Yessenov forum «ЖАҢа мағыналар»

 

МҰНАЙ ШИКІЗАТЫН ҚАЙТА ӨҢДЕУДІҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ 

 

Іздібайқызы Г. 

Ш. Есенов атындағы Каспий технологиялар және инжиниринг университеті, 

Ақтау қ., Қазақстан 

 

Аңдатпа. Мұнайдың нафтенді көмірсутегі, олардың физикалық және химиялық 

қасиеттері.  Мұнай  және  мұнай  өнімдерінің  қанықпаған  көмірсутектерінің  жалпы 

сипаттамасы және оларды анықтау әдістері. Мұнайдың және мұнай кен орындарының 

пайда  болуы.  Мұнай  ұңғымаларын  бұрғылау  әдістері  және  мұнай  орындарын  даярлау 

жобасының мәліметтері. Материалды және жылулық баланс.  

Түйінді  сөздер:  мұнайдың  нафтенді  көмірсутегі,  гетероқосылыстары, 

ректификационды колонналар, мұнайдың күкіртті қосылыстары. 

Мұнай шикізатын қайта өңдеудің екінші ретті процестерінің жалпы сипаттамасы. 

шикізатын құрылымын өзгертіп өңдеу процестерінің жылулық эффекттері. Айналмаған 

мұнай  шикізатын  рециркуляциялау.  Термиялық  және  каталитикалық  процестерді 

аппаратуралық   рәсімдеу  ерекшеліктері.Мұнай  шикізатын  қайта  өңдеудің  термиялық 

процестерінің  теориялық  негіздері.  Термиялық  процестердің  термодинамикасы  мен 

кинетикасы. Термиялық процестердің химизмі мен механизмі. Термиялық процестердің 

негізгі  факторлары  және  өнімдердің  қасиеттері.  Қысым  арқылы  термиялық  крекинг. 

Шығарылатын  реакциялы  камерасы  бар  екі  пешті  крекинг  сызбасы.  Висбрекинг. 

Құрылымын  өзгертіп  вакуумды  айдау.  Қазіргі  заманғы  мұнай  өңдеу  органикалық 

заттардың  химиясы  мен  физикасының  дамуының  тарихы  мен  негізгі  бағыттары. 

Мұнайдың  пайда  болуы  жайлы  гипотезаларға  шолу.  Д.И.  Менделеев  гипотезасы. 

Мұнайдың органикалық пайда болуының гипотезасы. Мұнайдың аналық затының мұнай 

түзілу  процесінде  түрленуі.  Мұнайдың  химиялық  құрамын  зерттеудің  жалпы 

принциптері. Мұнайгаз кешенінің ауқымды дамуы, отын энергетикасы секторының және 

мұнай-газ-химиялық өнеркәсібінің негіз салушысы. Бұл саланың дамуы ірі мұнай мен 

газ  кен  орындарының  игерілуне,  сондай-ақ  оларды  енгізіп  іске  қосуына,  сорап 

станциялардың,  қуатты  мұнай-газ-өнімөткізгіштері  салаларының  ірімасштабты 

құрлысына,  электор  күштік  қондырғылардың  жерасты,  жерүсті  және  жердегі 

орналасуына  ықпал  етеді.  Мұнай  өнімдерін  тасымалдау  жүйесіндегі  экологиялық 

қатердің алдынғы факторларының бірі су және топырақ ортасына әсер ететін уақытша 

техногенді  фактор.  Экологиялық  залаләсерінен  пайда  болады  келесілер:  физико-

механикалық  әсер,  гидрогеологиялық  ортаның  тұрақсыздануы,  эрозия  процесінің  іске 

қосылуы,  өсімдіктер  жайлы  мағлұматтар,  гидросфераның  ластануынан.  Құрылыс 

техногенезі  мен  қоршаған  орта  компоненттер  мінездемелерінің  өзара  әсері.  Құрылс 

басталған уақыттағы экологиялық жағдай, пайдалану барысындағы қрошаған аясының 

қалпы мен өзгеруінің болжамдары, нақы және потенциялды экологиялық қауіп-қатердің 

бағасы; Қазіргі мұнай газ объектілерінің жанжақты құрылысы қоршаған ортаны сақтап 

қалуын  қамтамассыз  етуге  кепілдік  береді.  Мұнайөңдеу  зауыттарындағы  жалпы 

ағымдық  сызбасындағы  тазалаудың  негізгі  процестері  мен  олардың  орны.  Мұнайды 

өңдеу өнімдерінен мұнай химиялық синтез және басқа мақсаттар үшін шикізатты бөлу 

әдістері  (ароматты  көмірсутектер,  қалыпты  парафиндер  және  т.б).  Құрылымын 

233 

 

өзгертіп   гидрогенизациялаумен   алынған  майлардың  қасиеттері  мен  процестің 

ерекшеліктері. 

Өндірістің мұнай химиялық саласы  – органикалық заттар өндірісінің негізі.  ҚР 

мұнай  өңдеу  және  мұнай  химиялық  өндірісінің  даму  жолдары  мен  қазіргі  заманғы 

жағдайы.  Органикалық  және  мұнай  химиялық  синтез  үшін  шикізат  алу  технологиясы 

мен негізгі әдістері. Көмірсутекті шикізатты өндіру мен қайта өңдеудің технологиялық 

процестерін  интенсификациялау:  мұнай  мен  оның  құрылғыларын   бірінші  ретті  қайта 

өңдеу;  жоғары  сапалы  отындарды  ауыр  мұнай  қалдықтарынан  алу.  Мұнай  өңдеуге 

арналған жаңа каталитикалық жүйелер. 

 

ӘДЕБИЕТТЕР 

 

1. 

Рябов В.Д.Химия нефти и газа. – М.: РГУ НиГ им. И.М.Губкина, 2004.-288с. 

2. 

Ахметов  С.А.Технология  глубокой  переработки  нефти  и  газа.Уфа  Гилем, 

2002. – 672 с. 

3. 

Мановян А.К. Технология первичной переработки нефти и природного газа: 

Учебное пособие для вузов. 2-е изд. М.: Химия, 2001. 586 с. 

4. 

Надиров  Н.К.  Высоковязкие  нефти  и  природные  битумы.  т.  1-5. 

Алматы.:Ғылым, 2001. – 2000 с. 

5. 

Сырманова  К.К.  Физика  и  химия  волокнообразующих  полимеров/  Учебное 

пособие/- 

Шымкент: 

Южно-Казахстанский 

государственный 

университет 

им.М.Ауезова,2009. - 146с. 

6. 

Бейсенбаев О.К., Мамытов К.Ж. Органикалық және мұнайхимия өндірісінің 

технологиясы, Шымкент, 2011ж Оқу құралы 336б 

 

жүктеу/скачать 7,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: