З. Шашкин мен Р. Сейсенбаевтың аудармашылық шығармашылығы мазмұны кіріспе
жүктеу/скачать 238 Kb.
|
. Сейсенбаевтың аудармашылық шығармашылығы
- Бұл бет үшін навигация:
- Түпнұсқа: «Ел екенбіз – ау деп ойлады Керімбала» Аударма
| Түпнұсқа:
“Грех, жалос и долг”, дегеннің аудармасы “Күнә, обал, борыш” болып шығар еді. Бірақ, аудармада ұтымды шыққанын.салыстырып көрейік: Аударма: «Обал, сауап, борыш» деген тіркес туған. Бұл жерде ұтылғаны емес, қайта, керсінше ұтқаны деп ұғынғанымыз жөн. Автордың осы әңгімесінде мықты суреткерлік жұмыс тудырғаны көрініп тұр. Ол өте әсем оқылып отырып, жанды түйіршіктендіріп жіберетіні де рас. Аударма барысында суреткерлік шеберлікті мол пайдаланған. Екі тілде де бірдей жетістіктерге жете жазу арнайы білім мен белгілі бір жасқа толғанда ғана мүмкін деген болжамды ой бар. Мұндай жағдайда қостілділік – жай ғана миды, ойды жаттықтырудың тәсілдері ғана емес, ол қандай да бір қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандырудың құралы. Көп жағдайда көркем әдебиетте қолданылатын қостілділік көп тілді ортада қалыптасады немесе көп тілді әдебиеттің өклдерінің озық үлгілерінің әсерінен туындайды. Шығарма қазақ оқырмандарына арналып аударылғандықтан, қазақи шығарма болғандығы көрініп тұр. Аударма түпнұсқаның мазмұны мен пішінін өзге тілде қайта жасай алғанда ғана сәтті болады. Түпнұсқаның мазмұны мен пішіні арасындағы бірлік пен келісім жарасымды түрде басқа тілде жеткізе алған аударма ғана көркемдік тұрғыдан бағалысалыстырып көрйік: Түпнұсқа: «Ел екенбіз – ау деп ойлады Керімбала» Аударма: «Какой у нас народ! – с уважением подумала она. Какой гордый народ! Радостно жить среди такого народа»! Егер әр аудармашы өз жадынан сөздерді қолдана берсе, аударманы ажарландыра түсіреді емес пе. Бір – екі сөйлемді бірнеше баламасымен беріп, аударма ауқымын кеңейткен. Аудармашы неғұрлым талантты болған сайын соғұрлым нағыз авторға айналады. Бірақ, аудармашыға талентты болу жеткіліксіз. Ол өзінен бұрынғы және заманындағы аудармалардың озық үлгісімен таныса келе, аударма мектебінің жетістіктерінен үздіксіз үйреніп әрі теориялық тұрғыдан жетік біліп, үнемі ізденісте жүруі тиіс. Аударма барысында дәл баламасын бере білу қиын. Мысалы, төменднгі сөйлемді салыстырып көрейік: түпнұсқада кездесетін «кемпір» деген сөзді аудармада «мамаша» деп орысша бұрмаландырып жіберген . Бұның орнына баламасы ретінде «старуха» немесе «мать» деп берсе дұрыс болғандығы. Мына бір сөйлемнің дұрыс баламасы табылған. Мысалы, жүктеу/скачать 238 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|