Все на свете
жүктеу/скачать 2,3 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Күлән Төреханқызы ЖАҢБЫРОВА
- Күлән Төреханқызы ЖАҢБЫРОВА Мақсаты: «Тұлғалық қасиетті білу» 1. «МЕНІҢ ЕСІМІМ» АТТЫ ЖАТТЫҒУ
- 2. «СІЗДІҢ К ҢІЛ-КҮЙІҢІЗ ҚАНДАЙ»
- 4. «МИМИКАЛЫҚ СИТУАЦИЯ»
- Сабақтың тақырыбы
- БЕСІНШІ ҚАДАМ: Сұранысты да назарда ұстаңыз
- АЛТЫНШЫ ҚАДАМ: Мамандар не дейді
- ЖЕТІНШІ ҚАДАМ: Қорытынды шешім
- ОҚУШЫЛАРДЫ ҰБТ-ҒА ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДАЙЫНДАУ САУАЛНАМАСЫ
- «МҰҒАЛІМ-МЕКТЕП» циклы «ҚАЛАЙМЫН – ІСТЕЙ АЛАМЫН – ҚАЖЕТ» ЖАТТЫҒУЫ
- «МЕНІҢ РІПТЕСІМ» ЖАТТЫҒУЫ
- Мақсаты
- БІРІНШІ ҚАДАМ: Байыппен бағдарлай біліңіз
- ЕКІНШІ ҚАДАМ: Дұрыс шешім з қолыңызда
- ҮШІНШІ ҚАДАМ: Бейімділігіңізді ескеріңіз
- Т РТІНШІ ҚАДАМ: зіңізді сынақтан ткізіңіз
Светлана ПЕТРОСЬЯН Психолог-психотерапевт Қызықты ПСИХОЛОГИЯ 17 Қызықты ПСИХОЛОГИЯ Релаксациялық жаттығулар Мақсаты: зі туралы ойын дамыту, коммуникациялық іскерлікті жетілдіру, сенім- ді сезіну үшін тұлғаны психологиялық күйге келтіру.
Ыңғайлы отырыңыздар. з денелеріңізді сезініңіздер және бос ұстаңыздар. Дене демалады, ал сана-сезім сергиді. Аспанға қарап отырмын деп ойлаңыздар. Ішіңізден Аспан- ды сезініңіз. Табиғат к ркемділігін байқадыңыз. Айналадағы шуылдаған құстардың шырылдаған дауыстары неткен керемет! Кенеттен, сіз бір әсем әуенді естисіз! уен бағытына қарай ұмтыламыз. Сіз орман іші- не қарап зәулім сарайды байқайсыз. Зәулім сарайдың жартылай ашылған есігінен әсем әуен естіледі. Сіз зәулім сарайдың ішіне кіресіз. Айналаңызды қоршаған т рт қабырғада к ркем де керемет суреттер. Сол к ркем суреттерді к ру үшін сіз әр қабырғаны жағалап, ұстап к ресіз. Айналаңыздағы қоршаған т рт қабырғада к ркем де керемет суреттер. Сол керемет суреттерді к ру үшін сіз әр қабырғаны жағалап тесіз. Ол су- реттерде сіздің қиял-ойларыңыз бейнеленген. Бірінші қабырғаға.., екінші қабырғаға..., үшінші қабырғаға..., т ртінші қабырғаның соңында сіз аппақ, әрі жұмсақ демалатын жерді байқайсыз. Кенеттен, шаршағаныңызды байқайсыз да, сол жерге демалуға жатасыз. з денелеріңізді к з алдыңызға елестетесіз... басыңыздан бастап, аяғыңыздың ұшына дейін... енді керісінше аяғыңыздың ұшынан басыңызға дейін. Сіздер демалыңыздар, жеңілдеңіздер, жай ғана тұрып, осы б лмеде ҰБТ-ға байланысты з қорқынышымызды, үрейімізді, сенімсіздігімізді, барлық кері әсерлерді тастап артқа қарамай, есіктен шығып, жауып кетеміз. Сіздер к ңілді, қайратты, қажырлысыздар. Ешқашан жүректілік пен оптимизм- ді жоғалтпаңыздар! Табанды және қайратты болыңыздар! Мен сіздерді барлық з қабілеттеріңізді қазір де, ертең де және одан кейінгі күндерде де үнемі, жігерлілікпен дамытуларыңызға дем беремін... Сіздің басыңыз мықты, ақылды болғанын сезініңіз және солай деп ойлаңыз. Сезініңіз -сіз сергексіз! Сіз ештенеден қорықпайсыз! Сіздің күшіңіз к п, қайратты, зіңізге сенімдісіз! Сізде бәрі де болады! Сіз үлкен шыдамдылықтың арқасында жақсы оқисыз, к ңіл-күйіңіз жақсы, орындалмай қалған жұмыстың орнын тезірек толтыруға ынтызар- сыз. Сіз ойыңыздың айқындылығының артқанын, к ңіл-күйіңіздің жақсарғанын, сезгіштігіңіздің жоғарылағанын сезініңіз. міріңізге жаңа күштердің қосылғанын се- зінесіз. Сізде бәрі алда! Сіз таланттысыз! Сізде бәрі де болады! Сіз қайтадан табиғат аясындасыз. Шексіз аспан... Ораламыз. Тамаша... Жұмысымызды аяқтаймыз. зіңіз ту- ралы ойыңыздың аяқталғанын, демалғаныңызды сезінген кезде к зіңізді ашыңыз. Сонымен әркім қашан к зін ашқысы келсе, сол кезде к зін ашады. Күлән Төреханқызы ЖАҢБЫРОВА Қ.Сыпатаев атындағы №7 техникалық мектеп-лицейінің педагог-психологы, Шымкент қаласы
Қызықты ПСИХОЛОГИЯ 18 Қызықты ПСИХОЛОГИЯ Релаксациялық жаттығулар Күлән Төреханқызы ЖАҢБЫРОВА Мақсаты: «Тұлғалық қасиетті білу» 1. «МЕНІҢ ЕСІМІМ» АТТЫ ЖАТТЫҒУ Жаттығу танысу үшін жасалынады - әркім кезекпен з атын атап, есімінің бас әрпінен басталатын с з айтады. Мысалы: Сандуғаш - сникерс, сел - әлем т.б.
Қажетті заттар: түрлі–түсті қағаздан жасалған пішіндер, маркер. 1а) Интерпретация Қызыл - қуанышты к ңіл-күй Алқызыл - ұнамды к ңіл-күй Сары - жағымды к ңіл-күй К к - суық к ңіл-күй Қоңыр - қиналған к ңіл-күй Күлгін - алаңдаушы к ңіл-күй Қара – күш-қуаттың т мендеуі Ақ – анықталмаған к ңіл-күй. 2а) р оқушы зіне ұнаған түрлі-түсті пішіннің біреуін таңдайды. Қағаздың артына сол түске байланысты жазылған интерпретацияны оқиды. Мысалы: Алмас қызыл түсті таңдаса, онда Алмастың к ңіл-күйі те қуанышты күйде екенін білуге болады.
Жүргізуші танымал 3-4 ән аты жазылған қағаз таратады. ( р әнге сондай қағаз саны тең келеді). Қатысушылар зіне тиген ән әуенін жүріп, ыңылдап салады. Ойынның міндеті зі сияқты ән әуенін салып тұрған адамды іздеп тауып, қосылуы түптеп келгенде осындай үш не т рт топ құралады. Мысалы: Азамат Мұзарттың бір әнін салып тұрса, Хадиша з әуенін естіп Азаматпен бір топты құрайды. 4. «МИМИКАЛЫҚ СИТУАЦИЯ» Қатысушылар үш топқа б лінгеннен кей- ін олардың топ басшылары ортаға шығып үлестірмені таңдайды. Онда «Махаббат», «Бұзықтық», «Қызығушылық» тақырыптары берілген. р топ з тақырыптарына байла- нысты мимика, пантомимикалық ситуация құрайды. Қалған екі команда олардың басты тақырыбын табады.
Ф. Бернстің «Автопортрет» әдістемесі арқылы тұлғаның қасиетін анықтау. Қатысушыларға дәптер, қалам беріледі. Олар здерінің автопортреттерін салады. Нәтижесін психологтар талдайды. Қажетті заттар: дәптер, түрлі-түсті қаламдар, медитациялық музыка. 6. «АҚ ТІЛЕК » Шардың ішіне түрлі тақырыпқа байланысты тілектер жазылады. Қатысушы оқушылар зіне ұнаған шарды таңдап алып, оны жарады. Шар ішіндегі тілекті оқиды.
Тренинг соңында әр қатысушы з ойын бі- леді.
Сабақтың тақырыбы: «ҐЗІН-ҐЗІН ТАНУ» ТРЕНИНГІ Қызықты ПСИХОЛОГИЯ 23 Қызықты ПСИХОЛОГИЯ Перизат ТӘЖІҒҰЛОВА ● Болашақ мамандығыңды қашан таңдайсың?
ҮІІІ, ІХ, Х, ХІ сыныпта ● ҰБТ-ға арналған дискет бойынша дайындалып жүрсің бе?
А.
Иә
Б. Жоқ ● Осы дискеттің з біліміңді толықтыруға пай- дасы бар ма?
А. Иә
Б. Жоқ, себебі дискетте сұрақтардың жа- уабы жоқ. ● Факультатив сабақтың сен үшін пайдасын қалай бағалар едің?
1.2.3.4.5 ● Пән мұғалімдерінің дайындалуға сен үшін к мегін қалай бағалар едің ?
Қазақ тілі 1.2.3.4.5.
Математика 1.2.3.4.5.
Тарих 1.2.3.4.5.
Таңдау пәні 1.2.3.4.5. ● ҰБТ-дағы пәндерден басқа пәндерге дайындығың қандай?
А.
Жақсы,
Б. Орташа
С. Т мен, себебі, ол пәндерден сынақ тапсырмайды. ● Аралық ҰБТ-дан алған ұпайларың қандай? ҰБТ-ға дайындаламыз Қызықты ПСИХОЛОГИЯ 22 Қызықты ПСИХОЛОГИЯ ҰБТ-ға дайындаламыз Перизат ТӘЖІҒҰЛОВА ойындарды ғана тұтынбай, ең болмаса қарапайым бағдарлама жасап к ріңіз. Дайындық курста- рына жазылсаңыз, тіпті жақсы. Ең дұрыс тәсіл – жазғы демалыс кезінде зіңізді қызықтыратын саланың ең кіші қызметкері болып жұмысқа тұрсаңыз, таңдауыңыздың дұрыс-бұрыстығына к зіңіз анық жетер еді. БЕСІНШІ ҚАДАМ: Сұранысты да назарда ұстаңыз Болашақ мамандығыңыздың еңбек нарығында қаншалықты бағаланатынын білу де пайдалы. Қарапайым жол: бос орындарға жарияланған байқауларда, ғаламтордың еңбекке орналасты- ру сайтында қандай мамандарға сұраныс бар екендігін қараңыз. Арнайы агенттіктер жүргізген болжамдардың да маңызы зор. Осы мәліметтерді ескере отырып, таңдаған мамандығыңызға қай жоғары оқу орнында, қалай даярлайтынын анықтаңыз.
Егер күдік-күмәннан арыла алмасаңыз, онда мамандардың к мегін пайдаланыңыз. Мұндай кезде кеңесші-психолог мамандар жәрдемдесе алады. Сондай-ақ, қабілетіңіз бен бейімділігіңізді анықтауға к мектесетін арнайы психологиялық тесттер де бар.
Мәліметтерді жинастыра келіп, зіңізге ұнаған негізгі 5-10 позицияның тізімін жасаңыз. Одан кейін парағыңызды екіге б ліп, оң және сол жақтарын тізіп, сынақ тәсілін жүргізіңіз. К ңіліңізге қонбайтынын сызып тастаңыз. Тізім- де үш пункт қалған кезде тағы да қосымша ой еле- гінен ткізіп, ең соңғы шешімді қабылдаңыз. ● Оқушылардың білімін қандай жолмен тексеру тиімді деп ойлайсың?
А. ҰБТ
Б.
Емтихан ● ҰБТ оқушының білім сапасына нақтылы баға бере ма?
А. Иә
Б. Жоқ ● ҰБТ-да мектеп бағдарламасынан тыс сұрақтар бар ма?
Иә
Б. Жоқ ● ҰБТ тапсыру сен үшін қиындық туғызады деп ойлайсың ба?
А. Иә
Б. Жоқ, себебі ҰБТ-ға тұрақты дайын-
даламын. ● Аралық ҰБТ-ға қалай жауап беріп жүрсің? Қазақ тілі А. 7 рет лшеп бір кесіп
Б. тисе терекке ...... Математика А. 7 рет лшеп бір кесіп
Б. тисе терекке ...... Тарих
А. 7 рет лшеп бір кесіп
Б. тисе терекке ...... Таңдау пәні А. 7 рет лшеп бір кесіп
Б. тисе терекке ...... ● ҰБТ-ғы барлық пән бойынша факультатив сабақ бола ма?
А.
Иә
Б. Жоқ ● ҰБТ-ға сен қашаннан бастап дайындалып жүрсің?
Таңдау пәнің қай пән?
ҮІІІ, ІХ, Х, ХІ сыныпта ОҚУШЫЛАРДЫ ҰБТ-ҒА ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДАЙЫНДАУ САУАЛНАМАСЫ Қызықты ПСИХОЛОГИЯ 19 Қызықты ПСИХОЛОГИЯ Күлән Төреханқызы ЖАҢБЫРОВА Релаксациялық жаттығулар Мектеп мұғалімдеріне арналған тренинг олардың бойындағы мынадай маңызды сапа- ларды: кәсіби іс-әрекеттердің эффективті инди- видуалды стилін қалыптастыру; оқушылармен, олардың ата-аналарымен, мектеп басшылығымен, әріптестерімен, сонымен қатар, з отбасы мүшелерімен ойдағыдай қарым-қатынас жасай алуын қалыптастырып, дамыту үшін қажет. Тре- нинг тағы мынадай қасиеттерді: балаға позитивті қарым-қатынас, бастауыш мектеп оқушысын эмоциялық қабылдау, олармен тілдесудің комму- никативті амалдарын дамыту, зін- зі реттеудің тиімді тәсілдерін қалыптастыруға к мек бе- реді.
Бастауыш сынып мұғалімдері ткізетін психологиялық практикалық сабақ бағдарламасы психолог жұмысындағы арнайы психологиялық к мек берудің екінші кезеңі болып табылады. Бұл жерде сабақтың негізгі б лімінде тілетін жаттығулар мен ойындарға сипаттама беріл- ген.
«МҰҒАЛІМ-МЕКТЕП» циклы «ҚАЛАЙМЫН – ІСТЕЙ АЛАМЫН – ҚАЖЕТ» ЖАТТЫҒУЫ Жаттығу мақсаты: Мұғалімнің қажеттіліктеріне және з армандарына сенімін бекіту және бел- сендіру; дүниетанымын кеңейту және дамыту, педагогиклық іс-әрекет стилінің индивидуалдық тиімді түрін табу. Мұғалімдер тобын жарты шеңбер тәрізді етіп отырғызамыз, жарты шеңбер алдына екі орындық қоямыз. Ортаға қалаулары бойынша екі мұғалімді шығарып, орындыққа отырғызамыз. Олардың біреуі - тыңдаушы, екіншісі – с йлеуші бола- ды. Соңғысы психолог ұсынған басы берілген үш с йлемді аяқтайды. Мысалы, « Мен зімді сенімді ... сезінгім келеді». Берілген с йлемнің аяғы спонтанды және тікелей болуы маңызды. Адам не ойлағанын, есіне не түскендігі жайлы айтады. Одан кейін үш с йлемнің қайсысы сенімдірек айтылғандығын, с йлемнің индивидуалдығы сезілгендігі жайлы талқылау жасаймыз. Алдымен бұл сұрақтарды тыңдаушыға қоямыз, содан кейін бүкіл топтан сұраймыз. С йлеушінің интонациясы, оның бет әлпетінің қимылы, жестіне және т.с.с. назар аударылады. детте басым к пшілігі әйелдер болып келетін аудиторияда «Мен міндеттімін» принципі бой- ынша мір сүретіндігі анықталады. К бінде з армандары мен қажеттіліктерін (мен қалаймын) жүзеге асыруға уақыты да, күш қуаты да жетпейді. Психолог жан саулығы мен оптимизмді сақтау үшін « зіме арналған мірге» азғантай болса да, уақытын б лу керектігіне сендіруге ұмтылады. Мұғалімнің іс-әрекетіндегі кәсіптік стилінің индивидуалдық тәсілін іздеуге байланысты сұрақтар талқыланады. Психологқа мұғалімнің мектептегі жүріс-тұрысы, басқа мұғалімдермен, оқушылармен қарым-қатынас мәнері тек пе- дагогика мамандығына қабылданған іс-әрекет нормаларының негізінде ғана қалыптаспай, оның жеке индивидуалдық ерекшеліктерінің негізінде де қалыптасатындығын к рсете алу маңызды. Кейбір мұғалімдер қарым-қатынаста қатал және құрғақ, басқа біреуі - эмоциялы болып келеді. з- зіңізден бас тартпай индивидуалдық ерекшеліктеріңізге сай келмейтін р лді ойнағанда мүмкіндігінше мамандыққа белгіленген барлық шектеулер мен шекараларды тауып толығырақ жүзеге асыруға тырысуыңыз маңызды. Кикілжі жа дайларын болдырмау, алдын-алу а арнал ан т зету-дамыту жатты уларыны кешені Қызықты ПСИХОЛОГИЯ 20 Қызықты ПСИХОЛОГИЯ Күлән Төреханқызы ЖАҢБЫРОВА Релаксациялық жаттығулар «МЕНІҢ МАМАНДЫҚТАҒЫ БЕЙНЕМ» ЖАТТЫҒУЫ Жаттығудың мақсаты: кәсіптік іс-әрекет стилінің индивидуалдық тиімді тәсілдері мен шараларын іс-жүзінде жаттықтыру. Мұғалімдер шеңбер құрып тұрады. Психолог топтың әрбір мүшесіне алдарында оқушылар тұр деп елестете отырып сәлемдесуді ұсынады. Мы- салы, «Сәлеметсіңдер ме, балалар!» Бұл жерде фразаны жестпен, позамен, бет әлпет қимылымен қуаттауға болады. Топ мүшелерінің барлығы сәлемдесіп болғаннан кейін жалпы талқылау ткізіледі. Сәлемдесудің қайсысы ашық және мейірімді, кімнің фразасы белсенді іс-әрекетке эффективті стимул болды, мұғалімдер бала по- зициясынан з әсерлерімен б ліседі. Бұл жаттығуда жеке индивидуалдық іс-әрекет стилін табуға к мектесу үшін әрбір қатысушымен кері байланыс орнатылады. Айта кететін жай, бұл проблема мектепте енді жұмыс жасай бастаған жас мамандар арасында ғана актуалды емес. К п жылдар бойы мектепте қызмет етіп, дағдылары қалыптасқан, жұмыс істеуі автоматтандырылған мұғалімдер арасында да қажет. Олар здерінің кәсіби шаралар арсеналын кеңейтіп, жаңарту үшін маңызды. Бұл жерде жекелік индивидуалдығын басу ізімен емес, зіндік «Мені» мен кәсіби мүмкіндіктерін ашудағы үйлесімділік пен толық жетілуді табу.
Мақсаты: Оқушыларды бағалаудағы зара әрекеттесудің тиімді коммуникациялық амал- дарын ндіру. Топ шеңбер құрып тұрады, әрбір қатысушы бір позитивті және негативті баға айтуы қажет. Ал- дымен негативті баға айтылады, мысалы, «отыр, екі».
ркім бұл фразаны айтуда з с здерін, ин- тонациясын, мәндерін қолдануға мүмкіндік береді. Талқылауда алдыңғы жаттығуда ұйымдастырылғандай топ мүшелері оқушы позициясынан с йлейді. Психолог мұғалімге оқушыға негативті баға қойған кезде оған зіндік жеке қарым-қатынасының к рініс табуын және тәрбиеленушінің жақсырақ оқуға мүмкіндігі ба- рына сенім білдіру керектігін к рсетеді. Негативті бағаны мынадай фразамен айтуға болады: « те кінішті, Анар бүгін саған нашар баға қоюға тура келіп тұр, сен те қабілетті қызсың, жақын күндері зіңнің екіңді ж ндейтіндігіңе сенімді- мін».
Оқушыны позитивті бағалағанда да, баланың жетістігіне шынайы қуанышы мен психологиялық қолдаудың жаңа формаларының кәсіби амал- дарын жетілдіруге болады. Мысалы, позитивті баға қойған кезде позитивті баға қойғандағы фраза т мендегідей болуы мүмкін: «Жарайсың, бүгін сені бес деп бағалаймын, әрі қарай осылай оқуыңды жалғастыра бер».
Мақсаты: Мұғалімдердің зара бір-бірімен қарым-қатынасының тиімді амалдарын дамы- ту.
Психолог топтағыларға келесі ситуацияны ойнауды ұсынады: мұғалім з әріптесіне отбасы жағдайына немесе денсаулығына байланысты бір-екі күн жұмысты алмастыра тұруын тінеді. рі қарай топта мына мәселелер бойынша талқылау жүргізіледі: з тінішін білдіргенде, мұғалім қандай коммуникативті амалдар таңдады, неге кейбір мұғалімдер к мек к рсетуге келісті, басқа біреулері келіспеді (егер ойында ондай жағдай болса). рбір қатысушы з практика- сында кездестірген осыған ұқсас жағдайларды есіне түсіріп, аталмыш жағдайда здерін қалай ұстау керектігін ойланса болады. Психолог әрбір мұғалім біреуден к мек сұрау керек болса, қалай әрекет ету керектігі ж нінде з пікірін белсенді айтып топқа қосылып отыруына жағдай жасауы қажет. Топ әріптесінен к мек сұрау қажет болған жағдайда қалай әрекет ету керектігі жайында оптималды формаларды жасап шығарады, пси- холог тек зіне к мек к рсетуге жағдай жасап отыруы қажет. Қызықты ПСИХОЛОГИЯ 21 Қызықты ПСИХОЛОГИЯ ҰБТ-ға дайындаламыз Мақсаты: Талапкер - 2011 оқушыларының мамандық таңдауына к мектесу, бағыт-бағдар беру, психологиялық қолдау к рсету.
қадамы”.
Мамандық таңдау – адам міріндегі ең жау- апты кезең. Қалай десек те, ересек адам мірінің үштен бірі жұмыста теді екен. Сіздің аптасына бес күн, сегіз сағат психологиялық дағдарыс пен сәйкессіздіктен шаршап, азапқа түсу–түспеуіңіз мірлік тәжірибе жинамай тұрып, не істеу қажет екендігін шешкен таңдауыңызға байланысты. Талапкер үшін мамандық таңдаудың жеті басты қадамын ұсынуды ж н к рдік.
Жас адамның бір тоқтамға келуіне қиялдың да әсері бар. Біреуді кинодағыдай романтикалық мамандықтар қызықтыруы мүмкін. Біреулер туғаннан маңдайына жазылған ата-анасының жолын таңдайды. Біреулер жоғары оқу орнына жақын досына немесе құрбысына серік болып барады, ал енді біреулер үйіне жақын оқу орнына құжат тапсыруға асығады. Мамандық таңдау адам тағдырында к п нәрсені шешетіндіктен, оған атүсті қарау – жеңіл ойлылықтың белгісі. Сондықтан, бұл мәселенің шешімін мүмкіндігінше аса мән беріп, байыппен қабылдаңыз. ЕКІНШІ ҚАДАМ: Дұрыс шешім з қолыңызда Ең бірінші бұл таңдауды з бетіңізше жа- сау керектігін саналы түрде ұғыныңыз. Ата- аналардың, достарыңыздың ықпалынан шыға алмай қалмаңыз. Олар не айтса да, бұл – сіздің тағдырыңыз. ҮШІНШІ ҚАДАМ: Бейімділігіңізді ескеріңіз Бастапқыда з қызығушылығыңызға назар аударыңыз. Немен айналысқанды қалар едіңіз? Қандай пәндер ұнайды? Бос уақытыңызда не- мен айналысқанды жақсы к ресіз? Адамдармен, әсіресе, б где кісілермен оңай тіл табыса аласыз ба? К п нәрсе сіздің бейімділігіңізге байланы- сты.
Т РТІНШІ ҚАДАМ: зіңізді сынақтан ткізіңіз Бәрінен бұрын зіңізді ой елегінен ткізіп к ріңіз: зімнен және зімнің жұмысымнан нені қалаймын? Бес жылдан кейін зімді қалай елесте- темін? Барлық ақпараттарды пайдалана отырып, болашақ мамандығыңыз туралы к п мәлімет алуға тырысыңыз. зіңіз таңдаған мамандық иелерінің іс барысын к зіңізбен к ру үшін сол кәсіпорын, мекемелермен танысуға шығыңыз. Бағдарламашы болғыңыз келсе, компьютерлік Перизат ТӘЖІҒҰЛОВА Алшын Меңдалыұлы атындағы орта мектеп психологы Алматы қаласы жүктеу/скачать 2,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|