Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган


ip  такьфып - орыс эдебиет! мен жалпы орыс мэдениеттщ казактыц  эдебиеп мен мэдениетше типзген тарихи  3cepi



Pdf көрінісі
бет317/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   313   314   315   316   317   318   319   320   ...   780
Байланысты:
Әдеби сын

6ip 
такьфып - орыс эдебиет! мен жалпы орыс мэдениеттщ казактыц 
эдебиеп мен мэдениетше типзген тарихи 
3cepi 
болуга керек ед1 Осы тургыдан Караганда 
Горький, Маяковский сиякты улы совет жазушыларыныц казак эдебиетше типзген орасан 
улкен эсерш зерттеу 
6ipiHnii 
кезекгеп жумыс ед1. 
BipaK 
институт жацадан колга алар улкен 
енбектерге бара алган жок. «Горький жэне казак эдебиетЬ) деген такьфьш биылгы жылдык 
жоспарына гана юрдЬ>, - деп, гылыми зертгеулердщ н еп зп багытын керсетш бергендей де 
болады. Осы мазмундас макалалар орыс ти щ басылымдарда да жарияланып жатты.
С.Бэшшев, К-Шэршов, А.Кайыргелдиннщ «Гылымдагы идеясыздык пен бейсаясаттык- 
ка жол бершмесш» («Социалистк Казакстан», 1947, 21 акпан), С.Бэшшевтщ «Профессор 
М.Эуезов еткендеп кателершщ шырмауында» («Социалистк Казакстан», 1947, 14 наурыз), 
М.Акынжановтыц «Профессор Маргуланныц кателер!» («Эдебиет жэне искусство», 1947, 
№4), С.Телешевтщ «Эдебиет жэне искусство» журналындагы кателер» («Социалистк Ка­
закстан», 1947, 6 маусым), С.Кецесбаевтыц «Tin жэне эдебиет институты езш щ кателер!н 
большевикше тузетуде» («Социалистк Казакстан», 1947, 22 маусым), К-Аманжоловтыц 
«Хандардыц жоктаушысы» (К-Бекхожин туралы. «Социалистк Казакстан», 1947, 7 наурыз), 
К-Турганбаевтыц «Шыгыстыц шылауындагы эдебиетш!» («Социалист! к Казакстан», 1947, 
5 казан), т.б. макалалары сол кездщ идеологиялык талаптары тургысынан жазылып, тек 
кана саяси мудделер кездегеш кершш тур. Буларда улттык гылым академиясы тещрегше 
жиналган аз гана белгш казак галымдарыныц нысанага алынуы тектен тек емес болатын. 
ЭДоцыратбаев «шыгыстыц шылауындагы эдебиетш» аганды. Ол кездеп тусш к бойынша, шы­
гыс ескшшццктщ, кертартпалыктыц, ягни кецес ук!метше карсы магынасында угыньшатын.
Эуелбекп «Коцьфатбаев 1946 жылдан 6epi «Эдебиет жэне искусство» журналында «Пар­
сы журтыныц улгш акьшдары» деген такырыппен макалалар жариялап жур. Оныц бул ма- 
калаларында парсы акындарьшыц 6spi улгш , бэр! классик болып керсетшедь Букш шыгыс 
эдебиетше эсер еткен улы акындар Фердоуси, Низами, Навоилердщ ецбепне гьшыми дурыс 
талдау беруцщ орнына, парсьшыц Рудаки, Руми, Сузени сиякты кертаргаа, дани, сопы акындарын 
дэрштеп, улп кып тартады»; «Коцыратбаев парсьшыц кертаргаа, дшшш сопы акындарьш дэ- 
рштеп, енеге етш тартумен гана тынбайды. Шыгыс халыктарыныц эдебиет улгшершщ бэр!н 
парсьщан шыккан деген теориясымакгы дэлелдеуге тьфысады», «Коцьфатбаев бул сиякты саяси 
кателер ж1бер1п кана коймайды. Енда ол шыгысгьщ сопы, мистик акындарыныц шыгармаларын 
халык арасына кец тарату керек деп жар салады», - деп кшэлэп, «Совет эдебиетыиамш деп


206
Дандай ЫСК,АК,¥ЛЫ
журген адамга будан артык лагу, будан артьщ бисаясаттьщ болар ма!» («Социалиспк Казак­
стан», 1947, 5 казан) - деп, галымды саяси жагынан да айыптайды. М.Акынжанов Э.Мар- 
гуланныц «Казак эпосыныц тарихи шартка байланыстылыгы мен характер!» атты ецбегш 
тугелдей жокка шыгарды.
С.Бэшшев бурыннан атышулы алашордашыл М.Эуезовтщ ескшпл коцырауын тагы да ка- 
гып койды. Ол «Профессор М.Эуезов еткендеп кателершщ шырмауында» атты макаласында 
Мухтардыц гылыми жумыстарын идеялык жагынан мулдем жарамсыз етп. «Соракы саяси 
кателер, бурмалаушылыктар Казак ССР Гылым Академиясыныц белд1 кызметкерлершщ 6ipi 
М.Эуезов жолдастьщ басында, эдебиет женшдеп ецбектершде бар. Мысалы, казак эдебиетшщ 
тарихын 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   313   314   315   316   317   318   319   320   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет