Алдын ала қоятын диагнозыңыз// Қызыл иектің гипертрофиялық қабынуы, фиброзды түрі// +Қызыл иектің созылмалы катаралды қабынуы// Созылмалы жайылмалы пардонтит, жеңіл дәреже// Қызыл иектің созылмалы катаралды қабынуының өршуі// Қызыл иектің жаралы қабынуы *** Науқас тістің қатты ауыратынына және оның сыртқы тітіркендіргіштердің серінен күшейетін, ұстама тәрізді, жедел, өздігінен басталалып,үшкіл нерв бойымен таралып ауыратынына шағымданады. Анамнезден тіс бұрын қатты ауырған. Объективті: тіс қуысы ашылған, ұлпаны зондпен тексергенде ауырады, перкуссияда аздап ауырады, ЭОД 50мкА дейін төмендеген, рентгенограммада түбір ұшында периодонт саңылауы сәл кеңейген. Берілген сипаттама пульпиттің қандай түрін анықтайды:// жедел ошақты пульпит// жедел диффузды пульпит// +созылмалы фиброзды пульпиттің асқынуы// созылмалы гипертрофиялық пульпит// созылмалы фиброзды пульпит *** Науқастың жасы 45. 2.6 тісі ұстама тәрізді өзіндігімен аурады, ауру сезімі самайға беріледі. Әртүрлі тітіркендіргіштің әсерінен ұзақ уақыт бойы ауратынына шағымданады. Тіс бұрын қатты ауырған, тіс қуысы ашық, шұқып тексергенде бірден аурады. Диагнозын анықтыңыз:// ұлпаның жедел диффузды қабынуы// созылмалы гангренозды ұлпа қабынуының өршуі// +созылмалы фиброзды ұлпа қабынуының өршуі// созылмалы гангренозды ұлпа қабынуы// жедел іріңді ұлпа қабынуының *** Науқастың жасы 20, дені сау. Аллергиясы жоқ. Осыдан бұрын 3.5 тісіне ошақты жедел ұлпа қабынуы деп диагноз қойылған. Тісжегі қуысы тістің мойын бетінде орналасқан. Ең дұрыс емді таңдаңыз:// консервативті// +витальды экстирпация// виталды ампутация// девитальды ампутация// барлық аталғандар *** Науқастың жасы 35. Тістің ыңғайысыздық сезімі мазалайды. Анамнезі бойынша: үш жыл бұрын тісті тісжегі деп емдеген. Тістің түбір маңында үнемі ісіну және жылаң көзі ашылады. Қарап тексергенде: 3.5 тістің түсі өзгерген. Дистальды шайнау бетінде пломбасы бар. Тістің түбір маңы ісінген, сипап тексергенде ауырмайды, вазопарез симтомы анықталады. Рентген суретте 3.5 тістің түбір ұшы маңында шекарасы анық және тегіс емес, диаметрі 5-6 мм ошақ көрінеді. Клиникасы бойынша қандай ауруға тән:// созылмалы фиброзды периодонт қабынуы// созылмалы фиброзды ұлпа қабынуы// +созылмалы гранулденген периодонт қабынуы// созылмалы гранулематозды периодонт қабынуы// радикулярлы киста *** Науқастың жасы 33, 2.6 тісінің өз бетімен қатты ауырып, ауру сезімі самайға беріліп ауратынына шағымданады. Ыстық температурадан ауру сезімі күшейе түседі. Тіс бұрын ауырған. Қарап тексергенде: 2.6 тістің түсі өзгерген, тісжегі қуысы бар, тіс қуысымен байланысқан, шұқып тесергенде ауырмайды. Терең шұқып тексергенде аурады. Қағып тесергенде аздап аурады. Сіздің алдын ала қоятын диагнозыңыз:// жедел периодонт қабынуы, улану сатысы// созылмалы фиброзды ұлпа қабынуының өршуі// созылмалы фиброзды ұлпа қабынуы// +созылмалы гангренозды ұлпа қабынуының өршуі// созылмалы фиброзды периодонт қабынуының өршуі *** Қызыл иекке тиіп кеткенде қансырайды. Төмеңгі жақтын сол жағынан кіші азу және осы жақтың оң жағынан күрек тістерінің қозғалғыштығы І дәрежеде, төмеңгі жақтын кіші азу және сол жағынан жоғарғы кіші азу тістердің пародонтальді калталарының тереңдігі 3-3,5 мм. Сіздің қойылатын диагнозыңыз:// жайылмалы ортаңғы дәрежелі созылмалы пародонтит// +жайылмалы жеңіл дәрежелі созылмалы пародонтит// созылмалы катаральді гингивит// жайылмалы ауыр дәрежелі ремиссия кезеңіндегі пародонтит// жеңіл дәрежелі пародонтоз *** Пародонттың қай ауруына келесі субъективті симптомдар тән: жағымсыз сезімдер, қызыл иектің қышуы, қызыл иектің бір келкі семуінен эстетикалық ақау, тітіркендіргіштерге тістердің жоғары сезімталдығы:// созылмалы жайылмалы пародонтит// гипертрофиялы гингивит, фиброзды түрі// +пародонтоз// созылмалы катаральді гингивит// пародонтолиз *** Қызыл иектің кей-кейде қанайтынына шағымданады. Қарап тексергенде қызыл иек емізікшелері мен жиегі үлкейген, түсі көкшілдеу (цианоз). Пародонт қалталары жоқ. R-суретте сүйек тінінде өзгерістер жоқ. Алдын-ала диагнозын қойыңыз:// жаралы гигивит// +гипертрофиялық гингивиттің ісінген түрі// созылмалы катаралды гингивиттің өршуі// созылмалы катаральды гингивит// жедел катаральды гингивит *** Туберкулездің қандай түрінде ауыз қуысының шырышты қабатында терең емес, шеттері жұмсақ, тегіс емес үңгірлі жаралар түзіледі, олардың айналасында ұсақ абсцесстер –Трель дәңдері байқалады. Жараның түбі бұдырлы, сары жағындымен жабылған және сипағанда ауырсынады:// туберкулезді жегі// +жаралы-миллиарлы туберкулез// колликвативті туберкулез// біріншілік туберкулезді жара// туберкулездің барлық түрі *** Науқас К., жасы 37. Ауыз қуысын санациялау мақсатымен емханаға келген. Өзінің дені сау екеніне кумәнсіз. Шылым шегеді. Қарап тексергенде оң жақ ұрттың шырышты қабаты, ауыздың бұрышында тістердің тістесу проекциясында ұшбұрыш пішіндес ақ-сұр түстес ошақ анықталады. Шырышты қабаттан көтеріңкі емес. Шпательмен қырғанда зақымданған ошақтың беті алынбайды. Диагнозын анықтаңыз:// созылмалы гиперпластикалық кандидоз// қызыл жалпақ теміреткі, типтік түрі// қызыл жегі, типтік түрі// +лейкоплакия, жалпақ түрі// лейкоплакия, веррукозды түрі *** Тіс дәрігерге 65 жастағы науқас тілінде қышу және ауру сезімі, ауыз қуысының құрғақтануына шағымданып келеді. Анамнезі бойынша: жарты жыл бұрын асқазандағы қатерлі ісікті алдырытқан. Қарап тесергенде: ауыз қуысы санацияланбаған, тіс қақтары көп, ауыз қуысының шырышты қабаты бозғылт. Тілі қызыл, тегістелген, жіп тәріздес емізікшелері атрофияланған. Сіздің алдын ала қоятын диагнозыңыз:// десквамативті глоссит// ромб тәрізді глоссит, жалпақ түрі// глоссалгия// +Гентер- Меллердің глосситі// Кандидозды глоссит *** Тіс дәрігер 4.6 тістің терең тісжегін емдеу қажет. Пломбылау мақсатымен қандай оптимальды тұрақты пломбылық материалды таңдайды:// +макрофильді композит// сұйық композит// микрофильді композит// силико-фосфатты цемент// кавитан *** Естен тануда байқалады:// Есі сақталады// +Естен тану// Жүрек тоқтап, естен тану// Жүрек тоқтап, естен танып, тыныс алуы тоқтайды// Артерия қысымы төмендейді *** Анафилактикалық шок кезінде бірінші көмек көрсету үшін препарат:// Нашатыр спирті// Нитроглицерин// +Адреналин// Сибазон// Сальбутамол *** Жергілікті статустың жалпы тексеруіне .... кіреді// +беттің тері жамылғысы мен симметриясын қарау// жалпы күйін қарау// интоксикация дәрежесін қарау// ішкі мүшелерін қарау// зертхана көрсеткіштеріне қарау *** Науқасты жалпы қарауда ауру тарихында ... көрсетіледі.// өзгерістің орналасқан жері// өзгерістің сипаттамасы (ісіңкі, деформация, тыртық, ақау)// функционалды бұзылулар (сөйлеу, жұту,шайнау)// тері жамылғысының түсі (қалыпты, ағарған, цианотикалық, гиперемирленген)// +дұрыс ,а,б,г *** Тіндердегі жергілікті анестетиктер абсорбциясы ... тәуелді// +тіндегі ерігіштікке, тіннің васкуляризация дәрежесіне// препарат концентрациясына// тіндердегі ферменттердің бұзылуына// препараттың санына// препараттың үйлесімділігіне *** Жергілікті анестетиктердің инактивациясы ... жолымен жүзеге асады.// +плазма псевдохолинэстеразасының гидролизі, бауырдың редукциясы// бауырдың гликуронды қышқылымен қосылу// тотығу// бүйректердің бөлуімен// бауырдың бөлуімен *** Пародонт ауруында физиотерапиялық емдеудің ең жиі қолданылатын әдістері // УФО// лазер// вакуум-массаж// УВЧ// +дұрыс б және в *** Пародонттағы қиынды операцияға келесі әдістер жатады// кюретаж// гингивотомия// Мюллер бойынша операция// Кларк бойынша операция// +Киселев бойынша операция *** S-тәрізді кертікті қышқашпен ... жұлады// күрек тістерді// жоғарғы жақсүйектің үшінші молярларын// +жоғарғы жақсүйектің бірінші молярларын// жоғарғы жақсүйектің премолярларын// төменгі жақсүйектің үшінші молярларын *** Найзатәрізді (штыковидными) қышқашпен ... жұлады// төменгі жақсүйектің күрек тістерін// жоғарғы жақсүйектің молярларын// төменгі жақсүйектің премолярларын// төменгі жақсүйектің үшінші молярларын// +жоғарғы жақсүйектің тіс түбірлерін *** Төменгі жақсүйектің шығу түрлері// +артқы// ортаңғы// терең// беткей// аралас *** Төменгі жақсүйектің шығу түрлері// ортаңғы// +біржақты// терең// комбинирленген// беткей *** Ұрттары бірікпейтін кертіксіз S-тәрізді қышқашпен ... жұлады// тіс түбірлерін// төменгі жақсүйек молярларын// жоғарғы жақсүйек молярларын// +жоғарғы жақсүйек премолярларын// төменгі жақсүйектің үшінші молярларын *** S-тәрізді кертікті қышқашпен ... жұлады// күрек тістерді// жоғарғы жақсүйектің үшінші молярларын// +жоғарғы жақсүйектің бірінші молярларын// жоғарғы жақсүйектің премолярларын// төменгі жақсүйектің үшінші молярларын *** Найзатәрізді (штыковидными) қышқашпен ... жұлады// төменгі жақсүйектің күрек тістерін// жоғарғы жақсүйектің молярларын// төменгі жақсүйектің премолярларын// төменгі жақсүйектің үшінші молярларын// +жоғарғы жақсүйектің тіс түбірлерін *** Төменгі жақсүйек сынғанда негізгі шағымдар:// ауыру, ауыздың құрғауы, қанталау// +тістемнің бұзылуы, ауыру, ісіңкіреу// кенет жарықтан қорқу (светобоязнь), ауыру, есту қабілетінің төмендеуі// есту қабілетінің бұзылуы// тыныс алудың бұзылуы *** ЛеФор I (жоғарғы түрі) бойынша жоғарғы жақсүйек сынуының синонимі// +суббазальді// суборбитальді// альвеолярлы өсіндінің жұлынуы// бетсүйек пен доғаның жұлынуы// мұрын сүйектері мен бетсүйектің, доғаның жұлынуы *** Жоғарғы жақсүйек сынғанда негізгі шағымдар:// ауыру, ауыздың құрғауы, қанталау// +тістемнің бұзылуы, ауыру, ісіңкіреу// кенет жарықтан қорқу, ауыру, есту қабілетінің төмендеуі// есту қабілетінің бұзылуы// тыныс алудың бұзылуы *** Көзасты аймағының латеральді шекарасы// +бетжақсүйек тігісі// көзұясының төменгі шеті// алмұрттәрізді саңылаудың шеті// жоғарғы жақсүйектің альвеолярлы өсіндісі// бетсүйек көзұялық тігісі *** Бетсүйектің жоғарғы шекарасы ...// бетсүйек самайлық тігісі// бетжақсүйек тігісі// ұрт аймағының алдыңғы-артқы бөлігі// +самайлық аймағының алдыңғы-төменгі бөлігі, көзұясының төменгі шеті// бетсүйек көзұялық тігісі *** Бет-жақ аймағының қатерлі ісігін күмәнданғанда науқасты қайда жіберуіміз керек?// +аудандық онкологке// хирургке// бөлімше терапевтіне// жалпы хирургке// бөлімше –стоматологына *** Бет-жақ аймағында "қатерлі ісігі" бар науқас қандай маманға жіберілуі керек?// +аудандық онкологке// хирургке// бөлімше терапевтіне// жалпы хирургке// бөлімше –стоматологына *** Вязьмин-Копейкиннің шендеуіші қандай бағыттастабилизация жасайды:// алдыңғы// сагиттальды// алдыңғы-бүйір// парасагиттальды// +доға бойынша парасагиттальды бағытта *** В.Н. Копейкиннің тұрақты интердентальды шендеуіші - ол:// тістердің оральды беткейіне орналасатынштифтіқұйма пластина// тістердің окклюзиялық беткейінде орналасатын дәнекерленген жартылай сауыттар// штангамен қосыпдәнекерленгенсауыттар// металдан жасалғангантельге ұқсасштифттер// +толыққұйылыпжасалғансауыттар *** Тістердің қатты тіндерінің аса қажалуының компенсирленген түріндегі беттің төменгі үштен бір бөлігі биіктігінің төмендемеуі:// тістердің орнынан жылжуынан// төменгі жақтың ығысуынан// +жақтың альвеолалық бөлігінің өсуінен// тіс кіреукесі мен дентиннің қаттылығының бірдей болмауынан// СТЖБ элементтерінің бір бірімен қарым-қатынасының бұзылуынан *** Тісжегімен зақымдалмаған тістердің аса қажалуы кезіндегі түбір ұшы маңы қабыну ошақтарының пайда болу себептері:// +тіс ұлпасының дистрофиясы және өлуі// тіс кіреукесі мен дентиннің қаттылығының бірдей болмауы// пародонтқа түсетін функционалдық күштің өсуі// күрек тістер маңындағы терең тістем *** Тістердің аса қажалуының ошақты компенсерленген түрі кезінде ортодонтиялық емге дайындықтың мақсаты:// беттің төменгі үштен бір бөлігінің биіктігін қалпына келтіру// төменгі жақ сүйектің орналасуын қалпына келтіру// аппаратты-хирургиялық емдеу әдісін қолдану// тістің қатты қажалғанжеріндегі протездік кеңістікті азайту// +альвеолярлы бөліктердің вакантты гипертрофиясын жою *** Терең тістем кезіндегі төменгі жақ сүйегі тіс қатарының екі жақты шеткі ақауы. 1.8, 1.7, 2.7, 2.8 тістердің вертикальді жылжуының нәтижесінде жоғарғы тіс қатары деформацияға ұшыраған, олардың шайнау төмпешіктері(орталық окклюзия кезінде) төменгі альвеоларлы өсіндінің шырышты қабығына тиеді, тіс түбірлері 1/4шамасында қисайған, екінші дәрежелі патологиялық қозғалыс бар. Осы берілген клиникалық жағдайда қандай ортопедиялық емді қолдануға болады:// ортопедиялық дайындық – уақытша алмалы пластиналы протездің көмегімен 1.8, 1.7, 2.7, 2.8 тістерді вертикальді ығыстыру, осыдан кейін тұрақты тіс протезін дайындау// алмалы-салмалы протез жасау арқылы альвеолааралық қашықтықты ұлғайту (төменгі тістерді каппамен жауып, жоқ тістердің орнына пластмассаданбазис жасау)// 1.8, 1.7, 2.7, 2.8 тістердің ұлпасын алып емдегеннен кейін оларды жасанды сауыттармен қаптау// 1.8, 1.7, 2.7, 2.8 тістерін жұлып, орнына имплантат салып протездеу, төменгі жаққа алмалы-салмалы протез дайындау// +1.8, 1.7, 2.7, 2.8 тістерін альвеолалық өсіндінің жартылай резекциясымен бірге жұлу. Операциялық жараның орны жазылып, протез орны қалыптасқаннан кейін беттің төменгі бөлігінің биіктігін қалпына келтіре отырып, жоғарғы және төменгі жақтарға алмалы-салмалы тіс протезін дайындау *** Төменгі жақ сүйегі тіс қатарының барлық кіші және үлкен азу тістері жоқ екі жақты шеткі ақауы,беттің төменгі бөлігі биіктігі төмендеген.Қалған жоғарғы және төменгі тіс қатарларындағы күрек тістер мен сүйір тістерінде (2 дәрежелі) патологиялық аса қажалу бар. Орталық окклюзия кезінде жоғарғы жақтың кіші және үлкен азу тістерінің шайнау төмпешіктері төменгі альвеола өсіндісінің шырышты қабығына тиеді. Тік тістем. Осы жағдайда қандай ортопедиялық ем қолданған жөн:// екі сатылы ортопедиялық ем: бірінші – алдыңғы тістерге тістердің анатомиялық формасын қалпына келтіретін жасанды сауыттар дайындау; содан кейін – төменгі жаққа екі жақты шеткі ақауды қалпына келтіретін алмалы-салмалы протез дайындау// екі сатылы ортопедиялық ем: алғашында – төменгі жаққа жасалған алмалы-салмалы протездің көмегімен беттің төменгі бөлігінің биіктігін қалпына келтіру. Миостатикалық рефлекс қалпына келгеннен кейін– алдыңғы тістерді жасанды сауыттармен қалпына келтіру// +екі сатылы ортопедиялық ем: бірінші сатысы – беттің төменгі бөлігінің биіктігін уақытша алмалы-салмалы пластиналы протезбен төменгі алдыңғы тістерді каппамен жабу арқылы қалпына келтіру; екінші сатысы – жаңа альвеола аралық биіктікке бейімделгеннен кейін тұрақты тіс протезін дайындау// жоғарғы және төменгі жақтың барлық күрек, сүйір тістерін бір мезетте жасанды сауыттармен қалпына келтіріп, төменгі жаққа алмалы-салмалы протез дайындау// ортопедиялық ем: алдыңғы топ тістерді жасанды сауыттармен қалпына келтіру *** Антагонисі жоқ тістің периодонтында өсетін тін түрін көрсетіңіз:// жұмсақ дәнекер тін// эпителиальдытін// шеміршектітін// +фиброздытін// сүйектітін *** 68 жастағы науқастың 3.1, 3.2, 3.3, 4.1, 4.2 тістері жоқ. Жоғарғы жақ тіс қатары 1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3 тістердің вертикальді жылжуының нәтижесінде деформацияға ұшыраған; альвеола өсіндісінің үлкен болуына байланысты «күлімсіреу сызығы» 3 мм төмен қарай түсүп кеткен. 1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3 тістерінің экстра- және интраальвеолярлы бөліктерінің арасындағы қатынысы өзгермеғен. Осы берілген клиникалық жағдайға диагноз қойыңыз:// +Жоғарғы тіс қатарының Кеннеди бойынша IV класс ақауы, Пономарева В.А. бойынша 1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3 тістердің тісальвеолярлық ұзаруының бірінші формасы// Жоғарғы тіс қатарының Кеннеди бойынша III класс ақауы, Пономарева В.А. бойынша 1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3 тістердің тісальвеолярлық ұзаруының бірінші формасы// Жоғарғы тіс қатарының Кеннеди бойынша I класс ақауы, Пономарева В.А. бойынша 1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3 тістердің тісальвеолярлық ұзаруының төртінші формасы// Жоғарғы тіс қатарының Кеннеди бойынша II класс ақауы, Пономарева В.А. бойынша 1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3 тістердің тісальвеолярлық ұзаруының екінші формасы,бірінші топ бөлігі// Жоғарғы тіс қатарының Кеннеди бойынша II класс ақауы, Пономарева В.А. бойынша 1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3 тістердің тісальвеолярлық ұзаруының екінші формасы,екінші топ бөлігі *** Ығысып, төменгі жақтың қай бағытта қозғалуына кедергі жасайды:// алға және трансверзальды бағытта// трансверзальды бағытта// вертикальдыбағытта// барлық бағыттарға// +алға қарай *** Тісальвеолярлық ұзарудың бірінші формасының өзіндік белгісі болып табылады:// тістүбірлерініңжартылай ашылып ығысуы// тістің экстра- және интраальвеолярлы бөлігінің арақатынасының өзгеруі// альвеолярлы бөліктің гипертрофиясы және тістің ығысуы// +альвеолярлы бөліктің гипертрофиясы кезіндетістің экстра- және интраальвеолярлы бөлігінің арақатынасының өзгермеуі// альвеолярлы бөліктің гипертрофиясы кезіндетістің экстра- және интраальвеолярлы бөлігінің арақатынасының өзгеруі *** Төменгі жақ тіс қатарының оң жақтағы 2мм болатын вертикальді деформациясын жоғарғы және төменгі жақтарға алмалы-салмалы пластиналы протез жасапемдеу кезінде протездің балауыз құрылымын тексергенде, орталық түйісуде алдыңғы жасанды тістер арасында 2мм шамасында саңылау бары анықталды. Оң жақтағы бүйір тістер мен сол жақтағы жасанды тістер тығыз түйіседі. Қашан және қандай қателіктержіберілген:// бірінші клиникалық кезеңде, протездерді орталық окклюзияда бекіткен// екінші клиникалық кезеңде, протездерді дистальді окклюзияда бекіткен// + клиникалық кезеңде, протездерді алдыңғы окклюзияда бекіткен// екінші клиникалық кезеңде, протездерді бүйір окклюзияда бекіткен// бірінші лабораториялық кезеңде, протездерді бүйір окклюзияда бекіткен *** Вебердің тіс қызыл-иектік шендеуішін қандай сынықты емдеуге қолданады:// +төменгі жақтың сау кезінде, жоғарғы жақ сынығы бөлшектерінің төмен жылжуы кезінде// төменгі жақ жарақаттанған кезде, жоғарғы жақ сынығы бөлшектерінің төмен жылжуы кезінде// төменгі жақтың альвеолярлы өсіндісінің жылжымаған сынуы кезінде// жоғарғы жақ сүйегінің толық сынып, төмен және артқа қарай жылжуы кезінде// төменгі жақтың бүйір бөлігіндегі альвеолярлы өсіндінің сынуы кезінде *** Науқастың төменгі жақ сүйегі сынығы дұрыс бітпеген. Протездеу ерекшелігін көрсетіңіз:// +екі тіс қатары бар протез дайындау// сынықтарды алдын ала ортодонтиялық жолмен түзету// тіс доғасын алдын ала ортодонтиялық жолмен түзету// жасанды тістері альвеолярлы сүйектің ортасында орналасқан протез дайындау// сүйек сынықтарын хирургиялық жолмен түзетпейінше, оған протез жасамау *** Науқас 65 жаста, тістері бар қатты таңдайдың ортасындағы оқтан жараланудан пайда болған дефектіні емдеу кезінде// +ойық шетінде клапан жасау үшін протездің таңдай бөлігінде биіктігі 1 мм валик жасайды// протездің таңдай бөлігінде биіктігі 8 мм валик жасайды// протез базисінде обтурлеуші бөлігінің болмауы// обтуратор мұрын кеңістігіне терең кіріп тұрады// қуыс обтуратор. *** Науқас В. 23 жаста, жоғарғы жақтың толық резекциясынан кейін қолданылатын ең оңтайлы обтуратор:// жұқа пластина түрінде дайындалған обтуратор// қалың пластина түрінде дайындалған обтуратор// бүтін жасалған, ірі обтуратор// +ауа өткізгіш,іші қуысобтуратор// қалқымалы обтуратор *** 26 жастағы В. науқасының қатты және жұмсақ таңдайының туа біткен ақауына KEZE обтураторы дайындалды. Оған тән ерекшеліктерді атаңыз// протездің тығын бөлігінде целлулоидпен жабылған екі саңылауы бар обтуратор // қуысқа бекітілетін пелоттары бар обтуратор// қатты және жұмсақ таңдайға каучуктан жасалған обтуратор// обтуратордың пішіні тығын тәрізді жасалған// +қалқымалы обтуратор *** Дәрігермен қарым қатынасқа жақсы түсетін, протез дұрыс болмаса да, оны пайдалана алатын науқастар жоғары жүйке қызметінің (темпераменті бойынш қандай типіне жатады:// холериктер мен флегматиктер// сангвиниктер мен холериктер// меланхоликтер мен холериктер// меланхоликтер мен флегматиктер// +сангвиниктер мен флегматиктер *** Анамнезінде гипотониялық типті нейроциркуляторлы дистониясы бар жағдайда вегетативті реакцияның алдын алу үшін қолданыпатын премедикация кестесі:// антигистаминді препараттар лидокаин// +транквилизатор м-холинолитик// анальгетиктер пенициллин// спазмолитиктер новокаин// антибиотиктер папаверин *** Металдыпластмассадан жасалған көпіртәрізді протездердi жасау кезіндегі қателікті көрсетiңiз:// тіс қатарының фронталды бөлігіндегі көптеген антагонист тістер арасындағы окклюзиялық байланыстың болмауы// антагонист тістер арасындағы окклюзиялық байланыстың көп болуы// оң жақтағы антагонист тістер арасындағы окклюзиялық байланыстың көп болуы// сол жақтағы антагонист тістер арасындағы окклюзиялық байланыстың көп болуы// +көп антагонист тістер арасындағы окклюзиялық байланыстың болмауы *** Латеральді канат тәрізді бұлшық етті функциональді нығайтуға бағытталған жаттығулар негізінде емдеу үшін қолданылады:// прогения тістесуін// прогнатия тістесуін// +айқасқан тістесуды// ашық тістесуді// тіс қатарының ұзарған кезінде. *** Прогениялық тістесу кезінде тіс қатарларының қарым қатынасы қай жазықтықта бұзылады:// +сагиттальды// транверзальды// вертикальды// Окклюзионды// туберальды *** 17 16 15 14 13 12 11: 21 22 23 24 25 26 27 47 46 45 44 43 41: 31 32 33 34 35 36 37 17 16 15 14 13 12 11: 21 23 24 25 26 27 47 46 45 44 43 42 41: 31 32 33 34 35 36 37 Осы екі формуланы не біріктіреді:// Диастема// +Адентия// Транспозиция// Ретенция// Тортоаномалия *** Қалыпты эстетика жағдайында жанынан түсіріпген Шварц әдісі бойынша сурет бейнелерін сұрыптағанда беттің төменгі жақ бөлігінің қандай анотомиялық нәрсе «оrditale»қиығына жанасады?// Ауыз бұрышы және иектің погонион нүктесі// +Ауыз бұрышы және иектің гнатион нүктесі// Жоғарғы еріннің қызыл сызығы// Төменгі еріннің қызыл сызығы// Иектің погонион нүктесі *** Жоғарғы бірінші кіші азу тістер сауыттарының мезиальді (алг жылжуын анықтау үшін Шмут олардың орналасуын зерттеуді неге қарап ұсынды:// аттас кіші және үлкен азу тістердің артқы беттеріне жүргізілген жанама сызыктарға// "Стресс-оське"// +RРТ диагностикалық сызығына// сагиттальді жазықтыққа// фронтальді жазыктыққа *** Балалардың сүт тістесуінің қалыптасу мезгілінде пайда болған ерте терең тістесу белгілерінің емінің негізгі тактикасы болып табылады:// тістесуді дезартикуляциясын ескере отырып аппаратты емдеу тағайындау// вертикальды бағытта тістерді түйістіру коррекциясын жүргізу// жақ сүйегінің бүйір бөліктерінің өсуін ынталандырады// жақтардың терең фронтальды тістерінің жабылуын болдыртпау// +тістердің түйісуін алдыдан артқа бағытта коррекциялау *** Науқас бүйір бөлімінде тіс альвеолярлы қысқарту үшін, үлкен азу тістер аймағында шайнау бөлігі бар кеңейткіш пластинка киіп жүр. Шайнау бөлігінің әсер ету аймағында тістердің ығысу сипатын атаңыз:// сауытты ығысу// түбірлі ығысу// корпусты ығысу// көлденең осінен айналу// +вертикальды ығысу *** Бүйір тістерді дистальды ығыстыру үшін винтті орналастырады:// таңдай күмбезінде// альвеолярлы өсіндіге ығысатын тіске перпендикулярлы// +альвеолярлы өсіндіге ығысатын тіске параллельді// винттіњ орнына байланыссыз// винт қолданбайды *** Ортодонттық аппараттарды құрастыруды жоспарлағанда негізгі нүктені және күш түсіруі критериі болып не саналады?// Тістесу қалыптасу кезеңі// Аномалияның түрлері// Ішкікапиллярлық қысымның шамасы// аномалияның дәрежесі// +Ығыстырылатын тістердің тұрақтылық дәрежесі *** Үстіңгі жақтың альвеолярлы өсіндісіне басып, таңғышты қай кезде қолдану көрсетілген:// қалыптасқан ашық тістесуде// +жоғарғы жақ протрузиясында// мұрынмен тыныс алу бұзылғанда// жоғарғы жақтың тіс альвеолярлы протрузиясында// қалыптасқан терең тістесуде *** Эшлер- Битнердің клиникалық сынуын жүргізгенде аурудың профилі (жанынан қарағанда түрі) жақсарады. Прогнатия тістесуінің себебін атаңыз:// +прогнатия тістесуі төменгі жақ сүйегінің өспей қалуына, оның артқа орналасуына байланысты// прогнатия тістесуі жоғарғы жақ сүйегінің алға орналасуына байланысты// прогнатия тістесуі жоғарғы жақ сүйегінің мөлшнрінің үлкеюіне байланысты// прогнатия тістесуі төменгі жақ сүйегінің артқа орналасуына байланысты// прогнатия тістесуі төменгі жақ сүйегінің алға орналасуына байланысты *** Бала 11 жаста. Диагнозы: тіс қатарында орын бола тұра 21 тісінің таңдайға қарай орналасуы. 1,5 ай бойына бала бүрандасы, ауыз тістерін ажырататын жапсырмасы, секторальды кесіндісі бар табақшаны қолданады.Бірақта аппаратты уақтылы қолданғанымен жылжытатын тіс өз орнында қалып тұр. Бұдан кейінгі нәтижелі емді атаңыз:// 12 тісін жұла отырып протездеу// +ортодонттық аппараттың конструкциясын өзгерту// тактиканы өзгертпеу, нәтижені күту// зерттеу әдістерін хирургиялық еммен толықтыру// жанында тұрған тісті жұла отырып ортодонтиялық емдеу *** Төменгі жақтың өсуін ынталандыру үшін Френкельдің қызметті реттегіш аппаратының I түрінің конструктивті құрылғысы болып табылады:// +төменгі ерін пелоттары// вестибулярлы доға// ылди жазықтық// секторальды кескін// окклюзионды бастырма *** 6 жасқа дейінгі балалар үстіңгі жаққа арналған алмалы-салмалы протездің артқы шекарасы қайда орналасқанда тез үйренеді:// соңғы үлкен азу тістердің соңында- түзу шекара сызығы// соңғы үлкен азу тістердің соңында-шекарасы жартылай шеңбер, алдыға қарай аздаған ойығы бар// екінші және үшінші үлкен азу тістер арасында протез базисі қысқарған – ойықсыз// екінші және үшінші үлкен азу тістер арасында протез базисі қысқарған–аздаған ойығы бар// +соңғы азу тістердің артында–таңдай қатпарына дейін аздаған ойығы бар *** Төмендегі аты аталған ортодонтиялық аппараттардың қайсысы диастеманы емдеуде қолданылады:// +кіреберіс доғасында екі жартылай иілісі бар алмалы-салмалы табақша// Брюкль аппараты// Бошарова аппараты// Калвелистің кол тәріздес серіппелері бар табақшасы// бұрандасы бар табақша. *** Төмендегі аты аталған аппараттардың қайсысы алдыңғы жоғарғы тістердің ретрузиясын емдеу үшін күрек тістердің шамалы кері жабылуында қолданылады:// итергіш серіппелері бар табақша// Бынин аппараты// Шварц каппасы// +Брюкль аппараты// орталык секторлы кесіндісі және бұрандасы бар табакша *** Диастема кезінде негізгі клиникалық көрсеткіші болып// жоғарғы жақтың өлшемінің ұлғаюы// тіс қатарының қабысуының бұзылуы// жоғарғы тіс қатарының кеңеюі// +орталық күректістер арасындағы аралық// ортаңғы сызықтың сәйкес келмеуі *** Алдыңғы тістер аймағындағы ауытқулармен сипатталатын терең фронтальді қабысудың дифференциальді диагностикасы болап табылады:// +терең тістесу тіс доғалары овалының бұзылуынан болады және беттің төменгі бөлігінің биіктігіне әсер етеді// терең тістесу бүйір тістер аймағында тіс – альвеолярлы қысқарудан болады және беттің төменгі бөлігінің биіктігіне әсер етпейді// терең тістесу бүйір тістер аймағында тіс – альвеолярлы қысқарудан болады және беттің төменгі бөлігінің биіктігіне әсер етеді// терең тістесу алдыңғы тістер аймағында тіс – альвеолярлы қысқарудан болады және беттің төменгі бөлігінің биіктігіне әсер етпейді// беттің төменгі бөлігінің биіктігінің ауытқу аймағын анықтау кезінде дифференциальді диагностикалық маңызы жоқ *** Бүйір тістер аймағындағы ауытқулармен сипатталатын терең фронтальді қабысудың дифференциальді диагностикасы болап табылады:// терең тістесу тіс доғалары овалының бұзылуынан болады және беттің төменгі бөлігінің биіктігіне әсер етпейді// терең тістесу бүйір тістер аймағында тіс – альвеолярлы қысқарудан болады және беттің төменгі бөлігінің биіктігіне әсер етеді// +терең тістесу бүйір тістер аймағында тіс – альвеолярлы қысқарудан болады және беттің төменгі бөлігінің биіктігіне әсер етпейді// терең тістесу алдыңғы тістер аймағында тіс – альвеолярлы қысқарудан болады және беттің төменгі бөлігінің биіктігіне әсер етпейді// беттің төменгі бөлігінің биіктігінің ауытқу аймағын анықтау кезінде дифференциальді диагностикалық маңызы жоқ *** Ортодонтқа 5 жасар баланың анасы ашық тістесу диагнозымен келді.Ортодонттық емнен кейін емдік жаттығулар жүргізілуі тиіс. Берілген жағдайда қай бұлшық ет тобына жаттығу ұсыну тиімді:// төменгі жақты алдыға жылжытатын// төменгі жақты көтеретін// тіл бұлшық етіне// мимикалы бұлшық ет// +ауыздың айналма бұлшық етіне *** Орташа тіс жегінің 2 дәрежедегі қарқындылығында жүргізіледі// ремтерапияжылына 1 рет жүргізу// ремтерапияжылына 2 рет жүргізу// ремтерапияжылына 3 рет жүргізу// ремтерапияны қолдана отырып пломбаламау// +бірінші келгенде пломбылау *** Флюороздың ауыр сатысында қандай құрамдас тiс тазалағыш сықпаны тағайындайды// +кальций препараттарын// калий препараттарын// цинк препараттарын// марганец препараттарын// фтор препараттарын *** Балаларда кіреукенің реминерализациялану фазаларының саны// 1// + 2 // 3 // 4 // 5 *** Кариозды қуыс дымқыл ашық түсті дентинге толы, эмаль шеті өткір, сынғыш, бұл сәйкес// тіс жегінің компенсирленген түріне// тіс жегінің субкомпенсирленген түріне// +тіс жегінің декомпенсирленген түріне// созылмалы пульпитке// созылмалы периодонтитке *** Витальді пульпотомия әдісі нені қөрсетеді// жансыздандырумен түбір ұлпасын алу// девитализациялау сықпасын қолдана, тіс сауытының және өзек ұлпасын алу// девитализациялау сықпасын қолдана, тіс түбірінің ұлпасын алу// құрамында кальций бар сақпасын қолдана, тіс сауытының және өзек ұлпасын алу// +жансыздандырумен тіс сауытының және өзек ұлпасын алу *** Уақытша тiстердiң созылмалы периодонтиттерiн консервативтi жолмен емдеуге көрсетулерi// баланың жасы// тұрақты тiстiң жарып шығу мерзiмi// тұрақты тiстердiң ұрықтарына патологиялық процесстiң таралу дәрежесi// +кариестiң компенсирленген түрiнiң негiзiнде дамыған, созылмалы фиброзды периодонтит// кариестiң декомпенсирленген түрiнiң негiзiнде дамыған, созылмалы фиброзды периодонтит *** Түбiрi қалыптасқан тiстердiң орташа кариесi және созылмалы гипертрофиялық пульпиттерiнiң салыстырмалы диагностикасындағы ең шешушi әдiс// Термометрия// перкуссия// +электроодонтометрия// Пальпация// витальдiбояу *** Гипертрофиялық гингивиттiң iсiнген түрiн емдеу үшiн қолданатын дәрi-дәрмектер// Кератопластиктер// антибиотиктер// +iсiнугеқарсыдәрiлер// антисептиктер// ферментер *** Жедел ұшықты стоматит кезінде ауыз қуысындағы эндогенді микробтың атқаратын орны// аурудың ағымына әсерін тигізбейді// аурудың ағымына аздап әсерін тигізеді// жай ұшықты вирустың көбеюіне мүмкіндік бермейді// жедел катаральды гингивиттен созылмалы түріне ауысуына мүмкіндік туғызады// +аурудың ағымының ұзақ жүруіне, пиогенді асқынуларының болуына мүмкіндік туғызады *** Келесі аталған аурулардың қайсысында жақ сүйектерінен басқа бас қаңқасы, жамбас, жауырынның, жалпақ сүйектерінің рентгенологиялық бұзылулары байқалады// қантты диабет// +Х-гистиоцитоз// Гипоиммуноглобулинемия// Папийон-Лефевра синдромы// қатерсіз тұқымқуалаушылық нейтропения *** Түбірлері біршама сорылған сатыдағы уақытша тістерді жұлғанда керегінше жансыздандырылады// өткізгіштік жансыздандыруымен// ингаляциялық жансыздандырумен// бастырмалаужансыздандыруымен// +инфильтрациондыжансыздандыруымен// сүйекішілікжансыздандырумен *** 5 жаста уақытша күрек тістердің толық емес таюын емдеу негізделеді// +репозицин, фиксацин, қабынуға қарсы терапия// тістерді жұлу// тістерді фиксациялау// тістерді шендеуіштеу// бақылауда *** Жақсүйектердің созылмалы остеомиелитін емдеудің міндетті түрі:// +антибиотикотерапия, витаминотерапия, дезинтоксикация// иммунокоррекция, физиотерапия// арнамалы ем// витаминотерапия, терапиялық ем// жалпы әлдендіретін және күшейтетін ем *** Флегмонамен асқынған жедел одонтогенді остеомиелит кезінде («себепші» тіс біршама бұзылған) шұғыл көмек көрсетудің тактикасы:// флегмонаны ашу, тісті жұлуға көрсеткіш жоқ// +себепші тісті жұлумен қатар флегмонаны ашу, дренаждау// жансыздандыру арқылы флегмонаны ашу// тек қана тісті жұлу// іс-қимыл сатылары маңызды емес *** Бала 14 жаста. 1.6 тiстi жұлу кезiнде гаймор қуысының перфорациясы жасалынды. Сiздiң тактиканыз// Гайморотомия// стационарлық ем// + ұяшыққа тампонада, тігу// Антибиотикотерапия// физиоем *** Бет артериясы кесiлген жағдайда, сiздiң тактиканыз// адреномиметиктер салу// қыспалы таңғыш// +қантамырынбайлау// саусақпен басу// тампондау *** Сiз төмеңгi жақтың одонтогендi созылмалы периоститi деген диагноз қойдыңыз. Сiздiң тактиканыз// антибиотик тағайындау// +тісті жұлып, периостотомия жасау// себепшi тiстi жұлып, KJ-пен электрофорез тағайындау// тiстi жұлып, остеоперфорация жасау// физиотерапия қолдану *** Балаларда төмеңгi жақ сүйектерiнiң сынықтары кезiнде хирургиялық емдеудiң көрсетулерiн атаңыз// сүйек қабығының сынығы// "жасыл бұтақ" тәрiздес сынық// төмеңгi жақтың бұтағының сынуы// +сынықтар орнынан жылжып кеткен кезiнде// төмеңгi жақтың денесiнiң орнынан қозғалмай сынуы *** 2 айлық балада сол жақ құлақ маңы шайнау аймағы мен ұрт маңында жылдам өсіп келе жатқан ісік байқалады. Ісікті басып көргенде ауырсынбайды, тері қабаты бурыл қызыл түсті, қысу және толықсу симптомы оң. Сіздің диагнозыңыз және емдік тактикаңыз?// + қуысты гемангиома, шұғыл түрде емді бастау// лимфангиома, склероздеуші терапия// гипертрофиялық гемангиома, электрокоагуляция// капилярлы гемангиома, химиодеструкция ферезолмен// нейрофиброматоз; ісікті толық алып тастау *** 9 жастағы бала екінші тәулік ауырып жүр. Температурасы -38º. Жұтынғанкездеболатынауырсынуғашағымданады. Оң жақ шықшыт-шайнау аймағында тығыз инфильтрат бар. Терісіқызарған, осы аймақтыңпальпациясыауырсынбалы. Жақастыаймақтаүлкейген, тығыз, ауырсынбалы лимфа түйіндеріанықталады. 55 54 тістер- пломбаланған, олардыңперкуссиясыауырсынбайды. Анамнезінен, осы аймақтыңісінуіүшжылішіндебірнешеретболғаны, бірақмардымсызкөрінгені, ем өздігіненспирттік компресс салуменжүргізілгенімәлім. Болжам диагноз:// жоғарғыоңжақпериоститі// +созылмалыпаротиттіңөршуі// Жеделодонтогендіостеомиелиті// Жеделлимфадениті// жеделартриті *** ЗКГМУ 1.вариант Байлап-таңу материалдарын залалсыздандыратын әдіс:// Құрғақауалы// Қайнату арқылы// +Автоклавта// Химиялық// Кварцтық лампамен *** Орташа тісжегісінің клиникалық белгісі:// Тісжегі қуыс түбін зондтау жедел ауырсынады// +Плащтық дентин деңгейіндегі жегі қуыс// Тісжегі қуыстың тіс қуысымен байланысы// Тісжегі қуыс түбін зондтау бір нүктеде жедел ауырсынады// Тіс перкуссиясы ауырсынады *** 37 жастағы әйел адам жоғарғы алдыңғы тістер аймағындағы косметикалық ақауға шағымданып келді. Қарағанда: жоғарғы жақтың орталық және бүйір күректістерінің экваторына жақын вестибулярлы бетінде дөңес пішінді, тығыз және тегіс түбі бар эмаль ақауы байқалады. Зондтау ауырсынусыз. Ақау аймағы 2% метилен көк ерітіндісімен боялмайды. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Жергілікті гипоплазия// Сына тәрізді ақау// +Эмаль эрозиясы// Бастапқы тіс жегісі// Эмаль некрозы *** 19 жастағы ер бала жоғарғы және төменгіжақ тістерінде ақ түсті дақтардың болуына шағымданады. Тістер түсінің өзгеруін бала кезінен байқаған. Қарағанда: жоғарғы және төменгіжақ тістерінінің вестибулярлы бетінде, төмпешіктері мен кесу жиектерінде көптеген әртүрлі көлемде бор тәрізді дақтардың болуы. Эмаль жылтырлығы сақталған. Дақ беткейі бойымен зонд жылжиды. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// +Флюороз// Жергілікті гипоплазия// Бастапқы тіс жегісі// Беткей тіс жегісі// Эмаль некрозы *** 35 жастағы ер адам тісінің температуралық тітіркендіргіштен болатын қысқа мерзімді ауырсынуына шағымданады. Қарағанда: 45 тістің дистальды бетінде бор тәрізді өзгерген жиектері бар, ашық түсті жұмсарған дентинге толы терең жегіленген қуыс анықталады. Қуыс түбін зондтау ауырсынады, перкуссия ауырсынусыз. ЭОД-18 мкА. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Жай ағымды терең тіс жегісі// +Тез ағымды терең тіс жегісі// Созылмалы жай пульпит// Орташа тіс жегісі// Созылмалы гангренозды пульпит *** 45 жастағы ер адам 26 тісінде өздігінен ұстамалы ауырсынуларға шағымданады, самай аймағына таралып, барлық тітіркендіргіштерге ұзақ мерзімді ауырсынады. Тіс бұрын ауырған. Қарағанда: шайнау бетінде тіс қуысымен байланысқан терең жегіленген қуыс анықталады, ашылған ұлпа мүйізін зондтау жедел ауырсынады. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Жедел жартылай пульпит// Жедел жалпы пульпит// Жедел іріңді пульпит// +Созылмалы фиброзды пульпиттің өршуі// Созылмалы гангренозды пульпиттің өршуі *** Созылмалы фиброзды пульпиттің ажырату нақтамасы жүргізіледі:// Созылмалы гипертрофиялық пульпит// Жай ағымды терең тіс жегісі// +Тез ағымды терең тіс жегісі// Созылмалы периодонтит// Созылмалы гангренозды пульпиттің өршуі *** «Step back» әдісімен түбір каналын өңдеудің ерекшелігі:// Сауыттан төмен қарай түбір каналын кеңейту// Сағат тілі бойымен предентинді алу// Сағат тіліне қарсы предентинді алу// +Апекстен өзекке қарай каналды кеңейту// Өзектен апекске қарай дентинді алу *** 22 жастағы әйел адам жоғарғы сол жақ тісінде өздігінен болатын тұрақты солқылдаған ауырсынуға шағымданады. Пульпит себебімен эндодонтиялық емдеу сатысында. 4 күн бұрын мышьяк пастасы салынған. Қарағанда: 26 тісте уақытша байлам, перкуссия ауырсынады, түбірұшы аймағындағы шырышты қабық өзгеріссіз,пальпацияда ауырсынбайды. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Экссудация сатысындағы жедел периодонтит// +Интоксикация сатысындағы жедел периодонтит// Созылмалы периодонтиттің өршуі// Созылмалы гангренозды пульпиттің өршуі// Созылмалы жай пульпиттің өршуі *** «Экссудация сатысындағы жедел периодонтит» диагнозына тән рентгенологиялық көрініс:// +Периодонт пен сүйек тінінде өзгеріс жоқ// Түбірұшы аймағында периодонтальды саңылаудың біртекті кеңеюі// Түбірұшы аймағында анық емес шекаралы сүйек тінінің деструкция ошағы// Түбірұшы аймағында дөңгелек пішінді анық шекаралы сүйек тінінің деструкция ошағы// Мойын аймағында периодонтальды саңылаудың біртекті кеңеюі *** 45 жастағы ер адам жоғарғы сол жақ аймағында ұзақ мерзімді, ұстамалы ауырсынуына, оның құлақ пен самай аймағына таралуына шағымданады. Ауырсыну салқыннан басылады. Аллергоанамнез теріс. Қарағанда: 26 тістің шайнау бетінде тіс қуысымен байланыспаған терең жегіленген қуыс, қуыс түбін зондтау жедел ауырсынады, перкуссия аздап ауырсыну. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Девитальды экстирпация әдісі// Девитальды комбинирленген әдіс// Девитальды ампутация әдісі// +Витальды экстирпация әдісі// Консервативті әдіс *** 35 жастағы ер адам сауықтану мақсатында келді. Қарағанда: 47 тістің дистальды–шайнау бетінде үлкен (5 мм2) пигменттелген дақ анықталды. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Дақты тегістеу// +Егеу, пломбалау// Динамикалық бақылау// Реминерализацтялық терапия курсы// Фторлакпен бірреттік жағу *** Қызылиек қанауының дәрежесін анықтауға арналған зерттеу әдісі:// Ясиновский сынамасы// Роттер сынамасы// Шиллер-Писарев сынамасы// +Айнамо сынамасы// Кулаженко сынамасы *** 39 жастағы ер адам қызылиегінің қансырауына, жұтынған кездегі ауырсынуға, дене қызуының 38,5 С-ге дейін жоғарлауына шағымданады. Қарағанда: тері беткейі ақшыл түсті, ауыз қуысынан жағымсыз іріңді иіс шығады. Төменгіжақасты лимфа түйіндері ұлғайған, пальпацияда ауырсынады, қызылиек емізікшелері некроздалған,зондтағанда қанайды. Ретромолярлы кеңістік пен миндалиналар аймағында некроз аймақтары анықталады. Қоршаған шырышты қабық ақшыл түсті. Нүктелік петехиальды қан құйылулар байқалады. Алғаш өткізетін тексеру әдісі:// ПЦР-диагностика// +Жалпы қан анализі// Иммуноферменттік анализ// Цитологиялық зерттеу// Бактериологиялық зерттеу *** 32 жастағы әйел адам қызылиегінің кейбір уақытта қанауына шағымданып келді. Қарағанда: қызылиекүсті тіс жұғындылары бар, қызылиек емізікшелері мен маргинальды қызылиек күңгірт көкшіл түсті. Пародонтальды қалталар жоқ. Рентгенограммада сүйек тінінде өзгеріс жоқ. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Ауыз қуысын сауықтыру// +Ауыз қуысын сауықтыру, физиотерапия// Ауыз қуысын сауықтыру, гингивоэктомия// Ауыз қуысын сауықтыру, гингивотомия// Ауыз қуысын сауықтыру, кюретаж *** Пародонтальды қалта тереңдігі 5 мм дейін жағдайындағы хирургиялық шара:// Құрақтық операция// +Жабық кюретаж// Гингивотомия// Жай гингивоэктомия// Радикальды гингивоэктомия *** 35 жастағы ер адам лет ұзақ уақыт бойы жазылмайтын төменгі ерініндегі жарыққа шағымданады. Қарағанда: төменгі еріннің қызыл жиегінде - жарық, пальпацияда ауырсынусыз, негізінде шеміршек тәрізді инфильтрат бар. Төменгі жақасты лимфа түйіндері орман жаңғағы көлеміне дейін ұлғайған, тығыз консистенциялы, пальпацияда ауырсынусыз. Диагноз қою үшін қолданылатын реакция:// +Бозғылт трепонемалар иммобилизация реакциясы// Лимфоциттер бласттрансформация реакциясы// Пассивті гемагглютинация реакциясы// Лейкоциттер агломерация реакциясы// Лейкоцитолиз реакциясы *** 49 жастағы әйел адам тілдің бүйір бетінде бұдырлық пен күйдіру сезіміне шағымданады. Соңғы 4 жылдан бері дәрігер-эндокринологта қант диабетінің компенсирленген түрі себебімен диспансерлік бақылауда тұр. Қарағанда: тілдің арқасында және ұрттың оң жақ шырышты қабығында – ақ түсті жұғынды мен тостағаншалар бар. Шпателмен қырғанда жұғынды жартылай алынады. Диагноз қою үшін қолданылатын тексеру әдісі:// Биопсия// Жалпы қан анализі// Иммунологиялық зерттеу// Серологиялық зерттеу// +Жұғынды микроскопиясы *** 19 жастағы ер бала жоғарғы және төменгіжақ тістерінде ақ түсті дақтардың болуына шағымданады. Тістер түсінің өзгеруін бала кезінен байқаған. Қарағанда: жоғарғы және төменгіжақ тістерінінің вестибулярлы бетінде, төмпешіктері мен кесу жиектерінде көптеген әртүрлі көлемде бор тәрізді дақтардың болуы. Эмаль жылтырлығы сақталған. Дақ беткейі бойымен зонд жылжиды. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// +Флюороз// Жергілікті гипоплазия// Бастапқы тіс жегісі// Беткей тіс жегісі// Эмаль некрозы *** 45 жастағы әйел адам тістер сауытының көптеген ақауына шағымданып келді. Қараған кезде: 36, 35, 34 тістердің вестибулярлы беткейдің мойын аймағында дентин деңгейінде үшбұрыш пішінді тығыз және жылтыр қабырғасы бар тістің қатты тіндерінің жойылуы байқалады. Зондтау ауырсынусыз. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Тістің қатты тіндерінің некрозы// Тістің қатты тіндерінің эрозиясы// Беткей тіс жегісі// Орташа тіс жегісі// +Сына тәрізді ақау *** Гоу-Гейтс анестезиясы бойынша келесі нервтердің блокадасы болады:// +Тілдік, ұрттық, төменгі альвеолярлы// Тлдік, төменгі альвеолярлы// Тілдік, төменгі альвеолярлы, иектік// Үшкіл нервтің үшінші тармағының қозғалғыш талшығы// Ұрттық, иектік *** Ұяшықтан қан кетудің жергілікті себептері болып табылады:// Жоғары артериальды қан қысымы// Дене температурасының көтерілуі// +Қызылиек шырышты қабығының жыртылуы// Тахикардия// Тахипное *** Жергілікті жансыздандыратын заттар әсерін күшейтуге қосылатын ерітінді:// Ауру басатын препараттар// +Тамыр тарылтатын препараттар// Тамыр кеңейтетін препараттар// Антигистаминді препараттар// Седативті препараттар *** П.М. Егоров бойынша өткізгіш анестезия жасау кезінде (ауызішілік) анатомиялық нысана:// Жоғарғы молярлар// Қанаттәрізді-жақ қатпары// +Бұлшықер аралық үшбұрыш// Төменгі премолярлар// Төменгі үшінші моляр *** 19 жастағы науқаста оң жақасты аймағында ауырсынатын «шар» пальпацияланады, қозғалмалы, тері және тіндермен дәнекерленбеген, мөлшері 2.5х2.0см. Оның үстіндегі тері түсі өзгермеген, қатпарға жиналады. Соңғы аптада ангинамен ауырған. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Мойынның бүйір кистасы// Созылмалы гиперпластикалық лимфаденит// +Жедел серозды лимфаденит// Жедел іріңді лимфаденит// Жақасты аймағының абсцесі *** 32 жастағы науқаста тағам қабылдағанда жақасты сілекей безінің ұлғаюы анықталды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Радикулярлы киста// Жедел эпидемиялық паротит// Жедел серозды имфаденит// Паренхиматозды сиалоденит// +Калькулезді сиалоденит *** 29 жастағы науқас сол жақ мұрын ерін қатпары аймағында ісіну мен ауырсыну шағымымен келді. Анамнезінен: "безеу" пайда болғанына 2 тәулік болды. Жағдайы біртіндеп нашарлаған. Объективті: жалпы жағдайы орташа ауырлықта. Температура - 380С, пульс - минутына 90 соққы, ТАЖ - минутына 22. Сол жақ мұрын ерін қатпары аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Бұл аймақта 4,0х4,0 см инфильтрат бар, инфильтраттың ортасында қабыршақтармен жабылған 3 іріңді өзектері бар. Тері қызарған, ісінген. Пальпациясы ауырсынады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Мұрын ерін қатпары аймағының абсцессі// Мұрын ерін қатпары аймағының абсцестелген фурункулы// Мұрын ерін қатпары аймағының флегмонасы// Бұрыштық венаның флебиті// +Мұрын ерін қатпары аймағының карбункулы *** Клиникаға 19 жастағы науқас жарақаттан кейін ауырсыну мен ауыз қуысынан қанағу шағымымен келді. Қараған кезде: беті симметриялы. Ауыз ашылуы ауырсынулы. 11, 12, 21, 22 тістерлің ІІ-ІІІ дәрежелі қозғалғыштығы, қызылиектің кілегей қабығы қызарған, ісінген, зақымдалған, қансырайды. Пальпациясы ауырсынады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Жарақаттық периодонтит// Жарақаттық пульпит// +Толық емес орнынан таю// Толық орнынан таю// Ішке кірген орнынан таю *** 17 жастағы науқас оң жақ самай-төменгі жақ буыны аймағында ауырсыну және қытырлау шағымымен келді. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Самай-төменгі жақ буынының артриті// Самай-төменгі жақ буынының артрозы// Самай-төменгі жақ буынының анкилозы// +Самай-төменгі жақ буынының жасөспірімдік дисфункциясы// Самай-төменгі жақ буынының деформациялық остеоартрозы *** 33 жастағы науқас ұрттық аймағында ісіну мен қызару шағымымен келді. Қызару 5 жыл бұрын пайда болды, ол біртіндеп үлкейе бастаған. Объективті: оң жақ ұрт аймағында анық контурлары бар, қызыл түсті 2,5х3,0 см түзіліс бар. Пальпациясы ауырсынбайды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// +Гемангиома// Лимфангиома// Нейрофиброматоз// Лимфаденит// Абсцесс *** Науқас 28 жаста. Клиникаға ауыз қуысынан қанағу шағымымен келді. 6 сағат бұрын 46 тіс жұлынды. Асқынуды болжаңыз:// +Ұяшықтан қан кету// Альвеолит// Самай-төменгі жақ буынының орнынан таюы// Гаймор қуысы түбінің перфорациясы// Төменгі жақтың сынығы *** Науқас С., 36 жаста. Шағымы: төменгі оң жақ аймағында ауырсыну мен ісінуге, әлсіздікке, сырқаттануына. Объективті: төменгі оң жақ аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Ауыз ашылуы ауырсынады. 46 тістің сауыты ½ бұзылған, перкуссия ауырсынады. 46 тіс аймағында өтпелі қатпар тегістелген, қызарған, ісінген. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// 46 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі// Созылмалы одонтогенді лимфадениті// Жедел одонтогенді остеомиелит// Жедел іріңді одонтогенді лимфадениті// +46 тістен жедел іріңді периоститі *** 47 жастағы науқаста эпидемиялық паротит анықталды. Бұл ауру кезінде сілекей бездері секреті мен секрециясының сипатын анықтаңыз:// Мөлдір, сұйық// Бұлдыр, гипосаливация// Қою, гиперсаливация// Бөлінбейді// +Mөлдір, гипосаливация *** 18 жастағы науқас сол жақ ұрт аймағында ісіну мен ауырсыну шағымымен келді. Анамнезінен: "безеу" пайда болғанына 2 тәулік болған, безеуді сығуға тырысқан. Жағдайы біртіндеп нашарлаған. Объективті: жалпы жағдайы орташа ауырлықта. Температура - 37,50С, пульс - минутына 90 соққы, ТАЖ - минутына 20. Сол жақ ұрттық аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Бұл аймақта 2,0х2,0 см инфильтрат бар, инфильтраттың ортасында қабыршақтармен жабылған іріңді өзек бар. Тері қызарған, ісінген. Пальпациясы ауырсынады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Ұрттық аймағының абсцессі// +Ұрттық аймағының абсцестелген фурункулы// Ұрттық аймағының флегмонасы// Бұрыштық венаның флебиті// Ұрттық аймағының карбункулы *** 24 жастағы науқас төменгі сол жақ аймағының ісінуі мен ауырсынуына шағымданып келді. 2 сағат бұрын белгісіз біреулерден соққы алған. Есінен танбаған, құсу және жүрек айну болмаған. Қараған кезде: төменгі сол жақ аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Пальпация кезінде төменгі жақтың денесі аймағында сынықтың қозғалғыштығы мен ауырсыну анықталды. Ашық ауыз кезінде қысым түсіру симптомы оң. Ауыз ашылуы 1,5 см. дейін шектеулі. Тістесуі бұзылған. 3.5,3.6 тістер аралығындағы кілегей жыртылған, қансырайды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// +Төменгі жақсүйек денесінің сынығы// Төменгі жақсүйек бұрышының сынығы// Төменгі жақсүйек ментальды сынығы// Төменгі жақсүйек орталығы сынығы// Төменгі жақсүйек бұтағы сынығы *** 15 жастағы науқаста екі самай-төменгі жақ буынының анкилозы анықталды. Жақтың иектік бөлімінің ығысу бағытын болжаңыз:// Сол жағына// Оң жағына// Артқа// Алдығы// +Төмен *** 16 жастағы науқаста жарақаттан кейін төменгі ерін аймағында ісіну пайда болды. Төменгі ерін аймағында 1,5х1,5 см ісіну бар, кілегей жұқарған, көкшіл-қызыл түсті. Пальпациясы ауырсынбайды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Лимфангиома// +Ретенционды киста// Гемангиома// Абсцесс// Гематома *** Науқас 22 жаста. Клиникаға ауыз қуысынан қанағыштық шағымымен келді. Бір тәулік бұрын 16 тіс жұлынды. Мұрын-ауыз сынамасы оң. Асқынуды болжаңыз:// Ұяшықтан қан кету// Альвеолит// Самай-төменгі жақ буынының орнынан таюы// +Гаймор қуысы түбінің перфорациясы// Төменгі жақтың сынығы *** 29 жастағы науқас жоғарғы сол жақ жартысы аймағында ауырсыну мен ісінуге, дене қызуының 37,50С дейін жоғарылауына шағымданады. Ауырғанына үш тәулік. Объективті: жоғарғы сол жақ жұмсақ тіндерінің ісінуі есебінен беті асимметриялы, пальпациясы ауырсынады. Ауыз ашылуы ауырсынады, 26 тістің сауыты 2/3 бұзылған. 26 тіс аймағында өтпелі қатпар тегістелген, қызарған, ісінген. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// 26 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі// Жедел іріңді периодонтит// Жедел іріңді остеомиелит// Жедел іріңді гайморит// +26 тістен жедел іріңді периоститі *** 36 жастағы науқаста созылмалы паренхиматозды сиалоденит анықталды. Бұл аурудың рентгенологиялық белгісін анықтаңыз:// +Бір шоқ жүзім симптомы// Шық симптомы// Құрғақ ағаш симптомы// Толу симптомы// Флюктуация симптомы *** Негізінен тістехникалық зертханада келесідей жұмыстар жүргізіледі:// Құймалық жұмыстар// Жылтырату жұмыстары// +Тіс протездерін дайындаудағы жұмыстар// Полимеризациялау жұмысы// Ғанышпен жұмыс *** Алтыннан дәнекерленген көпір тәрізді протездердің металдан айырмашылығы:// Қаттылығы және гальванизмі жоғары// Гальванизм жоғары, қаттылығы төмен // Гальванизм төмен, қаттылығы жоғары// +Қаттылығы және гальванизмі төмен// Қаттылығы және гальванизмі бірдей *** Тіс сауытының қызылиек жиегіне дейінгі сыну кезіндегі протез:// Жасанды сауыт// Қондырма// Көпір тәрізді протез// + Штифтік құрылым// Алмалы-салмалы протез *** Окклюзия дегеніміз:// +Артикуляцияның бір түрі// Физиологиялық тыныштықтағы жағдай// Төменгі жақ сүйегінің әртүрлі орналасуындағы тістесу// Тістесу түрі// Жасанды тістердің тістесу түрі// *** Гаврилов жіктемесі бойынша тіс қатары ақауының 4 класын көрсетіңіз: // Бүйір бөліміндегі ендірмелі ақау// Бір жақты шектелмеген ақау// Екі жақты шектелмеген ақау// Алдыңғы бөліміндегі ендірмелі ақау// +Жалғыз тұрған тіс *** Төменгі жақты көтеретін бұлшық еттер:// Дөңгелек ұрттық, меншікті шайнау// Самай, сыртқы біз тәрізді, төс-бұғана-емзікше// Алмұрт тәрізді тесіктің ішкі қанатша, ұрттық// Меншікті шайнау - біз тәрізді, самай// +Меншікті шайнау, самай, ішкі қанатша *** СТЖБ-ге тістердің жоюлуыдың әсері:// Артрит// Буынның біріншілік тайқуы// +Буын дисфункциясы:окклюзионды-артикуляционды синдром// Буын дисфункциясы: нейромускулярлық синдром// Буынның жартылай тайқуы *** Сауыт бөлігі бұзылған тістерге жасанды сауыттар мен көпірлі протездердің тірек сауыттарын дайындаудың ерекшеліктері:// Ерекшелік жоқ// Тістері жұлынады// +Бұзылған тістерді алдын ала тұқылдық салмамен немесе анкерлік штифтпен бірге пломбамен қалпына келтіреді// Бұзылған тістерді алдын ала пломбамен қалпына келтіреді// Бұзылған тістерді адын ала металды қалпақшалармен қалпына келтіреді *** Жоғарғы жақта 18, 17, 16, 15, 24, 25, 26, 28 жартылай екіншілік адентиясы. 27 тіс аз мөлшерде мезиальді жаққа ығысқан. Торусы айқындалған. Төменгі жақ тіс қатарылары сау (интакты). Қолданылатын ортопедиялық ем:// +Жоғарғы жақтың 13, 14, 23, 27 тістеріне бекітілген бюгельді протез// Алмалы-салмалы пластиналы протез// Шендеуіш бюгельді протез// Бір мен екінші жауаптар дұрыс// Импланттарды қолданып алынбайтын протез дайындау *** 34 және 35 тістері жоқ. Диагноз қойыныз:// Кеннеди бойынша тіс қатарының 1 класс ақауы// Кеннеди бойынша тіс қатарының 2 класс ақауы// +Кеннеди бойынша тіс қатарының 3 класс ақауы// Кеннеди бойынша тіс қатарының 4 класс ақауы// Кеннеди бойынша тіс қатарының 5 класс ақауы *** Келесі белгілердің қателік себебін көрсетіңіз: 1. сөйлеу кезінді мұрын-ерін және иек асты сызықтар тегістеледі: 2.физиологиялық тыныштық кезінде тістердің арасында саңылау болмайды:// Беттің төменгі бөлігі биіктігінің төмендеуі// +Беттің төменгі бөлігі биіктігінің жоғарылауы// Төменгі жақтың медиальді жылжуы// Төменгі жақтың дистальді жылжуы// Бұлшық ет контрактурасы *** Келесі белгілердің қателік себебін көрсетіңіз:// Сөйлеу кезінде мұрын-ерін және иек асты сызықтары айқын// Физиологиялық тыныштық кезінде тістердің арасында саңылау 6-8 мм// Төменгі жақтың медиалды жылжуы// +Беттің төменгі бөлігі биіктігінің төмендеуі// Беттің төменгі бөлігі биіктігінің жоғарлауы *** Толық алмалы-салмалы протездердің конструкциясын тексеру кезінде: бүйір тістердің түйісулері тегіс емес және бұдырлы түйіскендігін тістесудің биіктегені анықталды, алдыңғы тістер арасында саңылау бар. Орталық қатынасты анықтаған кезде қатені анықтаңыз:// Жоғарғы негіз білігінің алға жылжуы// Төменгі негіз білігінің артқа жылжуы// +Төменгі жақтың алға жылжуы// Жоғарғы балауыз негізінің деформациясы// Жақтың алдыңғы бөлігінің альвеола өсіндісі шырышты қабығының компрессиясы *** Жоғарғы жақтың жабынды шырышты қабық атрофияланған, таңдай тігіс аймағы кең, қантамыр – жүйке шоғырының шығу орнын сипап тексергенде ауру сезімі байқалады. Қалыптың түрі:// Компрессиялық// +Декомпресиялық// Диференцияланған// Функциональді сорушы// Анатомиялық *** Жоғарғы және төменгі жақтардың жабынды шырышты қабығының батымдылығы әр түрлі дәрежеде таңдай торусы, сызықтары айқындалған. Қандай қалып тағайындалған:// Компрессиялық// Декомпресиялық// +Диференцияланған// Функциональді сорушы// Анатомиялық *** Ортопедиялық стоматологияда зондтау қолданылады:// Периодонтқа ауырсыну реакциясы// Бұлшық ет тонусын және кілегей қабық батымдылығын, жасырын сүйек төмпешігін анықтау// +Тіс қызылиек емізікшелерінің және пародонтальды қ қалталардың тереңдігін анықтау, жегіленген қуыс тереңдігі және қабырға сезімталдығын анықтау// Тіс тастарын алу// Сілекей безі өзегінен тастарды алу **** Кеннеди жіктемесі бойынша тіс қатары ақауының I класын көрсетіңіз:// Бір жақты шектелмеген// +Екі жақты шектелмеген// Шектелген бүйір// Шектелген алдыңғы// Жеке дара сақталған тістер *** Тістер жартылай жоғалғанда қызметтік жағынан тіс қатарлары негізгі екі топқа бөлінеді:// Ақау жағына ығысқан немесе шалқайған// Көрші тістердің болуы немесе болмауы// Функциональдық жүктеме жағдайында немесе салыстырмалы жағдайда антагонистері жоқ (функциональдық топ) немесе олар жойылғанда// (функциональдық емес топ)// +Функциональдық жүктеме жағдайында немесе қалыпты жағдайда, антагонистері бар (функциональдық топ) немесе олар жойылғанда (функциональдық емес топ)// Аттас тістердің болуы немесе болмауы *** Тігілген сополимердің қасиеті байланысты:// Макромолекулалар тізбегінің ұзындығына// Молекулярлық массаның үлкендігіне// Мономердің қатынасына// Мономер, молимер пропорцияларына// +Макромолекулалар арасында көлденең байланыстардың санына *** Альвеоланың сүйек тіндерінің атрофиясының мөлшері зондтау кезіндегі аймақ:// Вестибулярлық беткейден// Оральдық беткейден// Медиальдық беткейден// Дистальдық беткейден// +Беткейге қарамастан, бірақ ең көбіне *** Жаңа туған нәрестеде төменгі жақтың физиологиялық орналасуы болып табылады:// +Дистальды// Бейтарап// Антериальды// Орталық// Мезиальды *** Баланың тіс протездеріне қойылатын талаптарға жатады:// Алынбайтын болуы қажет// Кламмерлер мөлшері жоғары// Қызылиекте жасанды тістер// +Аллергиялық реакциялар мен стоматиттерді тудырмауы// А сызығының шекарасы есепке алынбайды *** Шайнау қызметін қалпына келтіру әдісі болып табылады:// Тістесу ауытқуларын дұрыстау// +Ауыз қуысын уақытында сауықтыру және протездеу// Тілдің қысқа үзбесінің пластикасы// Төменгі еріннің қысқа үзбесінің пластикасы// Шайнау бұлшықеттерін жаттықтыру үшін миотерапия *** Тіс қатарында тістердің орналасуының өзара өзгеруін сипаттайтын термин болып табылады:// +Транспозиция// Инфраокклюзия// Репозиция// Тортоаномалия// Супраокклюзия *** 6-жастағы баланың екінші сүт молярлары дистальды беткейлерінің орналасуын болжаңыз:// Бір горизонтальды жазықтықта// +Мезиальды баспалдақпен// Әртүрлі жазықтықта// Дистальды баспалдақпен// Бейтарап *** 6 айлық бала, үлкен тесігі бар бөтелкеден қоректендіріледі. Алғашқы диагнозды болжаңыз: // Дистопия// +Дистальды тістесу// Тортоауытқу// Мезиальды тістесу// Айқасқан тістесу *** Бала 3 жаста. Балалар бақшасындағы тәрбиешісі баланың қолын ұртының астына қойып, бір бүйірде жататынын байқаған. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Ортогнатиялық тістесу// Тіке тістесу// Мезиальды тістесу// Дистальды тістесу// +Айқасқан тістесу *** 5 жастағы балада қанағаттанарлық пропорциялары бар жоғары өсу, бірақ үлкен аяқтары мен қолдары, беттің ұзарған формасы және төменгі жақтың шығуы байқалады. Төменгі жақтың жоғары көтерілуші тармағының және тілдің биіктігі үлкейген. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// +Прогениялық тістесу// Прогнатиялық тістесу// Ортогнатиялық тістесу// Ашық тістесу// Терең тістесу *** Науқас 12 жаста, клиникаға алдыңғы бөлімде тістер жымдасуының болмауы шағымымен келді. Анамнезінен: 10 айға дейін емшекпен қоректендірген, ұзақ уақыт төменгі ерінді тістеді. Қараған кезде беттің конфигурация бұзылыстары анықталды: беттің төменгі үштен бір бөлігінің ұзаруы, мұрын ерін және иек қатпарларының тегістелуі, еріннің жымдаспауы. Жоғарғы жақ фронтальды бөлімде ұзарған, төменгі жақ жазықталған, жоғарғы жақта альвеолярлы өсінділер шамадан тыс дамыған. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Айқасқан тістесу// Терең тістесу// Дистальды тістеу// Мезиальды тістесу // +Ашық тістесу *** 7,5 жастағы балада асқынған тіс жегісі бойынша 85 тісі жұлынған. Балада мүмкін асқынуды болжаңыз:// 36 тістің дистальды ығысуы// біріншілік адентия// 31 тістің вестибулярлы ығысуы// 75 тістің ретенциясы// +46 тістің мезиальды ығысуы *** Науқас 12 жаста. Сөйлеудің бұзылысына шағымданады, аузы жартылай ашық. Науқаста тіс қатарларын қараған кезде 6 мм сагиттальды саңылау анықталды. Фронтальды жоғарғы тістер толық төменгі алдыңғы тістерді жабады. Тыныс алуы ауыз арқылы. Бала төменгі ерінді тістейді. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// +Дистальды тістесу// Ашық тістесу// Айқасқан тістесу// Мезиальды тістесу// Ортогнатиялық тістесу *** Бала 3 жаста. Дәрігер-ортодонттың қабылдауында анамнез жинау кезінде баланы жұмсақ, үгітілген тағаммен тамақтандыратыны анықталды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Ортогнатиялық тістесу// Бейтарап тістесу// Тіке тістесу// +Терең тістесу// Ашық тістесу *** Бала 5 жаста. Балалар бақшасында стоматологпен алдын ала қаралу кезінде тіл үзбесінің тәжі айқын байқалатыны, тілдің ұшына жақын орналасатындығы және оның қозғалысын шектейтіні анықталды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Бейтарап тістесу// Ортогнатиялық тістесу// Тіке тістесу// Мезиальды тістесу// +Дистальдытістесу *** Жоғарғы жақ апикальды базисінің енін анықтау орнын болжаңыз:// Бірінші және екінші премолярлардың түбір ұштары арасында// +Ит тістер мен премолярлардың түбір ұштары арасында// Премолярлар мен молярлардың түбір ұштары арасында// Бірінші молярлар сауыттарының дистальды беткейлері арасында// Бірінші молярлар сауыттарының мезиальды беткейлері арасында *** Науқас 7 жаста, дәрігер-ортодонтта прогениялық тістесу бойынша емделуде. Жарты жыл бұрын Брюкль аппараты орналастырылған. Бір ай мерзімінде алдыңғы тістер арасында вертикальды саңылаудың болуын анықтады. Объективті: алдыңғы тістер арасындағы вертикальды саңылау – 4 мм. Бүйір бөлімде окклюзия кілті қалыптастырылды. Осы науқасты емдеу кезінде дәрігердің қателігін болжаңыз:// Дұрыс таңдалмаған аппарат// Аппаратты ұзақ мерзім қолдану// +Аппараттың иілу жазықтығының сәйкес еместігі// Aппараттың жиі белсендірілуі// Вертикальды саңылаудың болуы – бұл қалыпты *** Бала 6 жаста. Дәрігер-ортодонтта емделуде. 1 жыл мерзімінде түнгі уақытта иекті пращаны қолданылады, бірақ емдеуде жетістік жоқ. Қараған кезде: төменгі ерін сәл шығыңқы. Алдыңғы тістер арасында тремалар. Тіс қатарлары формасы бойынша жартылай шеңберге жақындайды. Фронтальды бөлімде тістесу – кері күрек тістік. Бүйір тістердің қатынасы бұзылмаған. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Дистальды тістесу// Терең тістесу// Ашық тістесу// Айқасқан тістесу// +Мезиальды тістесу *** Бала 10 жаста. Қараған кезде: беті симметриялы, беттің үштен бір бөлігі алға шығыңқы, төменгі ерін жоғарғының алдында орналасады. Мұрын ерін қатпарлары айқын. Бүйір тістердің қатынасы: 16, 26 тістердің алдыңғы ұрттық төмпешіктері төменгі тістердің көлденең фиссураларында орналасады. Фронтальды бөлімде төменгі тістер жоғарғылардың алдында орналасады. Күрек тістердің ортаңғы сызығы солға ығысқан. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Айқасқан тістесу// +Мезиальды тістесу// Дистальды тістесу// Ашық тістесу// Терең тістесу *** Бала 8 жаста. Қос иек, құс бет. Жоғарғы фронтальды тістердің протрузиясы, уақытша бүйір тістердің төмпешіктері қажалған, молярлар 2 класс бойынша жымдасады. Готикалық таңдай. Тісжақ жүйесінің рентгенологиялық жағдайы қалыпты. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Айқасқан тістесу// Мезиальды тістесу// +Дистальды тістесу// Ашық тістесу// Терең тістесу *** 15 жастағы жасөспірім эстетикалық кемістікке шағымдануда. Сыртқы қарағанда: беті – тар, басының формасы долихоцефаликалық. Ауыз қуысында: күрек тістер осьтері бойынша бұрылған және тығыз орналасқан, жоғарғы күрек тістердің енінің қосындысы – 36 мм; төменгі күрек тістердің – 24 мм. Жоғарғы және төменгі күрек тістер мөлшерлерінің пропорциональдығын анықтау әдісін болжаңыз:// Линдер-Харт// Коркхауз// Герлах// +Тон// Пон *** 10 жастағы баланың ата-анасы эстетикалық жетіспеушілікке шағымданады. Сыртқы қараған кезде беттің аз ғана асимметриясы анықталады. Ильин-Маркосян бойынша клиникалық сынамалар анықталмады. Ауызішілік қараған кезде: орталық күрек тістер арасындағы ортаңғы сызық ығыспаған. 46, 45, 44, 43 тістер 16,15,14,13 тістерді жабады. Сагиттальды жазықтықта бүйір тістердің қатынасы нормогнатикалық. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// +Біржақты ұрттық айқасқан тістесу// Біржақты тілдік айқасқан тістесу// Екіжақты тілдік айқасқан тістесу// Екіжақты ұрттық айқасқан тістесу// Ұрттық-тілдік айқасқан тістесу *** Бірінші тұрақты молярдың жарып шығу мерзімі:// 6 ай// +6 жас// 12 жас// 1 жас// 15 жас *** Даму ақауы, асқынуы бар мектепке дейінгі баланың жегімен бірге қатарласқан кезде диспансерлік бақылаудың мүсіні:// Диспансерлік қарау жылына 1 рет// Диспансерлік қарау жылына 2 рет// +Диспансерлік қарау жылына 3 рет// Көрсеткіші бойынша диспансерлік қарау// Жалпы жағдайы бойынша *** Жедел іріңді периостит кезінде экссудаттың орналасу орны:// Теріасты-майлы клетчатка// Кеуікті зат// Бұлшықетаралық кеңістік// +Сүйектысы асты// Фасция астында *** Бассүйек қуысынан жоғарғы жақ нервісі шығу орны:// Ұйқы тесігі// Сопақша тесік// Қылқанды тесік// +Дөңгелек тесік // Ментальды тесік *** Бала С., 3 жаста. Диагноз: 12, 11, 21, 22 тістердің жүлгелі жүйелі гипоплазиясы. Берілген патология кезінде қолайсыз фактордың құрсақішілік әсер ететін кезеңді анықтаңыз:// 5ай// 6 ай// 7 ай// 8 ай// +3 ай *** Бала 4 жаста. Анасының айтуы бойынша жоғарғы оң жақ тісінің тәттіден болатын ауырсынуына шағымданады. 5.5 тіс бұрын ауырмаған, емдетілмеген. 5.5 тістің шайнау беткейінде пигменттелген дентинге толған жегілік қуыс бар, зондтау эмаль-дентин шекарасында ауырсынулы. Перкуссия ауырсынусыз. Термометрия теріс мәнді. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Декомпенсирленген формадағы орташа тіс жегісі// +Компенсирленген формадағы орташа тіс жегісі// Орташа-тереңделген тіс жегісі// Жедел пульпит// Созылмалы периодонтит *** Бала 6 жаста. Диагноз: 75 тістің жедел ошақты пульпиті. Берілген патологияда зондтау мәліметтерін анықтаңыз:// +Бір нүктеде ауырсыну// Түбінде ауырсыну// Бір нүктеде ауырсыну және қансырау// Түбір каналдарының сағаларында ауырсыну// Пульпаның гипертрофияланған тінінде ауырсыну *** Бала Д., 2,5 жаста. Диагноз: 75 тістің созылмалы периодонтиті. Берілген жастық мерзімде термиялық тітіркендіргішке реакциясы:// Адекватты// Импульсивті// +Адекватты емес// Баяу// Апатиялық *** 2 жастағы балада оң жақасты аймағында ауырсынатын «шар» пальпацияланады, қозғалмалы, тері және тіндермен дәнекерленбеген, мөлшері 2.0х2.0см. Оның үстіндегі тері түсі өзгермеген, қатпарға жиналады. Бала соңғы аптада ангинамен ауырды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Мойынның бүйір кистасы// Созылмалы гиперпластикалық лимфаденит// +Жедел серозды лимфаденит// Жедел іріңді лимфаденит// Жақасты аймағының абсцесі *** 8 жастағы бала сол жақ ұрттық аймағында ісіну мен ауырсыну шағымымен келді. Анамнезінен: "безеу" пайда болғанына 2 тәулік болды. Жағдайы біртіндеп нашарлады. Объективті: жалпы жағдайы орташа ауырлықта. Температура - 37,50С, пульс - минутына 96 соққы, ТАЖ - минутына 20. Сол жақ ұрттық аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Бұл аймақта 2,0х2,0 см инфильтрат бар, инфильтраттың ортасында қабыршақтармен жабылған іріңді өзек бар. Тері қызарған, ісінген. Пальпациясы ауырсынады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Ұрттық аймағының абсцессі// +Ұрттық аймағының абсцестелген фурункулы// Ұрттық аймағының флегмонасы// Бұрыштық венаның флебиті// Ұрттық аймағының карбункулы *** 3 жастағы бала ұрттық аймағында ісіну мен қызару шағымымен келді. Қызару 1 жыл бұрын пайда болды, ол біртіндеп үлкейе бастады. Бала мазаланған кезде ісіну ашық және үлкен бола бастады. Объективті: оң жақ ұрт аймағында анық контурлары бар, қызыл түсті 1,5х1,5 см түзіліс бар. Пальпациясы ауырсынбайды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// +Гемангиома// Лимфангиома// Нейрофиброматоз// Лимфаденит// Абсцесс *** Бала А., 5 жаста. Диагноз: 54, 55, 64, 65, 74, 75, 84, 85 тістердің декомпенсирленген формасындағы орташа тіс жегісі. Берілген жегілік зақымдануы бар баланың диспансерлік тобының сызбасы:ри// +Декомпенсирленген форма, жылына 3 рет// Компенсирленген форма, жылына 1 рет// Субкомпенсирленген форма, жылына 3 рет// Компенсирленген форма, әр 12 ай сайын// Субкомпенсирленген форма, әр 6 ай сайын *** Бала 6 жаста. Шағымы: төменгі оң жақ аймағында ауырсыну мен ісінуге, әлсіздікке, сырқаттануына. Объективті: төменгі оң жақ аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Ауыз ашылуы ауырсынады. 85 тістің сауыты ½ бұзылған, перкуссия ауырсынады. Төменгі оң жақ аймағында өтпелі қатпар тегістелген, қызарған, ісінген. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// 85 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі// Созылмалы одонтогенді лимфаденит// Жедел одонтогенді остеомиелит// Жедел іріңді одонтогенді лимфаденит// +85 тістен жедел іріңді периоститі *** Бала 7 жаста. Шағымы: сол жақасты аймағында ауырсыну мен ісінуіне, жұтыну кезінде ауырсынуына, әлсіздікке, сырқаттануына. Объективті: сол жақасты аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Бұл аймақты 6,0х4,0 см инфильтрат бар, оның үстіндегі тері қызарған, ісінген, ширыққан. Пальпациясы ауырсынады. Ауыз ашылуы 2 см дейін шектелген. 75 тістің сауыты ½ бұзылған, перкуссия ауырсынады. Сол қанат тәрізді-төменгі жақасты қатпары қызарған, ісінген, пальпациясы ауырсынады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Жақасты аймағының одонтогенді флегмонасы// Жақасты, иекасты аймағының одонтогенді флегмонасы// Жақасты, ұрттық аймағының одонтогенді флегмонасы// Қанат тәрізді-төменгі жақасты аймағының одонтогенді флегмонасы// +Жақасты, қанат тәрізді-төменгі жақасты аймағының одонтогенді флегмонасы *** 10 жастағы балада жарақаттан кейін төменгі ерін аймағында ісіну пайда болды. Төменгі ерін аймағында 1,0х1,0 см ісіну бар, кілегей жұқарған, көкшіл-қызыл түсті. Пальпациясы ауырсынбайды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Лимфангиома// +Ретенционды киста// Гемангиома// Абсцесс// Гематома *** Бала К, 8 жаста. Жоғарғы жақ алдыңғы тістердің эстетикалық ақауына шағымданады. Бала ауыз суында фтор мөлшері шамадан тыс болатын аумақта мекен етеді. Тістер бұрын ауырмаған, емдетілмеген. Қарағанда: 11,12, 31, 41 тістердің вестибулярлы беткейінде ақ таңдақты дақтар бар. Зондтағанда және перкуссиялағанда ауырсынбайды, термометрия теріс мәнді. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Жүйелі дақты гипоплазиясы// Деструктивті формалы эпидемиялық флюороз// Жүйелі жүлгелі гипоплазиясы// Жолақты формалы эпидемиялық флюороз// +Дақты формалы эпидемиялық флюороз *** 7 жастағы балада мед.қарау кезінде 74 75 тістердің тамақ қалдықтарға, пломба материалының қалдықтарына, жұмсарған дентинге толы жегі қуыстар бар. 7.5 тіс сұр күңгірт түсті, барлық қалдықтарды алып тастағаннан кейін жегі қуыстың тіс қуысымен байланысы бар екендігі анықталды, Зондтағанда дисталды каналдар ауырсынады, қансырайды. Перкуссия ауырсынбайды. КПУ+кп=6. Ақырғы диагнозды қою үшін қажет қосымша зерттеу әдісі болып твбылады:// Электроодонтометрия// +Рентгеногарфия// Термометрия// Ортопаномограия// Томография *** 9 жастағы қыз бала жоғарғы сол жақ жартысы аймағында ауырсыну мен ісінуге, дене қызуының 380С дейін жоғарылауына шағымданады. Ауырғанына үш тәулік. Объективті: жоғарғы сол жақ жұмсақ тіндерінің ісінуі есебінен беті асимметриялы, пальпациясы ауырсынады. Ауыз ашылуы ауырсынады, 64 тістің ІІ-ІІІ дәрежелі қозғалғыштығы. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// 64 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі// Жедел іріңді периодонтит// Жедел іріңді остеомиелит// Жедел іріңді гайморит// +64 тістен жедел іріңді периоститі *** 10 жастағы балада қанат тәрізді-төменгі жақасты аймағының одонтогенді флегмонасы анықталды. Осы патологияға тән симптом:// Ұрттық аймақтың жұмсақ тіндерінің ісінуі// Тіласты валиктің ісінуі// +Ауыз ашылуы шектелген// Ауыз ашылуы ауырсынулы// Өтпелі қатпардың тегістелуі *** 6 жастағы бала төменгі жақ аймағында ісіну шағымымен келді. Ісіну 2 ай бұрын пайда болды. Қараған кезде: оң төменгі жақтың тығыздалуы есебінен беті асимметриялы. Пальпациясы ауырсынбайды. Ауыз ашылуы еркін. 84, 85 тістердің сауыттары пломба астында, перкуссия ауырсынбайды. Өтпелі қатпар тегістелген, оның үстіндегі кілегейдің түсі өзгермеген. Пальпациясы ауырсынбайды. Рентгенограммада 84, 85 тістердің түбір ұштары аймағында диаметрі 2,0х2,0 см анық контурлары бар жарықтану ошағы бар. Жарықтану ошағында 45 тістің ұрығы бар. Алғашқы диагнозды болжаңыз: // +Фолликулярлы киста// Радикулярлы киста// Жақтың фибромасы// Остеобластокластома// Остеома *** 2.вариант 29 жастағы әйел адам жоғарғы солжақ тісінің температуралық тітіркендіргіштен болатын қысқа мерзімді ауырсынуға шағымданады. Қарағанда: 25 тістің шайнау бетінде терең жегі қуыс. Зондтау қуыс түбінде ауырсынады,перкуссия ауырсынусыз. ЭОД- 8 мкА. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Орташа тіс жегісі// +Терең тіс жегісі// Жедел жартылай пульпит// Созылмалы жай пульпит// Созылмалы периодонтиттің өршуі *** 18 жастағы ер адам жоғарғыжақ тістерінің косметикалық ақауына шағымданады. Тіс эмалі түсінің өзгерісін бала кезінен байқаған. Бала кезінде рахит ауруымен ауырған. Қарағанда: орталық күректістердің вестибулярлы беті мен үлкен азутістердің төмпешіктерінде – симметриялы орналасқан бор тәрізді дақтар. Дақ беті-тегіс,жылтыр. Диагноз қою үшін қолданылатын тексеру әдісі:// Перкуссия// Рентгенография// +Витальды бояу тәсілі// Электроодонтометрия// Температуралық тітіркендіргішке реакция *** 48 жастағы ер адам 4.6 тісте өздігінен болатын ұстамалы аурусынуына, оның төменгі жақтың бұрыш аймағының таралуына, түнге қарай күшейе түсетініне шағымданады. Тістің қатты ауырғанына 2 күн болды. Тіс бұрын ауырмаған. Қарағанда: 46 тістің дистальды-шайнау бетінде тіс қуысымен байланыспаған терең жегіленген қуыс анықталады, зондтау жегі қуыс түбі бойымен жедел ауырсынады. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Жедел жартылай пульпит// +Жедел диффузды пульпит// Жедел іріңді пульпит// Созылмалы жай пульпиттің өршуі// Созылмалы гангренозды пульпиттің өршуі *** 33 жастағы әйел адам тағам қабылдағаннан кейін пайда болатын ұзақ мерзімді солқылдаған ауырсынуға шағымданады. Қарағанда: 25 тістің шайнау бетінде тіс қуысымен байланысқан терең жегіленген қуыс анықталады, ашылған ұлпа мүйізін зондтау жедел ауырсынады, ұлпа қансырайды. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Жедел жартылай пульпит// Созылмалы жай пульпиттің өршуі// Созылмалы гипертрофиялық пульпит// +Созылмалы фиброзды пульпит// Созылмалы гангренозды пульпит// *** 50 жастағы ер адам 4.6 тісте өздігінен болатын ұстамалы аурусынуына, оның төменгі жақтың бұрыш аймағының таралуына, түнге қарай күшейе түсетініне шағымданады. Тістің қатты ауырғанына 2 күн болды. Тіс бұрын ауырмаған. Аллергоанамнез теріс. Қарағанда: 46 тістің дистальды-шайнау бетінде тіс қуысымен байланыспаған терең жегіленген қуыс анықталады, зондтау жегі қуыс түбі бойымен жедел ауырсынады. ЭОМ - 45 мкА. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Девитальды экстирпация әдісі// Девитальды комбинирленген әдіс// Девитальды ампутация әдісі// +Витальды экстирпация әдісі// Консервативті әдіс *** «Жаралы гингивит» диагнозына тән рентгенологиялық зерттеу қорытындысы: // +Альвеолярлы өсіндінің сүйек тінінде өзгеріс жоқ// Тісаралық перде биіктігі аймағында кортикальды пластинканың деструкциясы // Маргинальды бөлімде периодонтальды саңылаудың кеңеюі// Тісаралық перде биіктігі тіс түбірі ұзындығынан 1/3-ге дейін қысқаруы// Альвеоланың сүйек тінінде остеопороз белгілері *** 49 жастағы ер адам солжақ жоғарғы тісінде температуралық тітіркендіргіштен болатын ауырсынуға шағымданып келді. Қарағанда: 27 тістің медиальды бетінде бор тәрізді өзгерген жиектері бар, ашық түсті жұмсарған дентинге толы терең жегіленген қуыс анықталады. Қуыс түбін зондтау ауырсынады, перкуссия ауырсынусыз. ЭОД -13мкА. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// +Тез ағымды терең тіс жегісі// Созылмалы жай пульпит// Жедел жартылай пульпит// Жай ағымды терең тіс жегісі// Орташа тіс жегісі *** 37 жастағы әйел адам жоғарғы алдыңғы тістер аймағындағы косметикалық ақауға шағымданып келді. Қарағанда: жоғарғы жақтың орталық және бүйір күректістерінің экваторына жақын вестибулярлы бетінде дөңес пішінді, тығыз және тегіс түбі бар эмаль ақауы байқалады. Зондтау ауырсынусыз. Ақау аймағы 2% метилен көк ерітіндісімен боялмайды. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Жергілікті гипоплазия// Сына тәрізді ақау// +Эмаль эрозиясы// Бастапқы тіс жегісі// Флюороз *** 45 жастағы әйел адам жоғарғы алдыңғы тістер амйағында химиялық тітіркендіргіштен болатын ауырсынуға шағымданып келді. Қарағанда: 21, 22 тістердің вестибулярлы бетінде – ақаулар тостағанша пішінді тегіс жылтыр түбі мен қабырғалары бар, зондтағанда тығыз және ауырсынбайды. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Бастапқы тіс жегісі// +Эмаль эрозиясы// Эмаль некрозы// Сына тәрізді ақау// Беткей тіс жегісі *** 32 жастағы ер адам жоғарғы сол жақ тісінде өздігінен ұстамалы қысқа мерзімді ауырсынуға шағымданады. Қарағанда: 26 тістің медиальды-шайнау бетінде жұмсарған дентинге толы терең жегіленген қуыс. Медиальды-ұрттық ұлпа мүйізі проекциясындағы қуыс түбін зондтау ауырсынады. Салқынға ұзақ мерзімді ауырсыну. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// +Жедел ошақты (жартылай) пульпит// Созылмалы жай пульпиттің өршуі// Жедел жалпы пульпит// Жедел іріңді пульпит// Созылмалы гангренозды пульпиттің өршуі *** 33 жастағы ер адам жоғарғы сол жақ аймағындағы ұзақ мерзімді, ұстамалы ауырсынуына, оның құлақ пен самай аймағының таралуына шағымданады. Тістің қатты ауырғанына 2 күн болды. Тіс бұрын ауырмаған. Қарағанда: 24 тістің шайнау бетінде тіс қуысымен байланыспаған терең жегіленген қуыс, қуыс түбін зондтау жедел ауырсынады, перкуссия аздап ауырсыну. ЭОМ – 35 мкА. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Жедел жартылай пульпит// +Жедел диффузды (жалпы) пульпит// Жедел іріңді пульпит// Созылмалы жай пульпиттің өршуі// Созылмалы гангренозды пульпиттің өршуі *** 45 жастағы ер адам сол жақ төменгі тісінде жегі қуыстың болуына шағымданады. Қарағанда: 37 тістің шайнау бетінде тіс қуысымен байланысқан терең жегіленген қуыс. Терең зондтау ауырсынусыз. Ауызішілік рентгенограммада: медиальды түбірұшы аймағында диаметрі 4 мм. дөңгелек пішінді ыдырау ошағы анықталады. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// Созылмалы гангренозды пульпит// +Созылмалы гранулематозды периодонтит// Созылмалы грануляциялық периодонтит// Созылмалы фиброзды периодонтит// Радикулярлы киста *** 42 жастағы әйел адам 36 тісінде тағам қабылдағаннан кейін ұзақ мерзімді солқылдаған ауырсынуға шағымданады. Аллергоанамнез теріс. Қарағанда: 36 тістің шайнау бетінде тіс қуысымен байланысқан терең жегіленген қуыс анықталады, ашылған ұлпа мүйізін зондтау жедел ауырсынады, ұлпа қансырайды. ЭОД - 50 мкА. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Девитальды экстирпация әдісі// Девитальды комбинирленген әдіс// Девитальды ампутация әдісі// +Витальды экстирпация әдісі// Консервативті әдіс *** 30 жастағы әйел адам қызылиектің өзгеше түріне байланысты косметикалық ақауға шағымданады. Қарағанда: Қызылиек жиегінің деформациясы, қызылиек емізікшелері ақшыл-қызыл түсті, көлемі ұлғайған, бірнеше тістер сауытын жауып жатыр, пальпацияда-тығыз,ауырсынбайды. Шиллер-Писарев сынамасы теріс мәнді. Қандай хирургиялық операция қолданған жөн:// +Жай гингивоэктомия// Радикальды гингивоэктомия// Құрақтық операция// Гингивотомия// Жабық кюретаж *** 18 жастағы қыз бала төменгі ерін аймағының ауырсынуына шағымданады,, ол тағам қабылдаған кезде күшейеді. Қарағанда: төменгі еріннің оң жақ шырышты қабығында - дөңес пішінді көлемі 2х4 мм эрозия, фибринозды жұғындымен жабылған, қызарған шырышты қабықпен қоршалған. Пальпация ауырсынады. Науқасты жалпы емдеуге қолданылатын дәрілік зат:// Метронидазол// Доксициклин// Ацикловир// +Левамизол// Орунгал *** 18 жастағы әйел адам жоғарғы сол жақ тісінде 1 күн бойы температуралық тітркендіргіштен күшейетін ұстамалы қысқа мерзімді ауырсынуға шағымданады. Тіс бұрын ауырмаған. ЭОД – 25мкА. Дені сау. Аллергоанамнез өзгеріссіз. Қарағанда: 36 тістің дистальды-шайнау бетінде ұлпамаңы дентин деңгейінде терең жегіленген қуыс. Дистальды-ұрттық ұлпа мүйізі проекциясындағы қуыс түбін зондтау ауырсынады. ЭОД-35 мкА. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Девитальды экстирпация әдісі// Девитальды комбинирленген әдіс// Девитальды ампутация әдісі// Витальды экстирпация әдісі// +Консервативті әдіс *** Қандай пародонт ауруында жергілікті емдеу жоспарына кіреді: жергілікті тітіркендіргіш факторларды жою, қабынуға қарсы дәрілік заттарды қолдану, склероздаушы терапия жүргізу:// Қызылиек фиброматозы// Жеңіл дәрежелі созылмалы пародонтит// Жаралы гингивит// Катаралды гингивит// +Гипертрофиялық гингивиттің ісікті түрі *** 48 жастағы әйел адам ауыз қуысының ауырсынуы тағам қабылдағанда және сөйлеген кезде күшейе түсуіне шағымданады. Қарағанда: ұрттың шырышты қабығы мен ауыз қуысы түбінде ауырсынатын ашық-қызыл түсті эрозиялар байқалады. Қоршаған шырышты қабық өзгеріссіз, эрозия жиегін пинцетпен тартқанда сау шырышты эпителий пленкасы алынады. Жалпы емдеу жоспарында қолданылатын дәрілік заттар:// Антибиотиктер// +Кортикостероидтар// Вирусқа қарсы препараттар// Саңырауқұлаққа қарсы препараттар// Малярияға қарсы препараттар *** 20 жастағы ер бала алдыңғы тістің эмалінде ақ дақтың пайда болуына шағымданады. Қарағанда: 21 тістің мойын аймағының вестибулярлы бетінде ақ түсті дақ, зондтағанда бұдырланады. Дақ метилен көк ерітіндісімен анық боялады. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Динамикалық бақылау// Егеу, пломбалау// +Реминерализациялық терапия курсы// Фторлакпен бірреттік жағу// Тегістеу *** 20 жастағы науқасқа келесі диагноз қойылды: 36 тістің жедел диффузды пульпиті. Аллергоанамнез өзгеріссіз. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Биологиялық// Витальды ампутация// +Витальды экстирпация// Девитальды экстирпация// Девитальды ампутация *** Науқас Д., 16 жаста. Шағымы: иекасты аймағында ауырсыну мен ісінуіне, әлсіздікке. Объективті: иекасты аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Бұл аймақта 3,0х3,0 см инфильтрат бар, инфильтраттың ортасында қабыршақпен жабылған өзек бар. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Иекасты аймағы карбункулы// Созылмалы одонтогенді лимфаденит// Жедел одонтогенді остеомиелит// Жедел іріңді одонтогенді лимфаденит// +Иекасты аймағының абсцедирленген фурункулы *** 34 жастағы науқас төменгі оң жақ аймағының ісінуі мен ауырсынуына шағымданып келді. 4 сағат бұрын белгісіз біреулерден соққы алған. Есінен танбаған, құсу және жүрек айну болмаған. Қараған кезде: төменгі оң жақ аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Пальпация кезінде төменгі жақтың бұрышы аймағында сынықтың қозғалғыштығы мен ауырсыну анықталды. Ашық ауыз кезінде қысым түсіру симптомы оң. Ауыз ашылуы 1,5 см дейін шектеулі. Тістесуі бұзылған. 47 тіс артындағы кілегей жыртылған, қансырайды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Төменгі жақсүйек денесінің сынығы// +Төменгі жақсүйек бұрышының сынығы// Төменгі жақсүйек ментальды сынығы// Төменгі жақсүйек орталығы сынығы// Төменгі жақсүйек бұтағы сынығы *** Науқас А., 28 жаста. Анамнезінен: 25 тістің ауырғанына 2 тәулік болды. Объективті: сол жақ жоғарғы жақ аймағы жұмсақ тіндерінің ісінуі есебінен бет асимметриялы. Пальпациясы ауырсынады. Ауыз ашылуы ауырсынады. 25 тістің сауыты 2/3 бұзылған, перкуссия ауырсынады. Тістің айнала шырышты қабаты қызарған, ісінген, пальпациясы ауырсынады. 25 тісті жұлу үшін құралды таңданыз:// Тіке қысқаш// Тіке элеватор// Құстұмсық қосылатын қысқаш// Құстұмсық қосылмайтын қысқаш// +S-тәрізді иілген қысқаш *** Науқас С., 24 жаста. Диагноз: 26 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі. 27 апталы жүктілік. Анезтезияны өткізуге анестетикті таңдаңыз:// Убестезин// Ультракаин// Новокаин 0.5%// Лидокаин 1%// +Мепивикаин 3%// *** Науқас М., 55 жаста. Диагноз: Неполный вывих 11, 21 тістің толық емес таюы. 11, 21 тістерді емдеу әдісін таңдаңыз:// +Репозиция, бекіту// Тістерді жұлу// Тістерді бекіту// Репозиция// Реплантация *** Науқас А., 25 жаста. Шағымы: жоғарғы сол жағының ауырсынуына. Объективті: жоғарғы сол жағынаң жұмсақ тіндерінің ісігіне байланысты беттің ассиметриясы. Ауыз ашылуы ауырсынады. 26 тістің сауытының ½ бөлігі бұзылған, өтпелі қатпар тегістелген, қызарған, ісінген. Пальпация ауырсынады. Хирургиялық емдеу әдісін таңдаңыз:// 26 тісті жұлу, остеоперфорация// Остеоперфорация, 26 тісті емдеу// Периостотомия, түбір резекциясы// +26 тісті жұлу, периостотомия// 26 тісті емдеу, периостотомия *** Науқас А., 26 жаста. Диагноз: Жоғарғы еріннің туа пайда болған толық жырығы. Хирургиялық емдеу әдісін таңдаңыз:// +Хейлопластика// Уранопластика// Вестибулопластика// Френуллопластика// Стафилопластика *** Науқас А., 37 жаста. Диагноз: Жоғарғы жақ синусы түбінің перфорациясы. Ороантральды байланысудың пластикасы үшін құрылған таңдай қиығының орналасуын таңдаңыз:// Таңдай тігісі жағына// Фронтальды тістер жағына// +Жұмсақ таңдайға қарай// Ороантральды байланысу жағына// Өтпелі қатпар жағына *** Бетке орналастыратын ыдыраған тері трансплантаттарын алып пайдаланатын:// аймақ түрлерін таңдаңыз:// +Жамбастың сыртқы беткейі// Балтырдың ішкі беткейі// Иықтың сыртқы беткейі// Мойын , іш// Арқаның артқы беткейі *** Альвеолэктомия операциясының көлемін таңдаңыз:// +Альвеоланың өткір жиегін алып тастау// Остеоманы алып тастау// Тіс ұяшығын жұлу// Түбіраралық пердені жұлу// Сүйектысын кесу *** Науқас С., 15 жаста. Анамнезінен: 26 тістің ауырғанына 2 тәулік болды. Объективті: жоғарғы сол жақ аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Пальпациясы ауырсынады. Ауыз ашылуы ауырсынады. 26 тістің сауыты 2/3 бұзылған. Перкуссия ауырсынады. Тістің айналасындағы кілегей қызарған, ісінген. 26 тісті жұлу үшін құралды таңдаңыз:// Тіке қысқаш// Тіке элеватор// Құстұмсық қосылатын қысқаш// +S-тәрізді иілген қысқаш// Бүртіктері бар құстұмсық қысқаш *** Науқас Г., 19 жаста. Диагноз: 36 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі. 36 тісті жұлу кезінде дәрігердің орналасуын таңдаңыз:// Алдыңғы, сол жағынан// Артқы, сол жағынан// Артқы, оң жағынан// +Алдыңғы, оң жағынан// Сол жағынан *** Науқас К., 49 жас. Диагноз: 23 тістің альвеолярлы өсіндінің сынығымен 23 тістің тесілген таюы. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Репозиция// Трепонациялайды және пломбалайды// Реплантация// Қарау// +Жұлу *** Науқас Г., 45 жаста. Шағымы: төменгі сол жағының ауырсынуына. Объективті: төменгі сол жағының жұмсақ тіндерінің ісінуіне байланысты беті ассиметриялы. Ауыз ашылуы ауырсынады. 47 тістің сауытының ½ бөлігі бұзылған, өтпелі қатпар тегістелген, қызарған, ісінген. Пальпация ауырсынады. Хирургиялық емдеу әдісін таңдаңыз:// 47 тісті жұлу, остеоперфорация// Остеоперфорация, 47 тісті емдеу// Периостотомия, түбір резекциясы// +47 тісті жұлу, периостотомия// 47 тісті емдеу, периостотомия *** Науқас Е., 27 жас. Диагноз: Жоғарғы жақ синусы түбінің перфорациясы. Ороантральды байланысудың пластикасы үшін құрылған ұрттық қиығының орналасуын таңдаңыз:// Таңдай тігісі жағына// Фронтальды тістер жағына// Жұмсақ таңдайға жағына// Ороантральды байланысу жағына// +Өтпелі қатпар қарай *** Ауыз қуысы кіреберісі шырышты қабығының тартылған тыртық кезіндегі вестибулопластиканың әдістемесін таңдаңыз:// Вассмунд әдістемесі// +Силиконды кешен// Казаньян әдістемесі// Эдлан әдістемесі// Обвегезер әдістемесі *** Науқас Д., 35 жаста. Диагноз: Диагноз: 46 тістің созылмалы периодонтиті. 46 тісті жұлу кезінде дәрігердің орналасуын таңдаңыз:// Алдыңғы, оң жағынан// Алдыңғы, сол жағынан// +Артқы, оң жағынан// Артқы, сол жағынан// Сол жағынан *** Емханаға 36 жастағы науқас тістің қозғалғыштығына шағымданып келді. Объективті: Беті симметриялы. 46 тіс- интактты, II-III дәрежедегі қозғалғыштық, түбір 1/2ге жалаңаштанған. Шырышты қабат физиологиялық бояудаи. 46 тісті жұлу үшін құралды таңдаңыз:// Тіке қысқаш// S-тәрізді бүртіктері оң жағынан// Құстұмсық қосылатын қысқаш// S-тәрізді бүртіктері сол жағынан// +Бүртіктері бар құстұмсық қысқаш *** 16 жастағы науқаста жарақат нәтижесінде жоғары орталық күректістер жаққа сауыт биіктігінің жартысына кірген. Диагностика әдісін таңдаңыз:// +Визиография// Ортопантомография// Компьютерлі томография// Телеренгенография// Магнитті – резонансты томография *** Науқас М., 17 жас. Диагноз: Қатты және жұмсақ таңдайдың тау пайда болған толық жырығы. Хирургиялық емдеу әдісін таңдаңыз:// Хейлопластика// +Ураностафилопластика// Вестибулопластика// Френуллопластика// Стафилопластика *** Гетерогендік пластмассалардың қасиетін жоғарлатуда қолданылатын толықтырғыштар:// Қысымдағы// Толықтырғыштардың шар тәрізді пішіні// Толықтырғыштардың тегіс еместігі// +Олардың арасында химиялық байланыстың немесе адгезивтіліктің болуы// Бірдей салмақтың бөлінуі *** Полимерзация процестерінің негізгі сатылары:// 1:1 мономер-полимер қатынасында қорытпаны дайындау// 1:2 мономер-полимер қатынасында қорытпаны дайындау// 2:1 мономер-полимер қатынасында қорытпаны дайындау// + Белсендірілген (активация), полимерлік тізбектің өсуі, тізбектің үзілуі// Құм тәрізді, жабысқақ, қамыр тәрізді, резина тәрізді, қатты *** Егер науқастың ауыз қуысын қарау барысында мерез белгілеріне күдік туса, дәрігер істеуі қажет:// Тексеруді жалғастыру және стоматологиялық ауруды емдеуді бастау// Науқасқа өз күдігі туралы хабардар ету және қабылдауды тоқтату// Стоматологиялық көмекті науқасқа көрсетуден бас Тарту// +Науқасты тексеруді аяқтап, қан анализін тапсыруға бағыттау// Науқасқа жауап бермеу *** Алмалы-салмалы шендеуіш протездерді қолдануда, тіс қатарының қандай тұрақтануына жетуге болады:// Доға бойынша тұрақтану// Парасагиталды тұрақтану// Фронталды тұрақтану// +Парафронтосагиталды тұрақтану// Сагиталды тұрақтану *** Вазоконстрикторлармен жергілікті анестетиктердің комбинациясы:// Жергілікті анестезияның ұзақтылығының жоғарлауы// Жергілікті анестезияның ұзақтылығының және белсенділігінің жоғарлауы// +Жергілікті анестезияның ұзақтылығының жоғарлауы, белсенділігінің күшеюуі және улылықтың төмендеуі// Жергілікті анестезияның ұзақтылығының жоғарлауы// Жергілікті анестезияның төмендеуі *** 60 жастағы науқасқа жасанды сауыттың шайнау төмпешіктері:// Айқын болуы керек// Антогонистер жоқ болғанда аздап білінуі// +Айқын болмауы керек// Антогонист тістердің төмпешіктерінің пішіндеріне сәкес мүсінделуі// Айқындылығы *** Жоғарғы жақ сүйегінің тіс қатарының алдыңғы бөліміндегі көпір тәрізді протездердің аралық бөлімінің орналасуы:// Жанасатын// Ер тәрізді// +Шайылу кеңістігінде (ілмелі пішін)// Ақау түріне байланысты// Тіс қатарының ақауына байланысты *** 11 тістің сауыт бөлігінің толық ақауы кезінде металсыз керамикадан жасанды сауыт қолдану туралы ортопедиялық ем жүргізуге шешім қабылданды. Осы жағдайда қолданылатын конструкция:// Құйылған металды штифті-өзекті салманы// +Тура әдіспен тіс сауытының өзегін гелиокомпозитпен қалыптастыратын стандартты шыныталшық// Тура әдіспен тіс өзегін гелиокомпозитпен қалыптастыратын стандартты металды анкерлі штифт// Галоденттен штифті-өзекті салма// Тура әдіспен тіс өзегін пластмассамен қалыптастыратын қарапайым штифт *** Жоғарғы жақта жартылай алмалы-салмалы протездің конструкциясын тексерген кезде мүсінде алдыңғы таңдай қатпарының зақымдалғаны анықталды. Дәрігердің тактикасы:// Осы мүсінді түзей отырып, алмалы-салмалы протез дайындауға болады// +Қалыпта қайта алып, клиникалық және лабораториялық кезеңдерді қайталау керек// Сұйық ғаныштың көмегімен мүсіндегі зақымдалған жерді кетіру// Оған көңіл аударудың қажеті жоқ// Алмалы-салмалы протездің балауызды конструкциясын пайдаланып, коррекциялы материалмен функционалды қалып алу *** 11, 12, 21, 22 тістердің вестибулярлы бетінде табақша тәрізді сопақша тереңдік бар. Тереңдіктің табанындағы кіреуке жұқарған, одан сары түсті дентин көрінеді. Тереңдіктің табаны, қабырғасы және шеттері тегіс. Ақау экватор мен мойын аймағанда орналасқан, күрек тістердің тістеу қыры сақталған. Диагнозы: кіреукенің гипоплазиясы. Осы жағдайда қолданылатын тіс протезінің конструкциясы:// Жасанды сауыттар// +Винирлер// Жартылай сауыттар// Төрттен үш сауыттар// Қалыптастырушы пломбалар *** Төменгі жақтың пластиналық протезінде табиғи тістің жоғалуына байланысты протезді ондау үшін қалып алынады:// Төменгі жақтан протезсіз// Төменгі жақтан протезбен// Екі жақтан төменгі жақтан протезсіз// +Жоғары және төменгі жақтан протезбен// Екі жақтан жоғарғы жақтан протезсіз *** Кеннеди жіктемесі бойынша тіс қатары ақауының IІ класын көрсетіңіз:// +Бір жақты шектелмеген ақау// Екі жақты шектелмеген ақау// Екі жақты бүйір бөліміндегі ендірмелі ақау// Алдыңғы бөліміндегі ендірмелі ақау// Бір жақты бүйір бөліміндегі ендірмелі ақау *** Окклюзиялық бастырма қандай қызмет атқарады:// Протезді ұстау// Тістерді шендеу// +Шайнау жүктемесін тарату// Протездің тікелей емес бекітілуі// Ақауды жою *** Жартылай алмалы-салмалы пластиналық протездер шайнау белсенділігін қалпына келтіреді:// 20% дейін// + 50%// 70%// 90%// 100% *** Тістің аралық (межелік) сызығы мен шайнау беті аралығындағы тіс сауыты қалай аталады:// Ішкі аймақ// +Окклюзиондық зона// Ретенциондық зона// Кламмерлік зона// Шолу сызығы *** Шредер жіктелісінде көрсетілген:// Төменгі жақ атрофиясының бес типі// Төменгі жақ атрофиясының үш типі// +Жоғарғы жақ атрофиясының үш типі// Төменгі жақ атрофиясының екі типі// Төменгі жақ атрофиясының төрт типі *** Тістесудің физиологиялық түрі:// Прогнатия, прогения, ортогнатия// Прогения, тік, ашық// Тік, прогнатия, прогения// Ашық, тік, прогнатия// +Тік, ортогнатия, бипрогнатия *** Жасанды соғылған сауыттарды дайындаудың клиникалық:// тексеру, егеу,қалып алу, мүсін құю, сауытты шақтап көру және тапсыру// егеу, қалып алу, сауыт бөлігін мүсіндеу,соғу,сауытты шақтап көру// тексеру, қалып алу, контрштамп құю, ақырғы рет штамптау,сауытты тапсыру// +тексеру,егеу,қалып алу, сауытты шақтап көру, тапсыру және цементке отырғызу// қалып алу, алғашқы және ақырғы соғу, ағарту, цементке отырғызу *** Тістердің вестибулярлық қызылиек аймағында 0, 5-1,0 мм тік бұрышты кемер түзетін сауыттың түрі:// Пластмассалы// Фарфорлы// +Аралас// Металлокерамикалық// Металдық *** Металды соғылған сауыт дайындауда IІІ клиникалық кезеңдегі сәт:// +Сауыт сапалығының технологиялық критерилері, сауытты медикаментозды өңдеу,сауытты ауыз қуысында тісте шақтап көру// Сапалығының клиникалық критерилері, науқастың өзі бағалау, бекіту, науқасқа кеңес// Сауытты медикаментозды өңдеу, сауытты ауыз қуысында тісте шақтап көру, сапалығының клиникалық критерилері, бекіту, науқасқа кеңес// Сапалығының технологиялық критерилері, сауытты медикаментозды өңдеу, сауытты ауыз қуысында тісте шақтап көру, цементке бекіту, науқасқа кеңес// Сауытты медикаментозды өңдеу, ауыз қуысында, науқастың өзі бағалау, цементке бекіту науқасқа кеңес *** Коркхауз әдісімен анықталатын тіс қатарының деформациясын болжаңыз:// Вертикальды бағытта тіс қатарының деформациясы// Трансверзальды бағытта тіс қатарының деформациясы// +Сагиттальды бағытта тіс қатарының деформациясы// Тістердің транспозициясы// Тортоаномалия *** Бала 7 жаста. Төменгі ерні алға шығыңқы. Төменгі алдыңғы тістер протрузия жағдайында, диастема және тремалар. Сагиттальды күрек тісаралық саңылау 3 мм, бүйір тістер қалыпты жымдасады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Жеңіл дәрежелі прогениялық тістесу// Шынайы прогения// Мәжбүрлі прогениялық тістесу// +Фронтальды прогения// Жоғарғы жақтың микрогнатиясы *** 10 жастағы бала. Қараған кезде: тұрақты бірінші молярлар аймағында Энгльдің III класы бойынша жымдасу, клиникалық функциональды сынама жүргізгенде бала тістерін тік қатынасқа жылжыта алмайды. Қосымша зерттеу әдісін таңдаңыз:// Ортопантомография// Фотометрия// Антропометрия// Биометрия// +Телерентгенография *** 18 жастағы қыз. Басының формасы долихоцефаликалық. Ауыз қуысында: жоғарғы және төменгі күрек тістердің тығыз орналасуы. Жақ сүйектерінің апикальды базистерінің биометриялық өлшеуі ені және ұзындығының II дәрежелі қысқаруын көрсеткен. Ортодонтиялық емдеу әдісін қолданыңыз:// Апроксимальдыаралық сепарация// Тіс қатарларын кеңейту// Тістерді протрациялау// Тістердің дистализациясы// +Бөлек тістерді жұлу *** 11 жастағы қыз баланың ата-анасы тістесуінің дұрыс еместігіне шағымданады. Объективті: беті симметриялы, иегі артқа кесілген. Қол сүйектерінің рентгенограммасы бойынша пуберттатты кезеңнің басы. Тіс формуласы жасына сәйкес. Бүйірден алынған телерентгенограммада төменгі жақ сүйегінің мөлшерінің кішірейгені анықталған. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// Иектік праща// Ортопедиялық бет маскасы// Бас күші бар бет доғасы// Брекет-жүйесі// +Андрезен-Гойпль активаторы *** 8,5 жастағы бала, ауыз қуысын сауықтандырғаннан кейін ортодонт-дәрігерге жіберілген. Сыртқы қарағанда профилі - дөңес. Тіс қатарларының жымдасуы кезінде жоғарғы тістер төменгі ерінде орналасқан. Ауыз қуысында: сагиттальды саңылау- 4 мм. Төменгі күрек тістердің кескіш жиектері таңдайдың кілегей қабығына тиіп тұр. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// +Френкельдің I-тип қызмет реттеушісі// Френкельдің II-тип қызмет реттеушісі// Френкельдің III-тип қызмет реттеушісі// Френкельдің IV-тип қызмет реттеушісі// Френкельдің V-тип қызмет реттеушісі *** 5 жастағы бала. Беті симметриялы, бетінің төменгі бөлігінің биіктігі азайған. Ауыз қуысында: жоғарғы күрек тістер төменгі күрек тістерді сауыттары биіктігінде жауып тұр, екінші уақытша молярлардың дистальды беткейлері бірдей вертикальды жазықтықта орналасқан. Ортодонтиялық аппарат түрін таңдаңыз:// Ретракционды доғасы бар пластинка// +Мюлеман пропульсоры// Винті бар пластинка// Брюкль пластинкасы// Бынин каппасы *** 7 жастағы балада кері күрек тістік жабылу кезінде прогениялық тістесу. Ортодонтиялық аппараттың құрылымын таңдаңыз:// Бынин каппасы// Шварц каппасы// Катц сауыты// +Брюкль аппараты// Итеруші серіппелері бар пластинка *** 4 жастағы балада мезиальды окклюзия. Жаттығудың түрлерін таңдаңыз:// Жоғарғы күрек тістердің вестибулярлы беткейлерін жалау// Жоғарғы ерінді тістеу// +Төменгі ерінді жоғарғы тістер астына орналастыру және оны тістеу// Жоғарғы ерінді жалау// Таңдай бойымен тілді қозғалту *** Бала 13 жаста. 13 және 23 тістердің вестибулярлы орналасуы анықталды. Тіс қатарында оларға сауыт енінің 3/4-не орын жеткіліксіз. Қалған тістер қалыпты жымдасады. Емдеу жоспарын таңдаңыз:// Жоғарғы тіс қатарын кеңейту және ит тістерді дұрыс орналастыру// Жоғарғы және төменгі тіс қатарын кеңейту және ит тістерді дұрыс орналастыру// Екі жағынан жоғарғы премолярлар мен молярларды дистальды ығыстыру, содан кейін ит тістерді дұрыс орналастыру// Ит тістерді жұлу, ал тіс қатарының түзілген ақауы уақыт өте келе өздігінен жойылады// +Бірінші премолярды жұлу және ит тістерді дұрыс орналастыру *** 12 жастағы жасөспірім спорттық жарақат нәтижесінде 11 тісті жоғалтуға байланысты эстетикалық бұзылыстарды жою үшін ортодонтқа келді. Объективті: ортаңғы сызықтың оң жаққа ығысуы, 21 тістің мөлшері 9 мм; 11 тіске орынның жетіспеушілігі - 3 мм. Оң жақта жымдасу - төмпешікті, сол жақта - фиссуралы-төмпешікті. Шаралар жоспарын таңдаңыз:// Жасанды тісі бар протез дайындау// +Орталық күрек тістің еніне сәйкес орынды жасау// Тістерді жақындату жолымен кеңістікті жабу// 14 тісті жұлу жолымен орынды жасау// 12 тіске жасанды сауыт *** Бала 5 жаста, асқынған тіс жегісі бойынша 74, 75 тістері жұлынды. Ортодонтиялық көмек түрін таңдаңыз:// Тістесуді ажырату// Қажалмаған төмпешіктерді егеу// +Жасанды тістері бар алмалы протез// Миогимнастика// Tұрақты молярлар жарып шыққанға дейін көмек қажеттілігі жоқ *** Күрек тістердің осі бойынша бұрылуы үшін алмалы ортодонтиялық аппараттарды таңдаңыз:// Окклюзионды бастырмалары және секторальды қиығы бар пластинкалар// Иілгіш жазықтығы және вестибулярлы доғасы бар пластинкалар// Окклюзионды бастырмалары және сагиттальды қиығы бар пластинкалар// Қол тәрізді серіппелері және вестибулярлы доғасы бар пластинкалар// +Вестибулярлы доғасы және итеруші серіппесі бар пластинкалар *** Бала 7 жаста. Шағымы: сөйлеудің, тағамды тістеудің бұзылысы. Тістесуді қараған кезде күрек тістер арасында 5 мм вертикальды саңылау анықталды, барлық қалған тістер қалыпты жымдасады. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// І типті Френкельдің қызметін реттеуші// Жоғарғы және төменгі тіс қатарына Энгльдің стационарлы аппараты және жақаралық күш// Жоғарғы және төменгі тіс қатарына Энгльдің серіппелі аппараты және жақаралық күш// Жоғарғы және төменгі тіс қатарына Энгльдің жылжымалы аппараты және жақаралық күш// +Жоғарғы және төменгі күрек тістерге ілмектері бар каппа және жақаралық күш *** 10 жастағы балада терең тістесу. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// +Катц аппараты// Андрезен-Гойпль// Энгль доғасы// Телебаева аппараты// Обтуратор *** Тілдің орналасуын қалпына келтіру үшін жаттығудың түрлерін таңдаңыз:// +Тілдің ұшымен таңдайды сипау// Тұмсық-күлкі// Ұртты үру// Зырылдауықпен жаттығу// Ерінді үру *** 12 жастағы балада дистальды тістесу. Диагнозды нақтылау үшін клиникалық сынаманы таңдаңыз:// Ильина-Маркосян сынамасы// Гельман сынамасы// Кулаженко сынамасы// +Эшлер-Битнер сынамасы// Ясиновский сынамасы *** 13 жастағы жасөспірім. Қараған кезде: беті симметриялы, профилі – тік. Ауыз қуысында: 55, 53, 63, 65 тістерді есептемегенде тіс формуласы жасына сәйкес, бірінші тұрақты азу тістері аймағындағы арақатынас нормогнатикалық. Диагностиканың алғашқы әдісін таңдаңыз:// Антропометриялық// Функциональды// Фотометриялық// Биометриялық// +Рентгенологиялық *** 8 жастағы баланың ата-анасы эстетикалық кемістікке шағымдануда. Беті ұзарған және тар. Ауыз қуысында: жоғарғы және төменгі күрек тістердің тығыз орналасуы, бірінші молярлардың жымдасуы - нормогнатикалық. Жоғарғы күрек тістердің ендерінің қосындысы=36 мм; төменгі күрек тістердің ендерінің қосындысы =26 мм. Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// Бірінші жоғарғы және төменгі премолярларды жұлу// Жоғарғы және төменгі тіс қатарларын кеңейту// +Хотц бойынша кезекпен жұлу// Үшінші молярлардың ұрығын жұлу// Бүйір тістерді дистализациялау *** Бала 14 жаста. Фронтальды прогениялық тістесу диагнозы қойылды. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// +Энгль аппараты – жылжымалы// Энгль апараты – серіппелі// Энгль аппараты – стационарлы// Брюкль аппараты// Бынин каппасы *** Бала 12 жаста. Алдыңғы жоғарғы тістердің косметикалық ақауына шағымданады. Ауыз қуысын қараған кезде 14, 13, 12, 11, 21, 22, 23 тістерде ақ түсті, жылтырлығы сақталмаған. Эмальдің ақшыл-сары түсті пигментациясы байқалад. Диаметрі 1,5 мм ақ дақтар дөңгелек пішінді ақаулы, түбі күңгірт түсті. Алғашқы диагнозды таңдаңыз:// +Дақты формалы жүйелі гипоплазия// Деструктивті формалы эпидемиялық флюороз// Жүлгелі формалы жүйелі гипоплазия// Жолақты формалы эпидемиялық флюороз// Дақты формалы эпидемиялық флюороз *** 7 жастағы балада 36 терең жегі қуыс байқалған, сауыттық ұлпа некроздалған, канал сағаларын зондтауы ауырсынады. На R-граммада түбірлердің 3/4 ұзындығына қалыптасқаны, айқын емес шекаралы қабыну ошағының екі түбірінде де байқалады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// Жедел периодонтит// Созылмалы периодонтит// +Созылмалы гангренозды пульпит// Созылмалы фиброзды пульпит// Соызлмалы грануляциялық периодонтит *** Стоматологқа ауызында қайталамалы түрді афталардың шығуына шағымымен баланы әкелді. Анамнезінен: ішінде кейде ауырсынуға шағымданады. Диагностика әдісін таңдаңыз:// +Вирусологиялық// Иммунологиялық// Микробиологиялық// Цитологиялық// Гистологиялық *** 2 айлық бала, салмағы – 3 кг. Диагноз: Оң жақ жоғарғы еріннің туа пайда болған толық емес жырығы. Хирургиялық емдеудің түрін таңдаңыз:// +Хейлопластика// Уранопластика// Стафиллопластика// Френулопластика// Вестибулопластика *** Сүт тістің пульпиті кезінде виталды ампутацияның бірінші қабылдауында жансыздандыру, егеу, тіс қуысын кеңейту, «Пульпотек» сұйықтығына сіңірілген томпонды «Дентин паста» уақытша таңғыштың астына салудан тұрады. Осы әдісте көрсетілмеген манипуляция сатысын таңдаңыз:// Некроздалған сауыттық ұлпаны ампутациялау// +Өміршеңдігі сақталған сауыттық ұлпаны ампутациялау// Некроздалған ұлпаны экстирпациялау// Өміршеңдігі сақталған ұлпаны экстирпациялау// Тұрақты пломбаны салу *** Бала М., 9 жаста. Диагноз: 36 тістің созылмалы гангренозды пульпитінің өршуі. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Виталды экстирпация// Апексофикация// Девиталды ампутация 1 қабылдауда// +Девиталды ампутация 3 қабылдауда// Витальная ампутация 2 қабылдауда *** Бала 8 жаста. Анамнезінен: 65 тістің ауырғанына 2 тәулік болды. Объективті: жоғарғы сол жақ аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Пальпациясы ауырсынады. Ауыз ашылуы ауырсынады. 65 тістің сауыты 1/2 бұзылған, перкуссия ауырсынады. Тістің айналасындағы кілегей қызарған, ісінген, пальпациясы ауырсынады. 65 тісті жұлу үшін құралды таңдаңыз:// Тіке қысқаш// Тіке элеватор// Құстұмсық қосылатын қысқаш// Құстұмсық қосылмайтын қысқаш// +S-тәрізді иілген қысқаш *** Бала 9 жаста. Диагноз: 36 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі. 36 тісті жұлу кезінде дәрігердің орналасуын D:// Алдыңғы, сол жағынан// Сол жағынан, артқы// Артқы, оң жағынан// +Оң жағынан, алдыңғы// Сол жағынан *** Бала 5 жаста. Диагноз: 51, 61 тістердің толық емес орнынан таюы. 51, 61 тістерді емдеу әдісін таңдаңыз:// Репозиция, бекіту// +Тісті жұлу// Тісті бекіту// Репозиция// Реплантация *** Девиталды ампутацияның бірінші қабылдауында жегілік қуысты егеу, медикаментозды 3% сутек асқын тотығы ерітінідісімен өңдеу, ашылған ұлпаны ашу және девитализациялық сықпаны салу. Осы әдісте көрсетілмеген манипуляция сатысын таңдаңыз:// Мумификациялық қоспаға сіңірілген тампонды салу// Мумификациялық сықпаны салу// +«Дентин паста» уақытша таңғышты салу// Айырғыш төсенішті салу// Тұрақты пломбаны салу *** Бала 9 жаста. Диагноз: 36 тістің созылмалы гангренозды пульпиттің өршуі. Пломбалағаннан кейінгі рентгенологиялық бақылау нәтижесін таңдаңыз:// Түбір каналдары клиникалық ұштарға дейін пломбаланған// Түбір каналдар физиологиялық ұштарына дейін пломбаланған// +Түбір каналдары қалыптасқан ұзындыққа дейін пломбаланған// Пломбалық материал канал сағаларында ғана байқалады// Пломбалық материал түбір каналдарының 1/3 бөлігіне дейін анықталады *** Бала 5 жаста. Анамнезінен: 61 тістің ауырғанына 2 тәулік болды. Объективті: жоғарғы сол жақ аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Пальпациясы ауырсынады. Ауыз ашылуы ауырсынады. 61 тістің сауыты 1/3 бұзылған. Перкуссия ауырсынады. Тістің айналасындағы кілегей қызарған, ісінген. 61 тісті жұлу үшін құралды таңдаңыз:// +Тіке қысқаш// Тіке элеватор// Құстұмсық қосылатын қысқаш// S-тәрізді иілген қысқаш// Бүртіктері бар құстұмсық қысқаш *** Бала 8 жаста. Диагноз: 46 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі. 46 тісті жұлу кезінде дәрігердің орналасуын таңдаңыз:// Алдыңғы, сол жағынан// Сол жағынан, артқы// +Артқы, оң жағынан// Оң жағынан, алдыңғы// Оң жағынан *** Бала 2 айлық. Диагноз: Жоғарғы еріннің туа пайда болған толық жырығы. Хирургиялық емдеу әдісін таңдаңыз:// +Хейлопластика// Уранопластика// Вестибулопластика// Френуллопластика// Стафилопластика *** Бала С. 8 жаста. Диагноз: 36 тістің жедел серозды ошақты пульпиті. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Виталды экстирпация// Девиталды ампутация// Түбір ұштарының резекциясы// +Виталды ампутация// Девиталды экстирпация *** Бала 13 жаста. Диагноз: Жедел ошақты пародонтиттің орташа ауырлықтағы дәрежесі. Емдеу жоспарын таңдаңыз:// +Себепті жою, қызылиекүсті және –асты тіс шөгінділерін алу, медикаментозды өңдеу, мазьбен бастырмалау// Медикаментозды өңдеу, массаж, озонотерапия// Қосалқы ауруларды емдеу, тіс шөгінділерін алып тастау// Қызылиекүсті және -асты тіс шөгінділерін алып тастау, озонотерапия// Себепті жою, УКС *** Бала 5 жаста. Диагноз: 84 тістің созылмалы периодонтиті. 84 тісті жұлу кезінде дәрігердің орналасуын таңдаңыз:// Алдыңғы, оң жағынан// Алдыңғы, сол жағынан// +Артқы, оң жағынан// Артқы, сол жағынан// Сол жағынан *** 4 жастағы балада 65 тісті жұлу үшін жансыздандыру өткізуге анестетикті таңдаңыз:// Убестезин// Ультракаин// 0.5% новокаин// +1% лидокаин// Септонест *** Қыз бала 6 жаста. Шағымы: жоғарғы сол жақ аймағында ауырсынуына. Объективті: жоғарғы сол жақ аймағында жұмсақ тіндердің ісінуі есебінен беті асимметриялы. Ауыз ашылуы ауырсынады. 65 тістің сауыты 1/2 бұзылған, өтпелі қатпар тегістелген, қызарған, ісінген. Пальпациясы ауырсынады. Хирургиялық емдеу әдісін таңдаңыз:// 65 тісті жұлу, остеоперфорация// Остеоперфорация, 65 тісті емдеу// Периостотомия, түбірдің резекциясы// +65 тісті жұлу, периостотомия// 65 тісті емдеу, периостотомия *** Бала А., 7 жаста. Диагноз: 75 тістің созылмалы фиброзды пульпиті. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Витальды экстирпация// Апексофикация// Түбір ұштарының резекциясы// +Витальды ампутация// Девитальды экстирпация *** КазНМУ 1.вариант Ұлпаның созылмалы шiри қабыну кезiнде ұлпаның электр қозғыштығының орташа көрсеткiшi:// 2-6мкА// 10-15 мкА// 20-30 мкА// +60-90 мкА// 100-110 мкА// *** Мышьякты қойыртпақ қандай әсер көрсету арқылы ұлпаны өліеттендіреді:// Ұлпаны қуырады// Ұлпаға антисептикалық әсер көрсетедi// Нерв рецепторларының қызметiн тежейдi// +Тотықтырушы ферменттердiң қызметiн тежейдi// Ұлпа тiнiне сусыздандырушы әсер көрсетедi// *** Сырқат тiсте кейде ауырлық, ыңғайсыздық, кернеу сезiмдерi, қатты тағам шайнағанда аздап ауыру орын алған. Тiсте тiсжегi қуысы бар, қызыл иекте жыланкөз немесе оның жабылуынан пайда болған тыртық анықталады. Аурудың болжамды диагнозын қойыңыз:// Периодонттың жедел қабынуы, уыттану сатысы// Периодонттың жедел қабынуы, жалқықтану сатысы// Периодонттың созылмалы қабынуының өршуi// Ұлпаның жедел iрiңдi қабынуы// +Периодонттың созылмалы гранулденiп қабынуы *** Ауыздың жедел герпестік қабынуы кезінде жүргізілген цитологиялық зерттеу арқылы анықталатын жасушалар:// Қан жасушалары// Пирогов-Лангханс жасушалары// Аконтолизденген жасушалар// +Көпядролы алып жасушалар// Эпителийдің некробиоздың әртүрлі сатысындағы жасушалары *** Тiсiнде өз бетiмен пайда болатын қайта-қайта қозбалы ауру сезiмi 10-15 мин дейiн созылып барып, бiраз уақытқа /2-3сағ дейiн/ толастайды. Ауру сезiмi түнде жиi мазалайды, ал әртүрлi тiтiркендiрушi ықпалдар кезексiз және бiраз уақытқа созылатын ауыру сезiмiн туындатады. Сипатталған шағымдар субьективтік белгілеріне жататын ауру:// Ұлпаның жедел iрiңдi қабынуы// Ұлпаның толық жедел қабынуы// +Ұлпаның жартылай жедел қабынуы// Ұлпаның жедел жарақаттан қабынуы// Ұлпаның созылмалы жай қабынуы *** Тiсте өз бетiмен пайда болатын, жан-жаққа таралатын, ұзаққа созылатын /1-2 сағ-қа/ қозбалы ауыру сезiмi аз уақытқа ғана /10-15 мин-ке/ саябырлайды. Сондықтан науқас сырқат тiсiн көрсете алмайды. Ауыру сезiмi түнде және әртүрлi тiтiркендiрушi әсерлерден күшейе түседi. Сипатталған шағымдар субьективтік белгілеріне жататын ауру:// Ұлпаның iрiңдi қабыну// +Ұлпаның толық жедел қабынуы// Ұлпаның жартылай жедел қабынуы// Ұлпаныңжедел жарақаттан қабынуы// Ұлпаның созылмалы жай қабынуының өршуi *** Ұлпаның негiзгi затында көптеген микроорганизмдер орын алған, нейтрофильдiк лейкоциттер, органоидтар, клеткалар еркiн жатыр. Эритроциттер және макрофагтар аумақты аймаққа шоғырланған. Дентинобластар бiраз жерде жойылған. Сақталғандары жасушаiшiлiк дистрофиялануға ұшыраған. Сипатталған патогистологиялық өзгерiс тән ауру:// Ұлпаның жедел iрiңдi қабынуы// +Ұлпаның толық жедел қабынуы// Ұлпаның жартылай жедел қабынуы// Ұлпаның жедел жарақаттан қабынуы// Ұлпаның созылмалы жай қабынуының өршуi *** Ұлпа қабынуының қандай түрінде түбiр ұшы периодонтында және оны қоршаған сүйек тiнiнде рентгендiк зерттеу арқылы анықталатын өзгерiстер орын алуы мүмкiн:// Ұлпаның толыі жедел қабынуы// Ұлпаның созылмалы жай қабынуы// Ұлпаның жартылай жедел қабынуы// Ұлпаның созылмалы өсе қабынуы// +Ұлпаның созылмалы шiри қабынуы *** 45 жастағы ер адам 2.6 тiсiндегi самайына берiлетiн өздiгiнен пайда болатын, ұстамалы ауыру сезiмiне шағымданады, тiтiркендiргiштердiң барлық түрi ұзаққа созылатын ауыру сезiмiн туындатады. Тiсi бұрын ауық-ауық ауырған. Қарап тексергенде: шайнау бетiндегі терең тiсжегi қуысы сауыт қуысымен байланысқан, сүңгiлеп тексергенде ашық ұлпа мүйiзшесiнде қатты ауыру сезiмi бар. Осы клиникалық белгілер тән ұлпа қабынуы:// Ұлпаның жартылай жедел қабынуы// Ұлпаның толық жедел қабынуы// Ұлпаның жедел iрiңдіқабынуы// +Ұлпаның созылмалы фиброзды қабынуының өршуi// Ұлпаның созылмалы шiри қабынуының өршуi *** Мүйізгектенетін жабынды эпителийдің патологиялық мүйізгектенуге ұшырауы нәтижесінде төменгі эпителий қабаттарында жекелеген мүйізгектенген жасушалардың немесе жарық жасушалардың орын алуымен сипатталатын патогистологиялық үрдіс қалай аталады:// +Дискератоздану// Паракератоздану// Акантоздану// Гиперкератоздану// Папилламатоздану *** Патологиялық өзгеріске ұшыраған эпителий қабатында жасушалар ядролары ерге ұқсас пішінге ие болып , цитоплазмаға сұйықтық жиналып, жасушалардың бұзылуына әкеліп соғады. Мұндай өзгеріс төменде келтірілген патогистологиялық үрдістердің қайсысына тән:// Дискератоздануа// Спонгиоздану// Аконтолиздену// Баллонды дистрофиялану// +Вакуольді дистрофиялану *** Ауыз кілегей қабығына шығатын біріншілік бөрткендерді атаңыз:// Тілік, жара// +Розеола, папула// Афта, көпіршік бөрткен (везикула)// Іріңдік, тыртық// Пигментациялық дақ, домбықпа *** Ауыз кілегейлі қабығына шығатын екіншілік бөрткендерді атаңыз:// +Тілік, жара// Розеола, папула// Афта, везикула// Іріңдік (пустула), тыртық// Пигментациялық дақ, домбықпа *** 25 жастағы ер адам 2.6 тiсiндегi самайына берiлетiн өздiгiнен пайда болған толассыз ауыру сезiмiне шағымданады, тiтiркендiргiштердiң барлық түрi ұзаққа созылатын ауыру сезiмiн туындатады. Тiсi бұрын ауық-ауық ауырған. Аллергоанамнез теріс. Қарап тексергенде: шайнау бетiнде сауыт қуысымен байланысқан терең тiсжегi қуысы көрiнедi,сүңгiлеп тексергенде ашық ұлпа мүйiзшесiнде қатты ауыру сезiмi бар. Емдеу әдісін таңдаңыз:// Девитальді экстирпациялау әдiсi// Девитальдi аралас әдiс// Девитальдi ампутациялау әдiсi// +Витальдi экстирпациялау әдiсi// Консервативтiк әдiс *** Клиникалық белгілерін сараптай отырып, ұлпаның созылмалы шiри қабынуының периодонттың созылмалы қабынуымен салыстырмалы диагностикасын жүргiзуге қажет қосалқы зерттеу әдісін таңдаңыз:// +Рентгенографиялық әдіс// Трансиллюминациялық әдiс// Температуралық тiтiркендiргiштермен тексеру// Ауру тарихын жинау// Қағып тексеру *** Жасы 45-тегі әйел тєменгi сол жақ азу тiсiнiң тағам шайнағанда қанайтындығына шағымданады. Қарап тексергенде: 3.6 тiсiнiң медиальдi шайнау бетiндегі тісжегі қуысында үлкен көлемдi ашық-қызыл түстi саңырауқұлаққа ұқсас өсiктi құрылым анықталды. Құрылымды айнала сүңгiлеп тексергенде негiзi сауыт қуысында орналасқан.Төменде көрсетiлген алғашқы диагноздардың қайсысы неғұрлым дұрысырақ болады:// қызылиек полипi// Сауыт қуысы табанының перфорациялануы (тесілуі)// ұлпаның созылмалы шiри қабынуы// +ұлпаның созылмалы өсе қабынуы// ұлпаның созылмалы жай қабынуы *** Ұлпаның жедел ошақты қабынуының клиникалық белгiлерiне жатады:// +Ауырмайтын уақыт аралығы ұзақ, ұстамалы ауыру сезiмi// Ауырмайтын уақыт аралығы қысқа, ұстамалы ауыру// Температуралық тiтiркендiргiш әсерiнен аз уақытқа созылатын ауыру сезiмi// Тiспен тiс тістескенде күшейетiн тұрақты ауыру сезiмi// Химиялық тiтiркендiргiш әсерiнен қысқа уақытқа созылатын ауыру сезімі *** Төменде берiлген аурулардың қайсысымен ұлпаның созылмалы фиброзды қабынуының сараптамалы диагностикасын жүргiзген тиiмді:// +ұлпаның созылмалы шiри қабынуы// Баяу дамыған терең тiсжегi// Қарқынды дамыған терең тiсжегi// Периодонттың созылмалы қабынуы// Ұлпаның созылмалы шiри қабынуының өршуi *** Төменде берiлген аурулардың қайсысымен ұлпаның созылмалы шiри қабынуының салыстырмалы диагностикасын жүргізген дұрыс:// Периодонттың жедел қабынуы, жалқықтану сатысы// Ұлпаның созылмалы жай қабынуының өршуi// +Периодонттың созылмалы қабынуы// Периодонттың жедел қабынуы, уыттану сатысы// Ұлпаның толық жедел қабынуы *** 48 жастағы науқас 26 шы тiсiнiң суықтан және ыстықтан ұзаққа созылатын ауыру сезiмiне, кейде қысқа мерзiмдi шаншып ауыратын ауыру сезiмiне және тiсiндегi ыңғайсыздыққа шағымданады. Қарап тексергенде: төменгi сол жағының барлық тiстерi сонымен қатар 3.7 тiсi де бүтiн, бiрақ 3.7 шi тiсiнiң шайнау төмпешiктерi дентинге дейiн қажалған, сүңгiлеп тексергенде жалаңаштанған дентинде жоғарғы сезiмталдық байқалды. Бұл ауруға нақты диагноз қою үшiн қандай қосымша зерттеу әдiсi жүргiзiледi:// Фотоплетизмография// +Электроодонтодиагностика// Эхоостеометрия// Реодентография// Полярография *** Көлденең жатқан ақыл тістің қиналып жару кезіндегі дәрігердің іс әрекеті неге тікелей байланысты:// Тістің орналасуына// Науқастың жасына// Науқастың жалпы жағдайына// Қабыну үрдісінің қарқынына// +Ретромоляр аймағының көлеміне *** Төмендегі қай флегмона кезінде науқастың дауысы қырылдап шығады:// Ауыз қуысының түбінің// +Жұтқыншақ маңы аймағының// Төменгі жақсүйегі арты аймағының// Қанат төменгі жақсүйегі аймағының// Паратонзилалық абсцесстен *** Жоғарғы жақсүйегінің қай жерінде хондрома жиі пайда болады:// Көзасты аймағында// Ұяшықты өсіндіде// Көбінесе төмпешігінде// Жоғарғы жақ қуысында// +Таңдай сүйегінің орта сызығында *** Самай аймағынан алынатын қиықта қандай артерия бар:// Бұрыштық артерия// Бет артериясы// Дөңгелек артерия// Самайдың ортаңҒы артериясы// +Самайдың беткей артериясы *** 46 жасар әйелдің 46-тісін жұлу мақсатымен 2% новокаин ерітіндісімен өткізгіштік жансыздандыру жасалды 50 секундтай уақыттан соң науқаста үрей пайда болып, денесін салқын жабысқақ тер басты, еріні көгеріп, қан қысымы снбағ 60 ммге дейін төмендеді, қарашықтары кеңейіп жарыққа әсер етпеді, еріксіз зәр шығып кетті Төмендегі асқынулардың ішінде қайсысының клиникалық көрінісі сипатталып отыр:// Талықсу// Естентану// Диабеттік кома// +Анафилактикалық шок// Гипертониялық криз *** 20 жасар ер кісіге «Жоғарғы жақ сүйегінің 11 тістен дамыған түбір ұшы кистасы» деген нақтам қойылды Цистоэктомия және тістің түбір ұшын кесу үшін дәрігер келесі тәртіппен екі жансыздандыру жасады: Сол қолдың сұқ саусағымен сол көздің төменгі қырын сипап сүйек бұдырын тауып алды да одан 0,75 см төмен нысана көзін тауып алған соң бас бармақпен жоғарғы ерінді көтерді де инені 1,2, және 1,1 тістердің тұсындағы өтпелі қатпарға шаншып сұқ саусаққа қарай бағыттады Жеткен соң жансыздандырғыш дәрі жіберді. Дәрігер қандай жансыздандыру жасады:// Күрек тіс жансыздандыруын// Вайсблат жансыздандыруын// +Көз асты жансыздандыруын// Төмпешіктік жансыздандыруды// Инфильтрациялық жансыздандыруын *** 18 жасар науқастың 18 тісін жұлу үшін жасалған жансыздандырудан кейін оң жақ ұртында ісіну пайда болды Дәрігер тісті жұлған соң, сол жеріне мұз басу керектігін айтты 5-6 күннен кейін науқастың оң жағынан жоғарғы жақ сүйегі маңында самайға берілетін ауру сезім пайда болып, дене қызуы көтеріле бастады Тексеру барысында құм сағат белгісі, ауыздың шетеліп ашылуы анықталды 17, 18 тістердің тұсындағы өтпелі қатпар тегістелген, басып тексергенде қатты ауыратыны анықталды 18 тістің ұяшығы эпителиленіп, жазылу сатысында. Төмендегі нақтамдардың қайсысы сай келеді деп ойлайсыз:// Самай асты аймағының инъекциядан кейінгі гематомасы// Самай асты аймағының инъекциядан кейінгі флегмонасы// Самай асты аймағының инъекциядан кейінгі абсцессі// Самай асты аймағының одонтогенная флегмонасы// +Самай асты аймағының инъекциядан кейінгі іріңдеген гематомасы *** 35 жасар ер кісі жұлынған тісінің орынының тамақ ішкен кезде қатты ауыратынын, ауызынан сасық иістің шығатынын шағымдап келді 3 күн бұрын 38-тісі жұлынған Беті симметриялы, сол жағынан төменгі жақ асты лимфа бездері ұлғайған, ауырмайды Ауызы еркін ашылады 38-тістің ұяшығындағы қан ұйығы қара-сұрланып кеткенТөмендегі алдын ала қойылған нақтамдардың қайсысы сәйкес келеді:// +38-тістің ұяшығының қабынуы// 38-тістің ұяшықтық нервінің қабынуы// 38–тістің созылмалы ошақтық остеомиелиті// Төменгі жақ сүйегінің обыры// 38-тістің перикоронариті *** 20 жасар жігіт 2 күннен бері жоғарғы жақ сүйегінің оң жағынан ісінгенін және тартып ауыратынын шағымдап келді Тексеру барысында көзасты аймағының ісінгенін, басып тексергенде тереңде сіңбенің бары анықталды Ауызы еркін ашылады 13,14-тістердің тұсындағы шырышты қабық қызарған Өтпелі қатпар өзгеріссіз 13-тіс жасанды сауытпен қапталған Төмендегі нақтамдардың қайсысы сай келеді деп ойлайсыз:// Бет венасының қабынуы// +Айбат шұңқырдың абсцессі// 13-тістің созылмалы периодонтитінің өршуі// 13, 14-тістерден дамыған жоғарғы жақ қуысының қабынуы// 13,14 тістерден дамыған жоғрғы жақтың жедел одонтогендік остеомиелиті// 14-тістің созылмалы периодонтитінің өршуі *** Бір апта бұрын 18 жас жігіттің «38- тістің қиналып-жаруы»- деген себеппен тістің үстіндегі бүркеніші кесіліп алынып, консервативтік ем тағайындалыпты Одан кейін науқастың жағдайы нашарлап, ауырғаны үдей түсіпті Тексеру барысында сол жағынан төменгі жақтың бұрышының астында тығыз сіңбе, ауыздың шектеліп ашылуы анықталды Берше жансыздандыруын жасаған соң ауыз ашылды Сол жағындағы ретромолярлық аймақ пен қанат тәрізді төменгі жақ қатпары қызарып ісінген Алдыңғы таңдай доғасы қызарып ісінген 38-тістің дисталды бұдырларын қызарып, ісінген бүркеніш жауып жатыр Төмендегі нақтамдардың қайсысы сай келеді деп ойлайсыз:// Сол жағынан паратонзилалық абсцесс// Төменгі жақтың 38-тістен дамыған жедел іріңді периоститі// Төменгі жақтың 38-тістен дамыған жедел одонтогендік остеомиелиті// +38- тістен дамыған қанат- таңдай кеңістігінің флегмонасы// Төменгі жақ асты аймағының сол жағынан 38- тістен дамыған одонтогендік флегмонасы *** Дәрігер сілекей безінің ауырғанына шағымданып келген науқас әйелде созылмалы сиалоаденит бар ма деген күдікпен оны тексере бастады Жедел сиаладенит жедел лимфадениттен қандай басты клиникалық белгі арқылы анықталады:// Осы жерді басқанда ауыру және гипосаливация// Сілекей өзегі бойында қатты сіңбенің болуы// Дене қызуының көтерілуі мен ауру сезім// Терінің түсінің көкшіл тартып өзгеруі мен гипосаливация// +Сілекей безінің өзегінен лайлы немесе ірің аралас сілекейдің бөлінуі *** 20 жасар жігіт оң жақ ұртында екі аптадан бері қатты, ауырмайтын жараның барлығын шағымдап келді Тексеру кезінде ұрттың шырышты қабығында ашық қызыл түсті, пішіні домалақ табақ тәрізді, ауырмайтын, түбін майлап тастаған секілді, шеміршек тәрізді тығыз жара анықталды Төмендегі нақтамдардың қайсысы сай келеді:// Тілме// +Мерез// Туберкулез// Актиномикоз// Тілме *** Жақ бет хирургиясының қабылдау бөлімінің дәрігері флегмонаны ашу үшін төменгі жақсүйегінің бұрышын айналдыра одан 20 см төмен тері және тері асты клечаткасын тіліп, құралмен доғал жолмен ішкі қанат тәрізді шайнау етімен төменгі жақсүйегінің бұтағының ішкі бетін жылжи сыдырып, эксудатты шығарды Қай аймақтың флегмонасы ашылды деп ойлайсыз:// Жұтқыншақ маңы// Төменгі жақсүйегі артқы// Төменгі жақсүйегі асты// Массетер асты// +Қанат тәрізді төменгі жақ *** 26 жасар ер кісіні жарақат алғаннан 7 күннен кейін клиникаға келіп қаралды Объективті көрінісі терісінің түсі өзгеріссіз, сол жағынан бет сүйегі аймағы деформацияның әсерінен тегістелген, көздің төменгі қырын басып тексергенде баспалдақ белгісі анықталады. Сол жағынан көз асты аймағының терісі мен мұрынның қанаты жансызданған Алдын ала қандай нақтам қоюға болады:// Мұрын сүйектерінің сынығы// Жоғарғы жақтың сынығы// +Бет сүйегінің ығыса сынуы// Бет сүйегінің маңдай өсіндісінің сынуы// Жоғарғы жақ қуысының алдыңғы қабырғасының сынуы *** 32 жасар жігіт жарақат алғаннан 6 сағаттан кейін клиникаға қаралуға келді Жалпы жағдайы қанағаттанарлық, ес дұрыс, жартылай ашылған ауызынан сілекей ағып тұр, иегі төмен және алға ығысқан, сөйлеу қиындап, ауру сезімі күшейіп бара жатыр, шайнау мүмкін емес Екі жағынан да құлақ кекілінің алдында шұңқыр пайда болған, бет сүйегінің доғасының асты томпайып ісінгенТөмендегі алдын-ала қоюға болатын нақтамдардың қайсысы сай келеді деп ойлайсыз:// Екі жақты шықшыт тасбуыны// Төменгі жақтың бір жақты шығуы// Төменгі жақтың екі жақты артқа шығуы// +Төменгі жақтың екі жақты алға шығуы// Төменгі жақтың екі жақты буын өсіндісінен ауытқи сынуы *** Рота санитары ұрыс алаңында қалған 19 жасар сержантты тауып алды Ауыр жараланған сержант ес түссіз, сіңір рефлекстері баяу, фото реакциясы бар, беттің орта бөлігінің жұмсақ тіндері қатты ісінген Екі көзінің астында үлкен қанталаған аймақтар бар Құлағы мен мұрнынан аққан қан аралас сары су қабыршақтанып қатып қалған Жоғарғы жақсүйегінде патологиялық қозғалыс бар. Төмендегі алдын-ала қойылатын нақтамдардың қайсысы сай келеді:// Мұрын сүйектерінің сынығы// +Жоғарғы жақтың Ле- Фор I сынығы// Жоғарғы жақтың Ле- Фор II сынығы// Жоғарғы жақтың Ле- Фор III сынығы// Жоғарғы жақтың Ле- Фор- Герен сынығы *** 27 жастағы әйел адам оң жағынан төменгі жақсүйегінде дүңкиген аймақтың барлығын, осы айиақтағы тістерінің қозғалмалы екендігіне шағымданады Алғашқы рет бір жыл бұрын байқаған Қарап тексергенде төменгі жақсүйегі оң жағынан 45, 46, 47- тістерінің тұсында ұяшықты өсіндіде ісінген аймақтың бары анықталды Сипап тексергенде ауырмайды, беткейі тегіс Шырышты қабықтың түсі өзгермеген Алдын ала қандай болжамды нақтам қоясыз:// Одонтома// Цементома// +Амелобластома// Кистогранулема// Түбір ұшы китасы *** 74 жасар әйел клиникаға мұрнының бүйір бетінде ұзақ жылдар бойы жазылмай жүрген жарасының барына шағымданып келді Жараның пайда болғанына 3-4 болған Біртіндеп ұлғайған Консервативтік емдеу шаралары айтарлықтай шипалы болмаған Тексеру барысында мұрынның оң жақ бүйір бетінде шеттерін қабыршақ басқан ортасы ылғалданған жара анықталды, түбінде сіңбелену белгілері жоқ Төмендегі алдыны ала қойылатын нақтамдардың қайсысы сай келеді:// Тері обыры// Капош саркомасы// +Базалиома// Меланома// Пигменттік невус *** Науқас М, 30 жаста Клиникаға районннан жолдамамен тілінде құрылым барына шағымданып келді Құрылым бұрыннна бар 3 жылдай болған Дәрігерге қаралмаған. Объективті: сырт пішіні өзгеріссіз, жақасты лимфа бездері ұлғаймаған Ауызында тілдің сол жақ ұшына қарай экзофитті құрылым бар, айналасындағы тіндерге жабыспаған Айналасындағы шырышты қабықтан биіктеу, шекарасы анық, көлемі 0,5 см, сипап көргенде ауырмайды. Нақтама қойыңыз, салыстырмалы диагностика жүргізіңіз, емдеу жолын таңдаңыз және дәлелдеңіз:// Ұрт фибромасы// +Ұрт папиломасы// Ұрт липомасы// Ұрт аймағының ретенциялық кистасы// Ұрт шырышты қабығының обыры *** 46 жасар ер кісі бетінің косметикалық ақауын шағымдап келді4 ай бұрын жарақат алған, емделмеген Тексеру барысында оң жақ көз асты аймағында тыртық анықталдыТөменгі қабақ тартылып, көздерін жұмғанда көзі аларып көрініп қалады. Сәйкес келетін диагноз қандай:// Логофтальм// +Қабақтың тыртықтан айналып кетуі// Сызықты келоидты тыртық// Төменгі қабақтың тыртықты контрактурасы// Төменгі қабақтың фиброзды контрурасы *** Алтын қорытпасынан жасалған көпір тәрізді протезді дәнекерлеу үшін қолданылатын дәнекердің негізгі элементтері қандай:// +750 алтын қорытпасының сынамасы// 900 алтын қорытпасының сынамасы// Күміс палладий қорытпасының 250 сынамасы// Алтын қорытпасының 855 сынамасы// Күміс-палладий қорытпасының 500 сынамасы *** Металды пластмассалы синма-74, синма-М пластмассалары мен металл арасында қандай байланыс болады:// +Механикалық// Химиялық// Құрамдастырылған// Диффузиялық// Физикалық *** Металды керамикалық және металды пластмассалық протез жасау үшін қандай ғаныштан мүсін құяды:// Табиғи ғаныштан// Тез балқитын металдан// +Суперғаныштан// Кварцтан// Медициналық ғаныштан *** Металды керамикалық сауыттың металл қалпақшасын құйып, өңдегеннен кейін қалыңдығы қанша болуы керек:// 1 мм// 0,5 мм// +0,4 мм// 0,15 мм// 0,1 мм *** Қос қабатты негіз дайындау үшін қолданылатын эластикалық пластмассаны атаңыз:// Фторакс, эстакрил// Протакрил, редонт// +Эладонт-100, ортосил – М// Синма – 74, синма – М// Ғаныш *** Тіс тұқылындағы балауыздан мүсінделген қалпақшаның қалыңдығы қанша болу керек:// + 0,2-0,3 мм// 0,4-0,5 мм// 0,1-0,5 мм// 2,5-3 мм// 1,5-2 мм *** Мүсіндерді кюветаға ғаныштаудың қандай әдістері бар:// Tікелей, жанама, кері// Жанама, құрама, әмбебап// +Кері, тікелей, құрама// Құрама, жанама, әмбебап// Әмбебап, жанама, кері *** 900-сынамалы алтын қорытпасыныңбалқутемпературасы неге тең:// 740 С// 810 С// 940 С// 990 С// +1064 С *** Дәнекерлеу үшін нені пайдаланады:// Қышқылды// Сілтіні// +Натрийдің тетра буратын// Мырыш тотығын// Магний тотығын *** Көпір тәрізді протезді дәнекерлеуден кейін оны ағарту үшін қандай ерітінді пайдаланылады:// Азот қышқылы// +Тұз қышқылы// Спиртпен// Күкірт қышқылы// Сілті ерітіндісі *** Күміс дәнекер қай температурада балқиды:// 500 t°// 600 t°// +680 t°// 850 t°// 700 t° *** Тот баспайтын болаттан жасалған көпір тәрізді протездің тетіктерін дәнекерлегенде қандай дәнекер пайдаланылады:// Латун қосылған// Палладий қосылған// Никель қосылған// Цитрин дәнекері// +37 МЦ-күмісдәнекері *** Жасанды сауытты қай пластмассадан жасайды:// Норакрил// Акрилоксид// Карбодент// +Синма – М// Фторакс *** Алынбайтын металды керамикалық құрылымға қолданылатын қалыптық материал:// Стенс, зетаплюс, ғаныш// Стомальгин, ғаныш, стенс// +Дентофлекс, стоматофлекс, синдекс, зетаплюс// Ғаныш, стенс// Ғаныш, синдекс *** Стоматологияда қолданылатын төмендегі материалдардың төмендегілерінің қайсысы пішіндегіш материалға жатады:// Гелин// Формадент// Пластик// +Силамин// Формалин *** Мүсіндегіш балауызға қандай балауыз жатады:// +Салма тіске, көпірлі және доғалы жұмыстар жасауға арналған// Құймалы және базисті балауыз// Жабысқақ балауыз, түзетуші балауыз// Жабысқақ балауыз, түзетуші балауыз, парафин// Жабысқақ балауыз, түрлі-түсті балауыз *** Болаттан жасалған сауыттың құрылымын аустениттік күйге келтіру үшін термия шынықтыруды қай температурада жүргізеді:// 1300 t// 1200 t// 1050 t// +900 t// 800 t *** Жоғарғы күрек тістермен төменгі тістер бір-бірімен түйіспеген тістем түрі қалай аталады:// Терең тістем// Прогнатикалық тістем// Прогениялық тістем// Ортогнатикалық тістем// +Ашық тістем *** Рентгенография не үшін қолданылады:// Пульпит пен периодонтитті ажырату үшін// Тіс пен пародонттың функциональді жағдайын анықтау үшін// +Тіс қуысының топографиясын, тіс түбір өзегінің жағдайын анықтау үшін// Пародонттағы микроциркуляцияны анықтау үшін// Тістің қозғалғыштығын анықтау үшін *** Сау тістің ұлпасы токтың қандай күшіне реакция береді:// 1-2 мкА// +2-6мкА// 6-10мкА// 10-15мкА// 15-20мкА *** Жаңадан туылған нәрестенің қалыпты жағдайдағы төменгі жақсүйегінің орналасуы:// Латерогнатикалық// +Ретрогнатикалық// Макрогнатикалық// Ортогнатикалық// Прогнатикалық *** Балаларда жұтынудың соматикалық типі мына жаста қалыптасады:// 10 жастан кейін// 8 – 10 жас// 5 – 6 жас// +3 – 4 жас// 1 жаста *** Уақытша тістем мына жастарда қалыптасқан болып саналады:// Туғаннан 6 айға дейін// 6 айдан 2-2,5 жасқа дейін// +2,5 жастан 4 жасқа дейін// 4 жастан 6 жасқа дейін// 6 жастан 8 жасқа дейін *** Уақытша тістемнің алғашқы кезі мына жасқа сәйкес келеді:// 1 жастан 3 жасқа дейін// 12 жастан 15 жасқа дейін// 9 жастан 12 жасқа дейін// 3 жастан 6 жасқа дейін// +6 жастан 9 жасқа дейін *** Бала 5 жаста Тілін сорудың нәтижесінде вертикальді күрек тістің дизокклюзия дамудa Аталған қандай емдеу әдістерінің қайсысын жүргізу лайықты:// Миогимнастика // Протездеу // Уақытша молярларды жұлу// Массаж және алынбайтын ортодонтиялық аппараттар// +Жағымсыз әдеттерді жою *** Жасөспірім 15 жаста, алдыңғы тістерінің саңылаудың болуына шағымданады. Сырт қарағанда еріндері күшпен түйіседі, иегінде – оймақ симптомы. Ауыз қуысында: алдыңғы тістерінің арасында 3 мм вертикальді саңылау бар. Аталған емдеу әдістерін бірінші жүргізу лайықты:// Күрек тістік жабылуды қалыптастыру// Тістер қатарларының пішінін қалыптастыру// +Тілдің орналасуын қалыптастыру// Жоғарғы жақты кейту// Молярларды дистализациялау *** 17 жастағы жеткіншек. Шағымы эстетикалық. Ауыз қуысын тексеру барысында жоғарғы тұрақты бірінші азу тісінің мезиальды-ұртты төмпешігі екінші премоляр және төменгі тұрақты бірінші азу тісінің мезиальды-ұртты төмпешігімен тістесу жағдайынд* Жоғарғы фронтальды тістер оральды бағытта бағытталған. Төмендегі алғашқы диагнозлардан қайсысы ықтимал:// Энгль бойынша I класс// Энгль бойыншаII класс 1 подкласс// +Энгль бойынша II класс 2 подкласс// Энгль бойынша III класс// Энгль бойынша IV класс *** Бала 9 жаста Кешенді зерттеудің негізінде диагноз қойылды: тістер қатарларының дизокклюзиясы. Тексергенде: жұтынғанда, сөйлегенде және физиологиялық тыныштықта тіл алдыңғы тістердің арасында орналасқан. Аталған емдеу жоспарының қайсысы лайықты:// Төменгі жаққа кейтетін бұрандасы бар табақша// Жоғарғы жаққа кейтетін бұрандасы бар табақша// Бүйір аймақта окклюзиялық жапсырмасы бар және жоғарғы жаққа тілге арналған істігі бар табақша// +Бүйір аймақта окклюзиялық жапсырмасы бар және жоғарғы жаққа тілге істігі бар табақша// Аталған конструкцияның ешқайсысы *** Бала 7 жаста Аузын сауықтырған соң мектеп стоматологымен бағытталған. Сырт қарағанда аздаған беттің асимметриясы байқалады. Ауыз қуысында: аралас тістесудің бірінші жартысы, бүйір аймақта аздаған кері жабылу бар. Науқасты жүргізу тактикасы қандай:// +Уақытша молярлардың төмпешіктерін егеу// Қисық тартпасы бар иектік сақпан// Жоғарғы тіс қатарын кейту// Жағымсыз әдеттерді жою// ЛОР-дәрігердің кеңесі *** Балаға 8 жас Бет-әлпеті симметриялы, мезоцефальді түрі. Профилі – тік. Ауыз қуысын тексергенде: аралас тістесу, нейтральді окклюзия, жоғарғы тіс қатарының екіжақтық тарылуы. Аталған емнің тактикасы қандай:// Ауыз қуысын сауықтыру// +Кейткіш бұрандасы бар табақша// Уақытша тістерді жұлу// Брекет-система// Рациональді протездеу *** 9 жастағы бала эстетикалық кемістике шағымданады. Бетин жанынан қарағанда дөңес, төменгі жақ артқа ығысқан, Эшлера-Битнер сынамасы оң. Емдеу үшін қандай ортодонтиялық құрылымды қолдану ыңғайлы:// Хургинаның ортодонтиялық құрылымы// +Катцтың ортодонтиялық құрылымы// Гуляеваның ортодонтиялық құрылымы// Энглдің ортодонтиялық құрылымы// Шварцтың ортодонтиялық құрылымы *** Тер тістемде қандай жазықтық бойынша тіс қатарлары түйісуінің бұзылуы ықтимал:// Сагиттальды// +Вертикальды// Окклюзальды// Туберальды// Трансверзальды *** Ашық тістемде қандай жазықтық бойынша тіс қатарлары түйісуінің бұзылуы ықтимал:// Туберальды// Трансверзальды// Окклюзальды// Сагиттальды// +Вертикальды *** 8 жастағы балада профилактикалық бақылауда иекасты бұлшықетінің гиперактивтілігі анықталған. Қандай функцияның бұзылуы ықтимал:// Сөйлеу// Тынысалу// +Жұтыну// Сору// Шайнау *** 5 жастағы бала, биік жастықта ұйықтайды. Төмендегі тістем түрлерінен қайсысының қалыптасуы мүмкін:// Ортогнатикалық// Айқасқан// Дистальды// +Мезиальды// Ашық *** 6 жастағы бала Балалар бақшасындағы профилактикалық бақылауда екінші уақытша азу тістері және сүйір тістердің дистальды баспалдақпен орналасқандары анықталған. Төмендегі диагноздардан қайсысы мүмкін:// Мезиальды тістем// +Дистальды тістем// Терең тістем// Ашық тістем// Айқасқан тістем *** 5 жастағы бала, биік жастықта ұйықтайды. Төмендегі тістем түрлерінен қайсысының қалыптасуы мүмкін:// Ортогнатикалық// Айқасқан// Дистальды// +Мезиальды// Ашық *** 13 жастағы жасөспірім. Ауыз қуысын тексеруде жоғарғы бірінші азу тісінің ұртты төмпешігінің төменгі осындай тістің алдында орналасқандығы анықталған. Төменде көрсетілген диагноздардан қайсысы мүмкін:// Мезиальды тістем// +Дистальды тістем// Терең тістем// Ашық тістем// Айқасқан тістем *** 7 жастағы бала Анамнез алу барысында 85 және 75 тістердің периодонтиттің қабынуына байланысты жұлынғаны анықталған. Ортопантомограммада 45 және 35 тістер көрінбейді. Төмендегі тістем түрлерінен қайсысының қалыптасуы мүмкін:// Ортогнатикалық// +Терең// Ашық// Айқасқан// Мезиальды *** Қол сүйектерінің рентгенограммасы арқылы анықталады:// паспорттық жас// календарлықжас// биологиялық жас// тіс жасы// +сүйек жасы *** Орташа жегінің клиникасын атаңыз:// Әр түрлі мөлшерлі эмаль беткейіндегі дақ// Эмаль деңгейіндегі терең емес ақау, зондтағанда беті бұдырлы, зонд тіреліп қалады// +Жегілік қуыс дентин деңгейінде, зондтағанда дентин-эмаль қосылысынан ауырсынады, перкуссиясы ауырсынбайды, ЭОД - 2-6 мкА// Жегілік қуыс ұлпа маңы дентин деңгейінде, түбінен зондтағанда ауырсынады, температуралық тітіркендіргіштерден қысқа мерзімді реакция, перкуссиясы ауырсынбайды. ЭОД – 10-12 мкА// Тіс қуысымен байланысқан терең жегілік қуыс *** Мектепте жасындағы балаларда ең жиі кезедесетін қызылиек қабынуының қандайтүрі:// Жедел ойық-жаралы - өліеттенген қызылиек қабынуы// Созылмалы катаральды қызылиек қабынуы// +Жедел катаральды қызылиек қабынуы// Қызылиектің атрофиялық қабынуы// Қызылиектің ошақты өсе қабынуы *** Торусальды жансыздандыруда қай нервті блокадалайды:// Тіл және ұрт// Ұрт және иек // Тіл және иек// Тіл және төменгі ұяшықтық// +Тіл, ұрт және төменгі ұяшықтық *** Торусальды жансыздандыруда қай нервті блокадалайды:// Тіл және ұрт// Ұрт және иек// Тіл және иек// Тіл және төменгі ұяшықтық// +Тіл, ұрт және төменгі ұяшықтық *** 9 жастағы баланың төменгі мен жоғары жағындағы тұрақты ортаңғы күрек тістер ақшыл дақтармен бірге жарып шықты. Қарап тексергенде: дақ беті тегіс, жылтыр, шекарасы айқын. Отбасындағы қалған балаларда осы өзгерістер анықталмаған. Осы патологияда қандай емдеу тактикасы дұрыс:// Дәрумендер препараттарының кешенін тағайындау// Тістерді депульпациялау// ШИЦ-пен пломбылау// Ағарту// +Ремтерапия *** 9 жастағы баланың төменгі мен жоғары тұрақты ортаңғы күрек тістері ақшыл дақтармен жарып шықты. Қарап тексергенде: дақ беті тегіс, жылтыр, шекарасы айқын. Отбасыдағы қалған балаларда осы өзгерістер анықталмаған. Витальды бояу кезінде дақтардың түсі өзгермейді. Төменде аталған аурулардың қайсысымен салыстырмалы нақтама жүргізген дұрыс:// Жарақаттық зақымданумен// Жетілмеген амелогенезбен// +Флюороз, дақты түрімен// Тістің қатты тіндерінің эрозиясымен// Бастапқы тіс жегімен *** 14 жастағы бала тіс қажалуына шағымданып келді. Объективті көрініс: тістер сулы-сұр түсті, жылтыр. Жоғарғы күрек тістер кіреукесі жұқарған, оңай шытынайды, кесу қырлары өткір. Төменгі күрек тістердің сауыты 1/3 биіктікке қажалған, дентині ашылған, тегіс, күңгірт қоңыр түсті. Осы жағдайда науқасқа байланысты қандай ем тактикасы қолданылад:// +Ақауларды композициялық материалдармен қалпына келтіру// Витамин препараттарының кешенін тағайындау// Бұзылған тістердің ұлпасын алу// Міндетті түрде протездеу// Ағарту терапиясы *** 12 жасар бала ас қабылдағандағы ауру сезіміне, бастың ауруына, бұлшық еттер мен буындарындағы ауру сезіміне, дене қызуының 39ОС көтерілуіне шағымданады. Қарап тексергенде тұлға мен қол терілерінде «кокард» түріндегі бөртпелер бар. Ерін, ұрт шырышты қабатында күлбіреуіктер мен жаралар. Еріндерінде қанды қабыршақ. Төменде берілген себепші факторлардың қайсысы зерттеушілермен қаралып, мүмкін болып табылады:// +Инфекциялы-аллергиялық// Саңырауқұлақты// Бактериальді// Жарақаттық// Вирусты *** Балалар стоматологиялық емханасына 13 жастағы бала санация мақсатымен қаралды. Қарап тексергенде: жоғарғы күрек тістердің кіреберіс бетінде көлемі мен тереңдігі әртүрлі, дөңгелек және сопақ пішінді шұңқырлар бар, табаны мен қабырғалары тегіс, кіреукесі жұқарған. Төменде аталған болжамды нақтаманың қайсысы дұрыс:// Гипоплазия, сайлы түрі// +Гипоплазия, эрозиялы түрі// Гипоплазия, толқынды түрі// Гипоплазия, дақты түрі// Флюороз, дақты түрі *** Балалар стоматологиялық емханасына 13 жастағы бала санация мақсатымен қаралды. Қарап тексергенде: жоғарғы күрек тістердің кіреберіс бетінде көлемі мен тереңдігі әртүрлі, дөңгелек және сопақ пішінді шұңқырлар бар, табаны мен қабырғалары тегіс, кіреукесі жұқарған. Төменде аталған пломбылық материалдардың қайсысын эстетикалық көрсеткіштер бойынша қолданған дұрыс:// Химиялық қатаятын композиттік материалдар// +Сәулемен қатаятын композиттік материалдар// Эпоксидті пломбылық материалдар// Толықтырылмаған полимерлік материалдар// Силикатфосфатты цементтер *** Балалар емханасына 12 жастағы бала тістеріндегі эстетикалық ақауларға шағымданып келді. Объективті: орталық күрек тістердің сауыттарының ½ бөлігі сақталған, сулы-сұр түсті, дентині ашылған. Рентгенограммада: тіс қуысы мен түбір өзектерінің облитерациясы, түбір ұшында гиперцементоз көріністері және сүйек тінінің ыдырау ошақтары. Осы ауруға төменде аталған емдеу тактикаларының қайсысы сәйкес:// Тістерін жұлу// Ағарту емі// +Ремтерапия, реставрация// Бұзылған тістердің ұлпасын алу// Дәрумен препараттарының кешенін тағайындау *** 12 жастағы жасөспірім емханаға ауыз қуысын сауықтыру мақсатында келді. Кешенді тексергеннен кейін дәрігер-стоматолог нақтама қойды: 1.4 тістегі сына тәрізді ақау. Төменде аталған емдеу әдістерінің қайсысы дұрыс:// Ақауды герметизациялау// Цементпен пломбылау// +Ремтерапия, пломбылау// Металлокерамиалық сауытпен қаптау// 10% кальций глюконаты ерітіндісімен аппликациялау *** Емханаға 14 жастағы жасөспірім тістеріндегі эстетикалық ақауға шағымданып келді. Дәрігер-стоматолог қарап тексергенде 1.4, 2.4 тістерінен сына тәрізді ақауды анықтады. Қандай аурулармен салыстырмалы нақтама жүргізу қажет:// Беткей тісжегімен// +Кіреуке эрозиясымен// Гипоплазиямен// Флюорозбен// Аплазиямен *** 5 жасар балаға 7.5 тістің жедел іріңді периоститі нақтамасы қойылды. Қандай жансыздандыру жүргізген неғұрлым дұрыс:// Инфильтрациялық жансыздандыру// +Мандибулярлы жансыздандыру// Иектік жансыздандыру// Орталық жансыздандыру // Туберальды жансыздандыру *** Дәрігер 7 жастағы баланың, сауыты толық бұзылған 7.4 тісін ұлпа қабынуы бойынша емдеуге шешім қабылдады. Сонымен қатар, мандибулярлы жансыздандыруды қолдану жоспарлануда. Балаға мандибулярлы жансыздандыру жасағанда иненің енетін жерін көрсетіңіз:// Жоғарғы азу тістердің шайнау беті деңгейінде қанатша-жақ қатпарының шырышты қабатына// Қанатша-жақ қатпары шырышты қабатынан латеральды// Қанатша-жақ қатпары шырышты қабатынан медиальды// +Қанатша-жақ қатпары шырышты қабатынан латеральды, төменгі азу тістердің шайнау беті деңгейінде// Қанатша-жақ қатпары шырышты қабатынан медиальды, жоғарғы және төменгі азу тістердің ортасынан *** Емханаға ауыз қуысының санациясы мақсатында церебральды параличі бар 9 жасар баланы әкелді. Белсенді қарсылық көрсетеді. Қарап тексергенде тісжегінің декомпенсирленген түрі анықталды: емделетін 10 тіс және жұлынатын жалпы 2 тіс бар. Баланың тістерін емдеуге жансыздандырудың қандай түрі көрсеткіш:// Инфильтрациялық жансыздандыру// Аппликациялық жансыздандыру// Өткізгіштік жансыздандыру// +Жалпы жансыздандыру// Аудиоанестезия// *** Баланың үстіңгі жақта тістерін жұлғанда жансыздандырудың қандай түрлері көрсеткіш:// Вестибулярлы жақтан аппликациялық жансыздандыру және таңдай жақтан инфильтрациялық жансыздандыру// +Вестибулярлы және таңдай жақтан инфильтрациялық жансыздандыру// Вестибулярлы және таңдай жақтан өткізгіштікжансыздандыру// Вестибулярлы жақтан инфильтрациялық жансыздандыру және таңдай жақтан аппликациялық жансыздандыру// Вестибулярлы жақтан аппликациялық жансыздандыру және таңдай жақтан өткізгіштік жансыздандыру *** Балалар стоматологиялық емханасында баланың тісін жұлу мақсатында лидокаинмен жергілікті жансыздандыру жүргізілді. Осыдан кейін науқастың түрі бірден бозарып кетті, жалпы әлсіздікті сезінді, аяқ-қолдары суып, есінен танды, тамыр соғысы әлсіз, жиілеген. Науқаста қандай асқыну дамыды:// +Анафилактикалық шок// Квинке ісінуі// Асфиксия// Естен тану// Коллапс *** 9 жасар балаға, 5.5 тістен болған одонтогенді қабыну кистасы бойынша амбулаторлы жағдайда цистотомия операциясы жүргізілген. Кешке қарай балада диплопия көріністері байқалды. Балаға қандай жансыздандыру жүргізілген және асқынудың пайда болу себебі қандай:// Инені терең енгізіп күрек тістік жансыздандыру жүргізілген// +Инені терең енгізіп туберальды жансыздандыру жүргізілген// Анестетикті көп мөлшерде енгізіп сүйек ішілік жансыздандыру жүргізілген// Анестетикті шатастырып аппликациялық жансыздандыру жүргізілген// Анестетикті көп мөлшерде енгізіп инфраорбитальды жансыздандыру жүргізілген *** 4 жастағы баладан периодонттың созылмалы қабынуының өршуі мен 8.4 тіс сауытының толық бұзылуы анықталды. Дәрігер сол тісті жұлуға шешім қабылдады. Осы әрекетті жүргізуге жансыздандырудың қандай әдісі көрсеткіш:// +Мандибулярлы және инфильтрациялық/ Инфильтрациялық және торусальды// Туберальды және инфильтрациялық// Иектік және таңдайлық// Торусальды және күрек тістік *** 2.вариант Төмендегi берiлген емдiк препараттардың тек бiреуiнен басқасын тiс ұлпасының қабынуын консервативтiк әдiспен емдеу кезiнде қолданады:// Жансыздандырушы препарат// қабынуға қарсы препарат// Аллергияға қарсы препарат// жаңа құрылуды ынталандырушы препарат// +өлтiре жансыздандырушы препарат *** 28-жастағы науқас төменгі сол жақ тісте тісжегі қуыстың пайда болуына шағымданып келді. Қарап тексергенде 3.6 тісте терең тісжегі қуыс, тіс қуысымен байланысады. Температуралық тітіркендіргіштерден, зондпен шұқып тексергенде, қағып тексергенде ауру сезімі жоқ. Тім маңындағы қызыл иектің шырышты қабығы өзгерменген. Осы тістің ЭОМ көрсеткіші қандай:// 2-6 мкА// +100 мкА жоғары// 15-20 мкА// 40-50 мкА// 60-80 мкА *** Қандай пародантальдық идиопатиялық синдром қатерлі ағымға ие:// Папийон-Лефевр синдромы// Агаммаглобулинемия// Хенд-Крисчен синдромы// Таратынов ауруы// +Леттерер-Зиве синдромы *** 54 жастағы ер адам 16 тiсiндегi самайына берiлетiн өздiгiнен пайда болған толассыз ауыру сезiмiне шағымданады. Тiтiркендiргiштердiң барлық түрi ұзаққа созылатын ауыру сезiмiн тудырады. Тiсi бұрын ауық-ауық ауырған. Қарап тексергенде: шайнау бетiнде сауыт қуысымен байланыспаған терең тiсжегi қуысы көрiнедi,Төменде аталған тексеру әдiстерiнiң қайсысын аурудың диагнозын нақтылау үшін қолданған тиімді:// Электроодонтометрия// +температуралық тiтiркендiргiштермен тексеру// трансиллюминациялық әдiс// Рентгендік тексеру әдісі// Қағып тексеру *** 43 жасар ер адам тiсiнде ас қабылдағаннан кейiн кейін пайда болатын және ұзаққа созылатын сыздаған ауыру сезiмiне шағымданады. Қарап тексергенде: 15 тiсiнiң шайнау бетiнде тiс қуысымен байланысқан терең тiсжегi қуысы анықталды. Ашылған ұлпа мүйiзшесiн сүңгiлеп тексергенде қатты ауырады, ұлпа қанайды. Диагноз қойыңыз:// ұлпаның жедел жартылай жедел қабынуы// ұлпаның созылмалы жай қабынуының өршуi// ұлпаның созылмалы өсе қабынуы// +ұлпаның созылмалы фиброзды қабынуы// ұлпаның созылмалы шiри қабынуы *** 25 жасар жiгiт төменгi оң жақ азу тiсiндегi өздiгiнен қысқа уақытқа созылатын ауыру сезiмiне шағымданады. Температуралық тiтiркендiргiштерден ауыру сезiмi ұлғаяды. Тiсi таң ертеңнен берi ауырып тұр. Науқастың денi сау. Аллергиясы жоқ. Қарап тексергенде: 46 тiсiнiң шайнау бетiнде тiс сауытымен байланыспаған терең тiсжегi қуысы көрiнедi. Қуыстың табанын сүңгiлеп тексергенде ұлпаның бiр мүйiзше тұсында ауыру сезiмi бар. ЭОД -24мкА. Емдеу әдiсін таңдаңыз:// Девитальдi экстирпациялау әдiсi// Девитальдi аралас (комбинированный) әдiс// Девитальдi ампутациялау әдiсi// Витальдi экстирпациялау әдiсi +Консервативтiк әдiс *** 26 жасар жiгiт жоғарғы оң жақ аймағында өздiгiнен пайда болып, ұзаққа созылатын ауыру сезiмiне шағымданады. Аллергоанамнез теріс. Қарап тексергенде: 1.4 тiстiң медиальдi бетiнде тiс қуысымен байланыспаған терең тiсжегi қуысы көрiнедi, сүңгiлеп тексергенде тiсжегi қуысының табаны ауырады, Темпертуралық тітіркендіргіштер ауыру сезімін күшейте түседі. Тиімді емдеу әдісін таңдаңы:// Девитальдi экстирпациялау әдiсi// Девитальдi аралас (комбинированный) әдiс// Девитальдi ампутациялау әдiсi// Консервативтiк әдiс// +Витальдi экстирпациялау әдiсi *** Төмендегi берiлгендердiң тек бiреуiнен басқасы ұлпаны өлтiре жансыздандырып толық алу әдiсiн жүргiзгенде жiберiлетiн қателiктерге жатады:// Тiстiң сауыт қуысының қабырғасын тесiп алу// өзекте эндодонттық аспаптың сынуы// өзектi пломбылауға арналған материалды дұрыс таңдап алмау// өзектi толық пломбыламау// +өзектi физиологиялық тесiкке дейiн пломбылау *** 18 жасар қыз төменгi оң жақтағы азу тiсiде температуралық тiтiркендiргiштен туындайтын ауыру сезiмiне шағымданады. Денi сау, аллергиясы жоқ. Қарап тексергенде: 36 тiсiнiң мойын бөлiгiнде сауыт қуысымен байланысқан терең тiсжегi қуысы көрiнедi. Сүңгiлеп тексергенде қатты ауырады. Тiстiң электрқозғыштығы-35мкА. Қандай емдеу әдiсiн таңдаған тиiмдi:// Девитальдi экстирпациялау әдiсi// Девитальдi аралас әдiс// Девитальдi ампутациялау әдiсi// +Витальдi экстирпациялау әдiсi// Консервативтiк әдiс *** Жасы 35-гі емделуші тілінде белгісіз құрылым пайда болғанына шағымданып келді. Қарап тексергенде: тілінің ұшы аймағында кілегей қабықта ені 8мм-дей домалақ пішінді, қою қызыл түсті жиектері көтеріңкі, табаны тығыз шеміршек консистенциялы эрозиялы ошақ анықталды. Аймқтық лимфа түйіндері ұлғайған, консистециясы тығыздау жіне ауырмайды. Бұл құрылым төменде аталған диагноздардың қайсысына неғұрлым сай келеді:// +Біріншілік мерез// Декубитальді жара// Туберкулез жарсы// Трофикалық жара// Обыр жарасы *** Жасы 25-тегі емделуші тіліндегі жаңа құрылым пайда болғанына, тілін қозғаған кезде ыңғайсыздық сезінетініне шағымданады. Қарап тексергенде тілінің үстінде ұшына жақын диаметрі 7 мм – дей қызыл түсті ,домалақ пішінді шекарасы анық, төңірегіндегі тіндерден көтеріңкі орналасқан эрозия ошағы анықталды . Беті таза және тегіс, табан аймағы тығыз, бірақ ауырмайды. Аймақтық лимфа түйіндері ұлғайған, қозғалмалы, тығыздау эластикалық консистенциялы. Диагноз қою үшін қосымша зерттеу әдіс:// Қанның жалпы анализі// Зәр анализі// +Вассерман реакциясы// Қанның биохимиялық анализі// Рентгенологиялық *** Жасы 36-дағы емделуші стоматологқа тілінің үстінде өзгерістерді байқағанын айтып келді .Бірақ ауырсыну белгілері мазаламаған . Тілді қарап тексергенде тіл үстінің артқы бөлігінде беті тегіс ақшыл-сұр түсті, әртүрлі көлемді, ендері 6-7 мм топтаса орналасқан бірнеше ошақ анықталды. Тіл бүртіктері семіп жойылған, ойдым-ойдым шабылған шабындықты еске түсіреді. Төңірегіндегі тіндердің рельефі сақталған және жарақат ошақтарынан биіктеу. Сипап байқағанда ошақтар аймағы тығыз консистенциялы. Төмендегі алғашқы диагноздың қайсысын қоюға болады:// Ауыздың жедел жалған жарғақты кандидозы// Тілдің түлей қабынуы// Жазық лейкоплакия// Қызыл жалпақ теміреткі// +Екіншілік папулалы мерез *** Жасы 30-дағы емделуші стоматологқа тілінің үстіндегі 2 апта бұрын байқаған өзгерістерді көрсетуге келген . Бірақ ауырсыну белгілері мазаламаған . Тілді қарап тексергенде тіл үстінің артқы бөлігінде беті тегіс ақшыл-сұр түсті, әртүрлі көлемді ендері 6-7 мм қосыла орналасқан бірнеше ошақ анықталды , тіл бүртіктері семіп жойылған . Төңірегіндегі тіндердің рельефі сақталған және жарақат ошақтарынан биіктеу . Сипап байқағанда ошақтар аймағы тығыз консистенциялы. Аурудың салыстырмалы диагностикасын төмендегі аурулардың біреуінен басқасының бәрімен жүргізеді:// +Ауызды жедел герпестік қабынуы// Тілдің түлей қабынуы// Лейкоплакия// Қызыл жалпақ теміреткі// Ауыздың созылмалы атрофиялаушы кандидозы *** Жасы 60-тағы әйел стоматологқа ауыз ішіне ауырғыш бөрткендер шығып, ас қабылдауының, сөйлеуінің қиындағанына шағымданып келді. Қарап тексергенде оң жақ ұртының, қатты таңдайының түсі өзгере қоймаған кілегейлі қабығында әртүрлі көлемді, шикі ет түстес 3-4 эрозиялы ошақтар анықталды. Бір эрозия беті әлі ашылмаған, жұмыртқаның жұқа ішкі қабығындай қабықпен жабылған. Қысқышпен ұстап тартса оңай алынады және біраз жерге дейін сыдырылады. Төмендегі алғашқы диагноздардың қайсысы бұл клиникалық көрініске көбірек сай келеді:// Қызыл жалпақ теміреткі ,буллезді түрі// +Вульгарлы (тұрпайы) күлбіреуікше// Буллезді пемфигоид// Белдеме теміреткі// Көптүрлі жалқықты қызарма *** Жасы 38-дегі ер адам, мамандығы жоғарғы вольтті электр желісінде монтаждаушы. Дәрігер стоматологқа еріндер жиегінің құрғауына, ысып күйетініне, қабыршақтанатынына шағымдана келді. Қарап тексергенде: екі еріндер жиегі қатты қызарған, құрғақ және ұсақ қабыршақтармен жабылған, екі езуіне жақын ұсақ тіліктер байқалады. Төмендегі диагноздардың қайсысы бұл клиникаға неғұрлым сай:// Еріннің жапырақтана қабынуы// +Еріннің күн райы әсерінен қабынуы// Манганотти хейлейті// Еріннің жанаспалы аллергиялық қабынуы// Еріннің актиндік қабынуы *** 18-дегі жігіт тілінде жаңа белгісіз құрылым пайда болып, ыңғайсыздық туындатқанына шағымданып келді. Қарап тексергенде : тілінің оң жақ бүйір бетінде сопақ пішінді, ені 8,0 мм, шекарасы анық, қызыл-қошқыл түсті көтеріңкі орналасқан эрозиялы ошақ анықталды. Эрозия табанында тығыз консистенциялы және эрозия ошағынан көлемдірек инфильтрат анықталды. Аймақтық лимфа түйіндері ұлғайған, бірақ ауырмайды. Төменде келтірілген аурулардың біреуінен басқасының бәрімен аурудың сараптамалы диагностикасы жүргізіледі:// Обыр жарасы// Созылмалы зақымдық жара// Туберкулезды жара// Ауыздың қайталама афталы қабынуы// +Ауыздың жедел герпестік қабынуы *** Дәрігер стоматологқа жасы 24 -тегі жігіт аузының ішінің қатты ашып ауыратынына, ас қабылдау мүмкіндігі жоқтығына, аузынан ұнамсыз иіс шығатынына (галитоз), дене қызуының көтерілгеніне шағымданып келді. Екі апта бұрын жоғары тыныс жолдары инфекциясымен ауырған. Дәрігерге көрінбеген, халықаралық жүк таситын машинаның жүргізушісі. Қарап тексергенде: төменгі сол жақ азу тістері аймағындағы қызылиек, ауыспалы қатпардың және ұрттың кілегейлі қабығы қатты қызарып домбыққан, қоңыр-сұр, сұр -жасылдау түсті өліетті қақпен жабылған. Қақты ептеп алып байқағанда астында эрозиялы-жаралы ошақтар анықталады. Төменде келтірілген алғашқы диагноздардың қайсысына осы клиникалық көрініс неғұрлым сай келеді:// Қызылиектің жаралана қабынуы// +Қызылиек-ауыздың өлеттеніп жаралана қабынуы// Пародонттың жайыла қабынуы, ауыр дәрежесі// Ауыздың жедел герпестік қабынуы// Ауыздың қайталамалы герпестік қабынуы *** Жасы 20-ғы жігіт дәрігер стоматологқа дене қызуының көтеріліп, ауыз ішінің қатты ауыратынына, аузын ашып ас қабылдау қиындағанына, аузынан ұнамсыз иіс шығатынына шағымданып келді. Бұдан екі апта бұрын суық тиіп ауырған. Қарап тексергенде: еріндер жиегі құрғақ, аздаған қабыршақтармен жабылған, 45; 46; 47; 48 тістер аймағындағы қызылиек, ауыспалы қатпар қатты қызарып домбыққан, беттері кір-сұр түсті қақпен жабылған. Қызылиек бүртіктері бетіндегі қақ оңай алынып, эрозиялы -жаралы ошақтар анықталады. Бұл ауруды төмендегі аурулардың тек біреуінен басқасының бәрінен ажырата білу керек:// Қан аурулары кезіндегі ауыздың өліеттеніп-жаралана қабынуы// +Ауыздың дәріден буллезді қабынуы// Қорғасынмен созылмалы улану// Ауыздың аллергиялық өліеттеніп-жаралана қабынуы// Висмутпен созылмалы улану *** Жасы 17-дегі жігіт дәрігер стоматологқа жалпылай әлсіздікке, дене қызуының 38ºC дейін көтерілуіне, аузының ішінің қатты ауырып, сөйлеудің, ас қабылдауының қиындағанына шағымданып келді. Қарап тексергенде: қатты қызарып домбыққан ұрттың, тілдің кілегейлі қабығында әртүрлі көлемді ұсақ домалақ, сопақ пішінді және белгілі-бір пішінсіз беттері ақшыл- сұр қақпен жабылған эрозиялар анықталды. Қызылиек көптеген тістер аймағында қызара -домбыққан және тиіп кетсе қатты қанайды. Төменде келтірілген алғашқы диагноздардың қайсысы сипатталған клиникалық көрініске неғұрлым сай келеді:// Аусыл// Белдеме теміреткі// Көптүрлі жалқықты қызарма// +Ауыз- қызылиектің жедел герпестік қабынуы// Ауыздың өліеттене-жараланып қабынуы *** Визуалды бақылаусыз пародонт қалтасының ішін тазалайтын хирургиялық шара қалай аталады:// қарапайым гингивэктомия// гинговотомия// қиықтап кесу операциясы// гингивэктомия// +жабық кюретаж *** Науқас 65 жаста, самай аймағына таралатын жоғарғы жақсүйегінің оң жағындағы ұстама тәріздес ауру сезіміне шағымданып келді Ауру сезімі кенетен басталады да 1 – 2 минут созылады Ауру сезім мұрын қанатына, жоғарғы ерінге жанасуынан пайда болады Ұстамалы ауру сезімі көзден жас ағуымен сипатталады Ұстама кезінде науқас ұстамаға дейінгі жағдайдағы қалпындата қалады Ұстама аурулары тәулігіне 15 – 20 рет қайталанады 7 жыл бойы зардап шегеді Сыртқы көрінісі өзгеріссіз Ауыз қуысы сауықтандырылған Тіс қатарларының қосылған ақаулары бар Тістем бекітілген Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысы сәйкес келеді:// Денталді плексалгия// Одонтогенді гайморит// Одонтогенді невралгия// +Үшкіл нерв невралгиясы// Шықшыт буынының ауырмалы дисфункция синдромы *** 45 жасар әйел оң жағынан шықшыт буынының көктем күз айларында үнемі ауыратынын, ауызының шектеліп ауыратынын шағымдап келді Қазір оң жағындағы шықшыт буынындаып аздаған ыңғайсыздықтың пен сыртылдауын ғана барын айтып отыр Сырт көрінісінде айтарлықтай өзгерістер жоқ Орта сызығы күрек тістің көлеміндей ашылып кеткен Буын маңын басып тексергенде ауырмайды Ауызы S тәрізді ашылады Ауызды көтергіш еттерді басып тексергенде ауырмайтыны анықталды Төмендегі алдын ала қойылатын нақтамның қайсысы сай келеді:// Шықшыт буынның артрозы// Шықшыт буынының созылмалы артриті// +Шықшыт буынының ауырмалы дисфункция синдромы// Шықшыт буынының жедел артриті// Шықшыттың жедел спецификалық қабынуы *** 66 жасар ер кісінің сол жағынан жоғарғы ерінің коллатералдық ісінуінің салдарынан беті асимметрияланған Ауыз ішінде 12-тісі қызыл иектің деңгейінде бұзылған,түсі өзгерген,қаққанда қатты ауырады,11, 12, 13 тістердің тұсында ұяшықты өсіндінің сырт жағында басып көргенде қатты ауыратын ортасында былқылдағы бар сіңбе анықталады Ауыз ішінен жасалған рентгенсуретінде 12-тістің түбір өзегінің қисықтығынан ј ғана пломбаланғаны, түбір ұшы маңындағы сүйектің шекарасы анық емес сорылғаны анықталады. Операциялық ем шаралар жүргізу үшін қандай жансыздандырулар жасаған дұрыс деп ойлайсыз:// Ұяшықты өсіндінің екі жағынан инфильтрациялық жансыздандыру// +Көз асты жансыздандыруының сыртқы тәсілі мен күрек тіс жансыздандыруын// Төмпешіктік жансыздандыруының ауыз сырты тәсілі мен таңдай жансыздандыруы// Иек жансыздандыруының сыртқы тәсілі мен инфильтрациялық жансыздандырулар// Берше-Дубов және төмпешіктік жансыздандырудың ішкі тәсілі *** Дәрігер 47-тісті жұлу үшін науқастың оң жақ алдында тұрды да, сол қолдың сұқ саусағаын тістің тұсындағы ұяшықты өсіндінің ұрт жағына, бас бармағын тіл жағынан қысып, қалған саусақтарымен төменгі жақтың денесін бекіте ұстады Көлденең жазықтықтағы қысқышты тіске салып, бекіткен соң тілге қарай қозғады Жұлу барысында түбірлері сынып кетті Дәрігердің іс-әрекеттерінің ішінде қай қимылдары дұрыс болмады:// Ротация жасау керек еді// Қысқыш дұрыс таңдалмады// Дәрігер дұрыс тұрған жоқ// +Алғашқы қимыл тіл жаққа жасалуы керек еді// Сол қолдың саусақтары дұрыс орналаспады *** 26 жасар ер кісі ауыз қуысын санациялау үшін келіп қаралды Үстірттік жансыздандыру арқылы сауыты толық бұзылған 46-тісті жұлу керек деп жоспарланды Жансыздандыру өз дәрежесіне жеткен соң, дәрігер науқастың оң жақ алдында тұрып, осы тістің тұсындағы ұяшықты өсіндіні сол қолының сұқ саусағымен сырт жағынан, ал ортаңғы саусағымен тіл жағынан, қалған саусақтарымен төменгі жақтың денесінен қыса ұстап, құс тұмсықты сауыттық екі ұртында істіктері бар қысқышты тіске салып, жылжытып, бекіткен соң алғашқы қимылды тілге қарай бағыттады Тістің қалған сауыт бөлігі сынып кеттіДәрігердің іс-әрекеттерінің ішінде қайсысымен келіспейсіз// Ротация жасау керек еді// +Қысқыш дұрыс таңдалмады// Дәрігер дұрыс тұрған жоқ// Алғашқы қимыл ұрт жаққа бағытталуы керек еді// Сол қолдың саусақтары басқаша орналасуы керек еді *** 26 жасар жігіт дәрігер стоматолог-хирургқа жоғарғы оң жағындағы тісінің бірнеше ай бойы ұдайы , сыздап ауырып мазалап жүргенін шағымдап келді Тексеру барысында 12-тісінің пломбаланғаны, осы тістің түбірі маңында жылан көздің бары, қаққанда аздап ауыратыны анықталды Тістің маңындағы шырышты қабықта өзгерістер жоқ Рентген суретінде 12 тістің түбір ұшы маңында сүйектің көлемді деструкцияланған шекарасы анық емес ошағы анықталды Төмендегі оперативтік емдердің ішінде қайсысы шипалы болады:// Тісті жұлу// Тісті жұлып,қайта отырғызу// +Тістің түбір ұшын кесу// Сауыты мен түбірін бірге кесу// Сауыты мен түбірін кесіп алып тастау *** Клиникаға алыс ауылдан жағдайы өте ауыр 18 жасар қыз бала жеткізілді Анамнезін сұрап анықтау мүмкін емес Тексеру барысында оң жағындағы жоғарғы және төменгі қабақтарының ісініп кеткені, экзофтальм, хемоз, көз алмасын басқан кезде қатты ауыратыны анықталды Ретробульбалық кеңістікті ашу жолдары жайлы дәрігерлік консилиум шақырылды Рентген суретінде жоғарғы жақ қуысының оң жағынан бір ыңғай көлеңкеленгені анықталды Төмендегі операциялық жолдардың қайсысы шипалы әрі дұрыс болар еді:// Көз ұясын жоғарғы және төменгі қапбақтарды айналдырып ішінен тілу// Көз ұясына жоғарғы ішкі қабырғасы арқылы кесу// Көз ұясының жоғарғы және төменгі шеттерінен// +Гайморотомия және жоғарғы жақ қуысының жоғарғы қабырғасын тесу арқылы// Көз ұясының жоғарғы сыртқы бұрышынан кесіп контрапертура жасау арқылы *** Клиникаға 18 жасар жігіт жұтынғанда ауыратынын, ауызының шектеліп ашылғанына бір апта болғанын шағымдап келді Төменгі жағының сол жақ бұрышының астында тығыз сіңбе бар Ауызы шектеліп ашылады Берше жансыздандыруын жасаған соң ауызы ашылды Сол жақтағы ретромолярлық аймақ пен қанат тәрізді төменгі жақ қатпарыны қызарып ісінген 38- тістің дисталды бұдырлары ісінген бүркеніштің астында жатыр Төмендегі операциялық жолдың қайсысы шипалы болады:// Қанат тәрізді төменгі жақ қатпарының бойымен тілу арқылы// Төменгі жақтың төменгі қырынан 1,5-2,0 смтөмен тілу арқылы// Төменгі жақтың төменгі қырынан 1,5 смтөмен әрі оған паралельді етіп тілу// +Төменгі жақтың бұрышының шетінен 1,5-2,0 см айналдыра тілу арқылы// Ауыз ішінен сол жағынан жақ-тіл жүлгесі бойымен тілу арқылы *** Вартонов өзегіндегі тасты алып тастау үшін дәрігер тіл жансыздандыпуын жасады Өзекті тастың арт жағынан қоршаған тіндерімен бірге тікті Тастың үстіндегі шырышты қабықты тіліп, тасты алып тастаған соң, жараны қабатымен тігіп шықты Дәрігердің қандай қателік жіберді:// Анестезия дұрыс таңдалмады// Дұрыс тілінбеді// Жараға қашыртқы қою керек еді// +Операциядан кейін жараны тікпеу керек еді// Тастың арт жағынан тіндерді тікпеу керек еді *** Қабылдау бөліміне самай асты аймағының іріңдеген гематомасын оперативтік жолмен ашу тәсілі қабылданды Іріңді ошақ қай жерден кесіліп ашылады:// Сіңбенің төменгі қыры арқылы// Самай етінің талшықтарының бағыттарына қарай// Бет сүйегі доғасының астынан// Бет сүйегі доғасынын астынан оған паралельді// +Жоғарға азу тістердің тұсынан өтпелі қатпарды *** Химиялық зертхананың қызыметкері 28 жасар әйел өндірісте 2 сағат бұрын бетінің сол жағын күйдіріп алды Төмендегі шаралардың қайсысы осы науқас үшін шипалы болады деп ойлайсыз:// Етке антибиотиктер егу// Күйген жерді 96% спиртпен өңдеу// Вищневский майымен таңба салу// +Күйген жерді соданың 2% ерітіндісімен жуу// Күйген жерді мұздай сумен жуып, новокаинмен таңба салу *** Клиникаға 6 сағат бұрын жарақат алған, 20 жасар жігіт сол жағынан төменгі жағының ауыратынын, ауызының дұрыс ашылмайтынын шағымдап келді Объектиті: беті сол жағынан төменгі жақтың бұрышы маңындағы жұмсақ тіндердің ісінуінен асимметрияланған Ауызы шектеліп ашылады, тістемі бұзылған Төменгі жаққа оң жағынан қысым және Венсан белгілері оң нәтиже берді 48- тістің тұсында сүйектің патологиялық қозғалысы анықталады Төмендегі ем-шаралардың қайсысы шипалы болып табылады:// Рудько аппаратын қолдану// Збарж аппаратын қолдану// Сақпан таңбасын таңу// +Екі жақтық құрсау салу// Айви тәсілімен сыммен бунау *** 22 жасар еркек клиникаға жарақат алғаннан 1,5 айдан соң ауызының дұрыс ашылмайтынын, бетінің пішінсізденгенін шағымдап келді Тексеру барысында бет терісінің түсі өзгеріссіз, сол жағынан бет сүйегі аймағының тегістелуіне байланысты беті асимметриялы Көз шарасының төменгі қырында баспалдақ белгісі анықталады Сол жағынан көз асты аймағы мен мұрынның қанаты жансызданған Осы клиникалық жағдай үшін төмендегі тәсілдердің қайсысы шипалы болады:// Бет сүйегі аймағына контурлық пластика жасау// Имплантация тәсілімен пішінсізденуді жою// Аутотрансплатация тәсілімен пішінсізденуді жою// +Бет сүйегін сындырып, орнына дұрыс салу// Лимберг ілгегімен бет сүйегін орнына дұрыс салу *** Науқас Л, 20 жасар ЖБӘ бөлімшесіне 2 сағат бұрын белгісіз біреулер ұрған, ақыл-есін жоғалтпаган, құсу, жүрек айну болған жоқ Қарап тексергенде: Сол жағынан төменгі жақ сүйегінің бұрышының ісінуінен бет әлпетінің ассиметриясы байқалады Тері қабаты өзгермеген Сипап тексергенде төменгі жақ сүйегінің сол жақ бұрышында локальды ауру сезімі бар Ауызы 3 см ашылады Төменгі жақтың солға жылжуынан тістемі өзгерген 37 тіс тұсында шырышты қабық жыртылған, қан ағып тұр 38 тіс І,ІІ дәрежеде қозғалады Қағып тексергенде 37 және 38 тіс арасында сүйектің патологиялық қозғалысы анықталады Рентген суретте тікелей және бүйірінен түсірілген төменгі жақ сүйегінің сол жақ бұрышынан сүйек тінінің бүтіндігінің бұзылуы байқалады 37 және 38 тіс арасында сүйекте саңылау анықталады Кіші сынық жоғары ішке ығысқан Сіздің нақтамаңыз, емдеу жолы:// Тегіс жақша тәрізді құрсау салу// Сүйекті сыммен тігіп остеосинтез жасау// Минипластинкалармен остеосинтез жасау// Васильевтің стандартты құрсауын салу// +Тигерштедтің екі жақтық ілгекті құрсауын салу *** 61 жасар ер кісі сол жақ танауынан су ағатынын, осы жағымдағы көзінің астында жан жоқ, жоғарғы жақсүйегінде салбыраған өскін тәрізді нәрсенің барына шағымдана келді Ауыз ішіндегі өскіндер жарты жыл бұрын тіс жұлғаннан кейін пайда болыпты Беті әлпеті симметриялы, 23, 24-тістері қозғалмалы Жұлынған 25-тістің ұяшығынан жұмсақ ет тәрізді жұмсақ өсінділер салбырап шығып тұр Науқастың айтуынша өскіндер тісті жұлғаннан кейін бір айдан соң пайда болған Аймақтық лимфа бездері ісінген Осы ауру үшін төмендегі емдердің қайсысы шипалы болып саналады:// Сәулелеік ем// Хирургиялық ем// Консервативтік ем// +Кешендік ем// Химиялық ем *** 45 жастағы ер кісі жоғарғы жақсүйегінің ісінгеніне шағымданып келді Тексеру барысында жоғарғы жақсүйегінің алдыңғы бөлігінің сол жағында патологиялық түзілістің барлығы анықталды Басып тексергенде консистенциясы тығыз, пішіні домалақ, шекаралары анық екені байқалды Ауыз қуысында 22, 23 тістердің тығыз орналасқаны, шырышты қабығы ашық қызыл түсті Рентген суретінде 22, 23 тістердің түбір ұштарына тақалған қараңғыланған ошақта тығыздығы төмен аймақтар байқалады Төменгі емдердің қайсысы осы науқас үшін шипалы болады:// Ісікті қырып алып кейін пластика жасау// +Ұяшықты өсіндінің бөлігін тістерімен қосып кесіп алу// Ісікті сау тіндердің деңгейінде қырып алу// Төменгі жақ сүйегін ісіктен 1 см қашықтықтан кесін алу// Ісікті қырып алып, сүйек жарасын азот қышқылымен өңдеу *** Н атты 40 жастағы ер кісі мойынының қимылдарының шектелгенін шағымданып келді Анамнезінде жарты жыл қалалық онкодиспансерде мойынының сол бүірінен көлемді ісік алынған Қарап тексергенде тыртықтық контрактураны көруге боладыПластикадан басқа қандай әдіспен тыртықты жоюҒа болады:// Филатов сабақшасымен пластика жасау// Тамырлы аяқшалы қиықпен пластика жасау// Теріні еркін көшіру арқылы// Ақау шеттерін сыдырып босату арқылы// +Лимбергтің үшбұрышты қиығымен пластика жасау *** 48 жасар Е атты науқастың рентген суретінде төменгі жағында бір тістің деңгейінде жіңішке ұзындығы 7 мм болатын пародонт қалтасы анықталды Осы науқасқа қандай оперативтік ем қолдануға болады:// +Гингивотомия// Гингивэктомия// Френулопластика// Өткір қырнау// Остеогингивопластика *** 39 жасар ер кісіні тексеру барысында тереңдігі 5-7 мм пародонт және сүйек қалталары анықталдыАуыз қуысының кіре берісі саяз Қандай хирургиялық ем-шара тағайындауға болады:// Ашық қырнау// Остеогингивопластика// Аумақты гингивэктомия// +Мукоостеогингивопластика// Видману-Нейманның қиықтық операциясы *** Дәрігер тіс салдыру үшін келген ер кісінің төменгі жақсүйегінің тіс қатарының Кеннеди жіктемесі бойынша ІІІ- класс деген нақтам қойылды Ұяшықты өсіндінің семуі орта дәрежелі Осы науқас үшін қандай имплантат салуға болады:// Субмукоздық// +Эндоосттық// Субпериостық// Трансмандибулалық// Эндонто-эндооссттық *** Энтин бойынша тістің қозғалғыштығы қанша дәрежеден тұрады?// Екі// Үш// +Төрт// Бес// Алты *** Христиансен, Рубинов қандай тексеру әдісін ұсынды?// Тіс тірек аппаратының функциональді төзімділігін анықтайтын// +Тіс қатарының шайнау тиімділігін анықтайтын// Шайнау процесіндегі төменгі жақ сүйектің қозғалысын анықтайтын// Пародонт тінінің тиімділігін анықтайтын// Шықшыт буынның жағдайын анықтайтын *** Мастикациография арқылы нені зерттеуге болады?// Тіс қатарының түйісу сипатын// Шайнау бұлшықеттерінің жиырылуын// +Төменгі жақсүйектің шайнау барысындағы қозғалысын// Төменгі жақсүйек буын басының қозғалысын// Жұту барысындағы бұлшықет қозғалысын *** Тісті Васильев әдісі бойынша салғанда бірінші кіші азу тіс қалай орналасуы керек:// Қос төмпешігімен әйнекке тиіп тұру керек// +Әйнекке тек ұрт төмпешігімен ғана тиеді, ал таңдай төмпешігі әйнекке 1 мм жетпейді// Әйнекке тек таңдай төмпешігі ғана тиеді, ал ұрт төмпешігі әйнекке 1мм жетпейді// Екі төмпешіктің екеуі де 1 мм жетпейді// Ұрт төмпешігі әйнекке 1 мм жетпейді, ал таңдай төмпешігі әйнекке 0,5 мм жетпейді *** Жоғарғы жақтың алдыңғы бөлiгiне салынатын көпiр тәрiздi протездiң жасанды тiстерi қызылиекке қарағанда қандай пiшiнде жасалуы керек:// Шайнау кеңiстiгi пiшiнде// +Жанасқан пiшiнде// Ершiк тәрiздi// Көлденең пішінде// Қиғаш пішінде *** Кеннедидің жіктеуі бойынша тіс қатарының қандай кетігінде көпір тәрізді протез жасау абсолютті көрсеткіш болып табылады:// I, II, III, IV класстар// I, II класс// I, III класс// I, II, III класс// +III, IV класс *** Көпір тәрізді протез кезінде шайнау қысымы қандай тінге таралмайды:// Пародонтқа// Тірек тістерге// Көрші тістерге// Қарама-қарсы тістерге// +Шырышты қабыққа *** Көпір тәрізді протездің функциональді тиімділігі қандай:// +90-95% шайнау тиімділігін қалпына келтіреді// Эстетикаға сай емес// Барлық тіс қатарын қалпына келтіреді// 80-90% шайнау тиімділігін қалпына келтіреді// 70-80% қалпына келтіреді *** Көпір тәрізді протезді уақытша бекіту үшін не қолданылады:// +Суғашыланған дентин// Висфат-цемент// Фосфат-цемент// Адгезор// Репин *** Көпір тәрізді протезді бекітудің алдында тірек тістерді қандай дәрі-дәрмектің ерітіндісімен өңдеу керек:// Люголь ерітіндісімен// 10% марганец ерітіндісімен// Ортофосфор ерітіндісімен// +Спиртпен// Сутегінің асқын тотығымен *** Көпір тәрізді протезді мүсіндегенде денесі мен шырышты қабықтың арасында 2-3 мм саңылау қандай пішінде сақталу қажет:// Сынатәрізді// +Иектәрізді// Иектәрізді, жанаса// Аралас// Вертикальді *** Тіс қатарының Кеннеди бойынша қай кластық ақауын көпір тәрізді протездер толықтырады:// 1,2-класс// 1,3-класс// 2-4-класс// +4-класс// 1-4-класс *** Кеннеди жіктеуінің негізіне не жатады:// +Тістердің топтастырылуы, ақаудың сипаты, орналасуы// Жақта орналасуына байланыссыз, жеке сақталған тістерге байланысты// Тістемнің функциональді жағдайы// Тұрақты орналасқан сау тістер саны// Жоқ тістер саны *** Пластмассалы көпір тәрізді протез үшін тірек тістерді егеу неге тең:// 0,2мм// 0,5мм// 1,0мм// +1,5мм// 2-3мм *** Жасанды тістер қандай пішінде болады:// Үшбұрышты// Цилиндр тәрізді// Сопақпішінді// +Үшкірпішінді// Тікбұрышты *** Жоғарғы окклюзиялық білікте қандай бағыт-бағдарлы (орентировочные) сызықтар болу керек:// +Ортаңғы сызық, сүйір тістер сызығы, жымию сызығы// Сүйір тістер сызығы, күрек тістер сызығы, кампер сызығы// Үлкен азу тістердің ортаңғы сызығы, көз қарашық сызығы// Кампердің горизонталі// Франкфурт горизонталі *** Жасанды тіс қатарларын құрастырғанда төменгі жақ сүйек қандай пішінде болу керек:// Жартылай эллипс пішінді// Эллипс пішінді// Ромб пішінді// Трапеция ретінде// +Парабола пішінді *** Жасанды тіс қатарын құрастырғанда жоғарғы жақ қандай пішінде болу керек:// Парабола пішінді// Эллипс пішінді// +Жартылай эллипс пішінді// Трапеция// Ромб пішінді *** Протезді қандай мақсатпен тегістейді:// Артық жерлерін алу үшін// +Бетіндегі кедір-бұдырлары, сызат-сызықтарды тегістеу үшін// Коррозиялық тұрақтылықты арттыру үшін;// Электрөткізгіштігін артыру үшін;// Беріктігін арттыру үшін *** Протезді тегістеуге және жылтыратуға арналған жадығаттардың аты қандай:// Полимерлі// +Абразивті// Вулканизирлеуші// Қалыптағыш (формировочные)// Ыстыққа төзімді *** 9 жастағы бала Диагнозы: 12 тістің таңдайда орналасуы. Тіс қатарында бұл тіске орын жеткілікті. Төменде аталған ортодонтиялық аппараттардан қайсысы лайықты:// +12 тіске серіппелі-итергішті және окклюзальды тақтайшалы табақша// Кейткіш бұрандалы және окклюзальды тақтайшалы табақша// Секторальды кесулі кейткіш бұрандалы табақша// 12 тіске серіппелі-итергішті табақша// Вестибулярлы доғалы табақша *** Пациент 10 жаста, алдыңғы тістерінің аралығында саңылау болуына шағым етеді. Ауыз қуысында : 12,22 тістері жоқ, 11 және 21 тістердің арасы 4мм, рентгенограммада 12,22 тістердің ұрықтары жоқ. Қандай алғашқы диагноз көбірек мүмкін сияқты болады:// Диастема,тортоаномалия// Диастема, транпозиция // Диастема, ретенция // +Диастема,адентия// Диастема, тремы *** Бала 15 жаста, стоматологқа профилактикалық қаралуға келген. Ауыз қуысында: 13 тіс 15 және 14 тістердің арасында орналасқан. Қандай алғашқы диагноз көбірек мүмкін сияқты болады:// Тортоаномалия// +Транспозиция// Гиподентия// Ретенция// Адентия *** Пациент 10 жаста, эстетикалық кемістігіне шағым етеді. Тіс формуласы жасына сәйкес 12,22 тістерінің біз тәріздес формасы бар. Қандай алғашқы диагноз көбірек мүмкін сияқты болады:// Тістер қатты тіндерінің құрылымының бұзылуы ауытқуы// Тістердің жарып шығу ауытқуы// Тістердің орналасу оуытқуы// +Тістердің формасының ауытқуы// Тістердің мөлшерінің ауы *** Бала 10 жаста, тістерінің жоқтығына шағым етеді. Сырттан қарағанда бетінің төменгі бөлігінің төмендеуі байқалады, беттің ортаңғы бөлігі дамымай қалған, профилі ойыс, шаштары, кірпіктері, қастары сирек, ауздың бұрышында жарылу бар. Ауыз қуысында біз тәріздес формасы бар барлығы 4 тіс бар. Қандай алғашқы диагноз мүмкін сияқты болады:// Стейнтон-Капдепон синдромы// Жетіспеген дентиногенез// Бас- бұғанақ дизостогы// +Эктодермальдық дисплазия// Жетіспеген остеогенез *** Бала 9 жаста, дәрігер –ортлдонтқа мектеп стоматологымен бағытталған. Объективті: бет-әлпеті симметриялы, ауызбен тыныс алады, ауыздың дөңгелек бұлшық еті әлсіз, жоғарғы жақтың күрек тістері ерінде орналасқан, профилі дөңес Ауыз қуысында: жоғарғы жақтың алдыңғы топ тістерінің протрузиясы, сагиттальды саңылау 3-4мм.Алғаш қойылған диагноздың қайсысы шынайы:// +Сагиттальді күрек тістік дизокклюзия// Вертикальді күрек тістік дизокклюзия// Вертикальді күрек тістік окклюзия// Сагиттальді күрек тістік окклюзия// Тер күрек тістік окклюзия *** Қыз бала 13 жаста, сүйкімсіз сырт кел бетіне шағымданады. Сырт қарағанда беттің төменгі 1/3 бөлігі ұзарғаны анықталады, ауыздың дөңгелек бұлшық еті ширыққан, иегі артқа ығысқын. Ауыз қуысында: сагиттальді саңылау 6 мм, вертикальді саңылау 4 мм, бүйір аймақта аттас тістермен түйіседі. Алғаш қойылған диагноздың қайсысы шынайы:// +Прогнатиялық ашық тістесу// Прогнатиялық тер тістесу// Прогениялық ашық тістесу// Прогениялық тер тістесу// Айқасқан тістесу *** Қыз бала 20 жаста Эстетикалық кемістікке шағымданады. Сырт қарағанда беттің 1/3 бөлігінің ұзаруы анықталады, бет-әлпеті симметриялы. Ауыз қуысын қарағанда: Энгль бойынша ІІ класс, 1 подкласс, сагиттальді саңылау 7 мм. Эшлер-Битнердің клиникалық сынамасын жүргізгенде беттің профилі жақсарады. Аталған нұсқаның қайсысы шынайы себеп:// Жоғарғы жақтың алда орналасуы // Төменгі жақтың алда орналасуы// +Төменгі жақтың артта орналасуы,// Жоғарғы жақтың протрузиясы// Жоғарғы жақтың артта орналасуы *** Қыз бала 10 жаста, эстетикалық кемістікке шағымданады. Сырт қарағанда: бетінің профилі дөңес, иегі кесілген, тыныс алуы аралас, жұтуы инфантильді. Клиникалық сынама жүргізгенде беттің профилі жақсарады. Аталған ортодонтиялық аппараттың қайсысын тағайындау лайықты болады:// Вестибулярлы доғасы және бұраңдасы бар табақша // +Андрезен-Гойпль активаторы// Хургина табақшасы // Шварц аппараты // Брюкль аппараты *** Қыз бала 12 жаста Ата-анасы төменгі еріндерін тістеп ала беруіне шағымданады. Ауыз қуысында: сагиттальды саңылау 13 мм, жоғарғы күрек тістердің протрузиясы және төменгі күрек тістердің ретрузиясы. Цефалометриялық талдау негізінде ІІ класс, 1 подкласс, көлден типті өсу деп дивгноз қойылды.Аталған шаралардың қайсысы емдеу жоспарына лайықты:// 18, 28, 38, 48 тістердің ұрығын жұлып, ортодонтиялық емдеу// 16,26,36,46 тістерді дистализациялап, ортодонтиялық емдеу// 24,34,44 тістерді дистализациялап, ортодонтиялық емдеу// Тістер доғаларын кейтіп, ортодонтиялық емдеу// +Тістерді жұлмай ортодонтиялық емдеу *** Төмендегі көрсетілген емдік іс шаралардың қайсысына Брюклдің ортодонтиялық құрылымын қолданған жөн:// +Ылди жазықтықты перебазировкасы// Негізінің пребазировкасы// Тістем алаңына қабатын қосу// Кламмерлерді активациялау// Ылди жазықтығының қысқаруы *** Бала 13 жаста Дұрыс емес тістесуге шағымданады. Бет-әлпеті симметриялы, жоғарғы ерін ішке кірген, иегі алға кесілген. Бүйір ТРГ-да жоғарғы жақтың микрогнатиясы анықталады. Төменгі жақтың мөлшері қалыпты. Вертикальді тпті өсу байқалады.Тістесудің қай түрі шынайы:// Айқасқан тістесу// Терең тістесу// Дистальді тістесу// +Мезиальді тістесу// Ашық тістесу *** Бала 6,5 жаста Профилактикалық тексергенде беттің төменгі 1/3 бөлігі төмендеген, ауыз қуысында: аралас тістемнің бірінші жартысы. 36,46 тістердің сауыттары төмен және жоғарғы күрек тістер төменгі сауыттардың 2/3 биіктігін жабады. Анасында терт тістесу (қаңқалық түрі) Ортодонтиялық аппараттардың қайсысы лайықты:// +Төменгі жаққа 74,75,84,85 тістердің аймағында окклюзиялық жапсырмасы бар табақша// Жазық жапсырмасы тістеу алаңы бар Катц табақшасы// Тістеу алаңы бар Катц табақшасы// Хургина табақшасы// Гуляева аппараты *** Бала 18 жаста Тағамды тістеп ала алмайтынына шағымданады. Объективті: профилі дөңес, иегі кесілген, еріндері күшпен түйіседді.Ауыз қуысында: Алдыңғы тістердің арасында диастема мен тремалар, сагитальді саңылаудың- кдігі- 8 мм; Молярлардың тістесуі бұзылған. Аталған тексеру әдістерінің қайсысы лайықты:// Бетті антропометриялық зерттеу// Бетті фотометриялық зерттеу// Функциональді сынамалар// +Телерентгенография// Ортопантомография *** Бала 5 жаста Тілін сорудың нәтижесінде вертикальді күрек тістің дизокклюзия дамудa Аталған қандай ортодонтиялық аппараттарды тағайындау лайықты:// Шонхердің стандартты вестибулярлы табақшасы// Жеке вестибулярлы табақша// +Крауздың вестибулооральді абақшасы// Кербитцтің вестибулярлы табақшасы// Мюллеманның пропульсоры *** Бет провилін қарап тексергенде бақылауға болады:// мұрын ерін қатпарының айқындылығы// иектік қатпарының айқындылығы// беттің енімен және ұзындығы// +бет профилін пішіні// беттің бұрыштық ені *** Диагностиканың объективті әдісіне төменде көрсетілгендердің барлығы жатады, қайсысы сәйкес келеді:// ауыз қуысын қарап тексеру// сыртқы қарап тексеру// +ауру анемнезі// тістерді қарап тексеру// тістесу түрі *** Тістесуді анықтау қандай әдіске жатады:// Динамикалық// +Статикалық// Субъективті// Арнайы// Функционалды *** Тіс - жақ жүйесіндегі бұлшықеттердің жағдайын анықтау үшін қолданылады:// +Миотонометрия// Артрофонография// Реография// Аксиография// Перитестометрию *** Ортодонтиялық ем кезіндегі миостатикалық рефлекстің қайта құрылу дәрежесін анықтайтын лайықтысын табыңыз:// Электромиография// Гнатодинамометрия// Мастикациограя// Миоартрография// +Миотонометрия *** Бір апта бұрын 7.5 тісінен болған оң жақ төменгі жақсүйегінің жедел іріңді периоститі бойынша 5 жасар бала стационарға түсті. Түскен кезінде қабылдау бөлімінде тісін жұлып, преиостотомия жасалды. Баланың жағдайы жақсармады: оң жақ ұрт аймағында ауыратын тығыз инфильтрат сақталды. Қосымша жасалған жұмсақ тіндердің тіліктері нәтиже бермеді. Төменде аталған болжам нақтамалардың қайсысы неғұрлым дұрыс:// Одонтогенді септикопиемия// Одонтогенді сепсис// +Остеосаркома// Остеомиелит// Эпулис *** 3 айлық баладан, туғанынан бастап пайда болған және тез ұлғайған, төменгі ерін аймағында ісінуді анықтады. Қарап тексергенде: қызыл түсті түзіліс, көлемі 1,0х2,0,х1,5 см эректильділік симптомы оң, сипап тексергенде ауырмайды.Науқасқа байланысты қандай ем тактикасы неғұрлым тиімді:// Криодеструкция// Ісікті кесіп алып тастау// Электрокоагуляция// +Склероздаушы ем// Ферезолмен химиодеструкция *** 8 жастағы баласымен анасы стоматологқа жоғарғы тісінің тамақтанғанда ауыратынына шағымданып келді. Қарап тексергенде 3,6 тістің шайнау бетінде жұмсарған дентині бар терең тісжегі қуысы анықталды, шұқыцп тексергенде түбі ауырады. Осы абалаға одонтометрия жүргізгенде төменде аталған тістің қандай ерекшеліктерін ескеру қажет:// +Түбір қалыптасуының дәрежесін// Тістің топқа жатуын// Периодонт саңылауының енін// Тісжегі қуысының тереңдігін// Кіреукенің жетілу дәрежесін *** 8 жасар бала ауыз бұрышы аймағындағы ауру сезіміне шағымданады. Еріндер құрғақ. Жарылулар бар. Ауыз бұрышы аймағында ақ түсті қабыршақпен жабылған жаралар бар, ылғалды, жара жиегі «білік» тәрізді көтеріңкі. Нақтама қойыңыз:// Экзематозды хейлит// Эксфолиативті хейлит// Метеорологиялық хейлит// +Саңырауқұлақ тектес инфекциялық хейлит// Пиоген тектес инфекциялық хейлит *** Бала жиі ернін жалайды, кей жағдайда жырылулар, қабыршақтар пайда болатынын айтады. Метеорологиялық хейлит нақтамасы қойылды. Қандай ем шаралары қажет:// +Жағымсыз әдетті жою, кератопластикалық заттарды қолдану// Миогимнастика, кортикостероидты жақпаларды, десенсибилизациялаушы заттарды пайдалану// Антисептикалық өңдеу, ата-анасымен, баламен психологиялық әнгімелесу// Ортодонттың кеңесі, миогимнастика, гормональды заттарды пайдалану// Миогимнастика, физиотерапиялық шараларды қолдану *** Бала 7 жаста. Даун ауруымен ауырғандықтан дәрігер невропатологтың тіркеуінде тұр. Қарап тексергенде: тілі ұлғайған, ақшыл-сұр түсті қақпен жабылған. Тілдің артқы бөлігінде майда жүлгесі бар, ортаңғы бөлігінде терең қатпар байқалады. Сипап тексеру кезінде ауру сезімсіз. Ауыз қуысының гигиеналық жағдайы нашар. Сіздің ақыл кеңесіңіз:// Аппликациялық жансыздандыру, қабынуға қарсы терапия// Антисептикалық өңдеу, қабынуға қарсы препараттар// +Тістерін күніне 2 рет щеткамен тазалау, антисептикалық өңдеу, кератопластикалық препараттар// Тістерін күніне 2 рет щеткамен тазалау, антисептикалық өңдеу, саңырауқұлаққа қарсы препараттар// Тістерін күніне 2 рет щеткамен тазалау, антисептикалық өңдеу, қабынуға қарсы препараттар *** Жедел герпетикалық стогматиттің ауырлылығының орта сатысына қандай клиникалық белгілер тін:// Дене температурасы 38°С, тошнота. Қызыл иек изъязвлена, өлі еттенген// Дене температурасы 39°С, катаральды гингивит, жалғыз эрозя, ас қабылдағанда ауру сезім// Дене температурасы 38°С, зева аймағында, алдыңғы дужек, ретромолярлы аймақ ісінген, сұр түсті қиын алынатын қабық// Дене температурасы 39°С, лимфаденит, жүрек айну, құсу ,ойық жаралы -некроздық гингивостоматит, жайылған эрозия, ерін аймағының терісінде ұсақ көпіршік// +Дене температурасы 38°С, тағамнан бас тарту, бала мазасыз, лимфаденит, ауызда катаральды гингивиттің байқалуы, жалғыз немесе қосылған эрозия. Еріні құрғақ, ерін аймағының терісінде ұсақ көпіршікті сеппе *** Анасы 5 жасар баласын қаратуға келді. Бала төменгі оң жағындағы тісіндегі ыңғайсыз сезімдерге шағымданып келді. Қарап тексергенде: 8.4 тісінің түсі өзгерген, тісжегі қуысында тағам қалдықтары бар, ашылған тіс қуысын шұқып тексергенде жағымсыз иісті сұр масса анықталды, түбір өзектерінің сағасында ауыру сезімі бар. Рентгенограммада дистальды түбір ұшы аймағында сүйек тінінің деструкция ошағы анықталды. Төменде аталған болжам нақтамалардың қайсысы дұрыс:// Ұлпаның жедел іріңді қабынуы// +Ұлпаның жедел серозды қабынуы// Ұлпаның созылмалы жәй қабынуы// Ұлпаның созылмалы шіри қабынуы// Ұлпаның созылмалы гипертрофиялық қабынуы *** 11 жастағы бала 1.1 тісі сауытының түсі өзгеруіне шағымданып келді. 1 жыл бұрын жарақат алған, стоматологқа қаралмаған. Қарап тексергенде: 1.1 тісі сау, түсі өзгерген, қағып тексергенде ауырмайды, қызылиек шырышты қабаты өзгермеген. Төменде аталған қосымша тексеру әдістерінің қайсысын жүргізген дұрыс? Витальді бояу// Денситометрлік// +Одонтометрлік// Термометрлік// Люминесценттік *** Бала 5 жаста. Тамағындағы ауру сезімге, сілекейдің көп бөлінуіне, ауыздан жағымсыз иістің шыуына, дем алудың қиындауына шағымданды.. Объективті : Бадамша ,шырышының ісінуі,қызаруы,өрмекші торы тәрізді сары қақпен жамылған.. Дәрігер –стоматологпен нақталған диагноз: Дифтерия. Мына қосымша тексеру арқылы диагнозды анықталды:// Серологиялық тексеру// Вирусологиялық тексеру// Рентгенологиялық тексеру// Қан анализінің биохимиясы// +Леффлер ортасына бактериологиялық тексеру *** Бала 3 жаста. Ата –анасы: баласының мазасыздығына, тағамнан бас тартуына, нашар ұйықтайтынына шағымданады. Ауыз қуысының шырышты қабаты қызарған, ісінген, көптеген жаралар, күлбіреуіктер, көпіршіктер бар. Бет терісінде дақтар. Білек, шынтақ аймақтарында ақшыл-қызыл түсті дақтар байқалады. Никольский симптомы теріс. Нақтамасы : көптүрлі жалқықты қызарма. Ем тағайындаңыз:// +Жансыздандыру, жалпы сауықтандыратын ем, кортикостероидтар// Сілтілермен шаю, саңырауқұлақтарға қарсы ем// Шөптермен шаю, вирустарға қарсы препараттар// Антисептикалық шайқау// Жансыздандыру, шөптермен шаю *** Ауыз қуысының санациясы мақсатында емханаға 4 жасар баланы әкелді, дәрігердің айтқанын тыңдамайды, белсенді қарсыласады, жылайды. Қарап тексергенде тісжегінің ІІІ дәрежелі белсенділігі (декомпенсирленген): 5 тісін консервативті емдеу керек, баладан сонымен қатар қысқа тіл үзеңгісі анықталды. Ауыз қуысының санациясы бойынша қандай тактика неғұрлым дұрыс:// Тістің емін кейінге қалдырып, уақытша тістердің физиологиялық алмасуына дейін пассивті бақылау қажет// Педиатрға тексерілуді тағайындау, зертханалық зерттеу жүргізу, кейін жергілікті жансыздандырумен тістерді емдеу// +Клиникалық және зертханалық тексеру әдістерін жүргізгеннен соң, жалпы жансыздандырумен ауыз қуысын санациялау және тіл үзеңгісін коррекциялау// Тістерін жергілікті жансыздандырумен емдеуді тағайындау// Зертханалық тексеру және невропатолог кеңесі жүргізілгеннен соң, ауыз қуысының санациясын тағайындау *** Емханаға ата-анасымен бірге 9 жасар бала ауыз қуысының санациясы мақсатында келді. Бала Даун ауруымен ауырады, дәрігер әрекетіне қарсыласады, байланысқа қиын түседі. Қарап тексергенде тісжегінің декомпенсирленген түрі: 9 тісін емдеу қажет. Баланы наркозбен ауыз қуысын толық санациялауға шешім қабылданды. Осы балаға жалпы жансыздандырудың қандай әдіс көрсетілген:// Бұлшықеттік// +Назетрахеальды// Эндотрахеальды// Герцтрахеостома// Көктамырға *** 12жасар бала тез ұлғаятын оң жақ төменгі жақсүйегіндегі деформацияға шағымданады, тұрақты сыздап ауырады, сау 4.4, 4.5, 4.6 тістердің ІІІ дәрежедегі қозғалғыштығы байқалады. Алғаш рет бұл симптомдар 3 ай бұрын пайда болды. Объективті:оң жақ ұрт және жақасты аймағының ісінуіне байланысты бет асимметриясы, сипап тексергенде төменгі жақсүйектің тоқыма жіп тәрізді қалыңдауы байқалады, шырышты қабат жұқарған, қантамыр суреті айқындалған. Төменгі жақ R-граммасында шекарасы анық емес деструкция ошақтары бар, периостальды реакция аймақтары «инелі периостит» түрінде. Науқасқа байланысты тактиканың қайсысы неғұрлым дұрыс:// Физиоем тағайындау// Антибактериальды ем жүргізу// Педиатрға тексерілуге жіберу// +Баланы онкологқа тексерілуге жіберу// Шұғыл түрде хирургиялық әрекет *** 12 жасар бала жақсүегінің алдыңғы бөлігінің ісінуіне шағымданып келді. Екі жыл бұрын жоғарғы алдыңғы тістерін жарақаттаған. Жергілікті: 2.1 тістің сауыты интактті, түсі өзгерген, В) 1 тістің түбір ұшы аймағында вестибулярлы жағынан ісінген, ауырмайды, шырышты қабатыныңтүсі өзгермеген. R-граммада 2.1 тісінің түбір аймағында шекарасы анық, дөңгелек пішінді сүйек тінінің ыдырау ошағы анықталады. Төменде аталған болжам нақтамалардың қайсысы нeғұрлым дұрыс:// Жоғарғы жақ амелобластомасы// Жоғарғы жақ фиброзды дисплазиясы// Остеобластокластоманың кистозды түрі// 2.1, 2.2 тістерінің созылмалы периодонтиті// +Жоғарғы жақтың одонтогенді қабыну кистасы *** 12 жасар бала емханаға оң жақ жоғарғы жақсүйектегі радикулярлы киста бойынша госпитализацияланды. Анамнезінен алдыңғы тістерін жарақаттағаны анықталды. Қарап тексергенде: 1.1, 1.2 тістері сау, сауыт бөлігі сұр түсті, тұрақты, перкуссияда аздап ауырады. Рентгенограммада: 1.1, 1.2 тістерінің түбір ұшы аймағында шекарасы анық, дөңгелек пішінді сүйек тінінің ыдырау ошақтары бар. Науқасқа байланысты тактиканың қайсысы неғұрлым дұрыс:// Цистотомия// Периостотомия// 1.1, 2.1 тістерін жұлу// Калий йодидімен электрофорез тағайындау// +1.1, 2.1тістерін эндодонттық емдеу, цистэктомия *** Емханаға бет деформациясы және төменгі жақ аймағындағы ауыру сезіміне 10 жасар баланы әкелді. Клиникалық және рентгенологиялық тексеруден кейін төменгі жақ остеобластокластомасы деген нақтам қойды. и. Осы ауруда төменде аталған емдік шаралар жоспарының қайсысы неғұрлым тиімді:// +Сау тіндерге дейін экскохлеациялау, диспансерлік бақылау// Ісікті кесіп алып тастау, кейін сәулелі ем жүргізу // Химиотерапия, кейін ісікті кесіп алып тастау// Сәулелі ем, ортодонттық ем// Төменгі жақ резекциясы, остеосинтез *** Көмек алуға 3 ай бұрын пайда болған төменгі еріндегі жаңа түзіліс бойынша 7 жасар қыз келді. Баяу өсі келеді. Объективті: оң жақ төменгі еріннің шырышты қабатында диаметрі 1,0х1,0 см, дөңгелек пішінді түзіліс анықталды, шырышты қабаттан көтерілген, беті тегіс, ішіндегі мөлдір-көкшілдеу сұйықтығы көрінеді. Нақтама: төменгі еріннің ретенционды кистасы. Қандай ем тактикасы неғұрлым тиімді:// Жаңа түзіліс пункциясы, кейін оны склероздау// Түзілісті склероздау// Ісікті кесіп алу// +Цистэктомия// Цистотомия *** 4 жастағы баланың мойнының жоғарғы 1/3 бөлігінде, төс-бұғана-емізікті бұлшықеттің алдында, мягкоэластикалық консистенциялы түзіліс анықталды, диаметрі 3,0х2,5 см, қозғалысы шектелген. Пальпацияда ауырмайды. Флюктуация симптомы оң. Болжам нақтама: мойынның бүйір кистасы. Қантай тактика неғұрлым тиімді:// Жаңа түзіліс пункциясы, кейін оны склероздау// Түзілісті склероздау// Ісікті тігу// +Цистэктомия// Цистотомия *** 10 жастағы бала жоғарғы сол жақта тісінің болмауын көрсетеді. Анамнезінен 7 жасында уақытша тісін жұлдыртқаны анықталды. Қарап тексергенде 2.1 тісінің болмауына байланысты тіс қатарының ақауы, шырышты қабатында патологиялық өзгерістер жоқ, сол жақ жоғарғы жақсүйегінің альвеола өсіндісінде, жоқ 2.1 тісінің аймағында деформация байқалады. Қандай қосымша тексеру әдісі неғұрлым дұрыс:// УЗИ, компьютерлік томография// Компьютерлік томография, термография// +Ауыз ішілік жанаспалы рентгенография// Ортопантомография, рентгенография// Бассүйек рентгенографиясы, ауыз ішілік рентгенография *** КГМУ 1.вариант «Crown down» әдісімен түбір өзектерін өңдеу дегеніміз:// +Түбір өзегін өзек сағасынан түбір өзегі ұшына қарай кеңейту// Түбір өзегін түбір өзегі ұшынан өзек сағасына қарай кеңейту// Сағат тілі бағытымен предентинді алу// Сағат тілі бағытына қарсы предентинді алу// Түбір өзегін түбір ұшынан жоғары қарай кеңейту *** Түбір өзегі сағасын кеңейтуге арналған аспаптар:// Плаггер// +Гейтс-глидден// Спредер// Ример// Верификатор *** Eр адам 46 жаста, ауыз қуысындағы және терінің кейбір аймақтарындағы қатты ауыру сезіміне, жалпы әлсіздік, тәбеттің жоғалуына шағымданады. Қараған кезде: ұрттың өзгермеген шырышты қабық негізінде күңгірт-қызыл түсті, қатты ауыратын, шеттерінде көпіршіктің қалдықтары сақталған эрозиялар. Шынтақ пен бел аймағындада аталған эрозиялар анықталады. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// Созылмалы қайталамалы стоматит// Көптүрлі экссудативті эритема// +Вульгарлы күлдіреуік// Қызыл жалпақ теміреткі// Жүйелі қызыл жегі *** 45 жастағы ер адам еріндегі әсіресе оны жапқан кездегі ауыру мен күйдіру сезімдеріне, тағам қабылдау мен сөйлеудің қиындауына шағымданып келді. Ауыз қуысын қарағанда: еріннің қызыл жиегі сұр-сары түсті қабыршықпен жабылған,бұл кезде тек еріннің Клейна сызығынан ортасына дейінгі бөлігі ғана зақымданады. Кейбір жерлерде қабыршық алжапқыш тәрізді еріннен түсіп тұрады. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// Аконтолитикалық күлдіреуік// +Эксфолиативті хейлит, жалқықты түрі// Қызыл жегі// Гландулярлы хейлит// Қызыл жалпақ теміреткі *** 25 жастағы ер адам тістен нашар иістің шығуына шағымданады. Анамнезі бойынша: тіс бұрын қатты ауырған, ыстық тағам ішкенде ұзаққа созылатын ауру сезімі мазалайды. Қарап тексергенде 2.6 тістің сауытының түсі өзгерген, тіс жегі қуысы тіс қуысымен байланысқан. Беткей шұқып тексергенде ауырмайды, ал терең шұқығанда ауырады. ЭОД-80 мкА. Келтірілген клиникалық белгілері бойынша қай ауруға тән деп ойлайсыз:// +Созылмалы гангренозды пульпит// Созылмалы фиброзды периодонтит// Созылмалы фиброзды пульпит// Созылмалы гранулденген периодонтит// Созылмалы гранулематозды периодонтит *** 29 жастағы науқас тамақ ішу кезіндегі 3.6 тістегі ауырсынуға шағымданып келген. Тістегі терең кариозды қуыс тіс қуысымен жалғасқан, ұлпа мүйізі ашылған. Оны зондтап шұқығанда күрт ауырсынады, ұлпа қанайды. ЭОМ 40 мкА. Келтірілген клиникалық белгілері қай ауруға тән деп ойлайсыз:// Созылмалы гангренозды пульпит// Созылмалы фиброзды пульпиттің өршуі// Жедел ошақты пульпит// +Созылмалы фиброзды пульпит// Созылмалы гипертрофиялық пульпит *** 47 жастағы ер адам дәрігерге профилактикалық қаралу мақсатында келген. Анамнезінде: науқас ыстық және ащы тағамды қабылдағанды өте жақсы көреді. Қарағанда: ұрттың шырышты қабығындағы тістердің қабысу сызығында жәңе астыңғы еріннің қызыл жиегінде әртүрлі пішінді және көлемді гиперкератоз ошағы бар, ол қоршаған бөліктердің шырышты қабығы деңгейінен көтерілмейді, бірақ шекарасы анық, ақ қақпен жабылған сияқты, қатты қырғанның өзінде алынбайды. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// +Лейкоплакияның жалпақ түрі// Қызыл жегінің типтік түрі// Лейкоплакияның веррукозды түрі// Папулезді мерез// Гиперпластикалық кандидоз *** Диаметрі 1-3 мм төмпешіктер, ошақ ортасына топталған, бұзылып тегіс емес жаралар түзеді, беткейі сәл қансырайды. «Алмалы дірілдеуік (желе)» симптомы және зондпен сынама оң. Келтірілген клиникалық белгілер қай ауруға тән деп ойлайсыз:// Қызыл жалпақ теміреткі// Екіншілік рецидивті мерез// Үшіншілік мерез // Лейкоплакия// +Туберкулезді жегі *** 50 жастағы ер адам үстіңгі жақтың сол жағындағы тісінің ыңғайсыз сезімнің болуына шағымданып келді. Қарағанда: 2.7 тістің түсі өзгерген, медиальды-шайнау бетінде тіс қуысымен жалғасатын терең кариес қуысы көрінеді. Перкуссияда тіс ауырмайды, түбір ұшы проекциясы аймағындағы сілемейлі қабық көгілдір түсті, жыланкөзден қалған тыртық анықталады. Рентгенограммада таңдай түбір ұшы аймағында көлемі 4 мм-ге дейінгі пішіні тегіс емес сүйек тінінің ыдырау ошағы анықталады. Сіздің болжам диагнозыңыз:// Созылмалы фиброзды периодонтит// Созылмалы гранулематозды периодонтит// +Созылмалы гранулденген периодонтит// Созылмалы гангренозды пульпит// Созылмалы фиброзды пульпит *** 35 жастағы әйел адам еріннің үлкейіп ыңғайсыздық туғызатынына, жалпы бетінің ісінуіне шағымданады. Жарты сағат бұрын науқастың тіс тасын алып, пародонт қалталарды медикаментозы өңдеп, қызыл иегіне метрагил-дента гелімен аппликация жасалды. Қарап тексергенде: жоғарғы және төменгі еріннің және ұрттың шектелген ісінуі. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// +Квинкенің ангионевротикалық ісінуі// Аллергиялық жанаспалы хейлит// Десквамативті хейлит// Эксфолиативті хейлит// Гландулярлы хейлит *** Тісті щеткамен тазалағанда және тамақ ішкенде қызыл иектің қанағыштығына, қызыл иек бүртіктерінің өсуіне шағымданады. Объективті: тіс сауытының 1/3 бөлігіне дейін тіс бүртіктерінің ұлғаюы анықталады, тигенде оңай қанайды. Қызыл иек бүртіктері көгілдір түсті. Рентгенограммада сүйек тінінде өзгеріс жоқ. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// Жаралы гингивит// Созылмалы катаральды гингивиттің өршуі// +Гипертрофиялық гингивит, ісінген түрі// Гипертрофиялық гингивит, фиброзды түрі// Жайылмалы катаральды гингивит *** Тіс дәрігері 22 жастағы науқасқа тексеру барысында, 2.5 тістің созылмалы ұлпа қабыну диагнозын қойды. Емдеу үшін жартылай жансыздандыру жасады, тіс қуысын егеп тазалады, ұлпа мүйізіне күшәлә сықпасын қалдырып, уақытша пломба қойды. Бір күннен кейін уақытша пломбаны алып, тістің сауытты және түбір ұлпасын алды. Аспаптармен және дәрі-дәрмектермен өңдеп, өзекті пломбалады. Содан соң аралық және тұрақты пломба қойды. Дәрігер ұлпа қабынуын қай әдіспен емдеді:// +Девитальды экстирпация// Витальды ампутация// Консервативті// Девитальды ампутация// Витальды экстирпация *** 49 жастағы науқас емханаға ауыз қуысын сауықтыру мақсатында келді. Тексеру барысында 1.5 тістің дистальді бетінде тісжегі қуысы анықталды. Сүңгілеу ауру сезімін тудырмайды. Суыққа жауап жоқ. Рентген суретте 1.5 тістің периодонтальді саңылауы түбір ұшында кеңейген. Осы ауру кезіндегі ЭОМ көрсеткіші:// 20-30 мкА// +100 мкА жоғары// 30-40 мкА// 40-60 мкА// 60-80 мкА *** 20 жастағы науқас тістердегі пигменттелген дақтың болуына шағымданады. Анамнезінен-бала кезінен тіс түсінің өзгеруі анықталады, тістердің түсінің сондай өзгеруі туыстарында да кездеседі. Тіс эмальін тексергенде көптеген бор тәрізді, кейбір аймақтарда пигменттелген дақтар анықталды, олар тістің бүкіл бетінде орналасқан. Дақ аймағындағы эмаль тегіс, жалтыр, зонд зақымдалған аймақ бетінен сырғиды, дақ метилен көк ерітіндісімен боялмайды. Осы ауру кезіндегі емдік шаралар ретінде қолданылады:// Профилактикалық тексеру// Гигиенаға үйрету// Форқұрамды препарттарды қабылдау// В витаминіне бай тағам қабылдау// +Су көзін ауыстыру *** Науқас 20 жаста, сау, аллергиялық статусы қалыпты, 3.5 тіске жедел ошақты пульпит диагнозы қойылған. Кариозды қуыс мойын аймағында орналасқан. Төмендегі емдердің қайсы жақсы нәтиже береді:// Консервативті әдіс// +Витальді экстирпация// Витальді ампутация// Девитальді ампутация// Девитальді экстирпация *** Науқас А, 55 жаста, жоғарғы жақ алдыңғы бөлігіндегі тістердің арасының ашылуына шағымданады. Эстетикалық ақау. Өзін сау деп санайды. Объективті: жоғарғы және төменгі жақ қызыл иек кілегейі ақшыл- қызыл түсті, тығыз, атрофияланған. Пародонтальды қалталары жоқ. Тістері берік, 1.1, 2.1 тістер аймағында 5 мм-лі диастема, 1.1, 1.2, 2.1, 2.2 тістердің арасы желдеткіш тәрізді иіліп ашылған. Тістесуі терең. Төмендегілердің қайсысы диагностикалаудың келесі қадамы болады:// Формалинді сынама жүргізу// Гигиеналық индекстерді анықтау// Шиллер-Писарев сынамасын жүргізу// +Рентгенография// Пародонтальды индексті анықтау *** Науқас 20 жаста, сау, аллергиялық статусы қалыпты, 4.5 тіске жедел ошақты пульпит диагнозы қойылған. Кариозды қуыс шайнау бетінде орналасқан. Төмендегі емдердің қайсы жақсы нәтиже береді:// +Консервативті әдіс// Витальді экстирпация// Витальді ампутация// Девитальді ампутация// Девитальді экстирпация *** Науқас 57 жаста, жоғарғы ерінде ұзақ уақыт жазылмайтын жараға шағымданып келді. Қараған кезде: еріннің қызыл жиегінде-жара, пальпацияда ауырсынбайды, негізінде шеміршік тінді инфильтрат бар. Төменгі жақ асты лимфа түйіндері шеміршекті тығыз, диаметрі 2-3 см дейін, тығыз консистенциялы пальпацияда ауырсынбайды. Диагнозды нақтылау үшін қандай реакция қажет:// Гемагглютинация реакциясы// Манту реакциясы// +Вассерман реакциясы// Лейкоциттер агломерация реакциясы// Лейкоцитолиз реакциясы *** Тіс дәрігері 4.7 тісті ұлпа қабыну диагнозымен емдеу үшін, егеп тазалады, тіс қуысын ашып сауыт және түбір ұлпасын алды (өтетін өзектері дистальды, медиальды-ұрттық,) өтпейтін өзекке мумификация жасалды (медиальды-тілдік өзекке), медикаментозды, инструментальды өңделіп, өзектерді пломбылап, аралық төсем, тұрақты пломбы қойылды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емдеді:// Девитальды экстирпация// Витальды ампутация// Консервативті// +Аралас// Витальды экстирпация *** Ұлпа қабынуын емдеуде тіс дәрігері түбір өзектерін пломбылау үшін силер және гуттаперча штифтерді қолданды, спредердің көмегімен әрбір штифтке орын қалдырып, оларды кезекпен енгізді. Бұл түбір өзектерін обтурациялау әдісінің қандай түрі:// Термафил// Квик фил// Тік конденсация// Бір штифті// +Латеральды конденсация *** Ауыз қуысы түбінің жоғарғы шекарасы:// тіл// тіл иектік бұлшық ет// тіл асты сілекей безі// +ауыз қуысы кілегей қабаты// меншікті ауыз қуысы *** Жақ сүйегі сынықтарының рентген көрінісі сипатталады:// склерозды ошақтардың болуы// диструкция// +сүйектің бүтінділігінің бұзылуы// сүйек тіндерінің тітіркенуі// сүйек тіндерінде сэквестрлердің болуы *** Талықсудың негізінде жатады:// жүрек-қантамыр жетіспеушілігі// қан қысымының төмендеуі// жүрек тамырларының рефлекторлы тарылуы// +бас ми тамырларының рефлекторлы тарылуы// бас ми тамырларының рефлекторлы кенейуі *** Тубералды анестезиясы нәтежесінде жансызданатын тістер:// 18,47,16 және 26,27,29// 18 және 28// 15,14 және 24,25// 17,16,15,14 және 24,25,26,27,28// +18,17,16 және 26,27,28 *** Тіс жұлу операциясы кезінде науқаста қозу пайда болған, көзі козғалмай, көз қарашығы ұлғайған, тері түсі ағарған, демі беткей, қан қысымының жылдам түсуі байқалған. Анағұрлым дамитын асқыну түрі:// естен тану// +коллапс// анафилактикалық шок// жарақатты шок// геморрагиялық шок *** Науқас Ж., төменгі жағының сол жақ қызыл иегінде іріңнің болуы, ыстық немесе салқын тағам қабылдағанда төменгі жақ тістерінің сезімталдығына, қанағыштына шағымданып келді. Анамнезінен: ауруына 2-3 ай болған, көмек сұрап келмеген, жағдайы біртіндеп нашарлаған. Объективті: сырттай өзгеріссіз. Ауыз қуысында: 36 тіс қызыл иегі аймағында дөңгелек пішінді жана түзіліс пайда болған, қуысты, сұйықтан тұрады, саусақпен сипалау ауру сезімін тудырады, флюктуация симптомы оң. Айтарлықтай қызыл иек асты және үсті тіс қақтары бар, қызыл иегін түрткенде тез қанайды. Болжамалы диагноз:// Абсцесс// Флегмона// Шиқан// +Пародонтальды абсцесс// Эпулис *** Науқас 32 жаста, ауызын ашқанда төменгі жақтың сол жақ бұрышы аймағының тұрақты ауырсынуына стоматологиялық емханаға шағымданып келді. 2 тәулік бұрын жұдырықпен бетіне соққы алған, есінен танған. Күш түсіру симптомы оң, сүйек сынықтарының патологиялық қозғалуы көрінеді, ауыз 2 см ашылады, тістесу бұзылған. Төменгі жақтың сол жағында 3.8 тіс аралығындағы кілегей қабаты жыртылған. Болжамалы диагноз:// +төменгі жақтың сол жағының ашық ангулярлы сынығы// төменгі жақтың сол жағының ашық ментальды сынығы// сол жақ буын өсіндісінің сынуы// сол жақтың тәждік өсіндісінің сынуы// төменгі жақтың сол жағының жабық ангулярлы сынығы *** Науқастың құлақ маңы аймағы томпайған, ауырсыну, теріде гиперемия байқалады. Ауырсыну әсерінен шайнау кезінде қиналады. Болжамалы диагноз:// ұрт аймағының флегмонасы// +құлақ маңы шайнау аймағының флегмонасы// самай флегмонасы// бет флегмонасы// төменгі жақ флегмонасы *** Науқас отау болған аймақта сыздап ауру сезіміне, аузын жапқанда үдемелі ауру сезіміне, ас қабылдағанда ауру сезімдеріне шағымданады. Ауру сезімі ота, жасаған орны 1,5-2 сағаттан кейін аура бастайтынын айтты. Сырттай тексеріп көрген кезде бет- әлпеті симметриялы, жақасты лимфа түйіндерінде ауру сезімі бар. Аузы еркін ашылады аурусынусыз. 38 тістің ұяшығы ұйыған қанға толы. 37-тіс интактты, тісті ұрып тексергенде ауырады. Болжамалы диагноз:// ұяшық жүйесінің невриті// +37-тісте периодонт жарақаты мен 38 тіс альвеолиті// тіс жегінің асқынуы// төменгі жақтың сынуы// төменгі жақ буынының шығып кетуі *** Науқас Б. 29 жас. Тіс дәрігеріне келгенде шағымы аузының ашылуының шектелуі, төменгі сол жақ тісінде ауру сезімі бар.Қарап тексеріп көрген кезде: 38 тісітің дистальді және шайнау беті ісінген, қызарған, тісті ұрып тексергенде ауырсынусыз. Рентген көрінісінде ретромоляр аймағында ешқандай патологиялық өзгеріс жоқ. Болжамалы диагноз:// 38 тісте созылмалы периодонтит// +38 тісітің қиналып шығуы, перикоронарит асқынуы// 38 тісте жедел ұлпа қабынуы// 38 тісте жедел іріңді периостит// 38 тісте жедел периодонтит *** Науқас А., 40 жаста. 2.6 – шы тісін жұлғаннан 3 күннен кейін аузын шайғанда сұйықтықтың мұрын қуысына өтуін байқаған. Болжамалы диагноз:// Жедел іріңді гайморит// Жедел токсикалық гайморит// +Гаймор қуысының жедел перфорация// Гаймор қуысының созылмалы перфорация// Мұрын түбінің жедел перфорация *** Науқас Н., 46 жаста. Жақ-бет бөліміне төменгі жақтың сол бөлігінде ауырсынудың болуына, ұрт аймағының ісінуіне және ауыз қуысының ашылуының шектелуіне шағымданып түскен. Объективті – бет әлпеті асимметриялы ұрт аймағындағы жұмсақ тіндердің ісінуінен. Ісік үсті тері өзгеріссіз. Ауыз қуысының ашылуы шектеулі. Контрактура 2-ші дәрежелі. 4.8 тістің медиальды бұдыры ғана көрінеді. Дистальды бұдыры шырышты қабығы астында. Пальпация жасағанда шырышты қабықтан іріңді бөлініс байқалады.Ретромолярлы кеңістіктің шырышты қабығы қызарған, ісінген. Регионарлы лимфа түйіндері ұлғайған, ауырсынбалы. Болжамалы диагноз:// Жедел катаральды перикоронориті// +Жедел іріңді перикоронориті// Моляр арты периоститі// Ұрт аймағының абсцессі// Қанатша төменгі жақ қатпарының абсцессі *** Науқастың ұртының сол бөлігі домбыққан. Ісік үсті тері өзгермеген. Қатпарға жиырылады. Ауыз қуысында өтпелі қатпар 2.5, 2.6, 2.7 тістер аймағында тегістелген, қызарған. Пальпация жасағанда флюктуация анықталады. 2.6-шы тіс сауытының 1/3бөлігі бұзылған, перкуссия оң, Қозғалмалығы 2-ші дәрежелі. Болжамалы диагноз:// Жоғарғы жақтың шектелген остеомиелиті 2.6 тістен.// Созылмады периодонтиттің өршуі// Жедел іріңді периодонтит// +Жоғарғы жақтың жедел іріңді периоститі 2.6 тістен// Ұрт аймағының абсцессі *** Науқас 30 жаста. Төменгі ерін аймағында 2 ай бұрын жазылмайтын жараның пайда болғанын шағымдайды. Қарап тексергенде еріннің қызыл жиегінде- сопақша пішінді, көлемі-=2,5см, тіндер асты қабаты ақауы анықталынады. Жараның шеті тегіс емес, түбі ластанған. Сипап тексергенде жара жараның айналасындағы тіндер тығыздалған, ауырсынбайды. Болжамалы диагноз:// туберкулез// Боуэн ауруы// +төмеңгі ерін обыры// мерез// кератоакантома *** 23 жасар науқас А., жол танспорттық апаттынан кейін жедел жәдем көмегімен жеткізіліп бет-жақ хиругиясына шұғыл ретте жатқызылған, шағымдары бетінің ауыру сезімі, ісуі, ауызын шектеулі ашуы. Бас ауру және бас айналу, лоқсу мен құсу. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Екі жақтық пароорбитальды гематомасы. Диагностикалық қарауда: басты игенде мұрыннан сұйықтық ағуының күшеюі байқалады. Болжамалы диагноз:// +Ле-фор I// Ле-фор II// Ле-фор III// альвеолдық өсідінің сыну// жоғарғы жақ пен гаймор қуысы түбінің сынуы *** Науқас Б., 32 жасар бет-жақ хиругиялық бөлімшесіне қаралған, шағымдары ауыру сезімінің жұтыну кезінді пайда болуы, ауызының шектеліп ашылуы, тістесуінің бұзылуы, ас шайнай алмауы. Анамнезден белгісіз адамдар соғып-сабап кеткен. Есін жоғалтпаған, лоқсу мен құсу болмаған. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Ауыз ашуының шектелуі II дәрежелі. Жақ бұрышында "басып тексеру" симптомы оң нәтиже береді. Болжамалы диагноз:// Ле-фор I// Ле-фор II// Ле-фор III// +төменгі жақ сынуы// гаймор қуысы түбінің сынуы *** Науқас М., 23 жасар сол жақ бетінің тұрақты, қиналтып, ашытып ауыру сезіміне шағымданып түскен. Анамнезінен: 2 сағат бұрын ыстық будан күйген. Объективті: сол жақ бет терісінің қызаруы байқалады, шеттерін таза-сары сұйықтығы бар көпіршіктер қоршаған. Ауыру сезімі сақталған. Болжамалы диагноз:// күйіктің I сатысы// +күйіктің II сатысы// күйіктің III А сатысы// күйіктің III В сатысы// күйіктің IV сатысы *** Науқас қышқылмен күйген. Қарағанда тері, тері асты, ет кейбір жерлерінде сүйек зақымдалған. Күйік беті тығыз, қатты қара түсті некрозбен жабылған. Ауырсыну сезімі мүлдем жоқ. Күйіктің дәрежесі:// I-дәреже// II-дәреже// IIIа-дәреже// IIIб-дәрежесі// +IV-дәрежесі *** Науқас М., 22 жасар оң жақ тісінің жұлынған орнының тұрақты ауру сезіміне. Ауыру сезімінің оң құлағына таралатындығына, азық қабылдауы мүмкіншіліксіздігіне, ауызынан жағымсыз иіс шығатындығына, кешкісін субфебрильді температурасы байқалатындығына шағымданған. Анамнезінен: 37- тісі бір тәулік бұрын жұлынған, жұлынғаннан кейін тіс ұяшығынан мол қан кету байқалған. Объективті: 37- тіс ұяшығының қызыл иек гиперемиясы байқалады, тіс ұяшығы бос, қабырғасы кір-сұр қақпен жабылған, ауызынан жағымсыз иіс шығады. Болжамалы диагноз:// жақтың жедел ошақтық остеомиелиті// жақтың жедел шектелген остеомиелиті// ұяшық нерві зақымданған невриті// +альвеолит// ұяшықтың жедел остеомиелиті *** Науқас К., 19 жасар 34- тісі 1 апта бұрын жұлған кейін ауызын толық аша алмауына, азық қабылдауы мүмкіншіліксіздігіне шағымданған. Объективті: жалпы жағдайы қанағаттандырарлық, ауыз ашуы шектелген 2,5 см- ге дейін, ауыз қуысында тіс ұяшығы қан ұйығына толы, шырышты қабаты күлгін- қызғылт түсті. Болжамалы диагноз:// жақтың сүйек контрактурасы// жақтың қабыну контрактурасы// +инъекциядан кейінгі контрактура// жақтың бұлшық ет контрактурасы// сол жақ төменгі жақтың іріңдеген кистасы *** Бітемелермен, пломбамен салыстырғанда салмалардьң қасиеттері қандай:// Әсемдеу// Жанасу шеті жақсы// Tipeуіш тістерді абайлап егеп дайындау// +Шайнайтын тістері жағындағы құрылмалы заттардың беріктігінің арқасында тісаралық түйіспелі нүктені қалпына келтіреді// Аллергиялык эсергащ болмауы *** Ticтерінің жайылмаған патологиялық қажалуы бар науқастарды емдеудің ортопедиялық кезең үшін келесілер қолданылады:// Ылди жазықты табақша// +Пластмассалы жабынды// Вестибулярлық доғалы табақша// Тістейтін жepi бар табақша// Пластмассалы сауыт *** Тістің сауытты бөлігінің окклюзивті бетіндегі қандай кетігінде жасанды сауытты пайдалануға (В.Ю.Маликевич бойынша ИРОПЗ индексі) болатыны керсетілген:// ИРОПЗ – 0,2 (20% бұзылулар)// ИРОПЗ - 0,3 (30% бұзылулар)// ИРОПЗ - 0,4 (40% бұзылулар)// +ИРОПЗ - 0,6 (60% бұзылулар)// ИРОПЗ - 0,8 (80% бұзылулар) *** Микропротездерге келесілер жатады:// +Фарфордан жасалған әрлі қабық винирлер, салмалар, жартылай сауыттар// Жасанды сауыттар// Kөпip тәрізді сауыттар// Дентальды қондырымдар// Адгезивті кетр тәрізді протездер *** Салма астына тіс қуысын дайындаған кезде беткейді келесі бұрышпен бүгеді:// 15 градус// 30 градус// +45 градус// 60 градус// 90 градус *** Штампталған сауыттың жиегі тістің қай жерінде орналасады:// тістің анатомиялық, мойны деңгейінде// тістің клиникалық мойны деңгейінде// қызыл иек астына 0,4 мм кіреді// қызыл иек астына 0,2-0,3 мм кіреді// +қызыл иек астына 0,1-0,2 мм кіреді *** Төменгі жақтын тістері толық болмаған жағдайда Агапов бойынша шайнау тиімділігін жоғалтуды құрайды:// 50 пайыз// 28 пайыз// +100 пайыз// 12 пайыз// 0 *** Гнатодинамометрия – бұл әдіс:// Төменгі жақ қозғалысының графикалық тіркемесі// Шайнау бұлшықеттерінің биопотенцияалдық тіркемесі// +Ауыз қуысында шайнау қысымының күшін анықтау// Ауыз сыртылық шайнау қысымының күшін анықтау// Пулпаның электр қозғыштығын анықтау *** Металды керамикалық және металды пластмассалы сауыт дайындау кезеңдерінің клиникалық реттілігін көрсет:// +тексеру, жансыздандыру, егеу, қалып алу, түсін анықтау, қалпақшаны шақтау, тапсыру, сауытты шақтау// тексеру, қалып алу, егеу, сауытты шақтау, түсін анықтау, тапсыру// қалып алу, қалпақшаны шақтау, сауытты сақтау, тусін анықгау, тапсыру// тісті егеу, тексеру, қалпақшаны шақтау, тусін анықтау, тапсыру// тексеру, сауытты шақтау, түсін анықтау, цементке отырғызу *** Қандай ортопедиялық конструкция дайындағанда алмалы-салмалы құрама мүсін қолданылады:// +көпір тәрізді протездің металлы-пластмасса, металды-керамика, фарфор, толық құйылған сауыттар үшін// пластмасса сауыт жасау үшін// доғалы протез жасау үшін// алтын, КПҚ штампталған сауыт жасау үшін// тотықпайтын болаттан штампталған сауыт жасау үшін *** Күрек тістері және cүйір тістеpi жоқ науқастар наразылық білдіреді:// +Эстетикалық кетікке, сөзінің бұзылуына, тағамды тістеуте мүмкіндігі болмағанына// Сөзінің бұзылуына, ұртының түсуіне тағамды шайнауының бұзылуына// Шықшыт буыны аймағы ауыруына/// Тағамды шайнау мумкінсіздігіне// Сөзінің бұзылуына *** Металды-керамикалық сауыт дайындауда 1-шi клиникалық кезеңде не істеледі:// тексеру, диагноз қою, протез конструкциясын таңдау, тісті егеу, жансыздандыру, қос қабатты қалып алу// +тексеру, қаптама қою, конструкцияны таңдау, жансыздандыру, егеу, кертпені егеу, тіс-қызыл иек жиегін ретракциялау, қос қабатты қалып алу// диагноз қою, конструкцияны таңдау, жансыздандыру, кертпені егеу, қосқабатты қалып алу// тексеру, диагноз қою, конструкцияны тандау, кертпені егеу, тісті егеу, тіс қызыл иек жиегін ретракциялау, қалып алу// тексеру, қалып алу, тістi егеу *** Табиғи тістердің қажалмауына қандай қурылмалы заттар сәйкес келмейді:// Металл// Фарфор// Акрил пластмассасы// +Композит// Воск *** Бітемелермен, пломбамен салыстырғанда салмалардьң қасиеттері қандай:// Әсемдеу// Жанасу шеті жақсы// Tipeуіш тістерді абайлап егеп дайындау// +Шайнайтын тістері жағындағы құрылмалы заттардың беріктігінің арқасында тісаралық түйіспелі нүктені қалпына келтіреді// Аллергиялык эсергащ болмауы *** Аттачмен орнатылуы керек:// Артикуляторда// Окклюдаторда// +Параллелометрде// Ғаныш моделінде// Отқа төзімді модельде *** «Gerec» жүйесі өзінен нені білдіреді:// +Жоңғыш аспаппен өңдеу арқылы ортопедиялық құралымды әзірлеу// Панорамалық рентгенограмманы алатын аппарат// Тіс түгел болмаған кезде тістерді салатын жүйе// Табақшалы протездерді полимерлейтін жүйе// Сауыттар мен көпір тәрізді протездерді алатын жүйе *** Пластмасса сауыт дайындағанда, екінші клиникалық, кезеңде дәрігер тактикасының реттілігі:// тіс тұқылынан, балауыздан жасаған сауытпен қалып алу// тістің окклюзиялық бетін қосымша егеу// тістем күйінде қалып алу// +коррекциялау тіске кигізіп шақтау, тістес пластмассамен перебазировкалау, жылтыратқаннан кейін nішінін коррекциялап, фосфат цементпен бекіту// пластмассамен перебазировкалау *** СТЖБ - ның элементі:// +Төменгі жақ ойығы, буын капсуласы, буын төмпешігі, төменгі жақ сүйегінің басы, буын дискісі, байламдар// Төменгі жақ ойығы, төменгі жақ сүйегінің басы, буын дискісі, байламдар// Буын капсуласы,төменгі жақ ойығы, буын төмпешігі, төменгі жақ сүйегінің басы, байламдар// Төменгі жақ ойығы, буын капсуласы, төменгі жақ сүйегінің басы, байламдар// Төменгі жақ ойығы, төменгі жақ сүйегінің басы, буын дискісі *** Төменгі жақтың трансверзаьді қозғалысы іске асырылады:// Қанат тарізді латеральді бұлшықетің екі жақты жиырылуымен// +Қанат тарізді латеральді бұлшықетің бір жақты жиырылуымен// Қанат тарізді медиальді бұлшықетің екі жақты жиырылуымен// Қанат тарізді медиальді бұлшықетің бір жақты жиырылуымен// Шайнау бұлшықетінің екі жақты жиырылуымен *** Металлокерамикалық сауытарды дайындау кезінде үлгі алар алдында қызыл иек ретракциясын жүргізеді:// Қызыл иекті зақымдамау үшін// +үлгілік массаны текшеге дейін жеткізу// Кілегей қабаттың толық үлгісін алу үшін// Жақсы орнықтыру үшін// Тіс аралық бүртіктердің анық үлгісін алу үшін *** Тортоаномалия бұл:// тістердің вестибулярлы ығысуы// +тістің осі бойынша айналуы// тістердің биік орналасуы// тістердің оральды бағытта ығысуы// тістердің төмен орналасуы *** Жаңа туылған нәрестенің төменгі жақтың қалыпты орналасуы:// ортогнатиялық// +ретрогнатиялық// прогнатиялық// вариабелді// прогениялық *** Шайнау қызметін зерттейтін әдісі:// рентгенография// +мастикоциография// электромиография// телерентгенография// томография *** Тістер ретрузиясы деген:// +фронтальды тістердің оральды бағытта орналасуы// фронтальды тістердің вестибулярлы бағытта орналасуы// бүйір тістердің ұрт бағытында орналасуы// бүйір тістердің дистальды бағытта орналасуы// бүйір тістердің мезиальды бағытта орналасуы *** Бала 5.5 жаста. Жоғарғы алдыңғы тістер төменгілерін толық жабып тұр. Осы көрсетілген жағдайды қайсы қалыпқа жатқызуға болады:// +қалыптасып келе жатқан ауытқуға// қалыптасып келе жатқан ақауға// норманың түріне// қалыптасқан ауытқуға// қалыптасқан ақауға *** Баланың бет әлпетін қарағанда кең өткелді, аденоидты бетті көруге болады, еріндері түйіспейді. Осы көрсетілген клиникалық жағдай қандай қызметтің бұзылғанын көрсетеді:// +тыныс алу// жұту// сөйлеу// шайнау// сору *** Бала 7 жаста. Шешесі эстетикалық бұзылысқа шағымданады. Ауыз қуысын тексергенде тіл үзбесі қысқа. Бұл патология қандай тіс қатарының өзгеруіне әкелуі мүмкін:// +төменгінің қысқаруы// жоғарғының қысқаруы// төменгінің кеңеюі// жоғарғының тарылуы// төменгінің тарылуы *** Бала 10 жаста. Эстетикалық бұзылысқа шағымданады. Объективті берілгендер: Бетті бүйірінен қарағанда шығыңқы. Төменгі ерні ішке қарай орналасқан, төменгі үштен бір бөлігі қысқарған. «Оймақ» симптомы бар. Дәрігер прогнатиялық тістесу диагнозын қойды. Салыстырмалы диагностикасын жүргізу үшін қандай клиникалық сынамасын өткізу қажет:// +Эшлер-Битнер// Ильина-Маркосян// Хорошилкина// Малыгин// Шварц *** 6 жастағы балада барлық тістері уақытша, бүйір тістердің бұдырлары айқын, диастемалары мен тремалары жоқ. Бұл клиникалық көрініс қандай тіс жақ жүйесінің бұзылуынан болады:// +шайнау// сору// жұтыну// тыныс алу// сөйлеу *** Бала 5 жаста. Төменгі ернін соратын әдеті бар. Қандай аномалия даму мүмкін:// +төменгі жақтың алдыңғы бөлігінің жалпақтануы// төменгі жақтың алдыңғы бөлігінің қысқаруы// жоғарғы жақтың алдыңғы бөлігінің жалпақтануы// жоғарғы жақтың алдыңғы бөлігінің қысқаруы// төменгі жақтың алдыңғы бөлігінің ұзаруы *** Шешесі эстетикалық бұзылысқа шағымданады. Ауыз қуысын тексергенде жоғарғы жақтың тіс қатарының тарылуы байқалады.Бұл патология қандай тістесу аномалиясына әкелуі мүмкін:// +прогнатиялық// прогениялық// латерогнатиялық// ашық// латерогениялық *** Бала 9 жаста. Шешесі эстетикалық бұзылысқа шағымданады. Ауыз қуысын тексергенде жоғарғы жақтың тіс қатарының сол жағынан тарылуы байқалады.Бұл патология қандай тістесу аномалиясына әкелуі мүмкін:// +бір жақты буккальды айқасқан// екі жақты лингвальды айқасқан// латерогнатиялық// екіжақты буккальды айқасқан// бір жақты лингвальды айқасқан *** Бала 1 жаста, анамнезінен жасанды тамақтануда болғаны анықталған. Анасы төменгі ерінін ішіне еніп тұруына, оны сорып журуіне шағымданады. Қарау кезінде иектің артқа ығысуы анықталды, төменгі ерні жоғарғы ернінің астына сорылады. Төменгі жағы квадрат пішінді. Сагитальды бағыттағы жақ арасындағы қашықтық 1,5 мм. Осы патологияның мүмкін болатын себептері:// тістердің кешігіп жарып шығуы// тістердің ерте жарып шығуы// +жасанды тамақтандыру// тілдің қысқа үзбесі// тұқым қуалайтын фактор *** Бала 3 жаста. Шешесі жоғарғы еріннің соруына және ішке қарай орналасуына шағымданады. Балада төменгі жақтың алдыға қарай жылжытатын жағымсыз әдеті бар. Қарап тексергенде, бет әлпетінің профилі иілген, мұрын ерін қатпары айқын.Ортодонтиялық емін қолданбаса, қандай тістесу аномалиясы дамиды:// ашық// айқасқан// прогнатиялық// +прогениялқ// терең *** Бала 1 жаста. Анасы төменгі еріннің ішіне енуіне және оны соруына шағымданады. Төменгі жақтың пішіні квадрат. Сагитальды бағаттағы жақтар арасындағы қашықтық 1,5 мм. Қажетті ортодонтиялық ем жүргізілмегенде балада қандай тістесу патологиясы дамиды:// ашық тістесу// айқас тістесу// +прогнатиялық тістесу// прогениялық тістесу// ортогнатиялық тістесу *** Науқас 12 жаста. Алдыңғы бөлімінде тістердің түйіспеуіне шағымданып, клиникаға қаралды. Анамнезінен: 10 айға дейін омыраумен емізілген, ұзақ уақыт төменгі ернін тістеп жүрген. Қарау кезінде бет конфигурациясының бұзылуы анықталды: беттің төменгі үштен бірінің ұзаруы, мұрын ерін және иек қатпарының тегістелуі, еріндерінің түйіспеуі. Жоғарғы жақ алдыңғы бөлімі ұзарған, төменгісі біраз жалпайған, альвеоляры өсінділері жоғарғы жақта аса дамыған. Аталған патологияда тіс жақ жүйесінің қай қызметі бұзылған:// тыныс алу// жұтыну// сөйлеу// +шайнау// тістеу *** Бала 5 жаста.Профилактикалыққаралу мақсатына келген, шағымы жоқ. Объективті берілгендер: беті симметриялы, жүрісі белсенді. Мұрын ерін қатпары шамалы айқын. СТЖБ барлық бағытта бос. Ауыз қуысында: тіс формуласына жасына сай. Тіс доғасының пішіні жартылай шеңбер. Ұйқыда болғанда қолын төменгі жақ астына салып, басатын жағымсыз әдеті бар. Бұл жағымсыз әдет қандай тіс жақ жүйесінің өзгеруіне әкеледі:// жақ сүйектің бір жақтан тегістелуі// жақ сүйек бет аймағының бұлшық ет тонусының өзгеруі// жоғарғы жақ сүйектің тарылуы// +төменгі жақтың бір жаққа ығысуы// жоғарғы тіс қатарының тарылуы *** Науқас 14 жаста. Объективті: иектің алдыға шамадан тыс шығуы. Беттің төменгі бөлігі ұзарған, алдыға шығыңқы, төменгі ерін жоғарғы ерінге қарағанда шығыңқы. Ауыз қуысында кері күрек тісті түйісу, бүйір тістердің ара қатынасы – Энгель III класс бойынша, берілген патологияның мүмкін болатын этиологиялық факторы қандай:// жоғарғы ерінді тістеу әдеті// ЛОР ағзаларының ауруы// бүйір тістерді ерте жоғалту// +тұқым қуалау// биік жастықта ұйықтау *** Бала 8 жаста. 1.2, 2.2 тістерінің шығуының кешігуіне шағымданып келді. Анамнезінен анықталды сүт тістер уақытында түсіп, төменгі күрек тістер уақытылы шыққан. Ауыз қуысын қарау кезінде тұрақты жоғарғы күрек тістердің жоқтығы анықталды. Төменгі күрек тістердің кесу қыры жоғарғы альвеолярлы өсіндінің шырышты қабатына дейін тиіп тұрғаны анықталды. Балада қажетті ортодонтиялық емсіз қандай тістесу патологиясы пайда болады:// ортогнатиялық тістесу// айқас тістесу// +терең тістесу// ашық тістесу// прогнатиялық тістесу *** Бала 6 жасар. Жұтыну кезінде тіс қатарлары арасына тілін итеру әдеті пайда болды. Қажетті ортодонтиялық емсіз қандай аномалия пайда болуы мүмкін:// терең тістесу// +айқас тістесу// прогнатиялық тістесу// ортогнатиялық тістесу// тік тістесу *** Тірі ұлпаны жартылай алып тастау әдісі бұл:// девитальды пульпотомия// +витальды пульпотомия// девитальды пульпоэктомия// витальды пульпоэктомия// биологиялық әдіс *** Ауыз қуысы кіре берісінің орташа тереңдігі құрайды:// 1-3 мм// 2-5 мм// 5-10 мм// +10-12 мм// 3-7 мм *** Науқаста қанат тәріздес өсінді – жақ кеңістігінің флегмонасы анықталды. Инфекциалы – қабыну процесінің жергілікті белгілерін көрсетіңіз:// жақ асты аймағының тіндерінің айқын ісінуі// ауыз қуысы түбінің артқы бүйір бөлігінің айқындалған ісінуі// жұтқыншақтың бүйір қабырғасы аймағы тіндерінің ісінуі// +қанаттәріздес өсінді – жақ қатпары аймағының гиперемиясы және ауырсыну// көз асты аймағы жұмсақ тіндерінің айқын ісінуі *** Бала 14 жаста. Сол жақ самай – төменгі жақ буынының анкилозы диагнозы қойылған. Беттің төменгі 1/3 бөлігінің деформациясының себебі:// бет нервісінің парезі// +төменгі жақ сүйегінің сол бөлігінің денесінің және өсіндісінің жетілмеуі// төменгі жақ сүйегінің оң бөлігінің денесінің және өсіндісінің жетілмеуі// төменгі жақ сүйегінің денесінің және өсіндісінің шамадан тыс өсуі// зақымдану бөлігінде шайнау бұлшық етінің гемигипертрофиясы *** Бала 3 жаста. Жоспарлы қарау кезінде 8.5 тістің шайнау бетінде терең кариесті қуыс анықталды. Эксквамация кезінде жұмсарған дентин астында қанағыш, аурушаң ұлпа ашылған. кп=6. Алғашқы диагноз қойыңыз:// жедел серозды пульпит// жедел іріңді пульпит// +созылмалы фиброзды пульпит// созылмалы гангренознды пульпит// созылмалы фиброзды пульпиттің асқынуы *** Бала 7 жаста. Қарау кезінде 3.6 тісте терең кариесті қуыс анықталды. Сауыттық ұлпа некрозға ұшыраған, түбір өзектерін зондпен тексергенде ауырсыну бар. R-суретте: түбірлердің ¾ бөлігі қалыптасқан, сүйектің ыдырау ошақтарының шекарасы екі түбірде де айқын емес. Алғашқы диагноз қойыңыз:// созылмалы гранулематозды периодонтит// созылмалы фиброзды периодонтит// +созылмалы грануляциялық периодонтит// созылмалы гангренозды пульпит// созылмалы фиброзды пульпит *** 12 жасар бала қызылиек қанағыштығына және тамақ жегенде ауырсынуына, ауыз қуысының жағымсыз иісіне шағымданады. Бала әлсіз, басы ауырады, ұйқы бұзылған, тәбеті жоқ. Объективті: қызылиек ісінген, күрең-қызыл түсті, қызылиек бүртіктері өліеттенген. Ерін, ұрт, тіл кілегей қабатында сұр қақпен жабылған ойықтар бар. Тіл қақпен жабылған, сілекей тұтқыр. Алғашқы диагноз қойыңыз:// +Венсан жаралы-өліеттенген стоматиті// ауыз қуысының Бехчет ауруы// Дюринг герпетиформды дерматиті// ауыз қуысының Беднар афтасы// созылмалы жайылмалы кандидозы *** 1 жастағы балада анасы жоғары күрек тістерінің мойын аймағындағы күңгіртенуді байқаған. Анамнезінен: бала уақытынан ерте туылған, жасанды түрде қоректенген, I дәрежедегі рахит, орташа ауырлықтағы диспепсия. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// эндемиялық флюороз// +эмаль гипоплазиясы// беткей тіс жегісі// дақ сатысындағы тіс жегісі// орташа тіс жегісі *** Бала 5 жаста. Төменгі жақтың оң бөлігінің ауырсынуына шағымданады. Жалпы жағдайы қанағаттанарлық. Жергілікті: ұрт аймағының жұмсақ тіндерінің ісінуі әсерінен беті ассиметриялы, ісіну шекаралары айқын емес, ауырсынады. 85 тіс сауытының ½ бөлігі бұзылған, перкуссия ауырады. 84, 85 тістер аймағы шырышты қабығы қызарған, ісінген, өтпелі қатпар тегістелген, ауырсынады. Алғашқы диагноз:// жедел диффузды остеомиелит// +жедел іріңді периостит// одонтогенді флегмона// аденофлегмона// одонтогенді абцесс *** Бала 6 жаста. Төменгі жақтың оң бөлігі ауырады. Жалпы жағдайы орташа. Жергілікті: төменгі жақтың оң бөлігінің жақ асты тіндері ісінген. Беті ассиметриялы. Пальпация кезінде инфильтрат тығыз, қатты ауырсынады, шекарасы айқын емес, терісі қызарған, қатайған. Ауыз қуысында өзгерістер жоқ. Алғашқы диагноз:// жедел серозды лимфаденит// жедел іріңді лимфаденит// одонтогенді флегмона// аденофлегмона// +сиалоденит *** Бала 10 жаста. Жоғарғы жақтың сол бөлігі ісінген. Ісінген аймақ ауырмайды, көлемі біртіндеп ұлғайған (2 ай ішінде). Қарау кезінде жоғарғы жақтың сол бөлігі ісінуінен бет ассиметриясы, тері жамылғысы қалыпты. Ауыз қуысында: өтпелі қатпар бойында 22, 23 тістер аймағында томпаю бар. Пальпация ауырсынбайды, Дюпюитрен симптомы анықталады. Алғашқы диагноз:// жедел іріңді периостит// +радикулярлы ұра// остеобластокластома// хондрома// одонтома *** Бала 5 жаста. Жоғарғы жақтың оң бөлігі ауырады. Жалпы жағдайы орташа. Жергілікті: оң жақ көз асты және ұрт жұмсақ тіндері ісінуінен беті ассиметриялы. Ісіну жұмсақ консистенциялы, айқын шекарасы жоқ, аурушан. Бұрыштық вена бойы ұлғайған, тығыз, аурушан. Ауыз қуысында 55 тіс ½ бөлігі бұзылған, перкуссия оң, тіс айналасындағы шырышты қабық қызарған, ісінген, өтпелі қатпар тегістелген, ауырсынады. Алғашқы диагноз:// жедел одонтогенді диффузды остеомиелит// жедел іріңді периостит// ұрт аймағының одонтогенді флегмонасы// самай аймағының одонтогенді флегмонасы// +жедел іріңді периостит. Бұрыштық көктамыр флебиті *** Бала 7 жаста. Төменгі жақтын сол бөлігі ауырады. Жалпы жағдайы орташа. Дене қызуы 39 градус. Бала әлсіз. Тері жамылғысы бозғылт. Жергілікті: сол жақ ұрт, төменгі жақ асты жұмсақ тіндері ісінген, беті ассиметриялы. Пальпация кезінде инфильтрат аурушан, шекарасы айқын емес. Ауыз қуысында 75 тіс 1/3 бөлігі бұзылған, перкуссия оң. Шырышты қабығы қызарған, вестибулярлы және тіл беті ісінген, альвеолярлы өсінді муфта тәріздес жуандаған. Алғашқы диагноз:// +жедел одонтогенді диффузды остеомиелит// жедел іріңді периостит// одонтогенді флегмона// аденофлегмона// жедел іріңді сиалоденит *** Емханаға 12 жасар бала келді. Объективті: 1.6 тістің шайнау бетінде тіс қуысымен байланыспайтын терең тісжегі қуысы бар, эмаль жиегі тегіс, дентин құрғақ пигменттелген. Тісжегі белсенділік дәрежесін анықтаңыз:// +компенсирленген// декомпенсирленген// субкомпенсирленген// жедел// созылмалы *** Бала 5 жаста. Қарау кезінде 7.5 тісте грануляциялық тінге толы терең кариесті қуыс анықталған. Анамнезінен: тамақ ішкенде қанайды, аздап ауырады. Бұрын тіс түнде өздігінен себепсіз ауырған. Алғашқы диагноз қойыңыз:// жедел серозды пульпит// созылмалы фиброзды пульпит// созылмалы гангренознды пульпит// +созылмалы грануляциялық пульпит// созылмалы фиброзды пульпит өршуі *** Бала 10 жаста. Объективті: 3.6 тісте жұмсарған және пигменттелген дентинге толы кариозды қуыс бар. Зондтау бүкіл түбі бойы ауырады. ЭОМ=10 мкА. Алғашқы диагноз қойыңыз:// пульпит өршуі// созылмалы периодонтит// +терең тісжегісі// жедел пульпит// гангренозды пульпит *** 6 жасар баланы анасы стоматологқа алып келді. Бала 4 күн бойы ауырады, дене температурасы 38,8º, басы ауырады, әлсіз, құсқысы келеді. Ерін қызыл жиегі құрғақ, қанды қабыршақтар бар. Қызыл иегі қызарған, ісінген, қызылиек бүртіктері, қызылиек жиектері жараланған, фронтальді бөлікте қызылиек бүртіктері өліеттенген, сұр-кір қақпен жабылған. Тістерде тіс шөгінділері көп. Алғашқы диагноз қойыңыз:// жедел катаральды гингивит// +ойық жаралы некрозды гингивит// созылмалы гингивит өршуі// созылмалы пародонтит өршуі// созылмалы гипертрофиялық гингивит *** 4 жастағы баланың 7.5 тісінде шайнау беткейлерінде эмаль мен дентин шекарасында кариозды қуыстар бар. Шағымы жоқ, кариозды қуысты зондтағанда түбі тығыз, эмаль-дентин шекарасында сезімтал болып келеді. Сіздің алғашқы диагнозыңыз:// эндемиялық флюороз// эмаль гипоплазиясы// беткей тіс жегісі// дақ сатысындағы тіс жегісі// +орташа тіс жегісі *** Бала 2 жаста. Жарақат алған, диванның шетіне соғылған. Анасы жоғарғы еріннің ісінгенің байқаған. Медициналық көмекке жүгінген. Дәрігер стоматолог диагноз қойды: 51, 52, 61, 62 тістердің жартылай шығу. Емдік тактика қандай:// тістерді жұлу// тістер реплантациясы// эндодонтиялық емдеу// +«Д» бақылау, диета// шина салу *** Тіс жұлу мақсатында балаға лидокаинмен жергілікті анестезия жасалған. Анестезиядан кейін баланың түрі бозарып, әлсіздік сезінген, аяқ қолдары суып, есінен танып қалды, пульс жиілеген, әлсіз. Балада қандай асқыну:// +анафилактикалық шок// коллапс// асфиксия// Квинке ісінуі// естен тану *** 2.вариант Бұрғылап өңдегеннен кейін дентин бетінде пайда болатын қабаттың аталуы:// +Жағылған («майланған») қабат// Гибридті қабат// Жарқыраған қабат// Сәулеленген қабат// Оттегімен ингибирленген қабат *** Кариесстатикалық қасиеті бар цементтер:// Цинк-фосфатты// Мырыш-тотықты-эвгенольды// Поликарбоксилатты// +Шыныиономерлі// Силикатты *** 35 жастағы науқас стоматологиялық клиникаға жалпы жайсыздыққа, дене температурасының көтерілуіне, мойын мен бетте қызыл дақтардың пайда болуына шағымданып келді. Объективті: ауыз қуысында жайылған эритема мен кілегей қабаттың ісінуі, түрлі пішінді көпіршіктер пайда болған, олар тез жарылып фиброзды қақпен жабылған ауыратын эрозиялар түзеді. Сіздің болжам диагнозыңыз:// Жүйелі қызыл жиегі// +Көп түрлі жалқықты эритема// Созылмалы қайталамалы афтозды стоматит// Қайталамалы терең тыртықты афталар// Бехчет синдромы *** Жайсыздыққа, әлсіздікке, дене температурасының жоғарылауына, қызыл иекте күрт ауырсынулардың болуына, олардың қанағыштығына, ауыз қуысының жағымсыз иісіне шағымданады. Объективті: қызарған, ісінген қызыл иек көрінісінде кір-сұр түсті қақ түрінде қызыл иек жиектерінің өліеттенген аймағы анықталады. Тістерде көп мөлшерлі жұмсақ қақ, тіс тастары бар. Сілекей қою, тұтқыр. Қан анамнезінде-лейкоцитоз, ЭТЖ жеделдеуі. R- граммада сүйек тінінің өзгерістері жоқ. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// Жедел катаральды гингивит// Созылмалы катаральды гингивит// Созылмалы катаральды гингивиттің өршуі// +Ойық жаралы гингивит// Созылмалы жайылмалы пародонтиттің өршуі, жеңіл дәрежелі *** Шағымы жоқ. Объективті: тіл жұмсақ, аздап ұлғайған, терең қатпарлар-сайлар тілдің бүйір бетінде және арқасында орналасқан. Қатпарлардың түбі және бүйір беттері жіп тәрізді бүртіктермен жабылған. Келтірілген клиникалық белгілері қай ауруға тән деп ойлайсыз:// +Қатпарлы тіл// Түленген глоссит// Ромб тәрізді глоссит// Глоссодиния// Қара түкті тіл *** Науқас 4.6 тісте кариозды қуыстың болуына шағымданады. Қарағанда 4.6 тіс дистальді шайнау бетінде терең кариозды қуыс бар, тіс қуысымен жалғасқан. Зондпен терең шұқып тексергенде ауырмайды. Перкуссия ауырмайды, түбір ұшы бойы аймағының кілегей қабаты түсі өзгермеген, пальпациялағанда ауырмайды. Температуралық тітіркендіргіштерге реакция теріс. Рентгенограммада дистальді түбір ұшы аймағында периодонтальды саңылау біркелкі кеңейген. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// Созылмалы гранулденген периодонтит// Созылмалы гранулематозды периодонтит// +Созылмалы фиброзды периодонтит// Созылмалы гангренозды пульпит// Созылмалы фиброзды пульпит *** 46 жастағы науқас стоматологиялық бөлімге ауыз қуысын сауықтыру және протездеуге дайындалу мақсатында келді. Объективті тексергенде қатты таңдай кілегей қабатының мөлдір емес көрінісінде оның артқы 1/3 бөлігінде майда қызыл түйіншіктер көрінеді. Олардың ортасында кеңейген шығу өзектері нүкте тәрізді орналасқан. Келтірілген клиникалық белгілері қай ауруға тән деп ойлайсыз:// Қызыл жалпақ теміреткі, қарапайым түрі// Қызыл жегі, қарапайым түрі// Лейкоплакия, жалпақ түрі// Созылмалы гиперпластикалық кандидоз// +Таппейнер лейкоплакиясы *** Науқас 49 жастағы әйел адам, ауыз құрғақтығына, жиырыңқы сезімнің болуына шағымданады. Тістердің қабысу сызығы, өтпелі қатпар бойында өзгермеген кілегей қабатта полигональды пішінді папулалар орналасқан, олар ақ сұр түсті бірігіп өрнек тәрізді сурет түзеді. Вуд сәулесінде бөртпелер ақ-сары түсте жарықтанады. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// Созылмалы гиперпластикалық кандидоз// Қызыл жегі// +Қызыл жалпақ теміреткі// Лейкоплакия// Шектелген рак алды гиперкератозы *** 56 жастағы науқас тістер арасындағы саңылаудың болуына, кейде қызыл иектің қанағыштығына, тістердің қозғалғыштығына, ыңғайсыздық сезімге шағымданады. Объективті: көп көлемді тіс шөгінділері анықталады, зондтағанда қызыл иек оңай қанайды, қызыл иек жиектері және бүртіктерінің тегіс емес атрофиясы, тіс түбірі ұзындығының 1/3 бөлігіне дейін жалаңаштануы, 3.1, 1.6 тістердің 1-2 дәрежелі қозғалғыштығы анықталады. Пародонтальды қалталардың тереңдігі 5 мм-ге дейін.Келтірілген клиникалық белгілері қай ауруға тән деп ойлайсыз:// Созылмалы жайылмалы пародонтит, ауыр дәрежесі// Жеңіл дәрежелі созылмалы жайылмалы пародонтиттің өршуі// Созылмалы жайылмалы пародонтиттің жеңіл дәрежесі// Гипертрофиялық гингивит, ісінген түрі// +Орташа дәрежелі созылмалы жайылмалы пародонтит *** 27 жастағы науқас ауыз бұрышындағы ұзақ уақыт бойы жазылмайтын тілікке шағымданады. Көп темекі шегеді. Тексергенде: ауыздың сол жақ бұрышындағы тілік пальпациялағанда ауырмайды, негізінде тығыз шеміршек тәрізді инфильтрат бар. Ұрт кілегейінде-беті ақ тырналған, диаметрі 1,0 см-ге дейін ірі папулалар. Осы клиникалық көрініс қандай диагнозға сәйкес келеді:// Стрептококты ұшық// +Екіншілік мерез// Қызыл жалпақ теміреткі// Кандидозды ұшық// Таппейнер лейкоплакиясы *** 55 жастағы науқас төменгі жақ тістер сауыттарының ақауына шағымданады. Объективті: 3.6, 3.5, 3.4, 4.4, 4.5, 4.6 тістер вестибулярлы бетінің мойын аймағында дентин деңгейінде қабырғалары бұрыш түзетін ақаулар бар. Ақау беттері тегіс, жалтырланған. Зондтпен шұқығанда ауырмайды. Келтірілген клиникалық белгілері қай ауруға тән деп ойлайсыз:// +Сына тәрізді ақау// Тіс қатты тіндерінің эрозиясы// Беткейлік кариес// Орташа кариес// Тіс қатты тіндерінің өліеттенуі *** Тіс дәрігері түбір өзегін эндодонтиялық өңдеу үшін түбір өзегінің қабырғасына декальцинация әсері бар ерітіндіні қолданды. Дәрігер қандай препаратты таңдап алды:// 0,6% хлоргексидин ерітіндісі// 10% кальций глюконат// 3% сутегінің асқын тотығы// 37% ортофосфор қышқылы ерітіндісі// +10% ЭДТА ерітіндісі *** Науқастың орта тісжегіні емдеуде тісжегі қуысы егеп тазаланды, медикаментозды өңделді, аралық төсем қойылды, адгезия жүйесі жағылды, жарықпен кептірілді, қуыс тұрақты пломбалық материалмен жабылды. Пломбылық материалдың әр бір қабаты галогенді сәулемен кептірілді, тегістелді, өңделді. Емдеу барысында қай кезең орындалмады:// емдік төсемнің қойылуы// +кондиционерлеу// праймер жағуы// адгезив жағуы// фторлак жағуы *** 36 тістің шайнау бетінде үлкен көлемді, терең тіс жегі қуысы бар, тереңдігі 4-5мм. Тіс дәрігер тіс жегі қуысты егеп тазалады, медикаментозды өңделді, табанына емдік төсем, сосын аралық төсем қойылды, эмаль және дентин кондиционерленді, адгезия жүйесі жағылды, сәулемен кептірілді, тұрақты пломбылық материалды бір порциямен апарып қуысты жапты, тегістеді, өңделді. Дәрігер емдеу барысында қай кезеңді дұрыс орындамады:// аралық төсем тіс жегі қуысының қабырғасына қойылмады// емдік төсемді қоюдың қажеті жоқ// праймер жағылмады, кептірілмеді// адгезия жүйесі жағылмады, кептірілмеді// +пломбылық материал бірнеше порциямен апарылмады *** Науқастың жасы 37. Төменгі жақ тістің сыздап ауратынына шағымданады. Ауру сезімі тістегенде күшейе түседі. Бір апта бұрын тісте мышьяк қойыртпағы қалдырылған, екі күннен кейін қабылдауға келмеді. Қарап тексергенде 4.6 тісте уақытша пломба сақталған, қағып тексергенде ауру сезімі бар, тіс аймағындағы шырышты қабат аздап ісінген, қызарған. Тісті емдеу барысында түбір өзектерін медикаментозды өндеу үшін және мақта білігін өзек ішіне қалдыру үшін қандай препараттарды қолдану қажет:// сутегінің асқын тотығының 3% ер-сі// 1% трипсин ер-сі// +1% иодинол ер-сі// 10% ЭДТА ер-сі// 5% гипохлорид ер-сі *** Науқастың жасы 32, дәрігерге 3.6 тісінің температуралық тітіркендіргіштердің әсерінен ауыратынына шағымданады. Клиникалық тексерулерден кейін науқасқа 3.6 тісінің терең тіс жегіcі диагнозы қойылды. Тіс дәрігер терең тіс жегіні емдеу барысында аралық төсем ретінде құрамында фтор ионы бар материалды қолдануды дұрыс көрді.Дәрігер қандай материалды таңдап алуы тиіс:// +Кавитан// Силицин// Фосфат-цемент// Дайкал// Белацин *** Тіс дәрігер тіс түбір өзегін пломбылау кезінде пломбалық материалды түбір ұшы тесігінен шығарып жіберді. Бұл асқынуға не себеп болды:// өзек қабырғасы перфорациясы// өзекте құралдың сынып қалуы// тіс қуысы табанының перфорациясы// тіс қуысының толық ашылмауы// +анатомиялық тесіктің шамадан тыс кеңейту *** Тұрақты пломбаның ұзақ мерзімді сақталуына үлкен ықпалын тигізетін тіс жегісін емдеудің ең маңызды кезеңі:// +Тіс жегі қуысын пішіндеу// Тіс жегі қуысын ашу// Тіс жегі қуысын кеңейту// Аралық төсем қою// Тіс жегі қуысын жуу *** Тіс дәрігер 3.6 тісті ұлпа қабыну диагнозымен емдеу үшін жансыздандырылу жасалды, егеп тазалады, тіс қуысын ашты, сауыт ұлпасын алды, медикаментозды өңдеу жасалды. Сосын емдік пен аралық төсем, тұрақты пломбасы қойылды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емделді:// девитальды экстирпация// +витальды ампутация// консервативті// аралас// витальды экстирпация *** Науқастың 3.5 тісте гранулематозды периодонтит, тістің түбір ұшында сүйек деструкциясы байқалады (гранулема). Түбір өзегін пломбылау үшін қандай пломбылық материалды таңдайсыз:// +Биокалекс // фосфат цемент// цинк эвгенол пастасы// резорцин формалин пастасы// антибиотик негізінде *** Науқас Н., 36 жасар сол жақ төменгі жақ аймағында жылан көзі барына, ірің бөлініп тұратындығына шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: 2 ай бұрын зақымдану алған, көмекке қаралмаған. Төменгі жақ асты аймағында ауыру сезімін байқап 2-3 аптадан кейін өздігінен қайтқан. Объективті: сол жақ төменгі жақ асты аймағында жылан көз байқалады, грануляцияға толы, ірің бөлініп тұр. Аузын ашуы қалыпты. Ауыз қуысында: 36-37 тістер аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. Болжамалы диагноз:// төменгі жақ асты абсцесі// төменгі жақ асты флегмонасы// жақтың жедел остеомиелиті// жеделдеу остеомиелит// +созылмалы остеомиелит *** Науқасты қарағанда 25, 26 тістер аралығында қатты таңдайда шар тәріздес ісік бар,ортасында флюктуация анықталады. Болжамалы диагноз:// +жоғарғы жақтың іріңді приоститі// жедел іріңді периодонтит// жоғарғы жақтың жедел остеомиелиті// жедел үсті остеомиелит// өршіген созылмалы периодонтит *** 35 жасар науқас А. жол танспорттық апаттынан кейін жедел жәдем көмегімен жеткізіліп бет-жақ хиругиясына шұғыл ретте жатқызылған, шағымдары бетінің ауыру сезімі, ісуі, ауызын шектеулі ашуы. Бас ауру және бас айналу, лоқсу мен құсу. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Екі жақтық пароорбитальды гематомасы. Диагностикалық қарауда: басты игенде мұрыннан сұйықтық ағуының күшеюі байқалады. Қандай ем анағұрлым қолданылады:// Васильев шендеуіші// Порт шендеуіші// +Збарж аппараты// Тигерштедт шендеуіші// Остеосинтез *** Науқас Б., 32 жасар бет-жақ хиругиялық бөлімшесіне қаралған, шағымдары ауыру сезімінің жұтыну кезінді пайда болуы, ауызының шектеліп ашылуы, тістесуінің бұзылуы, ас шайнай алмауы. Анамнезден белгісіз адамдар соғып-сабап кеткен. Есін жоғалтпаған, лоқсу мен құсу болмаған. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Ауыз ашуының шектелуі II дәрежелі. Жақ бұрышында "басып тексеру" симптомы оң нәтиже береді. Анағұрлым қолданылатын тексеру әдісі:// мұрын қосалқы қуыстары рентгенографиясы// +бет қаңқасы сүйектерінің рентгенографиясы// жақтың аксиалды проекциясындағы рентгенографиясы// компьютерлік томография// эхоэнцефалография *** Науқас Б., 32 жасар бет-жақ хиругиялық бөлімшесіне қаралған, шағымдары ауыру сезімінің жұтыну кезінді пайда болуы, ауызының шектеліп ашылуы, тістесуінің бұзылуы, ас шайнай алмауы. Анамнезден белгісіз адамдар соғып-сабап кеткен. Есін жоғалтпаған, лоқсу мен құсу болмаған. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Ауыз ашуының шектелуі II дәрежелі. Жақ бұрышында "басып тексеру" симптомы оң нәтиже береді. Анағұрлым қолданылатын емдеу әдісі:// Померанцев-Урбанская шендеуіші// Збарж шендеуіші// Фальтин- Адамс бойынша бекіту// +Тигерштедт шендеуіші// тікелей емес остеосинтез *** Науқас М., 23 жасар сол жақ бетінің тұрақты, қиналтып, ашытып ауыру сезіміне шағымданып түскен. Анамнезінен: 2 сағат бұрын ыстық будан күйген. Объективті: сол жақ бет терісінің қызаруы байқалады, шеттерін таза-сары сұйықтығы бар көпіршіктер қоршаған. Ауыру сезімі сақталған. Анағұрлым қолданылатын емдеу әдісі:// +жегілікті ем// антибактериалды ем// дезинтоксикациялық ем// сенсибилизацияға қарсы ем// гемодиализ *** Науқас С., 21 жасар бет аймағының ауыруын, ұйып қалу сезіміне, ісінуіне, оң көзінің екі еселеніп көруіне және аузының шектеліп ашуына шағымданып түскен. Анамнезінен: 2 күн бұрын соққы алған, есін жоғалтпаған. Объективті: бет аймағы жұмсақ тінінің ісінуінен бет асимметриясы байқалады, терісі қалыпты. Саусақпен басып тексергенде ауырады, көз ұяшығының төменгі қырының біркелкілігі бұзылған. Ауызының шектеліп ашылуы 2,5см-ге дейін. Бұл ақауда анағұрлым қолданылатын оперативтік емдеу әдісі:// остеосинтез// екі жақтық шендеу// Адамс бойынша ілу// +суйектер репозициясы// қанқалы орнына тарту *** Науқас М., 72 жасар мұрынының бір жақ бетінде ұзақ жазылмайтын жарасын шағымданып емханаға қаралған. Анамнезден: жарасының пайда болғанына 3-4 жыл болған, бәсең ұлғайған, ертеректе қабылдаған консервативтік емнен оң нәтиже болмаған. Объективті: мұрынының оң жақ үстіңгі бетінде эрозия бар, ортасы суланған, кей жерлерінде қабыршақтанған. Эозия кеңінен таралған, инфильтрация белгілерінсіз. Анағұрлым қолданылатын емдеу әдісі:// химиялық терапия// +сау тіндер аумағында кесіп алу// сәулелі терапия// дермобразия// консервативтік емдеу *** Науқас Н., 36 жасар сол жақ төменгі жақ аймағында жылан көзі барына, ірің бөлініп тұратындығына шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: 2 ай бұрын зақымдану алған, көмекке қаралмаған. Төменгі жақ асты аймағында ауыру сезімін байқап 2-3 аптадан кейін өздігінен қайтқан. Объективті: сол жақ төменгі жақ асты аймағында жылан көз байқалады, грануляцияға толы, ірің бөлініп тұр. Аузын ашуы қалыпты. Ауыз қуысында: 36-37- тістер аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. Анағұрлым қолданылатын қосымша тексеру әдісі:// УЗИ- диагностика// +рентгендік әдіс// диафоноскопия// компьютерлік томография// магниттік- резонанстық томография *** Жедел одонтогенді іріңді лимфаденит кезінде анағұрлым қолданылатын емдеу әдістері:// лимфа түйіні орналасқан аймақтың терісін кесу, бактерияға қарсы терапия// себепші тісті жұлу, лимфа түйіні пункциясы, бактерияға қарсы терапия// +себепші тісті жұлу, іріңді ошақты ашу, бактерияға қарсы терапия// лимфа түйіні орналасқан аймақтың терісін кесу және антибиотиктерді эндолимфатикалық енгізу// себепші тісті жұлу, лимфа түйіні айналасына 0,5% новокаин ерітіндісін енгізу *** Дәрігер тістерді жұлу үшін анағұрлым қолданылатын жансыздандыру әдісі:// аппликациялық жансыздандыру (лидокаин, новокаин, ультрокаин және т.б.)// обтурациялық жансыздандыру// +өткізгіштік жансыздандыру// паранефральды жансыздандыру// бифокальды жансыздандыру *** Науқас К., 20 жасар сол жақ бет аймағының ісінуіне, осы жердің оқтын-оқтын ауруына шағымданып қаралған. Анамнезден: 2 күн бұын іріңдікті сыққаннан кейін домбығу байқалған. Объективті: сол жақ бет аймағы жұмсақ тіндеінің домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды. Ісік ортасында іріңді төмпешік бар. Саусақпен тексергенде 2х3см. мөлшерде инфильтрат анықталып, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Анағұрлым көрсетілетін оперативтік ем:// абсцессті ашу// флегмонаны ашу// +шиқанды ашу// көршиқанды ашу// лимфаденитті ашу *** Науқас К., 18 жасар сол жақ бет аймағының ісінуіне, осы жердің оқтын-оқтын ауруына шағымданып қаралған. Анамнезден: 2 күн бұын іріңдікті сыққаннан кейін домбығу байқалған. Объективті: сол жақ бет аймағы жұмсақ тіндеінің домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды. Ісік ортасында іріңді төмпешік бар. Саусақпен тексергенде 2х3см. мөлшерде инфильтрат анықталып, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Оперативтік ем кезінде анағұрлым қолданылатын жансыздандыру түрі:// +инфильтрациялық жансыздандырумен// өткізгіштік жансыздандырумен// эндотрахеальды наркозбен// тамыр ішілік наркозбен// «жорғалау» инфильтраты әдісімен *** 28 жасар науқас Н., стационарға түскен диагнозы 48-тістен болған оң төменгі жақтың жедел іріңді остеомиелиті. Анағұрлым қолданылатын емдеу тактикасы:// Барлық қозғалғыш тістерді жұлу, физиотерапия, қабынуға қарсы терапия// Іріңді ошақтар ашу, медикаментозды терапия, физиотерапия// Консервативтік ем, физиотерапия// +Себепші тісті жұлу, іріңді ошақтарды ашу, медикаментозды терапияны тағайындау// Антибиотикотерапиясы, периостотомия, физиотерапия *** «Себепкер» тісті жұлу, периостотомия, қабынуға қарсы терапия. Бұл емдеу шаралары қолданылады:// Жедел іріңді пульпитте// Жедел іріңді периодонтитте// +Жедел іріңді периоститте// Жедел іріңді лимфаденитте, флегмонада// Жедел іріңді остеомиелит *** Егер оң төменгі жақ екінші үлкен азу тістін жұлу кезінде бір түбірі қалып қалса, анағұрлым қолданылатын іс-әрекет:// Тік элеватор// +Медиалды түбір үшін «өзіңе қарай», дисталдық түбір үшін «өзіңнен қарай» бұрыштық элеваторларын қолдану керек// Медиалды түбір үшін «өзіңнен қарай», дисталдық түбір үшін «өзіңе қарай» бұрыштық элеваторларын қолдану керек// Өткір тік ұшты элеватор// Распатор *** Жоғарғы жетінші тістерді жұлудың ерекшеліктері, анағұрлым қолданылатын қысқаштар:// +Бірінші қозғалыс сыртқа қарай, бастысы люксация. Сауыттық S-тәріздес бір жақ ұшында тісшесі бар қысқыш// Бірінші қозғалыс таңдайға қарай, бастысы люксация. S-тәріздес бір жақ ұшында тісшесі бар қысқыш// Бірінші қозғалыс таңдайға қарай, бастысы ротация. S-тәріздес тісшесіз қысқыш// Бірінші қозғалыс ұртқа қарай, бастысы ротация. S-тәріздес сауыттық оң не сол жағында тісшесі бар қысқыш// Бірінші қозғалыс таңдайға қарай, бастысы ротация. Тік сауыттық қысқыш *** Төменгі жетінші тістерді жұлудың ерекшеліктері, қолданылатын қысқыаштар:// Бірінші қозғалыс ұртқа қарай, бастысы ротация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш// Бірінші қозғалыс ұртқа қарай, бастысы люксация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш// +Бірінші қозғалыс тілге қарай, бастысы люксация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш// Бірінші қозғалыс тілге қарай, бастысы ротация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш// Бірінші қозғалыс тілге қарай, бастысы люксация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш *** Үшінші үлкен азу тіс дұрыс орналасқан, ретромолярлық кеңістігі дұрыс ара қашықтықта және перикоронит диагнозы қойылды. Анағұрлым қолданылатын емдеу әдісі:// Тісті жұламыз// Секвестректомия// +Капюшонды кесіп алу// Лидокаинді аппликация// Өтпелі қатпар арқылы кесу *** Үшінші үлкен азу тіс дұрыс орналаспаған және перикоронит диагнозы қойылған. Анағұрлым қолданылатын емдеу әдісі:// +Тісті жұламыз// Cеквестректомия// Капюшонды кесіп алу// Лидокаинді аппликация// Өтпелі қатпар арқылы кесу *** Металлокерамикалық сауытарды дайындауда фарфор мен металды мықты байланыстыруға жағдай жасайды:// +оксидті қабат// адгезия// диффузия// грунт// грунт-дентин *** Мастикациография, электромиография, гальванометрия, капилляроскопия, реография, электроодонтометрия жатады:// клиникалық зеттеу әдісі// +лабораториялық зеттеу әдісі// рентгенологиялық зеттеу әдісі// физикалық зеттеу әдісі// радиологиялық зеттеу әдісі *** СТЖБ артрозы кезіндегі айрықша тиімді рентгенологиялық зерттеу әдісі:// телерентгенография// пантомография// +томография// электрорентгенография// ортопантомография *** Көпір тектес протезді дайындаудың кері көрсеткіштері:// +клиникалықсауыттары аласа тістермен шектелген ақау// клиникалықсауыттары биік тістермен шектелген ақау// төменгі жақтың ит тістерімен шектелген ақау// төменгі жақтың 4 және 6 тістерімен шектелген ақау// жоғарғы жақтың 5 және 8 тістерімен шектелген ақау *** Төменгі жақ қозғалысының графикалық жазылуы жүреді:// +Мастикациографиямен// Электромиографиямен// Гнатодинамометриямен// Фагодинамометриямен// Рентгенографиямен *** Қалып – бұл:// Протез жататын тін рельефінің және іргелес участкесінің позитивті көрінісі// +Протез жатытын тін және іргелес участкесінің теріс көрінісі// Экваторға дейінгі тістің шайнау беті және кесу қырларының ізі// Протез жататын қозғалмалы тіннің көрінісі// Шырышты қабық тамырларының қысылуын қамтамасыз ететін үзіліссіз қысымда алынған қалып *** При препарирование пациентки 68 лет полными съемными протезами, назовите воск, используемый для изготовления восковых шаблонов:// лавакс// модевакс// +базисный воск// моделировочный для бюгельных работ// формодент *** Тіс қатарының окклюзиялық жазығы түзіледі:// Тіс түйіспе нүктелері арқылы өтетін жазықтығымен// Тістердің шайнау бетімен// Күрек және ит тістердің кесу қырларымен// +Жоғарғы және төменгі жақ тістерінің жанасатын беттерімен// Жоғарғы және төменгі жақ тістерінің жанаспайтын беттерімен *** «Пародонт» деп түсінеміз:// Қызыл иек тіндері, тіс, альвеола, периодонт// +Қызыл иек тіндері, тіс альвеоласы, периодонт, тіс түбірінің цементі// Тіс, периодонт, тіс альвеоласы// Тіс түбірінің цементі, тіс альвеоласы, периодонт// Қызыл иек тіндері, тіс, альвеола, сүйектің кортикалды табақшасы *** Бip жақты тic қатарының соңындағы кетік Кеннеди жіктелуі бойынша келесі кластарға жатады:// Бірінші// +Екінші// Yшінші// Төртінші// Жетінші класс *** Жоғарғы жақ сүйегінің түскен қысымдарға мықтылығы мен төзімділігі түсіндіріледі:// Жақтың өсінділерімен// Гаймор қуысымен// Кеуекті заттармен// +контрофорстармен// Сүйек балкаларымен *** Жоғарғы жақтың төмпешігі мен альвеолярлы өсіндісінің аздап семуі, биік таңдай, өтпелі қатпардың биік бекітілуімен сипатталады:// +Оксман бойынша 1-ші тип// Оксман бойынша 2-ші тип// Оксман бойынша 3-ші тип// Оксман бойынша 4-ші тип// Оксман бойынша 5-ші тип *** Науқас үш ай бұрын миокард өлі етенуімен ауырды. 31, 32, 33, 41, 43 - 2-3 дәрежелі қозғалымы. Төменгі жағында шайнау тістеpi жоқ. Сіздің емдеу жоспарыңыз:// Денсаулығының жағдайы туралы терапевтің қорытындысы және ортопедиялық емді өткізудің мүмкіндіктері// Пародонтита терапиялық емдеу// Төменгі жаққа шеңдеуілдейтін доғалы протез// +Төменгі жаққа алмалы-салмалы протез// Кешенді емдеу: терапиялық-ортопедиялық (шендеуілдейтін доғалы протез) *** Қалыпты тістем кезінде беттің төменгі жақ өлшемін немесе альвеола аралық қашықтықты тістердің қандай анатомиялық құрылымы бекітеді:// Төменгі және жоғарғы бүйірлік тістердің ұртты шайнаутөмпешіктері// Төменгі және жоғарғы бүйірлiк тістердің таңдай және тілдік шайнау төмпешіктері// Бүйірлік тicтepдің жоғарғы таңдай және төменгі тілдік төмпешікгері// +Бүйірлік тістердің жоғарғы таңдай және төменгі ұртты төмпешіктеpi// Жоғарғы тістің кесетін қыры *** Окклюзиограмма - анықтамасы:// +Tic қатары түскен кезде талшықтың жұқа табақшасында алынатын окклюзивті түйіспелерді анықтау және талдау әдісі// Tic қатары түйіскен кезде окклюзия аралық биіктігін анықтау әдісі// Қабыну процесін анықтау әдісі// Тістердің қозғалғыштық дәрежесін анықтайтын әдіс// Ұтымды протездеуді тандау әдici *** Жоғарғы жақтың төмпешігі боп саналады:// Таңдай ортасындағы сүйектік түзілім// Беттік өсінді аймағындағы сүйекттің қалың қабаты// +жоғарғы жақтың самай асты беткейіндегі сүйектік түзілім// Жоғарғы жақтың беттік өсіндісі мен бет сүйегінің қосылған жері// Таңдай білігі *** Төменде аты аталған ғалымдардың қайсылары әр түрлі жастағы кiciлep алдынғы тістерінің қабырғасының қалыңдығын арнайы зерттеген:// Байссон// М.Е. Липец// +Н.Т. Аболмасов, Е.И. Гаврилов// Б.С. Клюев, Е.И. Гаврилов// Копейкин В.Н. *** Tic клиникалық сауытының қай беті "қауіпсіздік аймағының" көбірек қалыңдығын сақтайды:// Медико-дистальды// +Окклюзиялық// Вестибуло-оральды// Тістің мойын тұсындағы бүкіл беті// Дистальды *** Пластмасса сауыт дайындағанда, екінші клиникалық, кезеңде дәрігер тактикасының реттілігі:// тіс тұқылынан, балауыздан жасаған сауытпен қалып алу// тістің окклюзиялық бетін қосымша егеу// тістем күйінде қалып алу// +коррекциялау тіске кигізіп шақтау, тістес пластмассамен перебазировкалау, жылтыратқаннан кейін nішінін коррекциялап, фосфат цементпен бекіту// пластмассамен қайта негіздеу *** Периодонттың қызметі:// шайнау қысымын тарату, амартизациялық, тактильді, қорғаныштық, трофикалық // тактильді, қорғаныштық, сенсорлық, атрофиялық// +шайнау қысымын тарату, трофикалық, амартизациялық, тірек-ұстаушылық, сенсорлық, қорғаныштық, пластикалық// шайнау қысымын тарату, тірек-ұстағыштық, трофикалық, амартизациялық// тактильді, сенсорлы, шайнау қысымын тарату, қорғаныштық, атрофиялық *** Бала 4 жаста, тіс қатарын қарау кезінде 5.2, 5.1, 6.1, 6.2, тістер сауыты бұзылған. Сөйлегенде тілі тіс қатарлары арасына ығысады. Бұл клиникалық сурет қандай аномалияға әкелуі мүмкін:// +ашық тістесуге// прогениялық тістесуге// тістердің протрузиясына// тістердің ретрузиясына// терең тістесуге *** 6 жасар балада барлығы уақытша тістер, бүйірдегі тістердің бұдырлары жақсы білініп тұр, диастема мен бостықтар жоқ, екінші уақытша азу тістердің дистальды беттері бір тік сызықта орналасқан. Осы көрсетілген клиникалық жағдайды қандай қалыпқа жатқызуға болады:// +қалыптасып келе жатқан ауытқуға// нормаға// норманың түріне (вариантына)// қалыптасқан ауытқуға// формасының өзгеруіне *** Қыз 5 жаста, тістесуінің дұрыс болмауына және жоғарғы ернінің ішке қарай енуіне шағым айта келді. Ауыз қуысын қарау кезінде, балада сүт тістер және бірінші тұрақты үлкен азу тістер анықталды. Жақтардың пішіні жартылай шеңбер, фронтальды тістер арасында тремалар жоқ. Күрек тістердің кері жабылуы байқалады, үлкен азу тістердің түйісуі дұрыс. З.Н.Долгополова бойынша модельдерді антропометриялық зерттеу нәтижесінде жоғарғы тіс қатарының 5.2 және 6.2 1мм-ге, 5.3 және 6.3 3 мм-ге тарылуы, 3,5 мм тіс қатарының қысқаруы анықталды. Төменгі тіс қатары ит тістері және бірінші сүт үлкен азу тістері арасында 1 мм-ге тарылуы, алдыңғы бөлігінде 2 мм-ге қысқаруы бар. Осы ақау үшін қандай емдеу әдісін таңдауға болады:// +жоғарғы тіс қатарын кеңейту// жоғарғы тіс қатарын ұзарту// төменгі тіс қатарын кеңейту// төменгі және жоғарғы тіс қатарларын ұзарту// төменгі және жоғарғы тіс қатарларын кеңейту *** Бала 12 жаста. Ойнап жатқанда 11 тісті жарақаттап алды. Объективті: 11 тіс мойнына дейін жоқ. Осы тістің кілегей қабаты сәл қызарған, ісінген. Рентгенограммасынада 11 тіс түбірі қалыптасқан, өзгерістері жоқ. Бұл науқасқа қандай контрукцияны жасау қажет:// 11тіске микропротез// пластмассалы қаптама// 11 тіс аймағына распорка// +Ильина-Маpкосян бойынша штифті тіс// металлды қаптама *** Бала 9 жаста. Ата-анасы ортаңғы күрек тістердін алдыға шығып және олардың төменгі еріннің үстінде орналасуын шағымданып келді. Анамнезінен: бала кішкентай кезінде жиі ауырғаны анықталды. Соңғы кезде төменгі ернін жиі тістеп алады. Тұқым қуалаушылығы бойынша ешқандай өзгешелік жоқ. Объективті беттік белгілері, еріндері түйіспейді, аузы жартылай ашық, иегі шолақ, төменгі ерні жоғарғы күрек тістердің артында орналасқан, сыртқа аударылған. Қандай комбинирленген әсері бар аппаратты ұсынылған:// Гуляева аппаратын// Брюкль аппаратын// 3 типтегі Френкельдің қызметтін реттегішін// 1 типтегі Френкельдің қызметтін реттегішін// +2 типтегі Френкельдің қызметтін реттегішін *** Бала 7 жаста. Оториноларинголог тексергеннен кейін, мұрын жолдарының бұзылысы анықталды. Қандй алдын алу шараларын жүргізу қажет:// +мұрынжұтқыншақты емдеу// алынбалы протезді жасауа// ауыз қуысының санациясы// миотерапия// пластинка жасау *** 6 жастағы қыз бала, прогнатиялық тістесу бойынша дәрігер-ортодонтта емделуде. Қосымша ем ретінде миогимнастика ұсынылады. Аталған жағдайда қай бұлшық еттер топтарына жаттығулар тағайындау қажет:// +төменгі жақты алдыға шығаратын// ауыздың айланбала бұлшық еттері үшін// шайнау бұлшық еттері үшін// тіл бұлшық еттері үшін// ым бұлшық еттері үшін *** Қыз 15 жаста. Қарап тексергенде 46.47 тістерінің мезиальды ығысуы анықталды. Тістерді жылжыту үшін не жасау қажет:// тілдің қысқа үзбесінің пластикасы// комплекті тістерді жұлу// кілегей қабаттың пластикасы// +алдын ала компактоостеотомия// жоғарғы еріннің пластикасы *** Ұл 15 жаста. Косметикалық ақауға шағымданады. Ауыз қуысында жоғарғы жақ тістерінің шоғырланып орналасуынан бүйір күрек тістері таңдайда жатыр. Алдыңғы тістер аймағында орын болмаған кезде қандай алынбайтын протездерді таңдаған дұрыс:// тірек тістерге кигізілетін жасанды сауыттары бар фасеткалы көпіртектес протездер// бүйір күрек тісі болмағанда консольды протез// Мерефильд бойынша көпіртектес протез// +Ильина – Маркосян бойынша қозғалатын көпір тектес протез// құйылған көпірлі протез *** Қыз 10 жаста. Қарап тексергенде, тіс қатарының терең күрек тістік дизокклюзия диагнозы қойылды. Бұл патологияны емдеу үшін қандай ортодонтиялық аппарат қолданған жөн:// Брюкль аппараты// Персин аппараты// Катц қаптамасы// Френкель қызмет реттегіші// +Андрезен-Гойпль моноблогы *** Науқас 12 жаста. Сөйлеудің бұзылуына шағымданады, аузы жартылай ашық. Тіс қатарларын қарағанда науқаста 6 мм сагитальды саңылау анықталды. Алдыңғы жоғарғы тістер толығымен төменгі алдыңғы тістерді жауып тұрады. Тыныс алуы ауыз арқылы. Бала төменгі ернін тістейді. Аталған патологияны емдеу үшін қандай ортодонтиялық аппаратты таңдаған жөн:// Эйнсворт аппараты// Бынинның каппасы// +Катцтың тістесу алаңшасы// Френкельдың қызмет реттегіші// Брюкль аппараты *** Уақытша немесе тұрақты тістерді жұлғаннан немесе бұзылғаннан болатын аномалияны емдеу үшін қандай ортодонтиялық аппаратты таңдаған жөн:// экспансивті Энгль доғасы// Брюкль аппарат// жоғарғы жаққа кеңейтетін пластинка// +Катц аппараты// Эйнсворт аппараты *** 14 жастағы науқасты қараған кезде: жоғарғы жақтағы косметикалық ақау анықталған. Объективті: 1.4, 1.2, 1.3, 1.1, 2.1, 2.2, 2.3, 2.4, тістесу бұзылмаған. Оптимальды емдеу жоспарын таңдаңыз:// 1.2 және 1.3 тістерді жұлу, келешекте протездеумен// 1.3 тісті жұлу, келешекте протездеу// 1.2 тісті жұлу, келешекте протездеу// ақауды ортодонтиялық аппараттармен жөндеу// +1.2 және 1.3 тістердің сауытын қалыпқа келтіруші жасанды сауытпен жабу *** Науқас 8 жаста. Шағымы:косметикалық ақауға. Объективті: ортогнатиялық тістесу. Тістердің қатынасы қалыпты тән, 2.1 тіс өз өсінен көлденең 90 град. бұрылған. R-суреттемеде: көп комплекті тіс жоқ. Берілген патологияны емдеу тактикасы қандай жөн болып келеді:// жоғарғы жаққа 2.1 тісті итеретін кламмері бар пластинка// 2.1 тісті жұлу, протездеу// 2.1 қалыптастыратын сауыт кигізу// +резінкелі тартқышты ортодонтиялық сауыт// хирургиялық әдіспен кезеңмен бұру *** 9 жасар баланы қарау кезінде жоғарғы фронтальды тістердің желдеуіш тәрізді, араларында диастема және тремалары бар. Тістерді түйістірген кезде төменгі тістер қатты таңдайдың шырышты қабатына тиеді. Бүйір бөлімінде- 2 жағынанда тіс альвеолярлы қысқару. Берілген патологияны емдейтін қандай ортодонтиялық аппаратты таңдаған жөн:// жоғарғы жаққа шайнау бөлігі бар кеңейткіш пластинка// жоғарғы жаққа шайнау бөлігінсіз кеңейткіш пластинка// +ылди жазықтығымен, белсенді доғасы бар жоғарғы жаққа пластинка// төменгі жаққа ылди жазықтығы бар кеңейткіш пластинка// белсенді доғалы, резеңкелі тартқышы бар жоғарғы жаққа пластинка *** Алдыңғы тістердің таңдай жаққа орналасқанын жою үшін қандай жаттығу ұсынуға болады:// +тіл ұшымен тістерге қысым жасау// жоғарғы ернін жалау// орталық окклюзияда тістерді қабыстыру// төменгі ернін жалау// конструктивті тістесуде тістерді қабыстыру *** Ортодонтқа 5 жастағы баланың шешесі ашық тістесумен шағымданып келген. Ортодонтиялық емнен кейін қандай емдік гимнастика жүргізу керек. Қандай бұлшықеттер тобына жаттығуларды тағайындау қажет:// төменгі жақты жылжытатын// төменгі жақты көтеретін// тіл бұлшықеттеріне// мимикалық бұлшықеттеріне// +ауыздың айналмалы бұлшықеттеріне *** Бала 8 жаста. Сырт қарағанда иектің алдыға шығуы, беттің төменгі бөлігінің қысқаруы байқалады. Ауыз қуысында: тіс формуласы жасына сәйкес келеді, төменгі алдыңғы тістер алдыға иілген, олардың арасында трема. 1.6, 2.6 тістердің бүйір бөлімінде алдыңғы ұрт бұдырлары 4.6, 3,6 тістердің дистальды ұрт бұдырымен, олардан латеральды орналасып түйіседі. Бала алдыңғы тістерін жиектік түйісуде қоя алады. Берілген аномалияға қандай ортодонтиялық аппаратты қолданған жөн:// +Шварц каппасы// Катц пластинкасы// Мюлемен пропульсоры// Энгель доғасы// Башаров аппараты *** Науқас 10 жаста. Ауыз қуысында фронтальды тістердің тік тістесу типі бойынша. Бүйір бөліктерде тістер қарама қатынасы бұзылмаған, екі жағында да тіс альвеолярлы ұзару. Берілген аномалияны емдейтін қандай аппаратқолданған жөн:// жоғарғы жаққа кеңейткіш пластинка// ылди жазықтығы бар жоғарғы жақ пластинкасы// +шайнау валигі бар жоғарғы жақ пластинкасы// төменгі жаққа кеңейткіш пластинкасы// төменгі жаққа кеңейткіш, шайнау валигі бар пластинка *** Бала 13 жаста. 1.1 тістің таңдай жақта орналасқан. Тіс қатарын жылжытатын орын жеткілікті. Себепші тіс антогонист тістің 1/3 дейін жабылған. Бұл аномалияға қандай ортодонтиялық аппарат қолданған жөн:// Шварц каппасы// секторальды кесілген пластинка// +Катц қаптамасы// жұқа кламмері бар кеңейткіш пластинкасы// Энгль доғасы *** Бала 8 жаста. Құлақ маңы ісінген. Анамнез: құлақ маңы бірінші бір жағы ісінген, ал 4 күннен кейін екінші жағы ісінген. Қарау кезінде құлақ маңы сілекей бездері ұлғайуы анықталады. Бездер тығыз эластикалық консистенциялы, ауырсынады. Өзектен бұлдыр сілекей бөлінеді. Емдеу жоспары:// іріңдікті ашу, антибактериальді ем// сілекей жолын кеңейтіп, жуу, антибактериальді,қабынуға қарсы ем// безді алып тастау// +инфекциялық аурухана жағдайында емдеу// антибактериальді,қабынуға қарсы ем, физиоемдеу *** Стоматологиялық емханада 10 жасар балаға вестибулопластика операциясы тағайындалды. Төменде келтірілген лабороториялық талдаулардың ішінде қайсысы ең маңызды:// нәжістің бактериологиялық талдауы// несептің жалпы талдауы// қанның жалпы талдауы// қанның биохимиялық талдауы// +қанның ұюынның талдауы *** Бала 8 жаста, кеше тісін жарақаттаған. Қарау кезінде: 2.1 тіс сауытының ¼ бөлігі қиғаштана сынып, ұлпасы ашылған, зондпен қарағанда ауырады, перкуссия ауырмайды, кілегей қабаты ашық қызғылт түсті; рентгенде: тіс түбірі сынбаған. Емдеу әдісін таңдаңыз:// девитальды пульпотомия// +витальды пульпотомия// девитальды пульпоэктомия// витальды пульпоэктомия// биологиялық әдіс *** Емханаға 7 жасар бала келді, ол судағы фтор мөлшері 2мг/л аймақта тұрады. Объективті: 3.6, 4.6, 8.5, 7.5 тістерде кариозды қуыстар бар. Балаға ауыз қуысының жеке гигиенасы үшін не тағайындау қажет:// құрамында емдік шөптер бар емдік-профилактикалық тіс сықпасы// құрамында фтор бар емдік-профилактикалық тіс сықпасы // +құрамында кальций бар емдік-профилактикалық тіс сықпасы// құрамында жалбыз бар емдік-профилактикалық тіс сықпасы// құрамында емен қабығы бар емдік-профилактикалық тіс сықпасы *** Бала 12 жаста, суық тиіп жиі ауырады, нефрологта диспансерлік есепте тұрады. 3.6 тісінің маңында жыланкөздің пайда болуына шағым айтады. Бұрын тісін жиі емдеген. Объективті: 3.6 тісінде терең тісжегі қуысы жұмсарған дентинге толы. Тіс қуысы ашылған, зондтау, перкуссия ауырсынусыз. Рентген суретте: 3.6 тістің түбірінің 2/3 ұзындығы қалыптасқан, түбір ұшы бөлігінде сүйек тінінің шекарасы айқындалмаған дебетукциясы байқалады. Осы ауруды емдеу әдісін таңдаңыз:// периостотомия// пульпотомия// биологический// +апексификация// гемисекция *** Бала 3 жаста. Диагноз: жедел ұшықты стоматит жеңіл дәрежелі, аурудың басылу кезеңі. Төменде көрсетілген емдеу әдістерінің қайсысын қолданған дұрыс:// антисептикалық өндеу, иммуномодульдеуші зат // +антисептикалық өндеу, кератопластикалық зат // антисептикалық өндеу, вирусқа қарсы зат// антисептикалық өндеу, жансыздандырғыш зат// антисептикалық өндеу, физиотерапиялық әдіс *** Бала 2,5 жаста. Екінші рет тексерілуге келді. Бір апта бойы жедел ұшықты стоматит бойынша емделді. Бала жағдайы жақсармаған, ұйқысы мазасыз, дене температурасы 39,0°С. Ауыз қуысында және ерінде көпіршіктер, катаральді гингивит, қол және аяқ терісінде папула және көпіршіктер бар. Осы жағдайда жергілікті ем үшін қандай дәрілік заттар тағайындаған дұрыс:// кызыл маймен аппликация// +антисептикалық өндеу// интерферон жақпа майы// преднизолон жақпа майы// анестезинмен аппликация *** Бала 3 жаста. Қарау кезінде тіл асты аймағында жұмсақ эластиканың консистенциялы түзіліс анықталды, көгілдір түсті, ауырмайды. Оперативті емдеу тактикасы:// +цистотомия// цистоэктомия// экскохлеация// алкоголизация// коогуляция *** Бала 5 жаста. Екі жақты самай – төменгі жақ буынының екіншілік деформациялаушы остеоартоз диагнозы қойылған. Емдеу тактикасы қандай:// төменгі жақтың оң және сол бұтағының остеотомиясы соңынан скелеттік созу// +бір мезеттік сүйек пластикасымен төменгі жақ бұтақтарының остеотомиясы// физиотерапия мен миогимнастика// жақ аралық бекіту(фиксация) мен физиотерапия// буын қызметін шектеу мен қабынуға қарсы ем *** Профилактикалық қарау кезінде 9 жасар науқаста 7.4; 7.5 тістері тұсына жартылай сфера тәріздес томпаю әсерінен төменгі жақтың деформация анықталды. Пальпацияда ауырсынбайды. АУШҚ бұл аймақта жұқарған. Томпаю фокусында «терезе» пальпацияланады. 7.4 тіс интактты, қозғалғышты екінші дәрежелі. Ауырсыну шағымы жоқ. Жақтың деформациясы қашан пайда болғанның айта алмайды. Емдеу әдісін таңдаңыз:// цистэктомия+ дәрі-дәрмек// консервативті// консервативті + медикаментозды// +тіс ұрығын сақтай отырып, цистотомия жүргізу// жақ резекциясы *** Бала 9 жаста. Жоғарғы жақтың алдыңғы тістердің ауруына, жоғарғы ерін ісінуіне шағымданады. Дене қызуы 37,5 С. Объективті: жоғарғы еріннің ісінуінен, мұрын ерін қатпары тегістелгеннен беті ассиметриялы. Сол жақ көзінің төменгі қабағы аздап ісінген. 11, 21 тістер сауыты сынған (жарақат 1 жыл бұрын болған). 11 тісте пломбы цементтен қойылған. Перкуссияда қатты ауырсыну, тіс қозғалғыш. 21 тіс перкуссияда әлсіз ауырады. Шырышты қабық қызарған, 21 тіс тұсында ісінген. 21 тіс тұсында пальпация ауырады. Бірінші қабылдауда қандай ем тағайындаған дұрыс:// УВЧ-терапия// 2.1 ашу, өтпелі қатпар бойымен тілу// қабынуға қарсы ем// 2.1 ашу, қабынуға қарсы ем// +2.1 ашу, периостотомия жасау, қабынуға қарсы ем *** Бала бір жарым жаста, 2-апта бұрын жедел респираторлық аурумен ауырған, екі күннен бері дене қызуы 39°С көтеріліп, құсады. ЖРВИ-деген диагноз қойылды. Қарағанда жақ асты лимфа түйіндерінің лимфадениті, сілекей ағу көп, алқызыл еріндерінің шырышты қабатында, тіл ұшында, ұртында көптеген шекарасы анық кішкентай ойықтар фибринозды қақпен жабылған. Қызыл иек ісінген, қансырайды. Жергілікті емі үшін қолданылатын негізгі препарат:// +вирусқа қарсы// ыстық түсіретін// ауырсынуды басатын// антисептикалық// саңырауқұлаққа қарсы *** 8-жастағы бала өздігінен пайда болатын және суық пен ыстықтан болатын үстіңгі жақтағы тістің ауырсынуына шағымданып келді. Анамнезінен: 2-апта бұрын 1.1 тісінің сауытын сындырып алған. Объективті қарағанда: 1.1 тіс сауытының қиғаш сынуы. Тіс қуысы ашылмаған. Тістің түсі өзгермеген, сынық аймағын зондтағанда ауырады. Перкуссия ауырады. Температуралық қоздырғыштарға ауырады. Дұрыс ем жүргізгеннен кейін болатын болжамды белгілеңіз:// +тіс түбірі қалыптасуының аяқталуы// цемент есебінен ғана тіс түбірінің қалыптасуы// тіс түбір ұшының гиперцементозы// тіс түбірі ұзындығының өсуі аяқталмай жатып түбірдің жабылуы// алғашқы жағдайдың тұрақталуы *** 2 жасар баланың ата-анасы жоғарғы ортанғы тістердің ауырсынуына шағымданып келді. Анамнезі: анасының айтуына қарағанда бала диван қырына құлап жараланып, жоғарғы ерні ісіп кетті. Рентген сурет негізінде дәрігердің қойған диагнозы: 5.1,5.2,6.1,6.2 тістердің жартылай орнынан таюы. Осындай жағдайда балаға қандай көмек көрсету керек:// тістерді жұлу, гемостаз// реплантация, физиотерапия// эндодонтиялық ем жүргізу, гемостаз// +«Д» есепке алу, аяулы диета// шендеуіш салу, аяулы диета *** 7 жасар бала 1,5 сөтке бұрын, жарақат салдарынан 1.1, 2.1 тістердің тіс сауыттары сынып, ұлпасы жалаңаштанған, механикалық және температуралық қоздырғыштардан жедел ауырсынады. Рациональді емдеу әдісін тандаңыз:// биологиялық әдіс, 2 тәулік өтпегендіктен// +виталды пульпотомия, түбір жүйесі қалыптаспағандықтан// виталды пульпоэктомия, түбір жүйесі қалыптасқан// девиталды пульпотомия, сауыттық ұлпасын өлтіру керек// девиталды пульпоэктомия, түбірлік ұлпаны өлтіру керек *** Дене шынықтыру сабағында 9 жасар ұл бала иегімен соғылған. Келесі күні емханаға қаралды. Төменгі жақ аймағы тұсында ауырсыну, тамақ жегенде, сөйлегенде ауырсыну күшейеді. Қарау кезінде оң жақ құлақ маңы-ұрт жұмсақ тіндері ісінген, пальпациялағанда құлақтың сырғалығы тұсында ауырсыну, төменгі жақ қозғалысы шектелген:// төменгі жақ бұрышының сынуы// +перелом шейки мыщелкового отростка нижней челюсти справа// төменгі жақтың оң жақ бұтағының сынуы// төменгі жақтың денесінің оң жағының сынуы// төменгі жақтың иек аймағында сынуы *** Бала 7 жаста. Төменгі жақтың оң бөлігі ісінген және ауырсынады. Дене қызуы 37,5 С. Жалпы жағдайы қанағаттанарлық. Жергілікті: оң жақ ұрттың ісінуі әсерінен беті ассиметриялы, ісіну шекарасы айқын емес, жұмсақ консистенциялы, аурушан, терінің түсі өзгермеген. 85 тіс 1/3 бөлігі бұзылған, перкуссия оң. Патологиялық қозғалғыштық бірінші дәрежелі. Өтпелі қатпары тегістелген, қызарған, аурушан. Емдеу тактикасы:// тісті жұлу, антибактериальді ем// іріңдікті ашу, остеоперфорация , сүйек ішілік лаваж// +тісті жұлу, периостеотомия// іріңдікті ашу, антибактериальді ем// антибактериальді ем, қабынуға қарсы ем, физиоемдеу *** Профилактикалық қарау кезінде 9 жастағы балада жоғарғы жақтың орталық күрек тістер арасында диастема және жоғарғы ерін үзбесінің төмен бекуі анықталған. Тістер арасындағы саңылау 3 мм. Емдеу тактикасы қандай:// ортодонтиялық ем тағайындау// 1,5-2 жыл аралығында баланы бақылау// ешқандай әрекет жасамау, өздігінен қалпына келеді// фронтальді тістер аймағына массаж// +ортодонтиялық ем мен френулопластика *** Бала 4 айлық. Мұрын жолы түбінің бітіспеу ақауы анықталады. Жоғарғы еріні қысқарған, мұрынның тері шеміршекті бөлігінде сол жағында томпаю бар. Алвеоарлы өсіндінің сол жағында, жұмсақ және қатты таңдай аймағында ақау бар. Жұтқыншақтың ортаңғы бөлігі кеңейген, жұмсақ таңдай қысқарған. Емдеу жоспары:// хейлопластика// уранопластика// +хейлопластика, уранопластика// тері-сіңірлі трансплантат// остеотомия *** Емханаға 9 жасар бала қаралды. Сол жақ ұрт аймағының іріндеген жарасымен. 3 күн бұрын жарақатталған. Алғашқы медициналық көмек көрсетілмеген. Беттің іріңдеген жарасы кезінде көрсетілетін ем қағидалары:// қабынуға қарсы ем// жара жиегін кесіп алып, екінші рет тігіс салу// +жараға дренаж салу, антибактериальды терапия және физиотерапия// жара жиегін кесіп алып, жергілікті тіндермен пластика// пластинкалық тігіс салу *** МКТУ 1 вариант. Іріңді манипуляциялар өткізгеннен кейін стоматологиялық аспаптарды қалай тазалап, залалсыздандырып өңдеу керек (залалсыздандырудың кезеңдерін атаңыз):// дезинфекция// залалсыздандырумен дезинфекция өткізу// залалсыздандыру алды дайындығы мен залалсыздандыру өткізу// тек залалсыздандыру жеткілікті// +міндетті түрде дезинфекция, залалсыздандыру алды тазарту мен залалсыздандыруды өткізу керек *** Стоматологиялық дәрігердің үстелін, қабырғаларды, залалсызданған үстелді қандай ерітіндімен өңдейді:// +1% хлорамин ерітіндісі// 5% ағартылған хлорлы әк ерітіндісімен// 3% сутегі тотығы ерітіндісімен// аммиак тотығы ерітіндісімен// 50% этил спирт ерітіндісімен *** Пародонттың идиопатиялық ауруына жатады:// +Папийон-Лефеврдің синдромы// қызылиек қабынуы// пародонтома// Стентон-Капдепон// қызыл иектің гипертрофиясы *** Терең тісжегінің түрі кезіндегі ЭОД көрсеткіші:// 15-20 мкА// +2-6 мкА// 60-80 мкА// 100 мкА// 20-40 мкА *** Тіс дәрігер 2.2 тісті ұлпа қабыну диагнозымен емдеу үшін жансыздандыру жасады, егеп тазалады, тіс қуысын ашты, сауыт, түбір ұлпасын алды, түбір өзектерге медикаментозды инструментальды өңдеу жасады. Сосын аралық төсем, тұрақты пломбасы қойды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емделді?// девитальды экстирпация// витальды ампутация// консервативті// аралас// +витальды экстирпация *** Тіс дәрігер 3.6 тісті ұлпа қабыну диагнозымен емдеу үшін жансыздандырылу жасалды, егеп тазалады, тіс қуысын ашты, сауыт ұлпасын алды, медикаментозды өңдеу жасалды. Сосын емдік пен аралық төсем, тұрақты пломбасы қойылды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емделді:// девитальды экстирпация// +витальды ампутация// консервативті// аралас// витальды экстирпация *** Тіс дәрігер 2.2 тісті ұлпаның ошақты қабынуы диагнозымен емдеу үшін жансыздандырылу жасады, егеп тазалады, тіс қуысын жылы антисептикалық ерітіндімен жуып шайды. Тісжегі қуысына емдік төсем, аралық төсем салып, тұрақты пломба қойды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емдеді:// девитальды экстирпация// витальды ампутация// +консервативті// аралас// витальды экстирпация *** Тіс дәрігер 2.6 тісті ұлпа қабыну диагнозымен емдеу үшін егеп тазалады, тіс қуысына кушәлә пастасын қалдырып, уақытша пломбасын қойды. Екі күннен кейін уақытша пломбасы алынып, сауыт және түбір ұлпасы алынды. Инструментальды, медикаментозды өңдеп, өзектерді пломбылап, аралық төсем және тұрақты пломбасы қойылды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емделді:// +девитальды экстирпация// витальды ампутация// консервативті// аралас// витальды экстирпация *** Тіс дәрігер 4.7 тісті ұлпа қабыну диагнозымен емдеу үшін, егеп тазалады, тіс қуысын ашып сауыт және түбір ұлпасын алды (өтетін өзектері дистальды, медиальды-ұрттық,) өтпейтін өзекке мумификация жасалды (медиальды-тілдік өзекке), медикаментозды, инструментальды өңделіп, өзектерді пломбылап, аралық төсем, тұрақты пломбы қойылды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емдеді:// девитальды экстирпация// витальды ампутация// консервативті// +аралас// витальды экстирпация *** Науқастың 3.5 тісте гранулематозды периодонтит, тістің түбір ұшында сүйек деструкциясы байқалады (гранулема). Түбір өзегін пломбылау үшін қандай пломбылық материалды таңдайсыз:// +Биокалекс// фосфат цемент// цинк эвгенол пастасы// резорцин формалин пастасы// антибиотик негізінде *** Ұлпа қабынуын емдеуде тіс дәрігер түбір өзектерін пломбылау үшін силер және гуттаперча штифтерді қолданды, спредердің көмегімен әрбір штифтке орын қалдырып, оларды кезекпен енгізді. Түбір өзектерін обтурациялау әдістің қандай түрі:// Термафил// Квик фил// тік конденсация// бір штифті// +латеральды конденсация *** Қызылиектің маргиналдық бөлігін жауып жатқан эпителий:// Көпқабатты жалпақ мүйізгектенбейтін// +Көпқабатты жалпақ мүйізгектенетін// Бірқабатты цилиндрлік// Бірқабатты жалпақ// Ауыспалы *** Қызыл иектің альвеолалық бөлігін жауып жатқан эпителий:// Ауыспалы// Бірқабатты жалпақ// Бірқабатты цилиндрлік// Көпқабатты жалпақ мүйізгектенбейтін// +Көпқабатты жалпақ мүйізгектенетін *** Тіс-қызылиек байламы эпителийі тығыз байланыста:// Кіреукемен// Ұлпамен// Дентинмен// +Цементпен// Альвеола өсіндісімен *** Шырышты қабық асты қабаты жоқ аймақты көрсетіңіз:// Ұрт// Жұмсақ таңдай// Ерін// Тілдің астыңғы бөлігі// +Тілдің үстіңгі бөлігі *** Көпқабатты жалпақ мүйізгектенетін (түлейтін) эпителиймен жабылған тілдің шырышты қабығының құрылымын көрсетіңіз:// +Жіп тәрізді бүртіктер// Жапырақ тәрізді бүртіктер// Саңырауқұлақ тәрізді бүртіктер// Науа тәрізді бүртіктер// Тілдің астыңғы бөлігі *** Тілдің науа тәріздес бүртіктері қайда орналасады:// Тілдің бүйір беттерінде// +Тілдің денесі мен түбінің шекарасында// Тілдің астыңғы бөлігінде// Тілдің ұшы аймағында// Тілдің денесі аймағында *** Тілдің жапырақ тәріздес бүртіктері қайда орналасады:// Тілдің үстіңгі бөлігінде// Тілдің астыңғы бөлігінде// +Тілдің бүйір беттерінде// Тілдің денесі мен түбінің шекарасында// Тілдің денесі аймағында *** Ауыз қуысының шырышты қабығының қандай ерекшелігі оның пластикалық қызметін көрсетеді:// Тұрақты түрдегі эпителий десквамациясы// Микроорганизмдер мен вирусты өткізбеуі// +Эпителий клеткаларының жоғары митотикалық белсенділігі// Органикалық және бейорганикалық қосылыстарды сіңіруі// Әртүрлі рецепторладың болуы *** Төменде көрсетілгендердің қайсысы ауыз қуысының шырышты қабығының қорғаныстық қызметіне сәйкес келмейді:// Микроорганизмдер мен вирустарды өткізбеуі// Сілекейде иммуноглобулин А болуы// Тұрақты түрдегі эпителий десквамациясы// +Әртүрлі рецепторлардың болуы// Лейкоциттердің болуы *** Таңдай анестезиясы кезінде жасалатын нысана:// +таңдайдың үлкен тесігі// жоғарғы жақ төмпегінде орналасқан тесік// жоғарғы жақтағы көз асты тесігі// күректік тесік// қанат-таңдай шұңқыры *** Созылмалы одонтогенді остеомиелитте секвестрдің дамығанын... анықтаймыз.// тістің қозғалғыштығынан// себепші тістің өздігінен тісуінен// сиалограммадан// +рентген суретіне түсіру арқылы// лабораториялық зерттеулерден *** Жоғарғы жақ сынығының Ле-Фор бойынша жіктелуі:// тігінен, ортаңғы, екіжақты// +төменгі, ортаңғы, жоғарғы// жазықты, көлденең, біржақты// көлденең, тігінен, ортасынан// біржақты, екіжақты, үшжақты *** Үшкіл жүйкенің 2 тармағының невралгиясында ауырсыну сезімі... таралады. беттің төменгі бөлігіне// беттің жоғарғы бөлігіне// +беттің ортаңғы бөлігіне// бүкіл ағзаға// бүкіл бетке *** Люклез элеваторын... тістерін жұлу кезінде қолданамыз.// күрек// +төменгі жақтың 3 азу// төменгі жақтың кіші азу// жоғарғы жақтың сүйір// жоғарғы жақтың азу *** Созылмалы одонтогенді остеомиелит секвестірін... байқаймыз.// абсцесс және флегмона, остеомиелиттің ағымы грануляциямен асқынуы, жыланкөзді зондтаған кезде// ісінген грануляция ұяшығындағы себепші тіс өздігінен түсуінен// +рентген көрінісінен, ісінген грануляцияның жылан көздерінен// сиалограммада тістердің тез арадағы қозғалысынан// лабораториялық әдістермен тексеруде *** Жоғарғы жақ сынығының негізгі белгісі:// көз маңы клеткаларының қанталауы// мұрыннан қан кетуі// бастың ауруы// альвеолярлы өсіндінің шырышының жарылуы// +жоғарғы жақтың патологиялық қозғалуы *** Науқастың құлақ маңы аймағы томпайған, ауырсыну, теріде гиперемия байқалады. Ауырсыну әсерінен шайнау кезінде қиналады. Бұл белгілерге тән ауру:// ұрт аймағының флегмонасы// +құлақ маңы шайнау аймағының флегмонасы// самай флегмонасы// бет флегмонасы// төменгі жақ флегмонасы *** 2 апта бойы жұлынған тістің орны жұлынғаннан кейін пайда болған ауру сезіміне шағымданады. Объективті сыртқы көрінісі еш өзгеріссіз, жұлынған тіс ұяшығы эпителизацияланған, шырышты қабаттың түсі өзгермеген, жұлынған тістің айналасындағы пальпация ауырсынусыз. Нақтамасы :// Микулич ауыруы// үшкіл жүйке невралгиясы// бет жүйкесінің невриті// альвеолит// +ұяшық жүйкесінің невриті *** Науқастың жасы 48-де. Төменгі жақ аймағында 2, 0х 2, 5х 2, 0см. көлемде сырты тегіс, ауру сезімі жоқ, ісік анықталған, тіндерге жанаспаған, қозғалмалы. Тері түсі өзгермеген. Кез келген ауру болуы мүмкін, тек мына аурудан басқа:// +беттің одонтогенді гранулемасы// дермоидты кистасы// метастазданған лимфаденит// созылмалы одонтогенді лимфаденит// созылмалы сиалоденит *** Ауыз қуысы сыртынан жасалатын мандибулярлы жансыздандыру әдісіне жатады// Торусальды// Мандибулярлы// Бірінші үлкен азу тістік// +Төменгі жақ асты аймағы// Үшінші үлкен азу тістік *** Самай асты шұңқырының ісік шекарасы... шектеледі.// таңдай сүйегінің жоғарғы жақ пластинкасымен// +негізгі сүйекте қанаттәрізді өсіндінің сыртқы пластинкасымен// біз тәрізді өсіндінің бұлшық етпен бірге шығып тұруымен// орналасқан бұлшық еттерімен// жоғарғы жақ төмпешігімен *** Науқастың қабағы ісінген, сипап тексергенде өте тығыз, көз саңылауы жабылған, сипап көргенде ауырсынады. Нақтама қойыңыз:// көз асты аймағының флегмонасы// ұрт аймағының флегмонасы// +орбита аймағының абсцесі// көз флегмонасы// бет аймағының флегмонасы *** Тіс салу үшін 11-12 интактты тістерді жұлу қажет. Тістер III- дәрежеде қозғалмалы, керекті жансыздандыруды жасаңыз:// таңдай, жоғарғы ортаңғы альвеолярлы// +күрек тістік, таңдайлық// мұрынтаңдай, жоғарғы алдыңғы альвеолярлы// таңдай, жоғарғы артқы альвеолярлы// кіші қаз табанды *** Құрамында май және тері бездерінің ауруына... тән.// орташа мойын кистасына// +дермоидты кистаға// тіс түбірінің қабынуына// радикуярлы кистаға// эпидермоидты кистаға *** Жоғарғы жақтың Ле-Фор Ι бойынша сынуына тән белгі:// иіс сезудің бұзылуы// Венсан симптомы// диплопия// +жоғарғы тіс аймағы және шырышты қабаттың ұюы// көзасты аймағындаға тері мен жоғарғы ерінің ұюы *** Дәрігер 37 тісті жұлу үшін қолданатын жансыздандыру түрі мен жансызданатын жүйкелер:// инфилтрациялы, мұрын таңдайлық, таңдай жүйкелері// +мандибулярлы, ұрттық, төменгі жақ ұяшығы, тіл жүйкелері// Берше Дубова, шайнау, терең самай жүйкелері// Вейсблат бойынша, терең тіласты жүйкелері// торусальді, жоғарғы артқы альвеоларлы жүйкелері *** Дәрігердің ауруға қойған нақтамасы. Жоғарғы жақтың жедел іріңді периоститі. 27- тіс консервативті емге келмейді. Тиімді жансыздандыру:// таңдай тесігі мен инфильтрациялы// +таңдай тесігі және туберальді// күрек тістік мен инфраорбитальді// күректік және инфильтрациялы// күрек тістік таңдайлық *** Туберальді жансыздандыру жасаған кезде... жансызданады.// үлкен таңдайлы жүйкесі// +жоғарғы артқы альвеолярлы жүйкесі// мұрын- таңдайлы жүйкесі// жоғарғы ортаңғы альвеолярлы жүйкесі// таңдайлы- қанатты түйін *** Бас қанқасының.... тесігінен жоғарғы жақ жүйкесі шығады// Ұйқы тесігінен// Сопақша тесіктен// Сүйек тесігінен// +Домалақ тесіктен// Иек тесігінен *** Тiс түбiрлерi ұшы бойынша жүргiзiлген сызықтың аталуы:// Альвеолярлық доға// Тiс доғасы// Тiс-альвеолярлық доғасы// +Базальдiк доға// Окклюзиондық қисық *** Сына тәрізді ақауға тән белгі:// Тіс сауытының сынуының болмауы// Түбірлік ақаулардың болмауы// Сауыттық ақаулардың болмауы// +Ұлпа қабынуының болмауы// Тіс сауытының мойын бөлігінде ақаудың болмауы *** Штампталған сауыттарды клиникалық дайындау кезеңдері:// +Тексеру, диагноз қою, протез конструкциясын таңдау, жансыздандыру, тісті егеу, орталық тістесуде қалып алу, сауыттарды шақтау, цементке бекіту.// Тексеру, жансыздандыру, тісті егеу, орталық тістесуде қалып алу, сауыттарды цементке бекіту.// Тексеру, конструкцияны таңдау, диагноз қою, тісті егеу, орталық тістесуде қалып алу, шақтау және цементке бекіту.// Тексеру, жансыздандыру, тісті егеу, қалып алу, диагноз қою, сауыттарды шақтау, цементке бекіту.// Тісті егеу, диагноз қою, шақтау, цементке бекіту *** 56 жастағы науқасқа дайындалған жартылай алмалы салмалы пластиналы протез тістем биіктігін көтеріп тұратындығы анықталды, қандай құбылыстар болуы мүмкін?// +бұлшық ет қатты созылғанда бұлшық ет жиырылап, протез астында ауру сезімін туғызады// бұлшық ет аз созылғанда миостатикалық рефлекс тез басылады// төменгі жақты ұстап тұратын бұлшық ет созылғанда миостатикалық рефлекс жоғарлайды// бұлшық еттің қатты созылуы бұлшық еттің жиырылуымен байланысты емес// бұлшық ет қатты созылғанда протез астында ауру туғызбайды: *** Науқас Е., 50 жаста. Тістерінің болмауына, эстетикалық ақауға, сөйлеу және шайнау қызметінің бұзылуына шағымданып келді. Анамнезі: тістері 10 жыл ішінде тіс жегінің асқынуымен жүлынған. Қарап тексергенде: 0 0 0 0 0 0 0 0 8 7 6 5 4 3 2 1 І 1 2 3 4 5 6 7 8 п 0 0 0 0 0 0 0 Ең тиімді болып табылатын нақтама:// Жоғарғы жақта Кеннеди бойынша III класс, төменгі жақта Кеннеди бойынша II класс// Жоғарғы жақта Кеннеди бойынша II класс, төменгі жақта Кеннеди бойынша I класс// +Жоғарғы жақта Кеннеди бойынша I класс, төменгі жақта Кеннеди бойынша IV класс// Жоғарғы жақта Кеннеди бойынша IV класс, төменгі жақта Кеннеди бойынша III класс// Жоғарғы жақта Гаврилов бойынша IV класс, төменгі жақта Гаврилов бойынша III класс *** Науқас Б., 30 жаста. Төменгі жақта жартылай тістерінің болмауына, эстетикалық ақауға, сөйлеу және шайнау қызметінің бұзылуына шағымданып келді. Анамнезі: тістері 8 жыл ішінде тіс жегінің асқынуымен жұлынған. Қарап тексергенде: к к п п п к п п 8 7 6 5 4 3 2 1 І 1 2 3 4 5 6 7 8 п к п к 0 0 0 0 0 Ең тиімді болып табылатын нақтама:// Гаврилов бойынша III класс// +Кеннеди бойынша II класс// Гаврилов бойынша IV класс// Кеннеди бойынша I класс// Кеннеди бойынша IV *** Науқас К., 60 жаста. Шағымы: Тістерінің болмауына, эстетикалық ақауға, сөйлеу және шайнау қызметінің бұзылуына. Анамнезі: тістері 15 жыл ішінде тіс жегінің асқынуымен жүлынған. Қарап тексергенде: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 7 6 5 4 3 2 1 І 1 2 3 4 5 6 7 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Ең тиімді болып табылатын нақтама:// Жоғарғы жақта Кеннеди бойынша II класс, төменгі жақта Кеннеди бойынша III класс// Жоғарғы жақта Кеннеди бойынша III класс, төменгі жақта Кеннеди бойынша II класс// Жоғарғы жақта Кеннеди бойынша IV класс, төменгі жақта Гаврилов бойынша II// Жоғарғы жақта Гаврилов бойынша IV класс, төменгі жақта Гаврилов бойынша III класс// +Жоғарғы жақта Кеннеди бойынша I класс, төменгі жақта Гаврилов бойынша IV класс *** Науқас 25 жаста. Науқас жоғарғы жақта бүйір тісінің сауытының бұзылуына шағымданады. Анамнезінен тістің тіс жегі бойынша емделген, пломбаланған, жақында қатты тағам жеу кезінде тістің сауыт бөлігі сыныуы болған. Қарап тексергенде: 26 тістің сауыт бөлігің 1\3 дейін жоқ. Ренетген суретте тіс түбір өзегі түзу кең, ұшында патологиялық өзгерістер жоқ. Ең тимді болатын нақтама:// 26 тістің гиперплазиясы// +26 тістің сауыт бөлігінің ақауы// 26 тістің сына тәрізді ақауы// 26 тістің флюорозы// 26 тістің гипоплазиясы *** Науқас ортопедиялық кабинетке тістерінің қажалуына, тамақ шайнау қиындығына шағымданып келді. Қарап тексергенде 31, 32, 41, 42 тістердің қатты тіндерінің қажалғаны, биіктігінің төмендеуі, жоғарғы және төменгі алдынғы тістердің арасында саңлаудың пайда болуы. Ең тимді болатын нақтама:// Жергілікті компенсирленген тістің қатты тінінің қажалуы// Алдынғы тістердің гипоплазиясы// +Жергілікті компенсирленбеген тістің қатты тінінің қажалуы// Жайылмалы компенсирленген тістің қатты тінінің қажалуы// Жайылмалы компенсирленбеген тістің қатты тінінің қажалуы *** Науқас 40 жаста ортопедиялық кабинетке тістерінің қажалуына, тамақ шайнау қиындығына шағымданып келді. Қарап тексергенде мұрын ерін қатпарларының айқын көрнуі, жоғарғы ерін бұрышының төмендеуі. 16, 15, 14, 13, 12, 11, 21, 22, 23, 24, 25, 26 тістердің қатты тіндерінің 2\3 бөлігіне дейін қажалғаны, тіс сауыттарының биіктігінің төмендеуі, бет әлпетінің төменгі 1\3 -ң төмендеуі. Ең тимді болатын нақтама:// Жергілікті компенсирленген тістердің қатты тінінің қажалуы// Жоғарғы тістердің гипоплазиясы// Жергілікті компенсирленбеген тістердің қатты тінінің қажалуы// Жайылмалы компенсирленген тістердің қатты тінінің қажалуы// +Жайылмалы компенсирленбеген тістердің қатты тінінің қажалуы *** Науқас 40 жаста, жоғарғы жақтағы барлық тістерінің қозғалғыштығымен, тағам шайнау қиындығы шағымымен келді. 3 жыл бойы пародонтологтың диспансерлік есебінде тұр. Қарап тексергенде: 8 7 0 0 4 3 2 1 І 1 2 3 0 0 6 7 8 0 7 6 5 4 3 2 1 I 1 2 3 4 5 0 0 8 17, 14, 23, 26 тістер аймағындағы қызыл иегінің кенет қабынуы. ІІ-ІІІ дәрежелі патологиялық қозғалғыштық, терең патологиялық қалталар. 11, 27, 28 тістердің І дәрежелі патологиялық қозғалғыштығы. Рентгенограммада тіс аралық перденің 1\3 ұзындығы деңгейінде сүйек тіні резорбцияға ұшыраған. Ең тимді болатын нақтама:// Ауыр дәрежелі пародонтиттің жайылмалы асқынған созылмалы түрі// Жеңіл дәрежелі пародонтиттің жергілікті созылмалы түрі// Жеңіл дәрежелі пародонтиттің жайылмалы созылмалы түрі// +Орта дәрежедегі жайылмалы пародонтиттің асқынған созылмалы түрі// Орта дәрежелі пародонтиттің жергілікті асқынған созылмалы түрі *** Науқас Ш., 65 жаста. Толық тістерінің болмауына, тамақ шайнау қиындығына шағымданып келді. Қарап тексергенде: толық тіссіз жоғарғы жақтың шырышты қабаты орташа дәрежеде семген, таңдайы жалпақ тегіс. Қантамыр – жүйке шоғырының шығу орнын сипап тексергенде ауру сезімі байқалады. Протез дайындау мақсатында тимді болатын қалып түрі:// Компрессиялық// +Декомпрессиялық// Дифференцияланған// Функциональды-сорушы// Анатомиялық *** Науқас А., 25 жаста. Эстетикалық ақаудың болуына шағымданып келді. Анамнезінен 21 тісін бірнеше мәрте емдеген, бірақ пломба бірнеше рет түсіп қалған. Қарап тексергенде: 21 тістің кесу-дистальды бетінде терең тіс жегі қуысы бар, ол тіс сауытының 2\3 көлемін алып тұр. Қуыс түбінде пломбалық материалдың қалдықтары көрінеді. Сіздің тиімді іс-әрекетіңіз:// Металокерамикалық көпір тектес протез// +Металлокерамикалық сауыт// Дәнекерленген-штамптталған көпір текес протез// Консольді протез// Доғалы протез *** Науқас 65 жаста, толық тіссіз жоғарғы жағын толық алмалы-салмалы пластиналы протездегенен кейін с әріпінің дыбысталуының бұзылуына шағымданады. Анамнезі: протез салғанына 2-апта уақыт өткен. Қарап тексергенде: жоғарғы жақ протезі протез жатағында дұрыс орналасқан. Сөйлеу сынамасы кезінде алдыңғы тістер арасындағы қуыс 5 мм-ден көп. Физиологилық тыныштық кезінде жоғарғы және төменгі жақ тістер арасында түзілетін 2-3 мм. Сіздің с әріпінің дыбысталуын түзетудегі іс-әрекетіңіз:// +Жоғарғы жақ протезін қайта жасау// Протездің сүйір тістер аймағы шекарасын қысқарту// Протездің таңдай жақ бетінің алдыңғы бөлігі қалыңдығын төмендету// Протездің А-сызығы аймағы шекарасын қысқарту// Протездің вестибулярлы шекарасының бүйір тісттер аймағынан қысқарту *** Науқас Н., 65жаста. Толық алмалы салмалы пластиналы протезбен протезделгеннен соң проте жатағының шырышты қабатының күю сезіміне шағымданып келді. Анамнез:Науқас бронхиалды демікпемен және тері экземасымен диспансерлік есепте тұрады. Қарап тексергенде: Протез жатағында орналасқан шырышты қабатының қабынып тқрғанын көреміз. Сілекейі тұтқырлығы төмен, көпіршікті, жабысқақ. Қаның клиникалық анализі;лейкопения, лимфоцитоз және сегментядролы нейтрофилдер деңгейінің азайғанын көреміз. Қосымша тексеру әдісі:экспозиция сынамасы оң.// Токсиклық стоматит// Механикалық жарақат// Гальвоноз// +Аллергиялық стоматит// Жаралы стоматит *** Науқас С., 30 жаста, дәрігер-ортопедке пломбаның жиі түсуіне шағымданып келді. Анамнезі: 1 жыл бұрын тісі пломбаланған, 1 апта бұрын пломбасы түсіп қалды да тіс сауытының шетінің сынуы болды. Қарап тексергенде: 37 тісінің сауыттық ақауы бар, дистальды беткейінде тіс сынуы байқалады. Қуыс 2/3 тістің окклюзионды беткейін алады, тістің клиникалық сауыт бөлігі қысқа. Рентгенограммада тіс түбірі ұшында қабыну үрдісі жоқ, түбір ұшына дейін пломбаланған. Ең тиімді болатын ем:// Көпір тәрізді протез// Пластмассалы сауыт// Консольды сауыт// Металлокерамикалық сауыт// +Штампталған сауыт *** Науқас 43 жаста, косметикалық ақауға шағымданды. Тістің вестибулярлы бетіндегі табақ тәрізді ойықтың сопақша пішінде болуы. Ойық түбінің кіреукесі жұқарған және сол жерден дентин сары түсті болып көрініп тұр. Ойық қабырғаларының түбі мен қарлары тегіс. Ақау экватор аймағы мен мойын аймағында орналасқан. Ең тиімді болып табылатын ем:// +Винирлер// Жасанды протездер// Жартылай сауыттар// Комбинирленген сауыттар// Қайта қалпына келтіретін пломбалар *** Науқаст 60. жаста. Толық тіссіз төменгі жағына толық алмалы салмалы пластиналы протез дайындаудың 2-клиникалық кезеңде жеке дара қасықты кигізіп шақтап тексеру кезінде, науқас тілін мұрынның ұшына қарап алға созған кезінде жеке дара қасық орнынан көтеріліп кетеді, сіздің іс әрекетіңіз?// жақ, тіл асты шетін түгел қысқартып шығу керек// +төменгі жақ тіл үзенгі бөлігін қысқарту керек// ішкі жағын қысқарту керек// дөңес аймағын екінші азу тіске дейін қысқарту керек// сүйір тістен екінші кіші азу тіс арасына дейін қысқарту керек *** Науқаст 60. жаста. Толық тіссіз төменгі жағына толық алмалы салмалы пластиналы протез дайындаудың 2-клиникалық кезеңде жеке дара қасықты кигізіп шақтап тексеру кезінде, науқас тілімен кезек ұртқа тигізу кезінде жеке дара қасық орнынан көтеріліп кетеді, сіздің іс әрекетіңіз?// жақ, тіл асты шетін түгел қысқартып шығу керек// сыртқы шетін қысқарту керек// ішкі жағын қысқарту керек// дөңес аймағын екінші азу тіске дейін қысқарту керек// +сүйір тістен екінші кіші азу тіс арасына дейін қысқарту керек *** Науқас 44 жаста, ортопедиялық стоматология клиникасына 17 тістің сауытының бұзылуына шағымданып келді. Қарап тексергенде: 17 тісті клиникалық сауытының биіктігі төмен, тіс жегімен бұзылған. Тіс ұлпасыздандырылған. Соғып тексергенде ауырмайды. Рентгенограммада тіс түбірінің өзегі ұшының 1/3 бөлігіне дейін пломбаланған. Ең тиімді болып табылатын ем:// Пломбамен қалпына келтіру, штампталған сауытпен қаптау// +Штифтермен бекітіп, штампталған сауытпен қаптау// Штифтермен бекітіп, пластмасса сауытпен тіс сауытын қалпына келтіру// Пломбамен қалпына келтіру, металлокерамикалық сауытпен қаптау// Пломбамен қалпына келтіру құймалы сауытпен қаптау *** Ортодонтиялық конструкциядағы тірек-ұстаушы элемент... болып табылады.// серппе// бұранда// +қапсырма// кіреберістік доға// қиялай жазықтық *** Энгель жіктеуі бойынша шынайы прогения тістесуі... сәйкес келеді.// І класс// ІІ класс// +ІІІ класс// ІІ класс, 1 класішілік// ІІ класс, 2 класішілік *** Науқас 8 жаста. Шағымы; жоғарғы жақта алдыңғы тістерінің арасында бос орынның болуына. Объективті; беті симметриялы, мұрынымен дем алады. Жоғарғы ерін жүгеншесі төмен жабысқан. 11, 21 тістердің арасы 4 мм, 11тіс латеральды жылжыған. 12 тіске орын жеткіліксіздеу, рентген зерттеуде барлық тұрақты тістердің ұрықтары бар. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// 12 тістің адентиясы// 11 тістің дистопиясы// +диастема// жоғарғы жақ сүйегінің тарылуы// ретенция *** Науқас 9 жаста. Шағымы; баланың сөйлеуінің бұзылғанына, аузының ашықтығына, тамақты тістеп қырқуының қиындығына. Объективті; беті симметриялы, беттің төменгі бөлігінің биіктігі үлкейген, аузы жартылай ашық көбінесе аузымен тыныс алады. Еріндерін түйістіргенде оймақ белгісі пайда болады. Төменгі жақтың сүйегінің күрек тістері жоғарғы жақтың күрек тістеріне тимейді. Вертикальды саңылау 2-3мм. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// Вертикальды күрек тістік окклюзия.// +Вертикальды күрек тістік дизокклюзия// Сагитальды күрек тістік окклюзия// Трансверсальды күрек тістік окклюзия// Ретенция *** Науқас 13 жаста. Шағымы; төменгі тістердің сезімталдығына, сыздауына және қызыл иектің қанауына. Объективті; беті симметриялы, иегінің үстінде терең сала бар. Ауыз қуысында түйісу болғанда жоғарғы жақ сүйегінің алдыңғы тістері төменгілерінің сауыттарынын 2\3 бөлігінен көбін жауып тұрады. 11, 21 тістердің ретрузиясы бар, соның салдарынан төменгі тістердің тіс аралық қызыл иектік бүртіктері кіреберіс жағында зақымдалады. 42, 41, 31, 32 тістердің тістеу қырлары қажалған. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// Диастема.// Түзу тістем// Прогения// Ортогнатия// +Терең тістем *** Науқас 8 жаста. Профилактикалық тексеру кезінде; ауыз қуысында 12, 11, 21, 22 тістері өсі бойынша бұрылған. 11, 21 тістердің сауыттары медиальды, кіреберіске қарай жылжыған. 11, 21 тістердің арасында таңдай жақта атипті форма тіс бар. Рентгенограммада 12, 21 тістердің түбірлері латеральды орналасқан. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// 11, 22 тістердің адентиясы.// Түзу тістем// Прогения// +Орталық күрек тістер арасындағы артық шыққан тістер// Ортогнатия *** Науқас 14 жаста. Шағымы; бет келбетінің ажарсыздығына, тіс қатарының дұрыс еместігіне. Объективті; ауыз қуысында жоғарғы және төменгі жақ сүйектерінің тіс қатары тарылған. 13 тіс кіреберіске қарай жылжыған, 14 тіс мезиальды жылжыған. Тіс қатарында 53 тіс бар. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// Түзу тістер.// 12, 22 тістердің адентиясы// +13 тістің дистопиясы// 12, 14 тістер аралығындағы артық шыққан тіс// Мезиальды тістем *** Науқас 12 жаста. Шағымы; тіс қатарының косметикалық ақауына, жоғарғы жақта тісінің жоқтығына. Объективті; ауыз қуысында 14 тіс мезиальды жылжыған, 12 тіс латеральды еңіскен, 13 тіс таңдайға қарай жылжыған, 15, 14 тістер арасында орналасқан. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// Мезиальды тістем.// Түзу тістем// 12, 22 тістердің адентиясы// +13, 14 тістердің транспозициясы// 13 тістің супрооклюзия *** Науқас 13 жаста. Шағымы; бет келбетінің ажарсыздығына, тіс қатарының дұрыс еместігіне. Объективті; беті симметриялы, мұрнымен тыныс алу қиындаған. Тілінің жүгеншесі қысқарған. Тіс формуласы жасына сәйкес. Бүйірдегі тістердің қатынасы Энгльдің 2 класы бойынша 12, 11, 21, 22 тістері өсі бойынша бұрылған. Тістесуде төменгі жақтың алдыңғы тістер сауытының 3\2 бөлігін жабады. Төменгі жақта тістері тығыз орналасқан. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// 12, 22 тістер адентиясы.// 33, 32 тістердің транспозициясы// Түзу тістем// Мезиальды тістем// +Терең тістем, жоғарғы және төменгі жақ тістерінің тарылуы *** Науқас 16 жаста. Тіс қатарының дұрыс еместігіне шағымданады. Объективті; ауыз қуысында жоғарғы және төменгі жақ сүйектерінде тістер тығыз орналасқан. 12, 22 тісте латеральды еңіскен, тіс қатарында 13, 23 тістер жоқ. 13, 23 тістерге тіс қатарында сауытының 3\1 еніндей орын жетіспейді, рентгенограммада 13, 23 тістердің ұрықтары бар және 12, 22 тістер түбірлерінің ұшығының аймағында орналасқан. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// 11, 21 тістер аралығындағы артық шыққан тістер.// +13, 23 тістердің шықпай қалуы// 12, 22 тістердің адентиясы// Түзу тістер// Прогения *** Бала 13 жаста. Шағымы: косметикалық ақауға, тістердің дұрыс орналаспауына. Объективті: 13, 23 тістер дұрыс орналаспаған. Олар тіс доғасының сыртында, кіреберіс жақта орналасқан. Жоғарғы жақта 13, 23 тістерге орын жеткіліксіз. Ең дұрыс болатын ықтимал диагноз:// түзу тістем// прогнатия// прогения// +13, 23 тістердің кіреберіс орналасуы, жоғарғы жақ сүйегінің тарылуы// терең тістем *** Пациент 13 жаста. Объективті: 22 тіс жоқ, 13 тіс сауытының 1/2 биіктігіне жарып шыққан, 23 тіс медиальды жылжыған, 22 тіске орын жетпейді. Жоғарғы жақ сүйегі бүйірдегі тістерінің таңдай бұдырлары тістерді түйістіргенде төменгі бүйірдегі тістердің тілдік бұлдырларымен түйіседі. Рентгенограммада 22 тістің ұрығы жоқ. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Брюкль аппараты// Френкельдің функционалды аппараты// Дасса активаторы// +Кеңейткіш бұрандасы бар табақша, кейін протездеу.// Эйнсфорт аппараты. *** Бала 7 жаста. Тексеріп қарағанда бет белгілері өзгермеген. Ауыз қуысында 11, 21 тістердің арасында бостық бар. Жақ сүйектерінің қатынасы дұрыс. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// І типті Бальтерс аппараты// Телебаева аппараты// Эйнсфорт аппараты// +ілгелі бар, қолтәріздес қансырмасы бар табақша// Кеңейткіш бұрандасы бар табақша *** Пациент 13 жаста. Бетінің ажарсыздығына шағымданады. Объективті: беті симметриялы, тыныс алуы аралас, жоғарғы ерін мен тілдің жүгеншелерінің жабысуы нормада деп айтуға болады. Тіс формуласы жасына сәйкес. Тістердің орналасу ауытқуы бар, 13 тіс доғаның сыртында кіреберіске қарай жылжыған. Тіс қатарында орынның жетпеуі сауыттың 1/3 шамасындай. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Қиялай жатығы бар Катц табақшасы// Функция реттеуші френкель аппараты// Брюкль аппараты// +Доғада М-тәріздес элементі бар, кеңейткіш бұранқасы бар табақша.// Ретенциялық аппарат. *** Пациент 8 жаста. Профилактикалық қаралу мақсатымен келген. Объективті: беті симметриялы, мұрнымен тыныс алады, сөйлеуі анық. Ауыз қуысының ішінде жақ сүйектерін түйістіргенде 11 тісі төменгі күрек тістерімен сауытының 1/2 биіктігіне дейін жабылып тұр. 12, 21 тістердің арасы 11 тістің сауытының еніне тең. Төменгі жақ сүйегінің тіс қатары нормада. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Катц табақшасы// Кіреберіс Кербитц аппараты// Жоғарғы жаққа алға итергіш серіппесі бар үстемесіз табақша// +Жоғарғы жаққа алға итергіш серппесі, үстемесі бар табақша// Башаров аппараты *** Пациент 19 жаста. Тістерінің дұрыс орналаспауына шағымданады. Ауыз қуысында тіс формуласы жасына сәйкес. Жоғарғы және төменгі жақ сүйектері тарылған. 12, 22 тістері окклюзиялық сызықтан жоғарғы орналасқан. Тіс қатарында сауыттың 1/3 еніндей орын жетпейді. Тістері тығыз орналасқан. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Френкельдің І типті функция реттеуші аппараты// Каламкарова аппараты// +Брекет системасы// Ретенциялық аппараты// Брюкль аппараты *** Бала 7 жаста. Жоғарғы жақ сүйегінде тісінің дұрыс орналасуына шағымданады. Тексеріп қарағанда 21 тіс таңдай жақта орналасқан, жақ сүйегінде орын жеткілікті, бүйірдегі тістердің түйісуі нормада деп айтуға болады. 21 тіс кері тістемеде тұр. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Шварц табақшасы// Қиялай жатығы бар Катц табақшасы// +Алға итергіш серппесі бар, үстемесі бар табақша// Телебаева аппараты// Қолтәріздес элементті бар Кальвелис табақшасы *** Бала 12 жаста. Тістерінің дұрыс түйіспеуіне шағым етеді. Тексеріп қарағанда мұрын мен ерін арасындағы қатпарлар білініп тұр. Ауыз қуысында алдыңғы бөлікте толық жауып тұру бар, шайнау тістері орналасқан жерде түйісу Энгльдің ІІ класы бойынша. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// +Андрезен-Гойпль аппараты// ІІІ типі Френкельдің функциялық реттеушісі// Үстемесі бар Катц табақшасы// Кожакар аппараты// Бынин каппасы *** Пациент 10 жаста. Объективті: беті симметриялы, тыныс алуы аралас, шайнауы белсенді, жұтуы дұрыс. Беттің төменгі бөлігі қысқарған. Иектің үстіндегі қатпар білініп тұр. 12, 11, 21, 22 тістерін түйістіргенде, олар төменгі күрек тістерді сауыттарының 2/3 биіктігіне дейін жауып тұрады. Жоғарғы алдыңғы тістердің ретрузиясы бар. 42, 41, 31, 32 тістердің патологиялық қажалуы бар. Тіс қатарында 85, 83, 75 тістері жоқ. Рентгенограммада 45, 43, 35 тістердің ұрықтары бар. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// +І-ІІ-типі Френкельдің функциялық реттеуші аппараты// Телебаева аппараты// Ретенциялық аппараты// ІІІ типті Френкельдің функциялық реттеуші аппараты// Кожакару аппараты *** Бала 13 жаста. Жоғарғы жақта тіс қатарының дұрыс орналасуына шағымданады. Тексеріп қарағанда: жоғарғы жақтың алдыңғы тістері тығыз орналасқан. 12, 22 тістер, кері қабысуда таңдайға бейім орналасқан. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Брюкля аппараты// Функцияларды реттеуші Френкельді ІІІ типті аппараты// Многимнастика// +Кеңейіткіш бұрандасы, үстемесі, алға итергіш серппесі бар пластинка// Мулеман пульпорсоры *** Сүт тістер жүйелі гипоплазиясының себебі:// +анасының жүктіліктің 2-ші жартысындағы ауыруы// 2-3 жасындағы баланың ауыруы// сүт тістердің жарақаты// баланың жасанды тамақтандырылуы// тұқым қуалаушылық *** Флюороздағы науқастардың шағымдары:// тістердің түнгі ауыруы// +косметикалық ақау// үшкіл нервтің иірімдерінің жолы бойынша ауыруы// химиялық тітіркендіргіштен болатын ауыру// тістегенде ауыруы *** 15 жасар жігіт жоғарғы жақ тістеріндегі косметикалық ақауға шағымданады. Тісінің түсінің өзгеруін бала кезінен байқаған. Бала кезінде рахитпен ауырған. Қарап тексергенде: алдыңғы күрек тістерінің вестибулярлы бетінде және бірінші азу тістердің төмпешіктерінде симметриялы орналасқан бор тәріздес дақтар орналасқан. Дақтың беті тегіс, жылтыр, дақ 2% метилен көгінің ерітіндісімен боялмайды. Ең тиімді болатын нақтамасы...// флюороз (меловидно-крапчатая форма)// флюороз, штрихті түрі// тісжегінің дақты кезеңі// +гипоплазия, дақты түрі// флюороз, эрозия түрі *** 17 жастағы қыз төменгі жақ тістерінің сауытының ақауына шағымданады. Қарап тексергенде: 3. 6, 3. 5, 3. 4 тістерінің вестибулярлы бетінің мойын бөлігінде дентинге дейінгі аймақта ақау көрінеді, қабырғалары бұрыштап қиылысады. Ақаудың қабырғалары жылтыр, тегіс. Шұқып тексергенде ауырмайды. Ең дұрыс болатын нақтамасы...// тістің қатты тіндерінің некрозы// орта тісжегі// тістің қатты тіндерінің эрозиясы// беткей тісжегі// +сына тәрізді ақау// *** 17 жасар жігіт эстетикалық ақауға шағымданады. Қарап тексергенде: 2. 2 тісінің мойын бөлігінде дөңгелек пішінді, ақ түсті, беті жылтыр емес (матовая), кедір-бұдырлау. 2 % метилен көк ерітіндісімен боялады. ЭОД- 2мкн. Ең дұрыс болатын нақтамасы...// беткей тісжегі// флюроз, бор дақты түрі (миловидно- крапчатая).// +дақ тәрізді тісжегі// гипоплазия// сына тәрізді ақау *** 13 жастағы бала төменгі жақ аймағындағы тістердің химиялық тітіркендіргіштен аз уақытқа созылатын ауыр сезіміне шағымданады. Қарап тексергенде 4. 6 тісінің шайнау бетінде жабынды дентин аймағында іші пигменттелген, жұмсарған дентинге толы тісжегі қуысы бар. Шуқып тексергенде кіреуке мен дентин шекарасында ауырсынады. Cуыққа ауырмайды. Тақылдатып тексергенде ауырмайды. Ең тиімді болатын нақтамасы...// +орта тісжегі// беткей тісжегі// тістің қатты тіндерінің эрозиясы// периодонттың созылмалы қабынуы// тістің қатты тіндерінің некрозы *** 14 жасар қыз тістеріндегі пигменттелген дақтарға шағымданады. Тістер түсінің өзгеруі балалық шағынан бар. Қарап тексергенде: тістер кіреукесінде көптеген бор тәрізді және пигменттелген дақтар бар, барлық бетінде орналасқан. Дақ аймағында кіреуке тегіс, жылтыр. Ең тиімді болатын нақтамасы...// бастапқы тісжегі// +флюороз// сына тәрізді ақау// кіреуке эрозиясы// кіреуке некрозы *** 18 жасар жігіт алдыңғы тістерінің косметикалық ақауына шағымданады, бұл балалық щағынан байқалады. Жоғарғы күрек тістірінің кесу қырында жартылай тәріздес ойығы бар, тістің пішіні бочка тәріздес. Ең дұрыс болатын нақтамасы...// Пфлюгер тістері// Фурнье тістері// +Гетчинсон тістері// кіреуке эрозиясы// флюороздың эрозивті түрі *** 12 жастағы қыз ауыз қуысының шырышты қабығының түсі өзгергеніне, тартылып тұратын кедір-бүдірлігіне шағымданады. Қарап тексергенде: лимфа түйіндері ұлғаймаған, ауырмайды. Ұрттың орта және артқы бөлігінің түсі өзгерген, ақшыл түсті эпителий байқалады, шілтер тәрізді, тор тәрізді, қырған кезде алынбайды. Ең дұрыс болатын нақтамасы...// +Қызыл жалпақ теміреткі// стоматит// кандидоз// көп түрлі пішінді жалқықты қызару// созылмалы қайталамалы герпес *** 11 жастағы бала ауыз қуысының құрғақтығына күйдіруіне және тіл бетінде ақ қақтың пайда болуына шағымданады. Үш апта бұрын науқас өкпе ауруына қарсы антибиотиктермен емдеу курсын қабылдаған. Қарап тексергенде: жалпы жағдайы жақсы. Аймақтық лимфа түйіндері өзгеріссіз. Ұрты қызарған, ісінген, шырышты қабығында екі жақтан нүкте тәрізді ақ түсті қақтар бар, қырғанда жақсы алынды. Тілі ісінген, қатпарлы ақ-сұр қақпен қапталған. Қырғанда қақ жақсы алынады, тілдің бүртіктері тегістелген. Ең дұрыс болатын нақтамасы...// лейкоплакия// глоссалгия// гальваноз// +кандидоз// қызыл жалпақ теміреткі *** 7 жасар науқас 7. 4-ші тісте қуыс болуына, тамақ ішкенде, әсіресе суыққа қысқа мерзімді ауру сезімі мазалауына шағымданады. Қарап тексергенде: 7. 4 тістің дистальді жанасу бетінде терең, жұмсарған және пигменттелген дентинге толы тісжегі қуысы анықталады. Тістің вестибулярлы қабырғасы жартылай сынған, түсі қарайған. Шұқып тексергенде қуыс табаны ауырсынады. Суыққа ауырады бірақ тез басылады. Тақылдатып тексергенде ауырмайды. Ең дұрыс болатын нақтамасы...// +терең тісжегі// орта тісжегі// созылмалы периодонтит// созылмалы пульпит// созылмалы пульпиттің асқынуы *** Пациент 17 жаста қызылиектің қанауына және ауырсынуына шағымданады. Бұл шағымдар 14 жастан бері анда-санда мазалайды. Дәрігер-стоматологқа бармаған. Кейінгі уақытта қызылиектің қанауы күшейген. Жалпы аурулары: созылмалы тонзиллит. Қарап тексергенде: бет пішіні өзгермеген. Жақасты лимфатүйіндері ұлғаймаған. Ауыз қуысының шырышты қабағы ақшыл-қызыл түсті. 1. 6, 1. 3, 2. 3, 2. 7, 3. 5, 4. 3 доғаның сыртында. Тістері емделген, 1. 5, 2. 4, 3. 4, 3. 5, 4. 3, 4. 4, 4. 5 тістердің жанасу бетіндегі пломбалары тіс арасын жауып тұр. Қызылиек пен емізікшелері коронканың 3/1 бөлігін жауып тұр. Қызылиек емізікшелері мен жиегі қызарған, домбыққан, шұқып тексергенде қанайды. Инъекция жасауға дәрілердің қайсысы ең тиімді ?// 30% линкомицин// +40-60% глюкоза// В12 витамині// 5% калий йодді// Алое *** 16 жасар науқас тәттіден тісі ауыратынына шағымданады. Тісін бұрын емдетпеген. Қарап тексергенде: 3. 6 тісдің шайнау бетінде тісжегі қуысы бар. Зондпен шұқып тексергенде тісжегі қуысы түбі ауырмайды, эмаль-дентин шекарасы шұқығанда ауырады. Суық суға ауырмайды. Емдеудің қай әдісі ең тиімді болады?// емдік төсем, аралық төсем, тұрақты пломба// тұрақты пломба// емдік төсем, сулы дентин, аралық төсем, тұрақты пломба// +аралық төсем, тұрақты пломба// аралық төсем, емдік төсем, тұрақты пломба *** 11 жастағы қыз ауыз қуысының құрғақтығына күйдіруіне және тіл бетінде ақ қақтың пайда болуына шағымданады. Үш апта бұрын науқас өкпе ауруына қарсы антибиотиктермен емдеу курсын қабылдаған. Қарап тексергенде: жалпы жағдайы жақсы. Аймақтық лимфа түйіндері өзгеріссіз. Ұрты қызарған, ісінген, шырышты қабығында екі жақтан нүкте тәрізді ақ түсті қақтар бар, қырғанда жақсы алынды. Тілі ісінген, қатпарлы ақ-сұр қақпен қапталған. Қырғанда қақ жақсы алынады, тілдің бүртіктері тегістелген. Ең тиімді препараттарды көрсетіңіз. Қандай дәрілерді ем ретінде тағайындау ең тиімді болады.// +саңырауқұлаққа қарсы// склероздаушы// Қабынуға қарсы// вирусқа қарсы// кератопластикалық *** 14 жасар бала жоғарғы жақ тістеріндегі косметикалық ақауға шағымданады. Тісінің түсінің өзгеруін бала кезінен байқаған. Бала кезінде рахитпен ауырған. Қарап тексергенде: алдыңғы күрек тістерінің вестибулярлы бетінде және бірінші азу тістердің төмпешіктерінде симметриялы орналасқан бор тәріздес дақтар орналасқан. Дақтың беті тегіс, жылтыр. Қосымша зерттеу әдісінің қай түрін ең бірінші қолдануға тиімді.// рентгенография// +витальды бояу// электроодонтометрия// сипап тексеру// Қағып тексеру *** 8 жасар пациенттің 1. 5 тісінің мойын аймағында тісжегі қуысы бар. 5. 5 тістің қуысына қалай жол ашамыз?// тісжегі қуысын шайнау бетіне шығарып// тісжегі қуысы арқылы// +тіс қуысын шайнау бетінен шығарамыз// мойын бөлігінен// жанасу бетінен *** 9 жастағы баланың 1. 5 тісінің мойын аймағында тісжегі қуысы бар. Қай дәрігерге емделуі қажет?// хирург-стоматологқа// терапевт-стоматологқа// ортодонтқа// ортопедке// +балалар жасындағы стоматологқа *** Клиникаға 5 жастағы бала қаралды. Бір сағат бұрын ойнап жүрген кезде құлаған. Тексерген кезде жоғарғы еріннің ісінгені, қан құйылуы анықталады. Ауыз қуысында: 1. 1, 2. 1, 2. 2 тістер аймағындағы кілегей қабаты ісінген, қанталаған. 1. 1 тіс қозғалғыш, перкуссия жасағанда күрт ауырады, тістің түсі өзгерген, 2. 1 тіс сауыты 2/3-ке бұзылған, 2. 2 тіс жоқ, тіс ұяшығы ұйыған қанмен көмкерілген. Тексеру жоспарын құрыңыз.// +рентгендиагностика// ортопантомограмма// томография головного мозга// гигиеналық индекстер// сиалография *** 17 жастағы науқас тамақ қабылдаудың қиындығына шағымданады. Объективті: 3. 6 тістің сауыты бұзылған, ұлпасы өскен. Ұрып көргенде ауырмайды. Қосымша зерттеу әдістерінің қай түрін бірінші кезекте жасалынуы тиіс.// ортопантомография// микробиологиялық зерттеу// серологиялық зерттеу// +рентгендиагностика// сиалография *** Клиникаға 6 жасар бала шағымданады. 85 тістің қозғалғыштығына. Объективті: бет пішіні өзгермеген. 85 тіс бүтін, қозғалғыштығы ІІІ дәрежелі. Шырышты қабығы өзгермеген. Қай құрал-сайманды қолданған тиімді.// +құстұмсықты ұртшаларымен// құстұмсықты ұртшасыз// тік қысқаш// гладилка// S-тәрізді *** 2.вариант Тістердің тіжегімен зақымдалуының қарқындылығы ... индексімен анықталады.// ГИ// ПИ// +КПЖ// ПМА// СРТ-тест *** Химиялық залалсыздандырудан кейінгі құрал-жабдықтардың залалсыздандырылған ыдыста сақтау мерзімі:// 1 тәулік// 2 тәулік// +3 тәулік// 4 тәулік// 5 тәулік *** Көп түбірлі тістердің ашылған ұлпа мүйізіне күшәлә сықпасы ... сағатқа қойылады.// +48// 36// 24// 18// 72 *** Бір түбірлі тістердің ашылған ұлпа мүйізіне күшәлә сықпасы ... сағатқа қойылады.// 48// 36// +24// 18// 72 *** Фторды ұзақ уақыт бөлетін қасиетке ие материалға ... цементтер жатады.// +шыныиономерлік// цинк-фосфаты// поликарбоксилатты// силикатты// силико-фосфатты *** Қызыл иек өсуі ... аурудың клиникалық симптомы болып табылады.// +қызыл иектің гипертрофиялана қабынуы// қызыл иектің жаралана қабынуы// қызыл иектің катаральді қабынуы// пародонт қабынуының жайылмалы түрі (генерализованный)// пародонтоз *** Склероздаушы ем жүргізгенде қызыл иекке ... ерітіндісін енгізеді.// +50-60% глюкоза// 30% линкомицин// 10% кальций хлорид// 5% калий йоді// 10% диоксидин *** Пародонттың идиопатиялық ауруына жатады:// +эозинофилді гранулема// қызыл иек қабынуы// пародонтома// Стентон-Капдепон// қызыл иектің гипертрофиясы *** Терең тісжегінің түрі кезіндегі ЭОД көрсеткіші:// 15-20 мкА// +2-6 мкА// 60-80 мкА// 100 мкА// 20-40 мкА *** Тіс дәрігер 4.6 тісті ұлпа қабыну диагнозымен емдеу үшін жансыздандыру жасалды, тісжегі қуыс егеп-тазаланды, тіс қуысын ашты, сауыт, түбір ұлпасын алды, түбір өзектерге медикаментозды, инструментальды өңдеу жасалды. Сосын аралық төсем, тұрақты пломбасы қойылды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емделді?// девитальды экстирпация// витальды ампутация// консервативті// аралас// +витальды экстирпация *** Тіс дәрігер 3.6 тісті ұлпа қабыну диагнозымен емдеу үшін жансыздандырылу жасалды, тісжегі қуыс егеп тазалады, тіс қуысын ашты, сауыт ұлпасын алды, медикаментозды өңдеу жасалды. Сосын емдік пен аралық төсем, тұрақты пломбасы қойылды. Ұлпа қабынуын қай әдіспен емделді:// девитальды экстирпация// +витальды ампутация// консервативті// аралас// витальды экстирпация *** 23 жасар науқас 2.1-ші тісте қуыс болуына, тамақ ішкенде, әсіресе суыққа қысқа мерзімді ауру сезімі мазалауына шағымданады. Қарап тексергенде: 2.1 тістің дистальді жанасу бетінде терең, жұмсарған және пигменттелген дентинге толы тісжегі қуысы анықталады. Тістің вестибулярлы қабырғасы жартылай сынған, түсі қарайған. Шұқып тексергенде қуыс табаны ауырсынады. Қандай диагноз қоюға болады:// +терең тісжегі// орта тісжегі// созылмалы периодонтит// созылмалы пульпит// созылмалы пульпиттің асқынуы *** 30 жасар науқас 1.4-ші тісте жедел ұстамалы ауру сезіміне шағымданады. Қатты ауру сезімі бүгін түнде басталған. Қарап тексергенде тістің жанасу бетінде жұмсарған дентинге толы тісжегі қуысы анықталды. Шұқып тексергенде: қуыс табаны бір нүктеде қатты ауырады. Соғып тексергенде тіс ауырмайды. Диагноз қойыңыз:// терең тісжегі// +жедел ошақты пульпит// жедел периодонтит// созылмалы пульпит// созылмалы пульпиттің асқынуы *** 25 жасар науқас тістерінде пигменттелген дақтарға шағымданады. Анамнез: науқастың айтуынша – эмальдың өзгеруі жас кезінен басталған. Эмальдың өзгеруі ауылдағы туысқандары мен таныстарында байқалады. Қарап тексергенде: барлық тістерінің түстері бозғылт, сары түсті, көптеп пигменттелген дақтар бар. Диагноз қойыңыз:// гипоплазия// сына тәрізді ақау// дақ тәрізді тісжегі// +флюороз// эмальдің некрозы *** 5 мл 2% лидокаин ерітіндісінің жергілікті жансыздандыруынан кейін науқаста басының айналуы, құсқысы келіп, құлағы шуылдап, қышыну және шаншу қадалды. Бір минуттан кейін А/Қ 90 мм.с.б., ал 3 минуттан кейін құса бастады. Науқас кеудесінің артында ауырсыну және тұншығу басталды. Диагноз қойыңыз:// истерия// коллапс// естен тану// +анафилактикалық шок// жүрек қан-тамыр жетіспеушілігі *** 26 жасар науқас тәттіден тісі ауыратынына шағымданады. Тісін бұрын емдетпеген. Қарап тексергенде: 3.6 тісдің шайнау бетінде тісжегі қуысы бар. Зондпен шұқып тексергенде тісжегі қуысы түбі ауырмайды, дентин-эмаль шекарасы шұқығанда ауырады. Суық судан ауырмайды. Диагноз қойыңыз:// терең тісжегі// +орта тісжегі// гипоплазия// дақтәрізді тісжегі// беткей тісжегі *** Дәрігер-стоматологқа науқас төменгі жақ тісінің қышқыл тағам әсерінен болатын жоғарғы сезімталдығына шағымданады. Қарап тексергенде: 3.1 тісте майда дақтар бар, жылтырсыз, эмальге жетпеген. Зондпен шұқығанда эмальдің тегіс емес екені байқалады. Диагноз қойыңыз:// терең тісжегі// орта кариес// гипоплазия// беткейлік кариес// +дақ тәрізді кариес *** Пациент 17 жаста қызыл иектің қанауына және ауырсынуына шағымданады. Бұл шағымдар 14 жастан бері анда-санда мазалайды. Дәрігер-стоматологқа бармаған. Кейінгі уақытта қызыл иектің қанауы күшейген. Жалпы аурулары: созылмалы тонзиллит. Қарап тексергенде: бет пішіні өзгермеген. Жақ асты лимфа түйіндері ұлғаймаған. Ауыз қуысының шырышты қабағы ақшыл-қызыл түсті. 1.6, 1.3, 2.3, 2.7, 3.5, 4.3 доғаның сыртында. Тістері емделген, 1.5, 2.4, 3.4, 4.5 тістердің жанасу бетіндегі пломбалары тіс арасын жауып тұр. Қызыл иек емізікшелерінің өсуі байқалады. Қызыл иек емізікшелері мен жиегі қызарған, домбыққан, шұқып тексергенде қанайды. Тістер бетінде жұмсақ тіс қағы көп. Диагноз қойыңыз:// жедел катаральды гингивит// созылмалы катаральды гингивит// +созылмалы гипертрофиялық гингивит// жедел гипертрофиялық гингивит// жедел жайылған пародонтит жеңіл түрі *** 60 жастағы әйел ауыз қуысының құрғақтығына, күйдіруіне және тіл бетінде ақ қақтың пайда болуына шағымданады. Үш апта бұрын науқас өкпе ауруына қарсы антибиотиктермен емдеу курсын қабылдаған. Қарап тексергенде: жалпы жағдайы жақсы. Аймақтық лимфа түйіндері өзгеріссіз. Ұрты қызарған, ісінген, шырышты қабығында екі жақтан нүкте тәрізді ақ түсті қақтар бар, қырғанда жақсы алынды. Тілі ісінген, қатпарлы ақ-сұр қақпен қапталған. Қырғанда қақ жақсы алынады, тілдің бүртіктері тегістелген. Алдын-ала қоятын диагнозыңыз:// лейкоплакия// глоссалгия// гальваноз// жалпақ теміреткі// +кандидоз *** 45 жастағы әйел ауыз қуысының шырышты қабығының түсі өзгергеніне, тартылып тұратын кедір-бүдірлігіне шағымданады. Пациент гастроэнтерологтың есебінде тұрады. Темекі шегеді. Қарап тексергенде: лимфа түйіндері ұлғаймаған, ауырмайды. Ұрттың орта және артқы бөлігінің түсі өзгерген, ақшыл түсті эпителий байқалады, шілтер тәрізді, тор тәрізді, қырған кезде алынбайды. Диагноз қойыңыз:// кандидоз// стоматит// +жалпақ теміреткі// көп түрлі пішінді жалқықты қызару// созылмалы қайталамалы герпес *** Жақ сынықтарында сүйектерді остеосинтездеуде никелид титан өз қалпын сақтап қалатын құймалы бекіткішін ғалым ұсынған.// Тулеуов// +Поленичкин// Гунько// Безруков// Лурье *** Жергілікті жансыздандыру кезіндегі қанның ұйып қалуы ісінуінің пайда болу себебі. . . . . .// +қан тамырларының инемен зақымдануы// Асептика ережелерінің бұзылуы// Жансыздандыру дәріні тез ендіру// Жансыздандыруға жергілікті аллергия// Отаның жарақаты *** Жоғарғы жақ жүйкесін жансыздандыруда, Вайсблат әдісі бойынша инені шаншу орны// Буын төмпешігі// әлпет-альвеолярлы қыры// +Трагоорбиталды сызықтың ортасы// Самай асты қыры// Сына тәрізді сүйектің қанатты өсіндісінің сыртқы табақшасы *** Коллапс кезінде тамырдың соғуы// +тез, жіп тәріздес// жіп тәрізді, ара-күдік// тез, жақсы толық// ара-күдік, аздап толық// жіп тәрізді, жақсы толық *** Науқас 18- жаста. 24-тіс созылмалы периодонтиттің асқынуы деген диагноз қойылған, тіс жұлынады. Тісті жұлар алдында жергілікті жансыздандыруды жасаңыз:// күректік, иектік// сол жақ вестибулярлы бетке инфильтрациялық, күректік// таңдайлық инфильтрациялы// туберальді, күректік// +сол жақ бетке сыртқы инфраорбитальді *** Науқас стационарға түскендегі диагнозы: Қанаттәрізді жақтың 48-тіс аймағында одонтогенді флегмона байқалды. Дәрігер флегмонаны ашып, 48- тісті жұлып дренаждап, антибактериалды, дезинтоксикациялық және симптоматикалық ем түрін тағайындады. Флегмонаға отау жасау үшін өту жолы:// сыртқы әдіс бет нервінің тармағы арқылы// ауызішіне қанаттәрізді жақ қатпарынан ашу арқылы// сыртқы жолы төменгі жақ тармағының шетінен, 1, 5 см алшақ қанаттәрізді бұлшық арқылы// төменгі жақ шетінен 1, 5-2, 0см алшақ арқылы// +төменгі жақ медиальді бұлшық етінің бұрышынан ашу арқылы *** Науқастың құлақ маңы аймағы томпайған, ауырсыну, теріде гиперемия байқалады. Ауырсыну әсерінен шайнау кезінде қиналады. Бұл белгілерге тән ауру:// +құлақ маңы шайнау аймағының флегмонасы// ұрт аймағының флегмонасы// самай флегмонасы// бет флегмонасы// төменгі жақ флегмонасы *** Науқас отау болған аймақта сыздап ауру сезіміне, аузын жапқанда үдемелі ауру сезіміне, ас қабылдағанда ауру сезімдеріне шағымданады. Ауру сезімі ота, жасаған орны 1, 5-2 сағаттан кейін аура бастайтынын айтты. Сырттай тексеріп көрген кезде бет- әлпеті симметриялы, жақасты лимфа түйіндерінде ауру сезімі бар. Аузы еркін ашылады аурусынусыз. 38 тістің ұяшығы ұйыған қанға толы. 37-тіс интактты, тісті ұрып тексергенде ауырады. Сіздің нақтамаңыз:// ұяшық жүйесінің невриті// +37-тісте периодонт жарақаты мен 38 тіс альвеолиті// тіс жегінің асқынуы// төменгі жақтың сынуы// төменгі жақ буынының шығып кетуі *** Науқастың көзасты аймағы томпайған, терісі қызарған, төменгі қабақ ісінген, сипап көрген кезінде ауырсынады. Көз саңылауы таралған. Аурудың түрі:// +көзасты аймағының флегмонасы// бет аймағының флегмонасы// ұрт аймағының флегмонасы// самай аймағының флегмонасы// көз аймағының флегмонасы *** Жоғарғы жақ сынығының Ле-Фор бойынша жіктелуі:// тігінен, ортаңғы, екіжақты// +төменгі, ортаңғы, жоғарғы// жазықты, көлденең, біржақты// көлденең, тігінен, ортасынан// біржақты, екіжақты, үшжақты *** Науқастың құлақ маңы аймағы томпайған, ауырсыну, теріде гиперемия байқалады. Ауырсыну әсерінен шайнау кезінде қиналады. Бұл белгілерге тән ауру:// +құлақ маңы шайнау аймағының флегмонасы// ұрт аймағының флегмонасы// самай флегмонасы// бет флегмонасы// төменгі жақ флегмонасы *** Макродентия, құлақ қалқанының үлкеюі, дене терісінде пигменттерінің шығуымен ерекшеленетін ісік:// лимфангиома// гемангиома// миобастомиома// +нейрофибрматоз// саркома *** Төменгі жақ контрактурасының белгілері:// құлақтың шуылдауы// төменгі жақ тармағының қысқаруы// СТЖБ қозғалысының шектелуі// тістесудің төмендеуі// +төменгі жақ қимылының шектелуі *** Науқаста құлақ маңы аймағында айқын ісік, терісі қызарған, сипап көрген кезде ауырсынады, ас қабылдауы қиындап ауызды ашқанда ауырсыну сезімі бар. Флегмона аймағы:// +ұрт// көз// самай// бет// құлақ маңы- шайнау *** Жоғарғы жақ қуысында көп таралатын морфологиялық рак түріне жатады// бұлшық етаралық// цилиндр тәрізді// +жалпақ жасушалы// мукоэпидермиялық// терең мойын лимфа түйіндері *** Мөлшері тұрақсыз, қабынуға бейім ісік:// амелобластома// гемангиома// +лимфангиома// фиброма// саркома *** Үшкіл жүйкенің невралгиясының негізгі белгісі болып саналады// Венсан белгісі// ұзақ мерзімде сезімталдықтың болуы// қысқа мерзімде сезімталдықтың болуы// ұзақ сыздап ауру сезімі// +күшті аз уақыттың ұстамалы ауруы *** Науқас Т, 7 жаста жарақаттан кейінгі бірінші тәулікте қойылған нақтама: 52 тіс толық шығып кеткен. Емі. . . . . . . . . . . :// тіс түбірі резекциясы, трансплантация// +тісті жұлу// гемисекция, реплантация// жұлу, реплантация// тісті трепанациялау, тісті жұлу, түбірді ампутациялау *** Науқас Б. 29 жас. Тіс дәрігеріне келгенде шағымы аузының ашылуының шектелуі, төменгі сол жақ тісінде ауру сезімі бар. Қарап тексеріп көрген кезде: 38 тісітің дистальді және шайнау беті ісінген, қызарған, тісті ұрып тексергенде ауырсынусыз. Рентген көрінісінде ретромоляр аймағында ешқандай патологиялық өзгеріс жоқ. Сіздің нақтамаңыз:// 38 тісте созылмалы периодонтит// +38 тісітің қиналып шығуы, перикоронарит асқынуы// 38 тісте жедел ұлпа қабынуы// 38 тісте жедел іріңді периостит// 38 тісте жедел периодонтит *** Ерте тіс- жақ протезін жасауда ісікті жақ сүйегінен резекция жасау арқылы алып тастау, жас балаларда резекцияны қолдану мақсаты:// сүйел дамуын алдын алу// +болашақтағы жасанды протездің орнын дайындау// екіншілік бет сүйегінің дағы деформациясын алдын алу// бұзылған функцияларды қалпына келтіру (сөйлеу, шайнау)// жұтынуды қалпына келтіру *** Пластмассаны сауыт дайындаудағы екіншілік клиникалық кезеңі:// +Дайындалған сауытты алдын ала тексеру, сауытты шақтау, жылтыратқаннан соң сауытты бекіту// Егелген тістің қалыбын алу// Апроксимальды және окклюзиялық бетінен тісті қосымша егеу.// Шақтағаннан кейін тісті уақытша цементке бекіту// Орталық окклюзияда қалып алу *** 34 жастағы науқастың жоғарғы жағының алдынғы тістері төменгі жағының алдынғы тістерінің тістем беткейінің 1/3 бөлігін жауып тұрады, ал 16 мен 26-шы тістердің алдыңғы ұрт төмпешігі төменгі бірінші азу тістерінің ұрт төмпешіктерінің көлденең ойығында орналасқан. Тістем түрі:// +ортогнатиялық// бипрогнатиялық// прогнатиялық// прогениялық// тік *** Науқас Н. –ді қарап тексергенде тістердің қатты тіндерінің патологиялық аса қажалуы, барлық тістердің патологиялық қажалудан биіктігінің төмендегені, альвеолааралық биіктіктің төмендегені және беттің төменгі бөлігінің өзгермегені байқалады. Ең дұрыс болатын нақтамасы:// +Тістердіңің қатты тіндерінің жайылмалы компенсирленген аса патологиялық қажалуы// Тістердің жергілікті компенсирленген патологиялық қажалуы// Тістердің жергілікті компенсирленбеген патологиялық қажалуы// Тістердің жайылмалы субкомпенсирленген аса патологиялық қажалуы// Тістердің жайылмалы компенсирленбеген аса патологиялық қажалуы *** Науқас Б. –ны қарап тексергенде тістердің қатты тіндерінің патологиялық аса қажалуы, барлық тістердің патологиялық қажалудан биіктігінің төмендегені, альвеолааралық биіктіктің төмендегені және беттің төменгі бөлігінің төмендегені байқалады. Ең дұрыс болатын нақтамасы:// Тістің қатты тіндерінің компенсирленген жайылмалы аса патологиялық қажалуы// Тістердің жергілікті компенсирленген патологиялық қажалуы// Тістердің жергілікті компенсирленбеген патологиялық қажалуы// Тістердің жайылмалы субкомпенсирленген аса патологиялық қажалуы// +Тістердің жайылмалы компенсирленбеген аса патологиялық қажалуы *** Науқас 37 жаста. Дәрігер ортопедке төменгі жақтың алдыңғы топтағы тістерінің тағам қабылдағанда қозғалатындығына шағымданып келді. Қарап тексергенде: жоғарғы жақ тіссіз жақ, төменгі жақта 46, 45, 43, 42, 34, 35, 37, 38 тістері сақталған. Төменгі жақтың 31, 32, 42 тістерінде II-ші дәрежелі қозғалғыштығы байқалады. Мойын бөліктері 1\3 бөлігіне дейін жалаңаштанған, патологиялық қалтаның тереңдігі 3, 5 мм дейін. Ең тиімді болатын нақтама:// +Созылмалы пародонттың қабынуының жеңіл дәрежесі// Созылмалы пародонттың қабынуының орта дәрежесі// Созылмалы пародонттың қабынуының ауыр дәрежесі// Жедел пародонттың қабынуының жеңіл дәрежесі// Жедел пародонттың қабынуының орта дәрежесі *** Науқас Н. 75 жаста. Толық тістерінің болмауына байланысты тамақ шайнауының қиындауына шағымданып келді. Қарап тексергенде: альвеоларлы өсіндісі жақсы сақталған, жоғарғы жақ төмпешіктері айқын, таңдай күмбезі терең, өтпелі қатпар мен жүгеншілерінің бекуі альвеола өсіндісінің ұшынан биік орналасқан. Ең тимді болып табылатын нақтама:// Оксман бойынша 2 түрі// +Оксман бойынша 1түрі// Оксман бойынша 3 түрі// Оксман бойынша 4 түрі// Оксман бойынша 5 түрі *** Науқас Н. , 65 жаста. Толық тістерінің болмауына байланысты тамақ шайнауының қиындауына шағымданып келді. Қарап тексергенде: альвеоларлы өсіндісі қырымен жоғарғы жақ төмпешіктері орташа дәрежеде атрафиаланған, таңдай күмбезі тереңдігі орташа, өтпелі қатпар мен жүгеншілерінің бекуі альвеола өсіндісінің ұшына жақын орналасқан. Ең тимді болып табылатын нақтама:// +Оксман бойынша 2 түрі// Оксман бойынша 1түрі// Оксман бойынша 3 түрі// Оксман бойынша 4 түрі// Оксман бойынша 5 түрі *** Науқас 40 жаста. Дәрігер ортопедке төменгі жақтың тістерінің тағам қабылдағанда қозғалатындығына шағымданып келді. Қарап тексергенде: төменгі жақтың 46, 45, 42, 31, 34, 35, 37, 38 тістері II-ші дәрежелі қозғалғыштығы байқалады, ал 31, 35, 42 тістерінде III-ші дәрежелі қозғалғыштығы байқалады. Мойын бөліктері 1\2 бөлігіне дейін жалаңаштанған, паталогиялық қалтаның тереңдігі 4-5 мм. Ең тимді болып табылатын нақтама:// Созылмалы пародонттың қабынуының жеңіл дәрежесі// +Созылмалы пародонттың қабынуының орта дәрежесі// Созылмалы пародонттың қабынуының ауыр дәрежесі// Жедел пародонттың қабынуының жеңіл дәрежесі// Жедел пародонттың қабынуының орта дәрежесі *** Науқас 45 жаста. Дәрігер ортопедке самай төменгі жақ буынның бір жақты сықырлауы және буынның бір жақты ауыру сезіміне, тамақ қабылдау немесе таңертеңгілік уақытта төменгі жағының қозғалуының қиындауына шағымданып келді. Қарап тексергенде: бүйір тістерінің 28 27, 26, 18, 17, 16 жоқ болуы, 15, 14, 13, 12, 11, 21, 22, 23, 24, 25 тістерінің аса қажалуын, төменгі жақты ашып-жапқанда бір жаққа ығысуы байқалады. Ауыздың ашылуы 3 см дейін шектелген. Ең дұрыс нақтамасы болып табылады:// +Остеоартроз// Буын бұлшықеттік дисфункция// Бет нервісінің парестезиясы/// Окклюзиялық артикуляциялық синдром// Төменгі жақ буынының шығып кетуі *** Науқас 40 жаста. Дәрігер ортопедке төменгі жақтың тістерінің тағам қабылдағанда қозғалатындығына шағымданып келді. Қарап тексергенде: төменгі жақтың 46, 45, 42, 31, 34, 35, 37, 38 тістерінде III-ші дәрежелі қозғалғыштығы байқалады. Паталогиялық қалтаның тереңдігі 5 мм-ден көп. Ең тимді болып табылатын нақтама:// Созылмалы пародонттың қабынуының жеңіл дәрежесі// Созылмалы пародонттың қабынуының орта дәрежесі// +Созылмалы пародонттың қабынуының ауыр дәрежесі// Жедел пародонттың қабынуының жеңіл дәрежесі// Жедел пародонттың қабынуының орта дәрежесі *** Науқас 45 жаста, алтын құймасы және тот баспайтын болаттан құралған көпір тектес протез салғаннан кейін сілекейінің шамадан тыс көп бөлінуіне, аузынан қышықыл дәмінің шығуына, тілінің күюіне шағымданып келді. Анамнезі: протез салғанына 7 күн уақыт өткен. Қарап тексергенде: Ауыз қуысында әр түрлі өзгерістерді көруге болады: Тіл ұшындағы жіп тәрізді емізікшелердің және саңырауқұлақ тәрізді емзікшелердің семуін көруге болады. Еріннің гиперемиясын, тот баспайтын болаттан дайындалған протездің дәнекерленген жерінде тотықты қабат түзілгенін, металл протездің түсі өзгергенін және сілекейдің тұтқырлығының төмедегенін көреміз. Ең тимді болып табылатын нақтама:// +Токсикалық стоматит// Гальванизм// Аллергиялық стоматит// Механикалық қабыну// Кандидоз *** Науқас 35ж, Төменгі алдыңғы тіс сауытының бұзылуына шағымданады. Анамнезі: тіс тіс жегі бойынша емделген, пломбаланған, жақында қатты тағам жеу кезінде тістің сауыт бөлігі сыныуы болған. Қарап тексергенде: 42 тістің сауыт бөлігі қызыл иек деңгейіне дейін жоқ. Рентген суретте тіс түбір өзегі түзу кең, ұшында патологиялық өзгерістер жоқ. Ең тимді болатын ем:// +Тұқылды сауыт// Толық сауыт// Жартылай сауытт// Салмалар// Винирлер *** Науқас А. , 23 жаста. Ортопедиялық стоматология кабинетіне эстетикалық ақауға және сөйлеу қызметінің қиындауына шағымданып келді. Тістері бірнеше рет пломбаланған. Қарап тексергенде: п п 8 7 6 5 4 3 2 1 І 1 2 3 4 5 6 7 8 11, 12 тістер сауыты бұзылған, пломба қалдықтары бар, тістер тұрақты, үрып тексергенде ауырмайды. Ең тиімді болып табылатын ем:// +Металлокерамикалық сауыттар 11, 12 тістерге// КПҚ(СПС) сауыттар 11, 12 тістерге// Алтыннан толық құйылған сауыттар 11, 12 тістерге// Штампталған сауыттар 11, 12 тістерге// Көпір тәріздес протез *** Науқаст 68. жаста:Толық тіссіз төменгі жағына толық алмалы салмалы пластиналы протез дайындаудың 2-клиникалық кезеңде жеке дара қасықты кигізіп шақтап тексеру кезінде, науқас төменгі және жоңарңы еріндерін алға қарай шығарған кезде жеке дара қасық орнынан көтеріліп кетеді, сіздің іс әрекетіңіз?// Жақ –тіл асты аймағын қысқарту// Ішкі шетін қысқарту// Тіл үзеңгесі аймағын қысқарту// Дөңес аймағын екінші азу тіске дейін қысқарту// +Сүйір тістер аралығының сыртқы аймағын қысқарту *** Металдыкерамикалық сауыттың клиникалық дайындау кезеңдері 1) Тісті егеп, қалып алу 2) Сауытты цементке бекіту 3) Орталық окклюзияны анықтау 4) Сауытты шақтап отырғызып көру 5) Қанқасын отырғызу, түсін анықтау Жауаптары:// + – 1, 3, 5, 4, 2// – 5, 1, 4, 2, 3// – 2, 4, 5, 3, 1// – 1, 4, 3, 2, 5// – 2, 4, 5, 3, 1 *** Толық алмалы-салмалы протездердің конструкциясын тексеру кезінде: бүйір тістердің түйісулері тегіс емес және бұдырлы түйіскендігін, тістесудің биіктегені анықталды, алдыңғы тістер арасында саңылау бар. Орталық қатынасты анықтаған кезде қандай қате кеткенін анықтаңыз?// +төменгі жақтың алға жылжуы// төменгі негіз білігінің артқа жылжуы// жоғарғы негіз білігінің алға жылжуы// жоғарғы балауыз негізінің деформациясы// жақтың алдыңғы бөлігінің альвеола өсіндісі шырышты қабығының компрессиясы *** Науқас К. , 65 жаста. Тістерінің болмауына, эстетикалық ақауға, сөйлеу және шайнау қызметінің бұзылуына шағымданып келді. Анамнезі: тістері 15 жыл ішінде тіс жегінің асқынуымен жүлынған. Қарап тексергенде: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 7 6 5 4 3 2 1 І 1 2 3 4 5 6 7 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Ең тиімді болып табылатын ем:// +Жоғарғы және төменгі жақтарға жартылай алынбалы пластиналы протездерді тағайындау// Жоғарғы және төменгі жақтарға толық алынбалы пластиналы протездерді тағайындау// Жоғарғы және төменгі жақтарға микро протездерді тағайындау// Жоғарғы және төменгі жақтарға көпір тектес протездерді тағайындау// Жоғарғы және төменгі жақтарға доғалы протездерді тағайындау *** Науқас А, 18 жаста. Эстетикалық ақауға, жоғарғы жақ тістерінің жоқтығына шағымданады. Тістері жарақат түріне байланысты жұлынған. Қарап тексергенде: п 0 0 п 876 5 4321I12345 6 78 п п пп Сыртқы өзгерістер жоқ. Кілегей қабығы ақшыл-қызғылт түсті, патологиялық көрсеткіш теріс. Ең тиімді болып табылатын ем:// Күміс-палладий құймасыннан көпір тектес протез// Алтыннан көпір тектес протез// Штампталған көпір тектес протез// +Металлопластмассадан көпір тектес протез// Алтыннан толық құйылған көпір тектес протез *** Науқас 50 жаста ортопедиялық кабинетке тістерінің қажалуына, тамақ шайнау қиындығына шағымданып келді. Қарап тексергенде мұрын ерін қатпарларының айқын көрнуі, жоғарғы ерін бұрышының төмендеуі. 46, 45, 44, 43, 42, 41, 31, 32, 33, 34, 35, 36 тістердің қатты тіндерінің қызыл иек деңгейіне дейін қажалғанын, бет әлпетінің төменгі 1\3 -ң төмендеуін көреміз. Ең тимді болатын табылатын ем:// Металлокерамикалық көпір тектес протез// Пластмассадан көпір тектес протездер// Металлополимерлі көпір тектес протездер// Металлопластмассадан көпір тектес протез// +Парапульпарлы штифті тұқылды сауыт *** Науқаст 68. жаста:Толық тіссіз төменгі жағына толық алмалы салмалы пластиналы протез дайындаудың 2-клиникалық кезеңде жеке дара қасықты кигізіп шақтап тексеру кезінде, науқас тілімен төменгі ерінді жалаған кезде жеке дара қасық орнынан көтеріліп кетеді, сіздің іс әрекетіңіз?// +жақ, тіл асты шетін түгел қысқартып шығу керек// сыртқы шетін қысқарту керек// ішкі жағын қысқарту керек// дөңес аймағын екінші азу тіске дейін қысқарту керек// сүйір тістен екінші кіші азу тіс арасына дейін қысқарту керек *** Алдыңғы тістердің прогнатиялық қатынасы . . . байланысты.// тіс қатарының бүйір бөлігінің тарылуы// макродентия// +астыңғы жақтың толық жетілмеуі// акромегалия// макроглоссия *** Механикалық әсері бар ауызішілік аппарат:// Брюкля аппараты// Шварц аппараты// эквилибратор// Андрезен-Гойпля аппараты// +Энгель доғасы *** Бала 9 жаста. Профилактикалық тексеру кезінде анықталған: екі жақ сүйектерінде алдыңғы тістердің арасында бос жерлер бар, тістер алға шығып тұр. Күрек тістер тістесу қырларымен түйіседі. Төменгі жақ сүйегінің тістері желпуіш тәріздес орналасқан. Жұтуы инфантильді. Ең дұрыс болатын ықтимал диагноз:// диастема// бипрогнатия// +тремалар, бипрогнатия// адентия// түзу тістесу *** Бала 5 жаста. Профилактикалық тексеру кезінде анықталған: иек алға шығып тұр, беттің орта бөлігінің батып кетуі және ұзаруы байқалады. Ауыз қуысының алдыңғы бөлікте кері жауып тұру. 55, 65 және 85, 75 тістердің Энгельдің ІІІ класы бойынша түйісуі байқалады. Тілдің жүгеншесі қысқарған. Ең дұрыс болатын ықтимал диагноз:// ашық тістем// +прогения// түзу тістем// күрек тістік жауып тұру// протрузия *** Бала 10 жаста. Профилактикалық тексеру кезінде анықталған: мұрын мен ерін арасындағы қатпарлар тегістелген, алдыңғы бөлікті толық жауып тұр. 16, 26, 36, 46 тістердің Энгельдің ІІ класы бойынша түйісуі байқалады. Төменгі алдыңғы тістердің тістесу қырлары қатты таңдайдың шырышты қабығына тиіп тұр. Екі жақ сүйектерінде тістері тығыз орналасқан. 13, 23 тістерге орын жеткіліксіздеу. Ең дұрыс болатын ықтимал диагноз:// вертикальді дизокклюзия// ортоокклюзия// +терең күрек тістік дизокклюзия// мезиоокклюзия// дистоокклюзия *** Науқас 6 жаста. Профилактикалық тексеру кезінде; жоғарғы және төменгі еріндердің арасында саты бар, төменгі жақ сүйегінің иек бөлігі алға шықпаған. Объективті; жұту қызметі бұзылған, жұтқанда тілдің ұшы төменгі алдыңғы тістерге тиіп тұрады. Тістерді түйістіргенде төменгі алдыңғы тістер сауыттарының 1\2 биіктігін жауып тұрады. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// тістердің тығыз орналасуы.// Прогения// +Күрек тістердің кері жауып тұруы// Түзу тістем// Ашық тістем *** Бала 10 жаста. Профилактикалық тексеру кезінде; төменгі ерін алға шығып тұр, беттің орталық бөлігі ұзарған, батып кеткен. Беттің төменгі бөлігі қысқарған, алға шығып тұр, тістесу кері терең. Макроглоссия. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// Күрек тісті жауып тұру.// +Прогениялық тістем// Прогнатиялық тістем// Ортогнатиялық тістем// Ашық тістем, зиянды әдет *** Бала 8 жаста. Тексеріп қарағанда бет белгілері өзгермеген. Ауыз қуысында асқынған тіс жегісінің салдарынан 75, 85 тістері жұлынған, тістері жоқ. 11, 21 тістердің арасында 4 мм тең бос орын бар. 36, 46 тістер орнынан жылжымаған. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// Екіншілік адентия.// Ортогнатия// Ашық тістем, зиянды әдет// +Диастема// Протрузия *** Бала 12 жаста. Шағымы; тістерінің дұрыс түйіспеуіне. Объективті; бет келбетінде ерінмен мұрын арасындағы қатпарлар айқындалған. Ауыз қуысында алдыңғы бөлікте толық жауып тұру бар, шайнау тістері орналасқан жерде түйісу Энгльдің 2 класы бойынша. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// Тістердің тығыз орналасуы.// Күрек тісті жауып тұру// Түзу тістем// Ашық тістем// +Прогнатиялық терең тістем *** Бала 11 жаста. Алдыңғы тістердің түйіспеуіне, тамақты тістен алудың қиындығына шағымданады. Тексеріп қароағанда алдыңғы бөлікте вертикальды саңылау бар, тілін сорады, жұтуы бала тәріздес, еріндері түйіспейді, шырышты қабық құрғақ. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// трансверсальды дизокклюзия// мезиальды дизокклюзия// +вертикальды дизокклюзия// тортоаномалия// адентия *** Пациент 10 жаста. Жоғарғы және төменгі еріндердің арасында саты бар. Төменгі жақ сүйегінің иек бөлігі алға шықпаған. Объективті: жұту қызметі бұзылған, тілдің ұшы жұтқанда төменгі алдыңғы тістерге тиіп тұрады. Тістерді түйістіргенде төменгі алдыңғы тістер жоғарғы алдыңғы тістер сауыттарының 1/2 биіктігін жауып тұрады. Ең дұрыс болуы ықтимал диагноз.// ашық тістесу// прогнатиялық тістесу// айқасқан тістесу// +прогениялық тістесу// ртогнатиялық тістесу *** Пациент 12 жаста. Бетінің ажарсыздығына шағымданады. Объективті: беттің төменгі бөлігінің биіктігі үлкейген, аузы жартылай ашық, ауыздың дөңгелек бұлшық еті нашар, мұрнымен тыныс алуы қиындаған. Тістер қатарларын түйістіргенде жоғарғы күрек тістер төменгі күрек тістерді жаппайды. Вертикальды саңылау тістердің аралығында шамамен 3-4 мм. Алдыңғы учаскеде тісальвеолалық қысқару бар. Тілдің жүгеншесі қысқарған, сөйлегенде тілін тістердің аралығына салады. Ортодонтия аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады?// Брюкль аппараты// Телебаева аппараты// +Брекет жүйесі жоғарғы және төменгі жаққа, риверс доғасын қолдану// Андрезена-Гойпля аппараты// Миогимнастика *** Бала 9 жаста. Тексеріп қарағанда төменгі ерін алға шығып тұр, беттің орталық бөлігі ұзарған, батып кеткен, беттің төменгі бөлігі қысқарған, алға шығын тұр. Кері терең күрек тістік түйісу. Макроглоссия. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Қиялай жатығы бар Катц табақшасы// Бынин Каппасы// І типті Френкельдің функция реттеуші аппараты// ІІ типті Френкельдің функция реттеуші аппараты// +Андрезен-Гойпль аппараты *** Пациент 14 жаста. Жоғарғы жақта тіс қатарының ақауына жоқтығына шағым етеді. Ауыз қуысында 14 тіс мезиальды жылжыған, 12 тіс латеральды еңіскен. 13 тіс таңдайға қарай жылжыған 15, 14 тістердің арасында орналасқан. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Кальвелис аппараты// Қиялай жатығы бар Катц табақшасы// +Брекет жүйесі// Дасса активаторы// Эйнсфорт аппараты *** Бала 10 жаста. Тексеріп қарағанада мұрын мен еріннің арасындағы қатпарлар білініп тұр, алдыңғы бөлікте толық жауып тұру бар. 16, 26, және 46, 36 тістердің Энгльдің ІІ класы бойынша түйісуі байқалады, төменгі алдыңғы тістердің тістеу қырлары қатты таңдайдың шырышты қабығына тиіп тұр. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// ІІІ типті Френкельдің функция реттеуші аппараты// Ілгелі бар, қолтәріздес қансырмасы бар Кальвелис табақшасы// Ретенциялық аппарат// +Андрезен-Гойпль аппараты// Шварц каппасы *** Бала 11 жаста. Тексеріп қарағанда 12, 22 тістері тіс доғасының сыртында кіреберіс жақта орналасқан. Оларға тіс доғасының орын жеткілікті. 13, 23 тістер шығып келе жатыр. 16, 26 және 46, 36 тістердің түйісуі Энгельдің І класы бойынша байқалады. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Ретенционный аппарат// Брюкль аппараты// Дасса активаторы// Қиялай жатығы бар Катц табақшасы// +Z-тәріздес доғасы 16, 26 тістерге қансырмасы бар табақша *** Бала 9 жаста. Тексеріп қарағанда иектің алға шығып тұруы байқалады, беттің төменгі бөлігі қысқарған. 13, 26 тістердің алдыңғы ұртты бұдырлары 46, 36 тістердің дистальды ұртты бұдырларымен түйіседі, олардан латеральды орналасқан. Бала алдыңғы тістерін тістеу қырларымен қоя алады. Алдыңғы бөлікте кері жауып тұру бар. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Қиялай жатығы бар Катц табақшасы// +ІІІ типті Френкельдің функциялар реттеуші аппараты// Дасс активаторы// І типті Бальтерс аппараты// І типті Френкельдің функциялар реттеуші аппараты *** Пациент 12 жаста. Ауыз қуысын прфилактикалық қарату мақсатымен клиникаға келген. Обективті: беті симметриялы, тыныс алуы аралас, лимфа түйіршіктері үлкеймеген, Жоғарғы ерін мен тілдің жүгеншелерінің жабысуы нормада деп айтуға болады. Тіс қатарында 21 тіс жоқ; 13 тіс таңдай жаққа жылжыған, 14 тіс пен 15 тістердің арасында орналасқан. 14 тіс мезиальды жылжыған. Рентгенограммада 21 тістің ұрығы бар. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// Рейенбаха-Брюкля аппараты// Бынин каппасы// +Брекет система// Андрезен-Гойпля аппараты// ІІІ типті Френкельдің функция реттеуші аппараты. *** Бала 13 жаста. Алдыңғы тістердің түйіспеуіне, тамақты тістен алудың қиындығына шағымданады. Тексеріп қарағанда алдыңғы бөлікте вертикальды саңылау бар, тілін сорады, жұтуы бала тәріздес, еріндері түйіспейді, шырышты қабық құрғақ. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// +Жоғарғы және төменгі жаққа брекет жүйесі, риверсиялық доға// ІІІ типті Френкельдің функция реттеушісі аппараты// Брюкля аппараты// Мезиальдық тістесу қолданатын Персин аппараты// Қиялай жатығы бар Катц табақшасы *** Пациент 10 жаста. Жоғарғы және төменгі еріндердің арасында саты бар. Төменгі жақ сүйегінің иек бөлігі алға шықпаған. Объективті: жұту қызметі бұзылған, тілдің ұшы жұтқанда төменгі алдыңғы тістерге тиіп тұрады. Тістерді түйістіргенде төменгі алдыңғы тістер жоғарғы алдыңғы тістер сауыттарының 1/2 биіктігін жауып тұрады. Ортодонтиялық аппараттың қай түрін қолданған дұрыс шешім болып табылады.// +Андрезен-Гойпль аппараты// Ретенциялық аппарат// І типті Френкельдің функция реттеуші аппараты// Қолтәріздес қансырмасы бар табақша// Кожакару аппараты *** Жедел ұшықтану стоматитінде қоздырғыштарының берілу әдістері:// қатынас арқылы// ауа арқылы// +қатынас, ауа арқылы// ауа арқылы, алиментарлы жол// алиментарлы жол *** Гингивиттің объективті ауырлығын бағалау үшін . . . индексі қолданылады.// Федорова-Володкина// +РМА// КПУ// Грин-Вермильон// ВОЗ *** 8 жасар науқас 6. 4-ші тісте жедел ұстамалы ауру сезіміне шағымданады. Қатты ауру сезімі бүгін түнде басталған, тіс жанасу бетінде жұмсарған дентинге толы тісжегі қуысы анықталды. Шұқып тексергенде: қуыс табаны бір нүктеде қатты ауырады. Суыққа узақ уақыт ауырады. Тақылдатып тексергенде тіс ауырмайды. Ең дұрыс болатын нақтамасы. . .// терең тісжегі// созылмалы пульпиттің асқынуы// жедел периодонтит// созылмалы пульпит// +жедел ошақты пульпит *** 17 жасар науқас тістерінде пигменттелген дақтарға шағымданады. Анамнез: науқастың айтуынша – эмальдың өзгеруі бала кезінен басталған. Эмальдың өзгеруі ауылдағы туысқандары мен таныстарында байқалады. Қарап тексергенде: барлық тістерінің түстері бозғылт, сары түсті, көптеген пигменттелген дақтар бар. Ең дұрыс болатын нақтамасы. . .// гипоплазия// сына тәрізді ақау// дақ тәрізді тісжегі// +флюороз// эмальдің некрозы *** 5 мл 2% лидокаин ерітіндісінің жергілікті жансыздандыруынан кейін науқаста басының айналуы, құсқысы келіп, құлағы шуылдап, қышыну және шаншу қадалды. Бір минуттан кейін А/Қ 90 мм. с. б. , ал 3 минуттан кейін құса бастады. Науқас кеудесінің артында ауырсыну және тұншығу басталды. Ең дұрыс болатын нақтамасы. . .// истерия// коллапс// +анафилактикалық шок// естен тану// жүрек қан-тамыр жетіспеушілігі *** Дәрігер-стоматологқа 15 жасар науқас тістерінің қышқыл тағамға сезімталдығына шағымданады. Қарап тексергенде: беті симметриялы, аймақтық лимфа түйіндері өзгеріссіз. 4. 7 тісте майда дақтар бар, жылтырсыз, эмальге жетпеген. Зондпен шұқығанда эмальдің тегіс емес екені байқалады. Ең дұрыс болатын нақтамасы. . .// +дақ тәрізді тісжегі// орта тісжегі// гипоплазия// беткейлік тісжегі// терең тісжегі *** Науқас 17 жаста қызылиектің қанауына және ауырсынуына шағымданады. Бұл шағымдар 14 жастан бері анда-санда мазалайды. Дәрігер-стоматологта бармаған. Кейінгі уақытта қызылиектің қанауы күшейген. Жалпы аурулары: созылмалы тонзиллит. Қарап тексергенде: бет пішіні өзгермеген. Жақасты лимфатүйіндері ұлғаймаған. Ауыз қуысының шырышты қабағы ақшыл-қызыл түсті. 1. 6, 1. 3, 2. 3, 2. 7, 3. 5, 4. 3 доғаның сыртында. Тістері емделген, 1. 5, 2. 4, 3. 4, 4. 5 тістердің жанасу бетіндегі пломбалары тіс арасын жауып тұр. Қызылиек емізікшелерінің өсуі байқалады. Қызылиек емізікшелері мен жиегі қызарған, домбыққан, шұқып тексергенде қанайды. Тістер бетінде жұмсақ тіс қағы көп. Ең дұрыс болатын нақтамасы. . .// жедел катаральды гингивит// созылмалы катаральды гингивит// жедел гипертрофиялық гингивит// +созылмалы гипертрофиялық гингивит// жедел жайылған пародонтит жеңіл түрі *** Науқас қызыл иегінің өздігінен ауыратынына және қанайтындығына шағымданады. Объективті: Қызыл иек шамалы қызарған, ісінген, көлемі ұлғайған, тиіп кетсе қанайды және тіс шөгінділері байқалады. Ең дұрыс болатын нақтамасы. . .// +жеңіл пародонтит// пародонтоз// созылмалы пародонтит орташа ағымды түрі// гингивит// периостит *** Науқас қызыл иегінің қанауы жиі байқалатындығына, әсіресе тістерді тазалағанда қанайтындығына, ауызда жағымсыз иістің болуына, тіс тасының тез дамитындығына шағымданады. Тіс аралық және альвеолярлы қызыл иек бөлігі шоғырлана қызарған. 3, 5 мм-ге дейінгі тереңдіктегі қызыл иек қалтасы және тіс шөгінділері байқалады. Ең дұрыс болатын нақтамасы. . .// созылмалы пародонтит орташа ағымды түрі// +созылмалы пародонтит, жеңіл ағымды түрі// гингивит// периодонтит// пародонтоз *** 12 жастағы бала стоматологқа қызылиектің қанауына шағымданып келеді. Тексерген кезде: барлық тіс аумағындағы қызылиектің шырышты қабаты қара-қызыл түсті, ісінген, тиген кезде қанайды, тіске тығыз орналаспаған. Қызылиек асты қақтар бар. Төмендегі көрсетілген тексеріс әдісінің қайсысын қабынудың ауырлық дәрежесін анықтау үшін қолданған АНАҒҰРЛЫМ тиімді?// Шиллер– Писарев сынамасын;// жағынды-таңбалы әдісі// гигиеналық индекс;// рентгенологиялық;// +РМА индексі. *** 1, 5 жастағы баланы стационарға: температурасы - 39, әлсіздік, лоқсу, құсу күйінде әкеледі. Ауыз аумағындағы терісінде, ерін қатпарындағы қызыл жиек қанмен қоңыр түске боялған. Ауыз қуысының шырышты қабатында үлкен жолақ жаралар, қызылиек шеті жараланған, астындағы алдыңғы жақ тістер аумағындағы қызылиектік бүртіктер өлі еттенген. Жақсүйек астындағы және мойын түйіндеріндегі лимфаденит. Төмендегі көрсетілгендерден аурудың дамуындағы қандай кезең АНАҒҰРЛЫМ ықтимал?// инкубациялық;// продромальді;// катаралды;// +бөртпе шығу;// өршу кезеңі. *** Науқас, 12 жаста. Шағымы; үстіңгі жақтың сол жақта ауыру сезімі байқалады. Объективті: жұмсақ тіндердің коллатеральді ісінуіне байланысты беті ассиместриялы. өтпелі қатпар 1. 4, 1. 5 тістер тұсында тегістелген, қызарған, ісінген. 1. 4 тіс аймағында флюктуация байқалады. Ең тиімді . . . жансыздандыру болып табылады.// инфильтрациялық// өткізгіштік// беткейлік// +тубералдық анестезия// жалпы интубациялық наркоз *** Науқас, 14 жаста. Шағымы: дене қызуының көтерілуі 38, 5Со. Аузын ашуы, жұтынуы, сөйлегені, тамақтануы қиындағын. Сілекейдің қатты бөлінуі байқалады. Объективті: жақ асты және тіл асты аймағы ісінген. Сол жақ тіл асты қатпары инфильтрациялық, тегістелген, сипап қарағанда қатты ауырады. Шырышты қабығы қызарған, ісінген. 3. 6 тісте терең тісжегі бар. Тістің түсі өзгерген. Медициналық көмекті қай мекемеде көрсету керек.// үйде// +бет-жақ-хирургиясы бөлімінде// хирургиялық кабинетте// оторинологиялық бөлімде// травматологиялық пункте *** Науқас, 14 жаста. Жоғарғы жақта тістің солқылдап ауыруына шағымданады. Объективті: 26 тістің түсі өзгерген, сауыт бөлігі толық бұзылған. Түбір өзегін шұқып тексергенде ауырмайды, ұрып тексергенде қатты ауырады. Қосымша зерттеу әдісінің қайсысы тиімді.// +ауызішілік рентгенограмма// отопантомограмма// апекс-локация// сиалограмма// СRТ тест *** 12 жастағы қыз 2. 1 тістің жоқтығына шағымданады. Орталық күрек тіс 7 жаста жұлынған. Тұрақты тісі шықпаған. Объективті: тіс қатарының ақауы 21 тістің жоқтығында. Альвеолдық деформациясы 21 тіс аймағында байқалады. Қосымша зерттеу әдісінің қайсысы тиімді.// +ауызішілік тентгенограмма// УЗИ, компьютерлік томография// шолушы рентгенограмма// ортопантомография// компьютерлік томография, термография *** Науқас П. , 15 жаста, 4. 5 тісте тісжегі барына шағымданады. Объективті: 45 тіс қуыс қырлары тегіс, тығыз, түбі және қырлары шұқыған кезде ауырмайды, пигменттелген. Суыққа ауырмайды. Қосымша зерттеу әдісінің қайсысы тиімді.// рентгендиагностика// полярография// биомикроскопия// +ЭОМ// гигиеналық индекстер *** Науқас, 14 жаста, шағымданды. Жоғарғы жақтың оң жағында дақ пайда болған. Объективті: 23 тістегі дақ кішкентай, сұр түсті. Шұқып тексергенде кедір-бұдыр білінеді. Қай дәрігерге емделу керек.// +терапевт стоматолог// хирург стоматолог// пародонтолог// ортопед стоматолог// ортодонт *** Бала, 11 жаста. Тістің тұқылына шағымданады. Объективті: ауыз қуысында қызыл иегінде 15 тістің аймағында 65 тіс тұқылы бар. Шырышты қабаты 65 тістің аймағында қызарған. Қандай дәрі-дәрмектермен емдеу тиімді.// барбитураттармен// +қабынуға қарсы препараттармен// бактерияға қарсы препараттармен// жансыздандырғышпен// антигистаминді препараттармен *** Науқас, 17 жаста. Тамақ жегенде қызыл иегінің қанауына шағымданады. Объективті: тіс аралық және альвеолярлы қызыл иек бөлігі шоғырлана қызарған, тиіп кетсе қанайды және тіс шөгінділері, тіс тастары байқалады. Қандай препаратпен емдеген тиімді.// +ферменттермен// фтор препаратымен// жансыздандырғышпен// аллергияға қарсы// гормоналдық препараттармен *** Науқас 13 жаста. Профилактикалық тексеру. объективті: бет пішіні өзгермеген. Вестибулярлық бетінде және мойын бөлігінде 1. 2, 1. 1, 2. 1, 2. 2 тістерінде ақ дақтар пайда болған. Көлемі 3х3мм. Қосымша зерттеу әдісінің қайсысы тиімді.// Люголь ерітіндісімен бояу// йодинолдың ерітіндісімен бояу// +метилен көгімен бояу// А. С. Япеева, Е. В. Боровскийдің ерітіндісімен бояу// Соlgate Plax ерітіндісімен бояу *** Семей 1 вариант Глоссит - бұл:// Еріннің қабынуы// Қызылиектің қабынуы// +Тілдің қабынуы// Сілекей безінің қабынуы// Ауыз қуысының шырышты қабатының қабынуы *** Тілінде ауырсыну және күйдіру сезімі, тамақтанғаннан соң басылады. Бұл неге тән:// Глосситке// Үшкіл нервтің невралгиясы// +Глоссалгияда// Десквамативті глосситте// Ромботәрізді глосситте *** Жабық кюретаж жүргізіледі// +Пародонтальды қалталар тереңдігі 3-4 мм// Пародонтальды қалталар тереңдігі 5 мм көп// Паронтальды киста көлемі 1,2 см// Пародонтальды қалта тереңдігі 10 мм// Пародонтальды қалта тереңдігі 6 мм *** Түбір өзегіне гуттаперча штифтын латеральді конденсациялау үшін қолданылатын эндодонтиялық инструментті таңдаңыз. Екі түрі бар, бір бірінен жұмыс бөлімінің ұзындығы бойынша ажыратылды.// Конденсер// Плагер// Лентуло// +Спредер// Ларго *** Әйел 33 жаста, жоғарғы еріннің ұлғаюына шағымданады. Анамнезінде оң жақтағы бет жүйкесінің парезі. Бірінші рет бір жыл бұрын ауырған, тез жоғалатын жоғарғы еріннің ісігі пайда болған, бірақ еріннің біршама ұлғаюы қалды. Үш күн бұрын суық тиюден кейін қайтадан тез ұлғайды. Объективті: жоғарғы еріннің оң жағы көп өлшемде ұлғайған, пальпация кезінде жұмсақ, эластикалы ауырсынусыз, қысқанда саусақтың ізі қалмайды. Тіл ісінген, тіл арқасында – қатпарлар, тіл беткейі бұдырлы. Қандай диагноз болуы мүмкін?// +Мелькерсон-Розенталь синдром// Квинке ісігі// Ашер синдромы// Мейж трофедемасы// Ерін элефантиаз (слоновость) *** Науқас 55 жаста, жұмсақ таңдайда көпіршіктің болуына шағымданып келді. Бұрын таңдайынан көпіршіктердің пайда болуын байқаған, 1-2 күннен кейін апта аралығында жазылған. Анамнезінен ІІ дәрежелі гипертоникалық ауру. Объективті: сол жақ жұмсақ таңдай шырышты қабат фонында диаметрі 1 см дейін қан құйылған көпіршік анықталды. Болжамды диагноз қандай?// Дюрингтің герпетиформды дерматит// Қатерсіз акантолитикалық емес көпіршік// +Көпіршікті-тамырлы синдром// Левердың буллезді пемфигоид// Қызыл жалпақ теміреткінің буллезді формасы *** Науқас И., 57 жаста, төменгі еріннің ауырсынуына және қанауына шағымданады. Анамнезінен: төменгі ерінге 1 ай бұрын жара қайтадан пайда болды. Осындай көрініс суық мезгілде жиі пайда болып тұрады. Жағымсыз әдеттер: шылым шегу, ерінді жалайды және тістейді. Объективті: жалпы жағдайы қанағаттанарлық. Сыртқы қарау ерекшеліксіз. Терінің және көрінетін шырышты қабаттың түсі физиологиялық. Регионарлы лимфа түйіндері пальпацияланбайды. Еріннің қызылжиегі құрғақ және бұдырлы. Төменгі еріннің қызылжиегінде орта сызық бойында көлденең сызықты, қанды қабықпен жабылған тіндер ақауы бар. Пальпация кезінде ақау негізінде қабыну инфильтраты анықталады. Сіздің болжамды диагнозыңыз?// Көпформалы жалқықты эритема// Эксфолиативті хейлит, құрғақ түрі// +Еріннің созылмалы жырығы// Эксфолиативный хейлит, жалқықты түрі// Мелькерссон-Розенталь макрохейлиті *** Науқас Ж., 43 жаста, жағымсыз сезімге, ауыз қуысында әртүрлі аймақтағы – тіл ұшында, қатты таңдайда парестезия ауырсынуы (құрғау, күйдіру, керілу, шаншылу). Нақты аурудың дамуы: 1ай бұрын кешке күшейетін күйдіру сезімі пайда болған, жедел сезіледі. Әрі қарай науқас тағам қабылдау уақытында ауырсыну жоғалуын байқайды. Объективті: Сыртқы қарау ерекшеліксіз. Терінің және көрінетін шырышты қабаттың түсі физиологиялық. Регионарлы лимфа түйіндері пальпацияланбайды. Ауыз қуысы патологиялық өзгеріссіз. Сіздің болжамды диагнозыңыз:// Глоссит// +Глоссалгия// Хейлит// Неврит// Невралгия *** Әйел 51 жаста тілдің арқасында және бүйір беткейінде тағам қабылдау уақытында жоғалатын, бірақ кешке күшейетін күйдіру және сұққылау сезіміне, ауыз қуысында құрғақтыққа, дәм сезудің бұрмалауы. Бірінші рет осындай сезім бір жыл бұрын психикалық жарақаттан кейін пайда болды, уақыт аралығында осы сезім күшейеді.Анацидті гастритпен, қант диабетпен ауырады, нашар ұйықтайды. Қандай диагноз болуы мүмкін?// +Глоссодиния// Тіласты ганглийдің ганглиониті// Гюнтер-Миллер глосситі// Десквамативті глоссит// Кандидозды глоссит *** Науқас С., 40 жаста, санация мақсатында қаралды. Қарау кезінде тілде көптеген жүлгелер анықталды, терең орталық “жүлгеден” ажыратады. Тілдің ісінуі, тіл біркелкі емес ұлғайғаны анықталды. Тіл аз қозғалмалы, науқастың тілін толық кіргізу қиын. Науқастың осы жағдайы балалық шақтан анықталады. Осы жағдай қандай синдромның симптомы болуы мүмкін?// +Мелькерсон- Розенталь синдромы// Гриншпан синдромы// Шегрен синдромы// Бехчет синдромы// Стивенс- Джонсон синдромы *** Әйел 52 жаста, тілдің ұшында және бүйір беткейіндегі тұрақты күйдіру сезіміне шағымданады. Күйдіру таңертең пайда болады және кешке таман күшейеді, тағам қабылдау кезінде басылады. Өзін бір жылдай сырқатпын деп санайды. Аурудың болуын алмалы – салмалы протезді орнатуымен байланыстырады. Анамнезінде: анацидті гастрит, жатыр фибромиомасы бойынша операция, гипертоникалық аурудың II дәрежесі, нашар ұйқы, қорқыныш сезім. Объективті: тіл сәл ісінген, тіл арқасында –аз мөлшерде ақ қақ, жіптәрізді емізікше атрофиясы. Қалған шырышты қабат патологиялық өзгеріссіз. Жұтыну-тор рефлекс төмендеген. Қандай диагноз болуы мүмкін?// Кандидозды глоссит// Пластмассаға аллергиялық реакция// Гюнтер-Миллер глоссит// +Глоссодиния// Тіл жүйкесінің невриті *** Ер адам 45 жаста төменгі еріннің қызыл жиегінде ауырсынбайтын ақшыл түсті ошақтың болуына шағымданады. Объективті: төменгі ерін қызыл жиегінің оң жағында ортасына жақын шектелген ошақ полигональды түрі 0,5-1,0 см өлшемінде анықталады. Зақымдалу ошағының беткейі ақ-сұрғылт түсті және тығыз жататын ұсақ қабыршақтармен жабылған. Ошақ сәл түскен, қоршаған тіндер өзгеріссіз. Өзгерген ошақтың пальпациясы ауырсынбайды, негізінде қалыңдауы анықталмайды. Қандай диагноз болуы мүмкін?// Қызыл жегі// Кандидозды хейлит// Лейкоплакия, жалпақ формасы// +Шектелген обыралды гиперкератоз// Қызыл жалпақ теміреткі *** Науқас С, 63 жаста, тілдің ерекше түріне, ашы және ыстық тағам қабылау мүмкін еместігіне шағымданады. Бірінші рет қатты, ыстық тағам қабылдау кезіндегі тіл күюіне назар аударғаннан бастап, бір ай бойы өзін сырқатпын деп санайды. Объективті: ауыз қуысында жоғарғы жақта альвеолярлы өсіндінің біркелкі, айқындылығы орташа дәрежедегі атрофия. Тілдің бүйір беткейіндегі шырышты қабатында гиперемия және ісіну фонында өлшемі 2-3 мм табақшалар немесе қосылған түйіншектер анықталады, ошақтар ақ-сұр түсті, папоротник жапырақтарының суретіндей қосылған. Қыру кезінде қақ алынбайды. Қандай диагноз болуы мүмкін?// +Қызыл жалпақ теміреткі// Қызылжегі// Аллергиялық стоматит// Ауыз қуысының шырышты қабатының кандидозы// Жалпақ лейкоплакия *** Ер адам 56 жаста, ауыз қуысында бір апта бұрын байқалған қызыл дақтың болуына шағымданады. Объективті: оң жақ ретромолярлы аймақтың шырышты қабатында шектелген зақымдану ошақ, көлемі 2 x 1,5 см, бархатты беткейлі қою қызыл түсті анықталады. Ошақ сәл төмен түсіп тұрады, беткейінде гиперкератоз аймағы анықталады. Гистологиялық: әлсіз айқындалған гипер- және паракератоз, акантоз, базальды қабат сақталған; тікенек қабатта– тікенек жасушаларының полиморфизм. Қандай диагноз болуы мүмкін?// +Боуэн ауруы// Қызылжегі, эрозивті түрі// Қызыл жалпақ теміреткі, эрозивті түрі// Лейкоплакия, эрозивті түрі// Жалпақ жасушалы мүйізделуші обыр *** Ер адам 62 жаста бірнеше ай бұрын тілде пайда болған ауырсынбайтын түзіліске шағымданады. Объективті: тісжегі және толық бұзылған тістер саны көп, тілдің бүйір беткейінде - 10×5 мм өлшемде ақшыл түсті тегіс емес беткейімен сүйел түрінде ауырсынбайтын түзіліс байқалады. Гистологиялық: эпителийдің мүйізді қабатының қалыңдауы мүйізделудің белгілері. Қандай диагноз болуы мүмкін?// Кандидоздың гиперпластикалық түрі// Сүйелді обыралды// +Лейкоплакияның веррукозды түрі// Қызыл жалпақ теміреткінің гиперкератотикалық түрі// Кератоакантома *** Науқасқа пародонт ауруын емдеу үшін жергілікті жансыздандыру жасалынды. Ілмек, экскаватор көмегімен қызыл иек үсті және қызыл иек асты тіс тастары алынды. Қыру арқылы инфицирленген цемент, өскен эпителий грануляциясын алынды. Операциялық алан медикаментозды өңделді. Бұл қай әдіс// Гингивоэктомия// Гингивотомия// Криохирургиялық операция// Радикальды гингивэктомия// +Жабық кюретаж *** Науқас 37 жаста, 1.7 тістің жедел ауырсынуына әсіресе түнгі уақытта ауырсыну сезімінің үдеуіне шағымданады. Ауырсыну сезімінің болуына 3 күн уақыттай болды. ЭОД 20 мкА. Аллергоанамнез теріс. Емдеу әдісін таңданыз:// витальді ампутация // девитальді ампутация// +витальді экстирпация// девитальді экстирпация// биологиялық әдіс *** Науқас А., 21 жаста эстетикалық ақауға шағымданады, бір апта бұрын байқаған. 2.1 тістің вестибулярлы бетінің мойын аймағында бор түстес дақ, зондтау кезіңде кедір -бұдырлы. Термореакция мен перкуссия ауырсынусыз . Зақымдалған ошақты 2% метиленді ерітіндімен өңдеген кезде көк түске боялады. Сіздің болжамды диагнозыңыз?// +Ақ дақ сатысындағы бастапқы тісжегі// Пигменттілген дақ сатысындағы бастапқы тісжегі// Беткей тісжегі// Эмаль гипоплазиясы// Флюороз *** 19 жастағы науқас стоматологқа қызыл иегінің тамақ ішкенде, тісін тазалағанда ауырсынатынына шағымданды. Объективті қарағанда: жоғарғы және төменгі жағының алдыңғы тістері ығысқан , қызыл иек гиперемияланған, цианоздалған, еміздікшелер сауыттың 1/3 бөлігін жауып жатыр. Жүмсақ тіс қақтары бар. Қызыл иек инструментпен тигенде қанайды. Қандай диагноз қоясыз?// +Созылмалы гипертрофиялық гингивит// Созылмалы каторальды гингивит// Жайылмалы пародонтит// Ошақты пародонтит// Жаралы гингивит *** Науқас К, 37 жаста. Ауыз қуысының ауырсынуына, күйдіруіне шағымданады. Анамнезінен анықталғандай бұрын ондай болмаған,жалпы жағдайы нашар, дімкәстік. Объективті: таңдайда, тіл арқасында, ұртта қызыл түстес дақтар (гиперемияланған ошақтар) анықталады. Тілдің ортаңғы сызық бойымен еміздікшелердің атрофиясы. Тілдің бүйір беткейлерінде ақ түстес түктер байқалады (түкті лейкоплакия). Диагноз қойыныз:// Мерез// Туберкулез// +Жүре дамыған иммунитет тапшылық синдром// Жаралы-некротикалық стоматит// Лимфалейкоз *** жүктеу/скачать 1,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|