106
Дандай ЫСКАКУЛЫ
галар
романда каншалыкты суретгедщ, басты кейшкерлердщ бейнес
1
кандай дэрежеде керйщ
осы мэселелерге жауап бередо. «Жумбак жалау» романын социалистк реализм эдкамен жазыл
ган кесек шыгарма деген. Романдагы басты кешпкерлер бейнеанщ сомдалуындагы, шыгарма-
ньщ тшндеп кейб
1
р ала-кулалыкгарды керсеткен. «Жумбак жалау» атьшьщ сай емеспгш айткан.
«Жумбак жалау» романы туралы баспасез бетшде Е.Аманжоловтыц165, Ж.Жумакановтьщ166,
Б.Кенжебаевтыц167, З.Ескещцровтщ168, Е.Ысмайыловтыц
169
жэне С.Мукановтыц
170
езш щ ма
калалары жарияланды. Ж.Жумаканов пен З.Ескещцровтщ макалаларында романньщ ж етк-
т к
жактарына баса назар аударылса, Б.Кенжебаев кемютк жактарына кецш белдй
«Жумбак жалаудьщ» авторы осы ютапка байланысты окырмандардан кеп хат алган. Осы
хаттарга жауап ретшде С.Муканов «Лениншш жас» газетшде макала жариялады. Мунда
«Жумбак жалау» романына байланысты жалпы керкем эдебиетке тэн бейнелеу эдютерш
кегаишкке туснщруге тырыскан. Осы тургыдан тарих пен керкем эдебиеттщ,
тарихи роман
мен тарихи емес романдардьщ ара катынастарына токталган. «Тарихи романда автор элеумет
турмысында болган нактылы
6ip
окиганы алады да, сол окигага катынаскан адамдардьщ ат-
тарын езгертпей, кимыл, м1ндеттерш сипатгайды. ...Автор болган
окиганы болган кушнде
беруге, тарихи адамдардьщ кимыл мелшершен шыкпауга тырысады». «Тарихи емес романда
автор элеумет турмысыньщ шындыгына суйене отыра, ез жанынан окига жасайды, ез
фантазиясынан суйюмдц су й м м аз геройлар тугызады». Романньщ осы ею турл1 турше
орыс, казак эдебиетшен мысалдар келирген. «Жумбак жалау»
романын сонгысына жаткы-
зады. Жазушыньщ ш еберлтне байланысты колданып отыратын кейб1р керкем дк тэсшдерге
согып, 63iHiH «Жумбак жалау» геройларымен кездесш калатын себебш туащцрген.
Автор романньщ шыгармашылык тарихымен таныстырады. Жазушыльщ тэж1рибесше
суйене отырып, керкем шыгармалардьщ жасалу процесш, образдарды сомдау мэселелерш
энпмелейдь Жазушьшарды eMip материалдарын зерттеп,
эбден мецгерш алган сои, оларды
корытып барып, сол непзде жаца дуние керкем шыгарма жасайтын инженерге тецейдь
0p6ip
жаца туындыньщ сэтп , с э т а з шыгуын жазушыньщ ш еберлк мэселелер
1
мен бай-
ланыстырады. «Керкем эдебиет деген не?» деген сурауга «ол
жазушыньщ фантазиясы ар-
кылы еленш шыккан турмыс шындыгы» деп жауап бердк
Отызыншы жылдар эдебиетшде сын туралы эцпме болганда «сын артта калып келедг»
деген
nkipfli
кеп кездест!рем1з. Сынньщ еткен тарихына кез ж1берсек, кай дэу1р болмасын
оган жогары талаптар койып отырган. Диалектикалык даму жолы осылай. Би кке шакыра-
тын жогары талаптар болмаса, есу де болмас едь Э.Крцыратбаев та 1.Жансупровтщ поэма
лары хакында болган
Достарыңызбен бөлісу: