Тактиканың әртүрлілігі зерттеушіні таңдаудың алдына қояды – қалай зерттеу керек? В.А.Ядовтың пікірінше, сапалы зерттеу тактикасын таңдау келесі факторларға байланысты

Тактиканың әртүрлілігі зерттеушіні таңдаудың алдына қояды – қалай зерттеу керек? В.А.Ядовтың пікірінше, сапалы зерттеу тактикасын таңдау келесі факторларға байланысты:

• 1. Егер қызығушылық бірінші кезекте объектінің бірегейлігі мәселелеріне және оның жұмыс істеуінің жасырын серіппелерін анықтауға бағытталса, зерттеуші кейс-стади тактикасын таңдауы керек. Бұл жағдайда зерттеу нәтижелері тек практикалық болып табылады және осы қауымдастыққа қатысты кеңес немесе ұсыныстар сипатында болады.
• 2. Егер зерттеудің мақсаты бірінші кезекте белгілі бір қоғамның мәдениеті туралы жаңа білім болса, онда мінез-құлық пен тіл формаларын егжей-тегжейлі сипаттау тактикасы - этнографиялық зерттеу қолданылады.
• 3. Егер зерттеу тарихи оқиғаның субъективтік жағын және оның қатысушылар немесе куәгерлер үшін салдарын түсіндіруге бағытталған болса, онда ауызша тарих тактикасы таңдалады, мұнда бірінші кезектегі міндет есте сақтаудың шынайылық дәрежесін басқа ақпарат көздерімен салыстыру кезінде тексеру болып табылады.
• 4. Әлеуметтік процестер мен мәдени капиталды ұрпақтан-ұрпаққа беру тетіктерінің ретроспективасына қызығушылық танытқан жағдайда, зерттеуші отбасы тарихы тактикасына жүгінуі керек.
• 5.Егер, ең алдымен, жеке өмір және ондағы әлеуметтік-мәдени нормалардың бейнеленуі, әлеуметтік пен жеке адамның қарым-қатынасы қызығушылық тудырса, зерттеуші өмір тарихының тактикасын қолданады.

• Сапалық зерттеудегі зерттеушінің рөлі мен орны әмбебап. Мұнда зерттеушінің интеллектуалдық шығындары өте жоғары. Ол абстрактілі және нақтыны біріктіру қабілетін біріктіруі керек; кең социологиялық және жалпы мәдени эрудиция және әртүрлі ақпарат көздерін салыстыру мүмкіндігі; интервьюер, әлеуметтік психотерапевт және аналитик функцияларын біріктіру; ғылыми интуиция мен қиялға ие болу; жалпы мағыналы логиканы да, индуктивті логиканы да қолдану мүмкіндігі. Ақырында, ол макросоциологиялық теориялар мен тәсілдерді, сондай-ақ жекелеген микротеорияларды білмей табысқа жете алмайды. Бұл талаптардың барлығы табиғи, өйткені зерттеуші шын мәнінде «ақпарат жинау құралына» айналады, ол белгілі бір түрде «бапталуы» және әлеуметтік шындықты қабылдауға дайын жұмыс тәртібінде үнемі сақталуы керек.