1 аппенин түбегінің табиғи жағдайы және хАЛҚЫ. Рим тарихын кезеңдеу



бет1/5
Дата11.12.2022
өлшемі26,73 Kb.
#56438
  1   2   3   4   5

1) АППЕНИН ТҮБЕГІНІҢ ТАБИҒИ ЖАҒДАЙЫ ЖӘНЕ хАЛҚЫ.РИМ ТАРИХЫН КЕЗЕҢДЕУ.
Аппенин түбегінң табиғи жағдайы және халқы.
Еуразияның оңтүстігінде орналасқан Апеннин түбегі бірнеше теңіз суымен жуылады: батыста лигурия және тиррения, шығысында - шығыс, ионик - оңтүстігінде. Өңірдің алаңы 149 мың шаршы метрді құрайды. Km, Италиямен әлемдегі ең кішкентай мемлекет Ватикан мен Сан-Марино - әлемдегі ең ескі республика. Итальян түбегінің ені (Penisola italiana) кішкентай: ең тар бөлігінде 130, ең кең - 300 шақырым. 
Толық ұзындығы (шамамен 1,1 мың километр) Апеннин түбегі таулы жүйемен қиылысады: ол Апеннинаның, тау бөктерлерінің, вулкандық платформалардың және жағалаулар бойымен төбешіктердің тар жолақтарын құрайды. Апеннин таулары коммуникацияға елеулі кедергі болып табылмайды және бірнеше ұзақ және оңай қолжетімді өткелдерден тұрады.
Апеннин түбегі литосфералық плиталар контактілер аймағында болғандықтан, жер сілкіністері осында жиі кездеседі. Жоғарғы сейсмикалылық түбектегі толқулардың жалғыз себебі емес. Вулкандар, әсіресе Везувий - континенттің еуропалық бөлігінің ең белсенді вулкандарының бірі. Оның айналасындағы кең аумақтар лавамен жабылған және біздің дәуіріміздің басында апатқа ұшыраған және ежелгі қалалардың қайтыс болғанын еске салатын жанартау күлімен жабылған. Олардың бірі - Помпей - күлдің қалыңдығынан ішінара босатылып, әлемге әйгілі мұражай қорығына айналды. 
Апеннин түбегі көптеген климаттық жағдайлармен ерекшеленеді. Жылы Жерорта теңізі климаты салыстырмалы түрде тар жағалау сызығына тән, ал таулы аудандарда климат суық. Итальяндық Ривьераның климаты әсіресе жұмсақ.
Италиктер
Италиктер (лат. Қtalіcі) – ежелгі Италияның үндіеуропалық тайпалар тобы; олар итали тілдерінде сөйлеген. Италиктер фалис-латин және умброоск-скосабелль деген екі тармаққа бөлінеді. Италиктер әлеуметтік экономика және мәдени дамудың түрлі сатыларында болды: б.з.б. 6 ғасырда, негізінен, ертедегі таптық мемлекеттер сатысында болған латиндер жеделірек дамыды. 19 ғасырда ғылымда Италиктер Апеннин түбегіне б.з.б. 2-мыңжылдықтар Альп таулары сыртынан келген деген пікір туындады. Кейбір ғалымдар Италиктер б.з.б. 2-мыңжылдықтың аяғы мен 1-мыңжылдықтың басында (умброоск-косабелльдердің түпкі аталары) Орталық Еуропадан екі толқын болып келді деп есептейді. Ал қазіргі Италия тарихнамасыда үнді-еуропа тайпалардың б.з.б. 2-мыңжылдықтың басынан бастап Балқан түбегінен Адриатика арқылы қоныс аударып, Апеннин түбегі батысынан шығысқа, Солтүстік пен оңтүстікке қарай тарағаны туралы пікір басым. Сондай-ақ, Апеннин түбегін мекендеген және б.з.б. 5 – 3 ғасырларда Рим империясы бағындырған барлық тайпалар да Италиктер деп аталады.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет