Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет108/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   780
KipicTi. TinTi
Kefi6ip 
деректерге Караганда, «Алканы» куру идеясы КазАПП-тан бурын, 1924 жылы кетерш- 
ген. ¥йымдастырушылар 1925 жьшы барып осы идеяны жузеге асыруга иршкен.
«Алканыц» багдарламасын непзшен М.Жумабаев жасап, оньщ колмен кеш1ршген 16 дана- 
сын сол кездеп белпл1 каламгерлер А.Байтурсынулына, Ж.Аймауытулына, С.Донентайулына, 
М.Эуезулына т.б. n k ip алысу ymiH тараткан. BipaK сол кездеп ресми органдар «Алканыц» 
курылып, оныц багдарламасыныц баспа бетш керш, жузеге асуына жол бермедь
«Алканыц» багдарламасы «Табалдырьщ», «Эдебиет1м1з», «Бул кунге flefiiHri TOHKepic Ьэм 
эдебиет1м13», «Енд
1
твцкерю Иэм эдебиет1м!з», «Эдебиет не нэрсе? Эдебиетгщ жалпы зацы», 
«Марксшшдк Иэм эдебиет. Не жазуга?» атты тараулардан турады.
Багдарламаныц «Табалдырьщ» аталган Kipicneci «Казак эдебиет1 тогыз жолдыц торабын- 
да тур. Артында 
6
ip жол, алдында мын жол» - деген бейнел1 жолдармен басталып, «Табал- 
дырыкты» атгап, терге шык, «Алкага ьар!» - деген шакырумен аякталган. «Бул курганымыз -
ceri3 канат боз орда, алты канат ак отау емес - абылайша» - деп, уйымныц Ka3ipri жагдайга 
байланысты асыгыс курылып жатканын, «боз орданыц» келешекте т
1
гш еин
1
н ескерткен. 
Багдарламада казак эдебиетшщ тарихына кыскаша экскурс жасалып, эдебиет дегеншц не 
екендк
1
не тусш ктер берген. Бул ретте атакты эдебиетшшердщ, философтардыц, галымдар- 
дыц айткандарына суйенген. Багдарлама эдебиеттеп таптык принципке карсы. 
« 0 M ip r e
кадам 
баскан елдщ, яки таптьщ эдебиетшщ алды - ер, угамге баскан елдщ, яки таптыц эдебиетшщ 
алды - кер. Бул даусыз» - деп, эдебиеттщ таптык болуыныц болашагы жок деп, керегендк 
танытады. Саясатшы 
6
yriHri мэселемен айналысса, «акынныц алдында еткен, 
6
yriH, келе- 
шек - ymeyi де туруга micTi. Акын осы yiueyiniH арасында 
Kenip 
салуга raicTi» - дегенде, 
еткендеп эдеби мураньщ бугшп кун ушш аса кажетпгш, еткен мен бугш 
6
ipryrac, оны белш 
карауга келмейт1н1н де ашып айткан. Багдарламадагы осы сиякты п1к1рлер КазАПП-тыц 
устанган багытына мулдем карама-карсы болатын.
Ал КазАПП уйымы болса, езш щ басты максаты етш, «эдебиеттеп байшыл-ултшылдьщка 
карсы куресп кушейте тусу, ол ушш эдебиет майданында журш жаткан айтыстарды кыздырып,


Эдеби сын тарихы
75
байлардьщ, байшылдыктыц да таптык сырын айкындай тусу, сейтш тап жауына ецбеюш тап­
тьщ ешпендшгш кушейту» деп, жариялады. Сейтш керкем эдебиет, оньщ даму багыты жайлы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет